กสทช (170117) edit - nbtcbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1....

24
จัดท�าโดย สมาคมสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย สนับสนุนโดย ส�านักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (ส�านักงาน กสทช.) เมษายน 2558 คูมือการจัดผลิตรายการวิทยุ หรือโทรทัศนที่เกี่ยวของกับคนพิการ ฉบับขอเสนอของผูบริโภคสื่อวิทยุ - โทรทัศน ���� (170117) edit.indd 1 24/1/2560 15:25:04

Upload: others

Post on 28-Aug-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

จดท�าโดย สมาคมสภาคนพการทกประเภทแหงประเทศไทย

สนบสนนโดย ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต(ส�านกงานกสทช.)

เมษายน2558

คมอการจดผลตรายการวทยหรอโทรทศนทเกยวของกบคนพการฉบบขอเสนอของผบรโภคสอวทย - โทรทศน

���� (170117) edit.indd 1 24/1/2560 15:25:04

Page 2: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

2

หนา

ความเปนมา 3-4

ความหมายและประเภทความพการ 5-10

หลกการเรองคนพการกบกจการกระจายเสยงและโทรทศน 11-13

ขอเสนอแนะการจดรายการวทยหรอโทรทศนดานคนพการ 14-16

บทสรปและขอเสนอแนะอนๆ 17-18

ภาคผนวกก 19

ภาคผนวกข 20-21

เอกสารอางอง 22

สารบญ

���� (170117) edit.indd 2 24/1/2560 15:25:04

Page 3: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

3

1.พระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนพ.ศ.25512.พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก�ากบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนพ.ศ.25533.ประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตเรองแผนแมบทการบรหารคลนความถ(พ.ศ.2555)แผนแมบท กจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนฉบบท1(พ.ศ.2555-2559)และแผนแมบทกจการโทรคมนาคมฉบบท1(พ.ศ.2555-2559)4.ประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตเรองหลกเกณฑการจดท�าผงรายการส�าหรบการใหบรการกระจายเสยง หรอโทรทศนพ.ศ.2556ทงนประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตเรองการสงเสรมและคมครองสทธ ของคนพการใหเขาถงหรอรบรและใชประโยชนจากรายการของกจการโทรทศนมผลใชบงคบตงแตวนท6กมภาพนธ2559

1.ความเปนมา

สบเนองจากพระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนพ.ศ.25511มาตรา36เพอประโยชนในการสงเสรมและคมครองสทธของคนพการและคนดอยโอกาสใหเขาถงหรอรบร และใชประโยชนจากรายการของกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน ไดอยางเสมอภาคกบบคคลทวไปใหคณะกรรมการก�าหนดมาตรการพนฐานบางประการ เพอใหผ รบใบอนญาต จดใหมบรการทเหมาะสมเพอประโยชนของบคคลดงกลาวประกอบกบพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก�ากบกจการวทยกระจายเสยงวทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคมพ.ศ.2553มาตรา52(2)ก�าหนดวตถประสงคของกองทนวจยและพฒนากจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมเพอประโยชนสาธารณะในการสงเสรมและสนบสนนพฒนาเทคโนโลยสงอ�านวยความสะดวกส�าหรบผพการผสงอายและผดอยโอกาส พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถฯพ.ศ.25532มาตรา27และมาตรา48ยงไดก�าหนดใหมการจดท�า แผนแมบทการบรหารคลนความถส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตจงไดมการจดท�าแผนแมบทจ�านวน3ฉบบโดยเฉพาะแผนแมบทกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน ฉบบท1(พ.ศ.2555–2559)3โดยก�าหนดใหมยทธศาสตรการคมครองผบรโภคในกจการกระจายเสยงและกจการ

โทรทศนโดยค�านงถงหลกสทธมนษยชนมใหถกละเมดจากผประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน ในลกษณะทเปนเทจ บดเบอน อคต ไมเปนธรรม ครอบง�ำ หรอเป นกำรเอำเปรยบเพอประโยชน ทำงกำรค ำ และยทธศำสตรกำรสงเสรมสทธเสรภำพในกำรสอสำร โดยค�ำนงถงกำรเขำถงหรอรบรขอมลขำวสำรอยำงทวถงและเสมอภำค ทงนคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตจงไดมประกำศ คณะกรรมกำรกจกำรกระจำยเสยง กจกำรโทรทศน และกจกำรโทรคมนำคมแหงชำต4 เรองหลกเกณฑกำรจดท�ำ ผงรำยกำรส�ำหรบกำรใหบรกำรกระจำยเสยงหรอโทรทศน พ.ศ. 2556 ขอ 10 ก�ำหนดใหผรบใบอนญำตจดใหม กำรใหบรกำรเพอสงเสรมและคมครองสทธของคนพกำรและคนดอยโอกำสใหเขำถงหรอรบรและใชประโยชนจำกรำยกำรของกจกำรกระจำยเสยงและกจกำรโทรทศนไดอยำงเสมอภำคกบบคคลทวไปโดยอาจจดใหมบรการกระจายเสยงทออกอากาศรายการอานหนงสอเตมเวลาหรอ บรการโทรทศนทจดใหมลามภาษามอบรการค�าบรรยายเปน อกษรวงหรอบรการค�าบรรยายเปนเสยงหรอบรการในรปแบบอนใดทท�าใหคนพการและคนดอยโอกาสเขาถงหรอรบรการใหบรการไดส�าหรบรายการทน�าเสนอขอมลขาวสารสาธารณะในเวลาออกอากาศอยางนอยวนละหกสบนาท

���� (170117) edit.indd 3 24/1/2560 15:25:04

Page 4: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

4

สนบสนนใหองคกรทเกยวของไดจดท�า“คมอกำรจดและผลตรำยกำรวทยหรอโทรทศนทเกยวของกบคนพกำร” ฉบบขอเสนอของผบรโภคสอวทย-โทรทศนขนเพอใหบรรล เปาหมายและเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมายในการสง เสรมและคมครองสทธของคนพการและคนดอยโอกาสใหเขาถงหรอรบรและใชประโยชนจากรายการของกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนไดอยางเสมอภาคกบบคคลทวไปโดยผประกอบกจการรายการวทยและโทรทศนมขอเสนอแนะแนวคดแนวทางในการผลตรายการวทยและโทรทศนทจดใหมเนอหารายการทเกดประโยชนตอการพฒนาคณภาพ ชวตของคนพการตระหนกถงความเทาเทยมกบบคคลทวไป อยางมสทธและศกดศรแหงความเปนมนษยของคนพการเปนส�าคญ

อนงส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตไดรวมกบ สภาคนพการทกประเภทแหงประเทศไทยท�าการศกษาการน�าเสนอประเดนเกยวกบคนพการหรอการเชญคนพการมารวมรายการซงพบวาผประกอบกจการหลายรายยงไมเขาใจถงความพการทจะสามารถผลตรายการเพอใหเกดประโยชนตอการพฒนาคณภาพชวตของคนพการเชนการน�าเสนอชวตคนพการในมมดานความนาสงสารเวทนาการใชค�าทไมเหมาะสมเปนตนอนจะสรางทศนคตในเชงลบของสงคมตอคนพการรวมทงในบางกรณไดมการจดรายการทน�าคนพการมาลอเลยนละเมดศกดศรความเปนมนษยโดยผประกอบกจการฯอางวาไมรเทาทนความพการ ดงนนส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตจงได

���� (170117) edit.indd 4 24/1/2560 15:25:04

Page 5: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

5

เนองดวยค�าจ�ากดความของ“ความพการ”หรอ “คนพการ” ในแตละสงคมมความแตกตางกน5ขนอยกบความเชอทศนคตและประสบการณของแตละสงคมนอกจากนแลวหนวยงานทท�างานเกยวของกบคนพการกก�าหนดความหมายของความพการหรอคนพการแตกตางกนเพอประโยชนในการด�าเนนงานใหบรการแกคนพการโดยทในชวตประจ�าวนของคนเรานนจะพบบคคลอกกลมหนง ซงมลกษณะทเหนจากภายนอกวาแตกตางจากบคคลทวไป อนเนองมาจากความบกพรองของอวยวะเชนไมมแขนขา หรอมแตใชการไดไมเตมทเปนตนซงมกเรยกคนเหลานวา“คนพการ”(DisablePeople/PersonwithDisabilities) ปฏญญาสากลวาด วยสทธคนพการขององคการสหประชาชาต6กลาววา“ความพการ”หมายถงบคคลใดกตามทมความบกพรองในความสามารถทางรางกายหรอจตใจไมวาจะเปนมาแตก�าเนดหรอไมกตามจนท�าใหไมแนใจ วาจะสามารถด�ารงชวตไดเชนคนปกตไมวาจะเพยงสวนใด สวนหนงหรอทงหมดไดดวยตนเอง อนสญญาวาดวยสทธคนพการ7(ConventionontheRightsofPeoplewithDisabilities–CRPD)กลาววา คนพการหมายความรวมถงบคคลทมความบกพรองทางรางกายจตใจสตปญญาหรอประสาทสมผสในระยะยาวซงเมอมปฏสมพนธกบอปสรรคนานปการจะกดขวางการมสวนรวมในสงคมอยางเตมทและมประสทธผลบนพนฐาน

5.ระบบการเฝาระวงและปองกนความพการในชดโครงการศกษาวจยยทธศาสตรบรณาการพฒนาคณภาพชวตคนพการ:ส�านกสงเสรมและพทกษคนพการส�านกงาน สงเสรมและพทกษเดกเยาวชนผดอยโอกาสคนพการและผสงอายกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยหนา256.JournalofSocialWork,19937.อนสญญาวาดวยสทธคนพการ8.พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550:มาตรา49.ประกาศกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยในราชกจจานเบกษาวนท9กรกฎาคม2555เรอง“ประเภทและหลกเกณฑความพการ” (ฉบบท2)ภายใตพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550มาตรา4และมาตรา45

2.ความหมายและประเภทความพการ

ทเทาเทยมกบบคคลอน(ส�านกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตแหงชาต,2552:6) ทงนปจจบนไดใหความหมายของ“คนพการ”และ“ความพการ”ในหลากหลายมตทงในดานของวชาการและ ดานกฎหมายในความหมายตางๆโดยกรณตวอยางทใชในระดบประเทศและระดบสากลไดแก

ความพการในมตของพระราชบญญตสงเสรมและพฒนา

คณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550

พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.25508“คนพการ”หมายความวา“บคคลซงมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอเขาไปมสวนรวมทางสงคมเนองจากมความบกพรองทางการเหนการไดยนการเคลอนไหวการสอสารจตใจอารมณพฤตกรรมสตปญญาการเรยนรหรอความบกพรองอนใด ประกอบกบมอปสรรคในดานตางๆและมความจ�าเปน เปนพเศษทจะตองไดรบความชวยเหลอดานหนงดานใดเพอใหสามารถปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอเขาไปมสวนรวมทางสงคมไดอยางบคคลทวไป”รวมทงไดแบงประเภทความพการและความหมายความพการในแตละประเภทความพการตามประกาศกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย9แบงออกเปน7ประเภทไดแก

���� (170117) edit.indd 5 24/1/2560 15:25:04

Page 6: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

6

ความพการและประเภทความพการตามพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550นใชในการประเมนความพการและจดทะเบยนคนพการ เพอใหสามารถใชสทธคนพการตามกฎหมายไดอยางถกตองทงนโดยไดก�าหนดหลกเกณฑความพการไวดงน1. ควำมพกำรทำงกำรเหน แบงออกเปน2ประเภทไดแก 1.1ตำบอดหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากการมความบกพรองในการเหนเมอตรวจวดการเหนของสายตาขางทดกวาเมอใชแวนสายตาธรรมดาแลวอยในระดบแยกวา3สวน60เมตร(3/60)หรอ20สวน400ฟต(20/400)ลงมาจนกระทงมองไมเหนแมแตแสงสวางหรอมลานสายตาแคบกวา10องศา 1.2ตำเหนเลอนรำงหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอการเขาไปม สวนรวมในกจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากการมความบกพรองในการเหนเมอตรวจวดการเหนของสายตาขางทดกวาเมอใชแวนสายตาธรรมดาแลวอยในระดบตงแต3สวน60เมตร(3/60)หรอ20สวน400ฟต(20/400)ไปจนถงแยกวา6สวน18เมตร(6/18)หรอ20สวน70ฟต(20/70)หรอมลานสายตาแคบกวา30องศา

1. ควำมพกำรทำงกำรเหน

2. ควำมพกำรทำงกำรไดยนหรอสอควำมหมำย

3. ควำมพกำรทำงกำรเคลอนไหวหรอทำงรำงกำย

4. ควำมพกำรทำงจตใจหรอพฤตกรรม

5. ควำมพกำรทำงสตปญญำ

6. ควำมพกำรทำงกำรเรยนร

7. ควำมพกำรทำงออทสตก

2. ควำมพกำรทำงกำรไดยนหรอสอควำมหมำย แบงออกเปน3ประเภทไดแก 2.1หหนวกหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากการมความบกพรองในการไดยนจนไมสามารถรบขอมลผานทางการไดยนเมอตรวจการไดยนโดยใชคลนความถท500เฮรตซ1,000เฮรตซและ2,000เฮรตซในหขางทไดยนดกวาจะสญเสยการไดยนทความดงของเสยง90เดซเบลขนไป 2.2หตงหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอการเขาไปมสวนรวมใน กจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากการมความบกพรองใน การไดยนเมอตรวจวดการไดยนโดยใชคลนความถท500เฮรตซ1,000เฮรตซและ2,000เฮรตซในหขางทไดยนดกวาจะสญเสยการไดยนทความดงของเสยงนอยกวา90เดซเบลลงมาจนถง40เดซเบล 2.3ควำมพกำรทำงกำรสอควำมหมำยหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวน หรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากการมความบกพรองทางการสอความหมายเชนพดไมไดพดหรอฟงแลวผอนไมเขาใจเปนตน

���� (170117) edit.indd 6 24/1/2560 15:25:04

Page 7: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

7

3. ควำมพกำรทำงกำรเคลอนไหวหรอทำงรำงกำยแบงออก เปน2ประเภทไดแก 3.1ควำมพกำรทำงกำรเคลอนไหวหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอ การเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากการมความบกพรองหรอการสญเสยความสามารถของอวยวะในการเคลอนไหวไดแกมอเทาแขนขาอาจมาจาก สาเหตอมพาตแขนขาออนแรงแขนขาขาดหรอภาวะเจบปวยเรอรงจนมผลกระทบตอการท�างานมอเทาแขนขา 3.2ควำมพกำรทำงรำงกำยหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอการเขาไป มสวนรวมในกจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากการมความบกพรองหรอความผดปกตของศรษะใบหนาล�าตวและ ภาพลกษณภายนอกของรางกายทเหนไดอยางชดเจน4. ควำมพกำรทำงจตใจหรอพฤตกรรมหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอ การเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากความบกพรองหรอความผดปกตทางจตใจหรอสมองในสวนของการรบรอารมณหรอความคด”5. ควำมพกำรทำงสตปญญำหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอการเขาไป มสวนรวมในกจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากการมพฒนาการชากวาปกตหรอมระดบเชาวปญญาต�ากวาบคคลทวไปโดยความผดปกตนนแสดงกอนอาย18ป6. ควำมพกำรทำงกำรเรยนรหมายถงการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคมโดยเฉพาะดานการเรยนรซงเปนผลมาจากความบกพรองทางสมองท�าใหเกดความบกพรองในดานการอานการเขยนการคดค�านวณหรอกระบวนการเรยนรพนฐานอนในระดบความสามารถทต�ากวาเกณฑมาตรฐานตามชวงอายและระดบสตปญญา

7. ควำมพกำรทำงออทสตกการทบคคลมขอจ�ากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจ�าวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคมซงเปนผลมาจากความบกพรองทางพฒนาการดานสงคมภาษาและการสอความหมายพฤตกรรมและอารมณโดยมสาเหตมาจากความผดปกตของสมองและความผดปกตนนแสดงกอนอายสองปครงทงน ใหรวมถงการวนจฉยกลมออทสตกสเปกตรมอนๆ เชนแอสเปอเกอร(Asperger)

ความหมายความพการในมตขององคการอนามยโลก

การจดท�าค�านยามความพการตามพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550ดงกลาวนนไดองกรอบแนวคดของInternationalClassificationofFunctioning,DisabilityandHealth(ICF)10ซงเปนหนงใน FamilyofInternationalClassificationขององคการอนามยโลกทงนชวงกอนปพ.ศ.2544กรอบแนวคดหลกดานคนพการม2รปแบบไดแกกรอบแนวคดทางการแพทย(Medicalmodel)และกรอบแนวคดทางสงคม(Socialmodel)1. กรอบแนวคดทำงกำรแพทย (Medical model) โดยองคกำรอนำมยโลก11ไดแบงความพการออกเปน3ระดบไดแก 1.1ควำมบกพรอง (Impairment)หมายถงการสญเสยหรอความผดปกตของโครงสรางหรอการท�างานของรางกายจตใจหรอสรระวทยาจะเปนชวคราวหรอถาวรกไดหมายรวมถงความพการของอวยวะ(Anomaly)ความสญเสยหรอขาดหายของอวยวะตลอดจนกลไกของรางกาย(BodyMechanism)และระบบการท�างานของจตใจ(MantelFunctionSystem)เชนสายตาขางใดขางหนงเกดมวพราหรอมองไมเหนแขนขาเกดเปนอมพาตหเกดสญเสยการไดยนเกดมอาการทางจตทางประสาทเปนตน

10.การก�าหนดนยามความพการดวยแนวคดICF:พญ.อบลวรรณวฒนาดลกกลนายแพทยช�านาญการพเศษหวหนากลมงานเทคโนโลยสารสนเทศและสนบสนน วชาการศนยสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต,หนา1111. คมอปฏบตงานดานเวชกรรมฟนฟส�าหรบแพทยเกยวกบการปองกนและฟนฟสมรรถภาพบคคลทมความพการเลมท1(2538)

���� (170117) edit.indd 7 24/1/2560 15:25:04

Page 8: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

8

12. การก�าหนดนยามความพการดวยแนวคดICF:พญ.อบลวรรณวฒนาดลกกลนายแพทยช�านาญการพเศษหวหนากลมงานเทคโนโลยสารสนเทศและสนบสนน วชาการศนยสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต,หนา11-1213. แหลงอางองเดยวกบขอ6ขางตนน14.บทความเรองตวแบบความพการทางสงคม”กบการมองภาพ“คนพการ”ใน“สงคมไทย”:อนธกาสวสดศรคณะสถาปตยกรรมศาสตรสถาบนเทคโนโลย พระจอมเกลาฯลาดกระบง.กนยายน2009.

1.2กำรสญเสยสมรรถภำพ (Disability) มกใชความหมายและความรสกในเรองของบคคลทสญเสยความสามารถในการกระท�าสงใดสงหนงลดลงอนเนองมาจากความบกพรองทางรางกายเชนแขนขาดขาขาดตาบอดหรอความผดปกตทางพฤตกรรมและสตปญญาเปนความพการทสามารถวดไดเชนคนขาลบและขาขาดไมสามารถเดนโดยปกตไดคนตาบอดไมสามารถอานหนงสอแบบคนตาดไดท�าใหคนพการไมสามารถท�าบางสงบางอยางเหมอนคนทวไปได 1.3ควำมเสยเปรยบ (Handicap)มกใชความหมายทเปนความเสยเปรยบซงเปนอปสรรคท�าใหมความยากล�าบากในการกระท�าสงใดสงหนงในขณะทคนทวไปสามารถท�าไดเชนคนตาบอดท�างานทใชสายตาไมไดเชนงานถายรป คนตาบอดจะมHandicapของงานถายรปแตคนตาบอดสามารถพมพดดตามเสยงในเทปไดสามารถใชเครองคอมพวเตอรทมเสยงประกอบไดอานหนงสอเบรลลไดเขาใจ เชนเดยวกบคนปกตอานหนงสอปกตคนตาบอดกไมเสยเปรยบส�าหรบกรณนเปนตนดงนนHandicapจงหมายถงสภาพทเกดจากมDisabilityบางอยางเทานน แนวคดทำงกำรแพทย12ไดเรมในปพ.ศ.2523ซงคดวาความพการเกดจากพยาธสภาพและโรคท�าใหเกดความบกพรองของรางกาย(Impairment)เชนการตดเชอโปลโอท�าใหอวยวะบกพรองคอกลามเนอแขนและขาออนแรงแลว สงผลไปสการสญเสยสมรรถภาพในการท�ากจกรรมตางๆ(Disability)ไดแกเดนเองไมไดตองใชไมค�ายนชวยผลท ตามมาคอเกดความเสยเปรยบหรอดอยโอกาสในการด�ารงชวตในสงคม(Handicap)เชนเดกคนนนไมสามารถกลบไป รวมชนเรยนเดมไดเนองจากหองเรยนอยชน3มการเดนเรยนเปนตน2. กรอบแนวคดทำงสงคม13 (Social model)กลาวคอ“คนพกำร” เปนควำมหลำกหลำยอยำงหนงของรำงกำยมนษยเทำนน “ควำมพกำร” จงมใชปญหำระดบบคคล

แตเกดจำก “สงคม” ทไมสำมำรถจดกำรใหคนทมควำมหลำกหลำยอยรวมกนได เปนปญหำทเกดจำกเงอนไขหลำยๆ อยำงของสงคมเชนทศนคตวาคนพการมความสามารถนอยจงไมรบคนพการเขาท�างานทงทความพการนนไมเปนอปสรรคตองานนนทศนคตวาคนพการ“คนพการนาสงสารตองไดรบการดแลอยาไปล�าบากท�าอะไรเองเลยจงท�าใหญาตคอยท�าทกอยางใหทงๆทท�าเองไดหรอความไมรและไมไดคดรอบคอบท�าใหการสรางทางขนมแตบนไดผสงอายหรอผทเดนไมไดไมสามารถใชอาคารนไดเปนตน “ควำมพกำรไมใชปญหำ” เพราะเราไมสามารถรกษาใหหายขาดหรอเปลยนแปลงความพการไดและยงไม สามารถบงคบใหคนพการปรบตวเขากบสภาพแวดลอมทเปนอยนไดดวยจงเกดแนวคดวา“สภำพแวดลอมและสงคมนำ จะเปนสงทเปลยนแปลงไดงำยกวำ”ซงเปนปญหาทตองแกไข นนหมายความวาคนพกำรสำมำรถอยรวมในสงคมไดหำกมกำรขจดอปสรรคตำงๆ ทมในสงคมเชนตองมระบบขนสงมวลชนการศกษาการประกอบอาชพสอเทคโนโลยและการนนทนาการททกคนเขาถงไดเปนตนโดยการเพม ทางเลอกทหลากหลายมากขน(ไมใชความตองการพเศษ)เชนทางลาดอกษรเบรลลขอมลภาพและเสยงภาษามอ เวบไซตททกคนเขาถงฯลฯซงเปนเครองมอทจะชวยใหคนพการเขาถงบรการตางๆและแขงขนกบคนทวๆไปภายในสงคม “ควำมพกำรทำงสงคม”14ตระหนกดวาสภาวะทางกายและสตปญญาแตกตางกนของแตละคนนนมผลกระทบ ตอความสามารถในการเขารวมกจกรรมตางๆทางสงคมแตกตางกนดวยซง“ตวสงคม”ตางหากทเปนสาเหตใหเกดความสามารถทแตกตางของคนเหลานนหรอพดอกอยางหนงแตละคนจะไมใชคนพการจากภาวะทพพลภาพของเขาแตจากอปสรรคตางๆทอยในสงคมทไมใสใจความสามารถท เหลอหรอความตองการหรอความตองการความจ�าเปนของ

���� (170117) edit.indd 8 24/1/2560 15:25:05

Page 9: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

9

คนพการซงประกอบดวยอปสรรค3ประการไดแก 1) อปสรรคทแฝงอยในควำมคดทศนคต 2) อปสรรคทแฝงอยในสภำพแวดลอมทำงกำยภำพทจบตองได 3) อปสรรคทแฝงอยในสภำพแวดลอมทำงสงคม/วฒนธรรม/กำรเมอง/เศรษฐกจ

ขอเทจจรง:“คนพการ”“ความพการ”

1. ธนำคำรโลกประมำณกำรวำรอยละ 20 ของคนจนในโลกเปนคนพกำร 2. มำกกวำรอยละ 90 ของเดกพกำรในประเทศก�ำลงพฒนำไมไดเขาเรยนในโรงเรยนตามรายงานของยนเซฟ(UNICEF)15

3. ควำมยำกจนและควำมพกำรมควำมเชอมโยงกน16 คนจนมกมความพการอยางใดอยางหนงอนเนองมาจากสภาพความเปนอยความพการนนจะท�าใหคนยากจนยงกวา เดมเพราะขดจ�ากดเรองการศกษาและการพฒนาฝมอในการท�างาน

15.UNICEFศนยวจยInnocentiRescarchCentreรายงานฉบบท13เรองการสงเสรมสทธเดกพการ2007หนา716.“คมอสอสารเพอการเขาใจคนพการ”Copyright©InternationalLabourOrganization2010,Firstpublished2010ISBN:978-92-2-823454-1(print); 978-92-2-823455-8(webpdf)17. องคกรอนามยโลกป255618.หนงสอพมพออนไลนแนวหนา:วนท14พฤศจกายน2557คอลมนผหญง“สถานพฒนาสงคม”19.รายงานฉบบสมบรณโครงการการศกษาวจยเรอง“การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอคนพการในสงคมไทย”เสนอ“ส�านกงานสภาทปรกษาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต”โดย“สถาบนวจยและใหค�าปรกษาแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร,2551.

4. สตรพกำรทวโลกตองเผชญกบควำมรนแรงหรอกำรขมเหงทำงเพศ17ขอมลจากองคกรอนามยโลกไดระบวา“1ใน3คนพการผหญงทวโลกตกเปนเหยอของความรนแรง”เพราะฉะนนหากพจารณายอนมาถงผหญงคนพการ ซงสวนมากมศกยภาพในการดแลและปองกนตวเองนอยกวา คนไมพการอยแลวดงนนโอกาสทจะเผชญความเสยงตอการ ถกกระท�ารนแรงจงมสงมากเปนพเศษทงน18ปญหาความรนแรงเปนปญหาทถกหยบยกขนมาเปนวาระส�าคญทวโลกโดยทกประเทศไดใหความสนใจและมการน�าเสนอมาตรการปองกนและแกไขปญหาอยางจรงจงในระดบสากลไดมการตราอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ(ConventionontheEliminationofAllFormsofDiscriminationagainstWomen-CEDAW)ดงนนจงควรสนบสนนใหสอทกประเภทน�าเสนอแตเรองทสรางสรรคและสงเสรมความสมพนธอนดของสมาชกในครอบครวและก�ากบดแลสอทกชนดไมใหน�าเสนอสอทมลกษณะสงเสรมความรนแรง 5. คณคำมตทำงเศรษฐกจ-สงคม19ในปจจบนคนพการสรางคณคาทางเศรษฐกจและสงคมใหกบประเทศชาต อยแลวประมาณรอยละ30ของคนพการท�างานในตลาดแรงงานซงสรางผลผลตมากกวา10,000ลานบาทตอปขณะ ทสดสวนทใกลเคยงกนมศกยภาพทจะท�างานเชงเศรษฐกจไดดงนนหากรฐใหการสงเสรมอยางจรงจงคนพการยอม สามารถเพมคณคาทางเศรษฐกจไดขณะเดยวกนการแก ปญหาการเลอกปฏบตของคนพการยงมสวนชวยใหผดแลคน พการจ�านวนมากสามารถกลบมาสรางมลคาทางเศรษฐกจไดดงเดม

���� (170117) edit.indd 9 24/1/2560 15:25:05

Page 10: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

10

20.แหลงอางองเดยวกนขอ1521. แหลงอางองเดยวกนขอ1522.แหลงอางองเดยวกนขอ15

6. คณคำมตเชงสงคมในมตสงคมนนการแกไขปญหาการเลอกปฏบตตอคนพการยอมแสดงถงระดบจตใจของคน ในสงคมทสะทอนความโอบออมอารความรบผดชอบและความสมานฉนทคณคาเหลานแมจะวดไมไดเปนตวเลขแตมลคาของมนเกนเลยกวาคณคาทางเศรษฐกจทส�าคญการแกไขปญหานยงแสดงถงการเคารพตอกฎเกณฑระหวางประเทศทจะชวยสรางการยอมรบในเวทโลก 7. สำเหตทคนพกำรถกเลอกปฏบตจากการวจยการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอคนพการในสงคมไทย20พบวาสาเหตทคนพการถกเลอกปฏบตเนองจากความเชอและทศนคตตลอดจนวถปฏบตทไมถกตองของคนพการทงโดยเจตนาและไมเจตนาบางกลมในสงคมมความเชอทเกยวกบ โชคลางเวทนานยมกรรมเกาและทศนะตอคนพการอยาง ผดๆ 8. ไมเชอในศกยภำพคนพกำร21คนพการมกไดรบ การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมไมวาจะเปนดานการศกษาอาชพสงคมกลาวคอคนพการมกถกละเมดสทธดานตางๆ ดงกลาวดวยเจตคตทไมเชอในศกยภาพของคนพการทจะสามารถกระท�าสงตางๆเหลานไดคนพการสวนใหญจงจ�า ตองตกอยภายใตสภาพทตนไมปรารถนาโดยไมมทางเลอกซงถามกเปนเพยงทางเลอกทจ�ากดเปนทางเลอกทถกเลอกจากผทไมยอมรบในความเทาเทยมคณคาและศกดศรความ เปนมนษยของคนพการแมวาหลกการเหลานจะถกบรรจไวในกฎหมายในประเทศหรอระหวางประเทศบางสวนกตาม

ผมอ�านาจกยงทจะใชความเชอเดมทอางถงขนบธรรมเนยมประเพณวฒนธรรมมาใชเปนฐานของความชอบธรรมในการเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรมสงเหลานจงสงผลใหคนพการซงถอเปนทรพยากรมนษยไมไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพกอใหเกดภาวการณถกจ�ากดของทรพยากรมนษยทมคณคาอยางยงโดยไมสมควรใหเกดขน 9. ควำมพกำรมผลกระทบตอคนจ�ำนวนมำกในสหรฐ22

เพราะไมเพยงแตคนพการเทานนทตองทนทกขจากความพการโดยเฉพาะในสวนทเกดจากการเลอกปฏบตผทเกยวพนกบคนพการเชนครอบครว เพอนฝงและผรวมงานของคนพการกไดรบผลกระทบดวยเชนกนสภาคองเกรสระบวาประวตศาสตรสหรฐอเมรกาไดชชดวาสงคมมกจะแบงแยกและกดกนบคคลพการมาตลอดแมในปจจบนปญหาดงกลาวจะบรรเทาลงบางแตการเลอกปฏบตกบคนพการกยงคงเปนปญหาใหญในสงคมการเลอกปฏบตกบคนพการเกดขนในบรบทการจางงานทพกอาศยบรการสาธารณะการศกษาการคมนาคมขนสงการสอสารโทรคมนาคมการใหบรการดานสขอนามยการลงคะแนนเสยงและการเขาถงบรการสาธารณะเปนตนขณะทบคคลกลมอนๆทถกเลอกปฏบตดวยเหตแหงเชอชาตเผาพนธสผว เพศหรออายลวนมกฎหมายเปนทพง แตคนพการทถกเลอกปฏบตด วยเหตพการมกไมมกฎหมายเปนเครองมอแกปญหา

���� (170117) edit.indd 10 24/1/2560 15:25:05

Page 11: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

11

3.หลกการเรองคนพการกบกจการกระจายเสยงและโทรทศน

คนพการมความเกยวของกบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนโดยมสทธในการเขาถงขอมลขาวสารและเปน ผไดรบอทธพลจากกจการกระจายเสยงและโทรทศนเชนเดยวกบคนทวไปดงนนการมความเขาใจในหลกการเรองอทธพลของการสอสารการเขาถงการสอสารของคนพการและการสอสารทเกยวของกบคนพการผานรายการวทยและโทรทศน เปนขอเสนอแนะหนงตอการด�าเนนการของกจการกระจายเสยงและโทรทศน เพอการอยรวมในสงคมอยางเสมอภาคและ มความสขซงประกอบดวยหวขอตางๆไดแก

หลกการเรองอทธพลของการสอสาร

1. สอเปนเครองมอกลไกลทส�ำคญในกำรสรำง วฒนธรรมใหมๆ23ใหกบสงคมสอสามารถมอทธพลตอวฒนธรรมของสงคมไดโดยผานทางการน�าเสนอเนอหาตางๆผานทางสอมวลชนแขนตางๆไปสผรบสารสรางวฒนธรรมใหมๆ ใหกบคนในสงคมไมวาจะเปนเรองของการแตงตวการใชภาษา วถชวตซงสงตางๆเหลานถกน�าเสนอผานสอมากๆสงนน กกลายเปนเรองปกตธรรมดาและมการท�าการเกดขนจนใน ทสดกกลบกลายเปนคานยมและวฒนธรรมใหมของสงคมไทย 2. กำรสอสำรมบทบำทอยำงสงยงในกำรเปนเสนเลอด24และใยประสาทซงหลอเลยงสงคมทสามารถสงผลกระทบตอระบบสงคมความระมดระวงในสวนทใหโทษของการสอสารและการสงเสรมสวนทเปนคณของการสอสารยอมท�าใหสงคมและสมาชกของสงคมบรรลไปส คณภาพแหงชวตอนเปนเปาหมายของสงคมใดๆในการนสอมวลชนเปนตวจกรทส�าคญคณภาพของสอมวลชนสงผลตอคณภาพของสงคม 3. อทธพลของกำรสอสำรทมผลตอสงคม25หมายถง แรงผลกดนทมผลกระตนตอพฤตกรรมและทศนคตของ มนษยอนมผลตอการด�ารงชวตซงอทธพลตางๆนนมทง ในแงบวกและลบเปนการแสดงบทบาทและการกระท�าผาน สอตางๆถายทอดมายงประชาชนซงอาจมผลกระทบ ทงทางตรงและทางออมของมนษยโดยเปรยบเสมอนเปนดาบสองคมทใหทงคณและโทษ

23.บทความ“รเทาทนกลวธการใช”:สรภญญอนทรประเสรฐหนา224.บทความ“อทธพลของการสอสารทมผลตอสงคม”ไมระบผเขยน25.แหลงเดยวกนกบขอ2.26.บทความ“สอมบทบาทในสงคมอยางไรบาง”เวบไซต:กสทช.เพอผบรโภคสอวทย-โทรทศนhttp://bcp.nbtc.go.th/knowledge/detail/32427.บทความ“อทธพลของการสอสารทมผลตอสงคม”ไมระบผเขยน

4. “สอ” ถอเปนกระจกสะทอนสภำพของสงคม26 เปรยบเสมอนเครองมอทมบทบำทส�ำคญตอกำรสรำงคำนยม เจตคต กำรรบรของประชำชนในสงคม และมยงผลตอกำรสรำงอตลกษณของชำตสอน�าเสนอขอมลขาวสารออกมาในลกษณะใดสภาพสงคมยอมแสดงออกมาในลกษณะนนเชนกนเชนหากสอมการน�าเสนอเนอหาทเกยวของกบคนพการในลกษณะทถกตองตอคนพการการใช ทาทถอยค�าหรอค�าพดทเคารพในคณคาและศกดศรของ คนพการไมดถกเหยยดหยามหรอใชค�าพดเสยดสหรอ การลอเลยนสภาพความพการใดๆกจะน�าไปสการสราง ภาพลกษณทถกตองตอคนพการสะทอนใหผชมรบรขอมลและเนอหาทเกยวกบคนพการในทางบวก 5. โทรทศนเปนกำรสอสำรทส�ำคญมำกกวำสอใดๆ ทผ ำนมำ27 ทงน เนองจากโทรทศน สามารถเพมพน ผลกระทบตอสงคมและวฒนธรรมไดมากกวาเมอเทยบกบสอมวลชนแขนงอนโดยอาจสงเกตไดจากปรมาณโฆษณาทางโทรทศนของบรษทผ ผลตและผ จดจ�าหนายสนคาสงมากกวาสอมวลชนประเภทตางๆทงนเพราะโทรทศน ซงมภาพ เสยงส และความเคลอนไหวพรอมกนไปสามารถโนมนาวใจไดชดเจนมากกวา

���� (170117) edit.indd 11 24/1/2560 15:25:05

Page 12: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

12

29.แหลงอางองเดยวกบขอ630.พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550และทแกไขเพมเตม(ฉบบท2)พ.ศ.2556:มาตรา20โดยส�านกงานสงเสรมและพฒนา คณภาพชวตคนพการแหงชาตกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย31. พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550และทแกไขเพมเตม(ฉบบท2)พ.ศ.2556:มาตรา15โดยส�านกงานสงเสรมและพฒนา คณภาพชวตคนพการแหงชาตกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย32.สถตคนพการทจดทะเบยนณวนท3พฤศจกายน2557 :ส�านกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาตกระทรวงการพฒนาสงคม และความมนคงของมนษย33.สมชชาสขภาพครงท3(ธนวาคม2553)เอกสารรายงานวาระ“ความเปนธรรมในการเขาถงบรการสขภาพของคนพการ”34.“คมอสอสารเพอการเขาใจคนพการ”Copyright©InternationalLabourOrganization2010,Firstpublished2010 ISBN:978-92-2-823454-1(print);978-92-2-823455-8(webpdf)

6. สอมวลชน28คอ โทรทศนวทยหนงสอพมพนตยสารอนเตอรเนตสอสงสรรคและอนๆมบทบาทส�าคญ ยงในการสรางอทธพลตอแนวคดสาธารณะและทศนคตการเลอกใชค�ารปภาพและขอความสามารถก�าหนดทงแนวคดทศนคตและพฤตกรรมของผรบสารอกทงยงสามารถชน�าวาอะไรส�าคญหรอไมส�าคญส�าหรบแตละบคคลและโลกรอบ ตวเขา ภาพลกษณของคนพการทปรากฏในสอยงบอยครงเทาไรยอมมผลเทานน29ในการท�าใหสงคมคดและเชอตามทเหนในบางรายการทสอมงเสนอเรองราวของคนพการโดยเฉพาะเชนในสารคดทางโทรทศนนนนอยครงมากทเราจะเหนภาพคนพการเหมอนคนทวไปสวนใหญแลวจะเปนการมงเนนถงความเปนคนพการและความเปนผมขอดอยหรอไมเชนนนกเปนคนทนาเวทนาหรอไมกเปนวรบรษผสรางวรกรรมดวยความพากเพยรเหนอมนษยในทางกลบกนหากจะมการน�าเสนอเรองราวของคนพการรวมอยในรายการประจ�าของโทรทศนหรอวทยนอกเหนอจากสออนๆแลวยอมจะชวยใหคนพการมตวตนดวยความเปนธรรมและเหมาะสมอกทงยงชวยหกลางความคดทางลบอนเปนปกตวสยของคนทวไปทมตอคนพการดวย

หลกการเขาถงการสอสารของคนพการ

1. คนพกำรมสทธกำรเขำถงขอมลขำวสำร กำรสอสำร กำรบรกำรโทรคมนำคมพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.255030มาตรา20และมาตรา20(6)ไดระบวา“คนพการมสทธเขาถงและใชประโยชนจากสงอ�านวยความสะดวกอนเปนสาธารณะตลอดจนสวสดการและความชวยเหลออนจากรฐจากขอมลขาวสารการสอสารบรการโทรคมนาคมเทคโนโลย

สารสนเทศและการสอสารและเทคโนโลย สงอ�านวยความสะดวกเพอการสอสารส�าหรบคนพการทกประเภทตลอดจนบรการสอสาธารณะจากหนวยงานของรฐหรอเอกชนทได รบงบประมาณสนบสนนจากรฐตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารก�าหนดในกฎกระทรวง 2. กำรเลอกปฏบตต อคนพกำรกระท�ำไม ได พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.255031มาตรา15ไดระบวา“การก�าหนดนโยบาย กฎระเบยบมาตรการโครงการหรอวธการปฏบตของหนวยงานรฐองคกรเอกชนหรอบคคลใดในลกษณะทเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอคนพการจะกระท�ามได” 3. ควำมเปนจรงคนพกำรยงเขำไมถงกำรสอสำร ปจจบนประเทศไทยมคนพการทไดจดทะเบยนคนพการแลวจ�านวน1,523,009คน32ซงมแนวโนมเพมขนเรอยๆ ทงนคนพการสวนใหญนนอาจกลาวไดวาเปนคนจนทสดในหมคนยากจนขาดโอกาสและเขาไมถงบรการทจ�าเปน33

มความเส ยงต อการถกละเมดหรอ เลอกปฏบต ส ง ถกกดกนจากบรการพนฐานโดยทวไปและบรการทจ�าเปนตอการพฒนาศกยภาพไมวาในรปแบบการปฏบตโดยตรงตอคนพการหรอการจดสภาพแวดลอมทท�าใหคนพการไมสามารถเขาถงและใชประโยชนจากสถานทและบรการสาธารณะไดจรง เปนสำเหตใหคนพกำรจ�ำนวนมำก34

รวมทงครอบครวเปนประชำกรทยำกจนทสดของโลก และไมไดรบกำรเหลยวแลจำกสงคม รวมถงคนพการไมมโอกาสรบรเรองนโยบายกฎหมายและแมกระทงการจดใหมบรการทางสงคมทมผลตอตนโดยตรงชองวางในการรบร เชนนท�าใหคนพการถกกดกนจากการเขารวมกบสงคม สวนใหญทงทางดานสงคมเศรษฐกจและการเมองเปนตน

���� (170117) edit.indd 12 24/1/2560 15:25:05

Page 13: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

13

35.สมชชาสขภาพครงท1(28กมภาพนธ2554)เอกสารหลกระเบยบวาระ6“การสรางสงคมทคนไทยไมทอดทงกน(Inclusivesociety)”:หนา336.สมชชาสขภาพครงท1(28กมภาพนธ2554)เอกสารหลกระเบยบวาระ6“การสรางสงคมทคนไทยไมทอดทงกน(Inclusivesociety)”:หนา337.สมชชาสขภาพครงท1(28กมภาพนธ2554)เอกสารหลกระเบยบวาระ6“การสรางสงคมทคนไทยไมทอดทงกน(Inclusivesociety)”:หนา4

หลกการ/แนวคดดานการสอสารทเกยวของกบคน

พการผานรายการวทยและโทรทศน

1. ตระหนกถงคณคำ และศกดศรแหงควำมเปนมนษย อยำงเทำเทยมกนคณภาพชวตของคนไทยทกคนควรม เปาหมายในระดบอดมคต35คอเปนชวตทมศกดศรและเทาเทยมกนในฐานะความเปนมนษยมสวนรวมทางสงคมมส�านกตอประโยชนสขของสวนรวมและมโอกาสในการพฒนาศกยภาพของตนเองทงในทางกายใจภมปญญาและจตวญญาณเปนชวตทสงบสขปราศจากภยคกคามจากผ อนหรอการคกคามซงกนและกนตลอดจนอย ในสภาพแวดลอมทไมเปนอนตรายตอสขภาวะ เปนชวตทมหลกประกนดานเงอนไขการครองชพและมกลไกค มครองทางสงคม ทงน การสรางสงคมทคนไทยไมทอดทงกน(Inclusivesociety)คอการท�าใหทกคนไดเขามาอยในพนททางสงคมและท�ากจกรรมทางสงคม รวมกนอยางมศกดศรไมมการเลอกปฏบตตอกนและกนไดรบโอกาสทเทาเทยมกนเขาถงสทธทรพยากรและใชประโยชนจากสถานทบรการและขอมลขาวสารตางๆได

2. กลไกส�ำคญในกำรสรำงสงคมทคนไทยไมทอดทงกนม 3 ประกำร36ไดแก1)การสรางสภาพแวดลอมททกคนสามารถเขาถงและใชประโยชนได(Universaldesignedandenablingenvironment)2)การสงเสรมความเสมอภาคและขจดการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคล(Equityandnon-discrimination)3)การสรางความมนคงทางดานการคลงเพอการพฒนาสงคมอยางตอเนองโดยการมสวนรวมอยางกวางขวางของภาคประชาชนและภาคสวนตางๆ 3. กำรสรำงสภำพแวดลอมททกคนสำมำรถเขำถงและใชประโยชนไดจะเปนการเปดพนทใหทกคนออกมาใชชวต ทางสงคมใชสทธและบรการทจ�าเปนในการพฒนาศกยภาพและคณภาพชวตไดประกอบดวยแนวทางการด�าเนนงานทส�าคญประการหนงคอ37การพฒนาและสรางเทคโนโลยสารสนเทศทท�าใหทกคนเขาถงและใชประโยชนจากขอมลขาวสารเพอการด�ารงชวตและพฒนาศกยภาพไดจรงและเทาเทยมกน

���� (170117) edit.indd 13 24/1/2560 15:25:05

Page 14: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

14

38.สรปผลการระดมความคดเหนเรอง“คนพการกบการถกละเมดทางสอวทย-โทรทศน”;วนท10กรกฎาคม2556ณอาคารหอประชมชน๑ส�านกงานกสทช.39.ขอ2)-8)ในขอ7.1สรปเรยบเรยงจาก“คมอสอสารเพอการเขาใจคนพการ”Copyright©InternationalLabourOrganization2010,Firstpublished2010 ISBN:978-92-2-823454-1(print);978-92-2-823455-8(webpdf)

หลกคด/แนวคดการน�าเสนอเกยวกบความพการ

1. กำรน�ำเสนอเนอหำเกยวกบคนพกำร 1.1 สงทควรปฏบต เพอสนบสนนกำรเสนอขอมลขำวสำรและภำพลกษณทสรำงสรรคดำนควำมพกำรและ คนพกำร เพอการคมครองสทธของคนพการเกยวกบการละเมดดวยการสอสารของคนพการ38และเพอความเขาใจคนพการ39

1.1.1ควรเปดประเดนเรองควำมพกำรตอเวทสำธำรณะเพอทาทายความคดทวาเปนเรองตองหาม 1.1.2ควรน�ำเสนอเรองรำวทอำงองควำมเปนจรงเกยวกบคนพกำรโดยหาขอมลทนาเชอถอเกยวกบคนพการ(ภมหลง)จากแหลงขอมลทนาเชอถอเพอใหทราบถงความพการและสามารถน�าเสนอขอมลขาวสารไดอยางถกตองลดความสมเสยงในการละเมด 1.1.3ควรน�ำเสนอภำพในเชงบวกเพอสรางทศนคตทด เปดโอกาสใหคนพการแสดงความสามารถหรอน�าเสนอการใชชวตทประสบความส�าเรจอยางไรกตามการเปดโอกาสใหกบคนพการควรระมดระวงใหไมเปนการตอกย�าความพการซงเปรยบเสมอนดาบสองคม 1.1.4ควรน�ำเสนอเรองรำวของคนพกำรทมควำมตองกำรทแตกตำงกนเนองจากคนพการแตละประเภท ความพการมความแตกตางกนสอควรศกษาและใหความส�าคญกบความแตกตางโดยเคารพในความเทาเทยม 1.1.5ควรน�ำเสนอประเดนทเนนศกยภำพของคนพกำรน�าเสนอในดานศกยภาพของคนพการเปนหลก และน�าเสนออยางสม�าเสมอแมวาจะมสภาพความพการแต

4.ขอเสนอแนะการจดรายการวทยหรอโทรทศนดานคนพการ

การจดรายการวทย/โทรทศนหรอการสอสารทเกยวของกบคนพการทงในดานของเนอหาขอมลขาวสารการกลาวถง คนพการและการรวมรายการของคนพการเพอมใหเกดการละเมดในลกษณะทบดเบอนอคตและไมเปนธรรมตอคนพการ โดยมขอเสนอแนะและขอพงปฏบตส�าหรบผจดรายการวทยหรอโทรทศนดงน

คนพการกสามารถท�าสงตางๆไดหากไดรบการสงเสรมและ พฒนาศกยภาพคนพการเชนการซอมคอมพวเตอรการขบรถ การคาขายหรอประกอบอาชพตางๆการเลนกฬาและการแสดงเปนตน 1.1.6ควรยกตวอยำงคนพกำร ในมตของผกระท�ำบทบำทตำงๆ โดยตรงเพอสะทอนศกยภาพของคน พการทไมใชเปนภาระแตเปนพลงเปนสวนหนงของครอบครว ชมชนและสงคมเหมอนกบคนทวไปในสงคมเชนการเปนผเชยวชาญในดานการใหบรการตางๆเปนแหลงสนบสนนส�าหรบครอบครวและชมชน 1.1.7ควรน�ำเสนอขอเทจจรงโดยสรางความตระหนกในปญหาทคนพการตองการและประเดนปญหา เรองความพการรวมทงปจจยทสรางปญหาและสรางตราบาปใหคนพการ 1.1.8ควรน�ำเสนอเนอหำทคนพกำรและคนทวไปใชชวตรวมกนในสงคมไดอยำงมควำมสข และมควำมเสมอภำครวมทงเปดพนทใหคนพการเขามามสวนรวมในสงคมเพอแกปญหาการกดกนคนพการออกจากสงคมทวไปในทกดานเชนดานการด�ารงชวตการเมองเศรษฐกจ เพอเอาชนะการขาดโอกาสเขาถงการพฒนาสวนใหญทรวมถงบรการดานสขภาพการศกษาอาหารทอยอาศย การจางงาน/การมงานท�าทดนกฬาและนนทนาการเปนตน 1.1.9ควรสะทอนอตลกษณ / ภำพลกษณของคนพกำรในกำรอยรวมกบคนทวไปในสงคมโลกสงเสรม ขาวสารในเรองทมคนพการอยรวมในชมชนตางๆทวทกมม โลกบคคลเหลานลวนมสภาวะอารมณความสนใจความ

���� (170117) edit.indd 14 24/1/2560 15:25:05

Page 15: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

15

40.สรปผลการระดมความคดเหนเรอง“คนพการกบการถกละเมดทางสอวทย-โทรทศน”;วนท10กรกฎาคม2556ณอาคารหอประชมชน๑ส�านกงานกสทช.

ฉลาดเฉลยวทกษะและพฤตกรรมเชนเดยวกบประชาชนกล มอน รวมถงควรสะทอนใหเหนถงความซบซอนในบคลกภาพและประสบการณเชนเดยวกนกบประชาชน กลมอนในวยและสถานการณทคลายคลงกน 1.1.10ควรกระตนกำรมสวนรวมจำกภำคสวนตำงๆ ตอคนพกำรการสงเสรมนโยบายผลตภณฑบรการและสงแวดลอมทสนบสนนการเขารวมในการพฒนาอยางเตมทของคนทวไปรวมทงคนพการ 1.1.11ควรน�ำเสนอเรองรำวของคนพกำรโดยเคำรพศกดศรควำมเปนมนษยน�าเสนอประเดนเกยวกบ คนพการดวยความเทาเทยมและใหความเคารพตอสทธของคนพการในดานตางๆ 1.1.12ควรเผยแพรขอมลเรองกำรตดตอเพอสนบสนนบรกำรรวมทงการแจงถงแหลงใหความชวยเหลอ ทงระดบทองถนและระดบชาต เพอใหคนพการและครอบครวไดรบขอมลทตองการรวมทงขอมลเรองการปรบปรงนโยบายแหงชาต เชนความรความเขาใจเกยวกบคนพการสทธคนพการการอยรวมในสงคมและการประกอบอาชพเปนตน 1.1.13ควรเลอกภำพทเหมำะสมในกำรออกอำกำศเชนภาพทคนพการมความพรอมในการน�าเสนอทง สภาพจตใจและรางกายเชนคนพการรางกายทจะตองมการ จดเตรยมสภาพรางกายการนงทถกตองและการแตงตวทเหมาะสมถกกาลเทศะดสะอาดเรยบรอยเปนตนรวมทงเปนภาพลกษณทสอสารแลวผรบสอรสกด 1.2 สงทไมควรปฏบต เพอหลกเลยงการลวงละเมดหรอกระทบกระเทอนความร สกของคนพการ40 เพอ การคมครองสทธของคนพการเกยวกบการละเมดดวยการสอสาร 1.2.1ไมควรน�ำเสนอเรองรำวทมำจำกควำมเชอเรองเวรกรรมและเชอมโยงกบควำมพกำรไมควรน�าเสนอเรองราวความพการหรอคนพการทเกดจากเวรกรรมในอดตชาตหรอปจจบนชาตและไมควรประเดนควำมพกำร ทท�ำใหกำรรบรของสงคมเกดควำมเขำใจผดของสงคม หรอน�ำเสนอละครทแสดงถงควำมพกำรวำเปนเรองบำป

เปนความไมดชวราย 1.2.2 ไมควรน�ำเสนอภำพของคนพกำรในลกษณะผไรควำมสำมำรถหรอศกยภำพไมควรน�าเสนอวาคนพการเปนผไรความสามารถเปนภาระครอบครวและสงคม 1.2.3ไมควรน�ำเสนอทกอใหเกดควำมรสกวำมคนพกำรในครอบครวแลวรสกอบอำยไมน�าเสนอสงท ท�าใหร สกหรอการมเจตคตทไมดวาการมคนพการในครอบครวหรอการมพนองหรอญาตเปนคนพการนนเปนเรองนาอบอายหรอนารงเกยจ 1.2.4ไมควรน�ำเสนอเนอหำทสะทอนมมมองตอคนพกำรในดำนเปนผรบไมควรน�าเสนอภาพทเกยวกบ การเลยงดหรอการท�างานหรอการใหความชวยเหลอคนพการนนเปนการใหทานสรางบญสรางกศลหรอบรจาคหรอความรสกทสะทอนวาคนพการเปนผรบและผรบสอเปนผใหเปนตน 1.2.5 ไมควรน�ำเสนอภำพของคนพกำรในควำมเปนผรองขออยเสมอโดยเฉพาะไมควรสรปวาคนพการเปนผปวยเพราะเขามความพการและเปนทนารงเกยจในสงคม 1.2.6ไมควรน�ำเสนอภำพหรอสถำนกำรณทแสดงถงควำมไมเหมำะสมกบคนพกำร หรอในเชงเวทนำนยมเกนสมควรเชนภาพทสะทอนความรสกนาสงสารความรสกหดหนาเศราหรอภาพทสรางความรสกไมดตอผรบสอ รวมถงภาพความไมพรอมในการน�าเสนอของคนพการหรอสภาพทแตงตวไมเรยบรอยเปนตน 1.2.7ไมควรเปดเผยชอและหนำคนพกำรโดยไมไดรบอนญำตไมเปดเผยชอและใบหนาของคนพการทมา ออกรายโทรทศนเวนเสยแตผปกครองและคนพการอนญาต ทงนหากเปนการด�าเนนกจกรรมควรเปนภาพกวางๆไมเจาะจงทคนพการคนใดคนหนง 1.2.8ไมควรน�ำเสนอภำพทนำสงสำร นำเวทนำของคนพกำรทจะเปนการสรางภาพลบใหแกความพการ หรอมงเนนเวทนานยมเพยงดานเดยวและไมควรแสดงออกถงความสงสารตอรปลกษณภายนอก

���� (170117) edit.indd 15 24/1/2560 15:25:05

Page 16: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

16

1.2.9ไมควรน�ำเสนอดวยกำรสมมตวำตวเองเขำใจควำมรสกของคนทมควำมพกำรเนองจากอาจไมตรงกบความตองการหรอประสบการณของคนพการจรง 1.2.10ไมควรน�ำควำมพกำรมำเปนประเดนหลกในกำรเสนอเนอหำ/ขำว หรอจดขำยของเนอหำขำว เพราะความพการมไดเปนเหตของการกระท�าความผดแตเปนเรองการกระท�าความผดของบคคลทตองไดรบโทษเสมอกนจงไมควรเนนเรองความพการ 1.2.11ไมควรใชค�ำทเปนกำรเปรยบเทยบ / เปรยบเปรยกบควำมพกำร / แสดงจดบกพรองของคนพกำร กำรพดดถก เหยยดหยำมเชนท�าอยางกบเปนคนตาบอดท�าเปนคนหหนวกไปไดโงงเงาเปนปญญาออนไปไดท�าเปนคนพกลพการท�าอะไรกไมไดคนพการนาสงสารนาเวทนาเครองนพกลพการไปเสยแลวไมใชงอยเปลยเสยขาถงไปไมได เปนใบงอยเปปญญาออนเออเปนตน (ดเพมเตมในภาคผนวกก) 1.2.12ไมควรใชถอยค�ำทไมเหมำะสมเชน ไอดวนไอบอดไอตงตองไอเออเปนตน 1.2.13 ไมควรแสดงกำรลอเลยน แสดงพฤตกรรมลอเลยนลกษณะขอบกพรอง เชนการเดน ปากเบยวมอและรางกายบดหรอการแสดงทาทางทไมสมควร เลยนแบบลกษณะความพการในแตละประเภทความพการ

2. ขอควรปฏบตเกยวกบคนพกำร 2.1เรยกชอควำมพกำรตำมชอของสมำคมเชนคน ตำบอด(สมาคมคนตาบอดแหงประเทศไทย)คนหหนวก (สมาคมคนหหนวกแหงประเทศไทย)คนพกำรทำงกำย (สมาคมคนพการแหงประเทศไทย)คนพกำรทำงจต(สมาคม คนพการทางจตแหงประเทศไทย)คนพกำรทำงสตปญญำ (สมาคมเพอคนพการทางสตปญญาแหงประเทศไทย)บคคลออทสตก(สมาคมผปกครองบคคลออทซม(ไทย))เปนตน

2.2ศกษำขอมลของคนพกำรกอนรวมรำยกำรจำกหนวยงำนโดยตรงถามคนพการรวมแสดงในแตละรายการตองศกษาขอมลจากสมาคมคนพการโดยตรงหรอผทรงคณวฒทเกยวของกบความพการวาดวยเรองของการดแลคนพการความพการเพอความถกตองเหมาะสมในการน�าเสนอและออกอากาศโดยควรน�าเสนอวถชวตของคนพการใชเชงสรางสรรค(ดเพมเตมในภาคผนวกข) 2.3กำรน�ำเสนอควรค�ำนงถงประเดนกฎหมำยทเกยวของกบคนพกำรการน�าเสนอขอมลขาวสารตอสอใน ชองทางตางๆควรค�านงถงกฎหมายทเกยวของดวยเชนพระราชบญญตคนพการพ.ศ.2556และอนสญญาวาดวยสทธคนพการเปนตน 2.4กรณทคนพกำรออกรำยกำรโทรทศน ตองไดรบอนญำตจำกคนพกำรหรอผปกครอง / ผดแลคนพกำรกอน การน�าคนพการมาเขารวมรายการตองชแจงรายละเอยดแกผดแลและไดรบการยนยอมจากคนพการและผปกครอง และควรจดสงอ�ำนวยควำมสะดวกของคนพกำรใหคนพการไดชวยเหลอตวเองเพอเปนตวอยางและใหความรแกผชมเชนทางลาดของเกาอรถเขนหรอวลแชรลามภาษามอส�าหรบคนหหนวกและการจดทานงหรอการทรงตวทถกตองเปนตน 2.5 จดใหมลำมภำษำมอทกครงทกรำยกำรถำมคนหหนวกรวมรำยกำรเพอใหคนหหนวกสามารถเขาถงขอมลขาวสารและรายการตางๆได 2.6คนทวไป “ไมควรคดแทน”แต“ควรคดเผอ” วาคนพการมความตองการอยางไรวธใดเปนทางออก ทเหมาะสมในการสงเสรมคนพการ

���� (170117) edit.indd 16 24/1/2560 15:25:05

Page 17: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

17

5.บทสรปและขอเสนอแนะอนๆ

การสอสารนบวนยงเปนสงส�าคญโดยเฉพาะสอวทยและโทรทศนซงเปนสอททกกลมทกเพศทกวยทกระดบสามารถเขาถงไดงายทวทกแหงในสงคมไทยสามารถ สงผลกระทบตอระบบสงคมมผลกระตนตอพฤตกรรมและเจตคตของคนในสงคมหรอมผลตอการด�ารงชวตความคด ความเชอและการกระท�าในดานตางๆทงทางตรงและ ทางออมสงผลตอคณภาพชวตของคนในสงคม ทง น หากการน�าเสนอหรอสอสารผ านการจดรายการวทยหรอโทรทศนเชงสรางสรรคส�าหรบคนพการ ทงในดานของเนอหาขอมลขาวสารการกลาวถงคนพการ และการรวมรายการของคนพการ การสอดวยความเคารพในศกดศรตระหนกในคณคาแหงความเปนมนษย มความเทาเทยม ไมละเมดหรอบดเบอนหรออคตต อคนพการ สามารถช วยส งเสรมให สงคมยอมรบ คนพการเปนสมาชกหนงของสงคมสรางการรบรและลดชองวางความเหลอมล�าระหวางคนพการกบคนในสงคม การถกกดกนออกจากสงคมขจดอปสรรคทกดขวางทงทางดานกายภาพเจตคตกฎหมายกฎระเบยบนโยบายและการสอสารทส�าคญน�าไปสการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการใหมคณภาพชวตทดขนคนพการซงปจจบน มอยประมาณ1.5ลานคนใหเปนพลเมองไทยทสามารถเขาถงและใชประโยชนไดจากสอวทยและโทรทศนขอมล-ขาวสาร การบรการตางๆในสงคมรวมถงการรบรการมสวนรวมมโอกาสในทกระดบทกเรอง คมอกำรจดและผลตรำยกำรวทยหรอโทรทศนทเกยวของกบคนพกำรจงเปนขอเสนอแนะหรอแนวคดและแนวทางการปฏบตส�าหรบผจดรายการวทยหรอโทรทศนท สรางสรรคและไมละเมดคนพการคนพการสามารถเขาถงและใชประโยชนจากขอมลขาวสารจากกจการวทยและโทรทศนเพอรวมสรางสงคมใหอยเยนเปนสขรวมกน

ขอเสนอแนะอนๆ

สรปขอเสนอแนะ/ขอคดเหนจากการประชมเชงปฏบต การเพอระดมความคดเหนเรอง“คนพการกบการถกละเมด ทางสอวทย-โทรทศน”โดยผประกอบกจการกระจายเสยงและโทรทศนเมอวนท10กรกฎาคม2556ณอาคารหอประชมชน1ส�านกงานกสทช.ไดแก 1.ผลกดนใหเปนวำระระดบชำตผลกดนการปฏรปสอในการน�าเสนอเนอหาทเหมาะสมยอมรบความแตกตาง ทางชาตพนธ เพราะการน�าเสนอของสอมผลกระทบไมใชเฉพาะคนพการแตรวมถงคนทอยรอบตวคนพการดวยซงอาจไดรบผลกระทบจากการถกดถกเหยยดหยามจากสงคมหากสอน�าเสนอภาพเชนพชายทมนองชายพการอาจถกลอเลยนจากเพอนในโรงเรยนเปนตนรวมถงความแตกตาง ทางสงคมไมวาจะเปนมตดานความพการความแตกตางทางชาตพนธ 2.สรำงแรงจงใจใหกบผประกอบกำรกจกำรวทย และโทรทศนคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการ โทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตหรอหนวยงาน ภาครฐตางๆทเกยวของควรสรางแรงจงใจใหกบผประกอบการ กจการวทยและโทรทศนเชนอาจมเงนสนบสนนลดภาษหรอชองทางใดๆกตามทจะชวยสนบสนนผประกอบกจการใหมบรการหรอจดรายการเพอคนพการ 3.ภำคสวนตำงๆ ควรสงเสรมกระบวนกำรสรำงควำมรทเกยวของกบคนพกำรเชน 3.1ฝกอบรม(ChangeAgent)เพอใหความร ดานสอส�าหรบคนพการ 3.2สรำงควำมรควำมเขำใจเกยวกบคนพกำรเพอใหสอเขาใจรจกคนพการความพการ 3.3 จดท�ำคมอสรำงควำมรเกยวกบแนวทำงกำรปฏบตส�ำหรบผประกอบกจกำรเพอใหสามารถมแนวทาง การผลตรายการทไมละเมดคนพการ

���� (170117) edit.indd 17 24/1/2560 15:25:05

Page 18: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

18

3.4ควรเปดหลกสตรกำรสอนในเรองกำรท�ำสอส�ำหรบคนพกำรเพอใหคนพการเปนสวนหนงของสงคมและท�าหนาทสอ 3.5ควรสงเสรมใหสอไดศกษำถงควำมหลำกหลำยทำงสงคมและสรางความตระหนกใหก�าหนดเปนพนธกจหนงของสอในการสรางความรบรเรองความพการและคนพการตอสงคมโดยมองคประกอบ3ขอหลกคอการน�าเสนอความเปนมาการสรางความรบรทศนคตทดรวมกนและการเคารพความแตกตางและเทาเทยมซงไมวาจะแตกตางในมตใดตองเคารพในความเทาเทยม 4.สงทหนวยงำนและภำคสวนตำงๆ ทเกยวของกบคนพกำร ควรสงเสรมกระบวนกำรสรำงควำมรทเกยวของกบคนพกำรเชน 4.1กำรใหควำมรในกำรชวยเหลอทถกตองตอคนพกำรเชนในกรณจดรายการทมคนพการรวมดวยตองจดใหคนพการชวยเหลอตนเองหรอใหความรในการชวยเหลอทถกตองทงนผสอสารจ�าเปนตองไดเรยนรการชวยเหลอคนพการทกประเภททถกตอง 4.2จดใหมกำรเผยแพรควำมรทถกตองเกยวกบคนพกำรในรปแบบตำงๆเพอสรางความรใหกบผสอสารคนทวไปและผเกยวของกบคนพการใหตระหนกถงความส�าคญในการน�าเสนอสอทถกตองตอคนพการโดยเฉพาะการสะทอนสอสารในดานศกยภาพของคนพการเปนหลก 4.3อบรมใหควำมรใหแกบคลำกรทเกยวของกบกำรจดท�ำรำยกำรวาดวยเรองคนพการความพการเชนศกดศรความเปนมนษยสทธของคนพการการเลอกปฏบตกบคนพการในกจการวทยและโทรทศนเปนตน

���� (170117) edit.indd 18 24/1/2560 15:25:06

Page 19: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

19

ค�าพดท“ควรหลกเลยง”และ“ควรใช”

ค�ำทควรใช

1.คนทวไปและคนพการ

2.คนพการ

3.คนหหนวกคนพการทางการไดยน

4.คนตาบอดคนพการทางการเหน

5.คนพการรางกาย/คนพการทางการเคลอนไหว

คนทใชไมค�ายน/คนทใชเครองชวยเดน

6.คนพการทางจตคนพการจตเภท

7.คนพการทางปญญา

8.แขนขาดขาขาด

9.คนพการดาวนซนโดรม

10.คนรปรางเลก

11.คนพการ

12.คนพการกลามเนอกระตก

13.สมองพการ(ซพ)

14.คนทมความพการทางสมองคนพการทางสมอง

15.เบยความพการ

16.พาคนตาบอดเดน/น�าทางคนตาบอด

17.ดหนง

18.ดหนงสอ

19.ชมชนของคนพการ

20.กลมคนพการ/สตรพการ/บรษพการ/เดกพการ/คนพการ

21.เปนเรองทเราตองชวยกน

ค�ำทควรหลกเลยง

1.คนปกตและคนไมปกต

2.ผพการ

3.ไอใบไอหนวก

4.ไอบอด

5.ขาเปงอย

6.คนบาสตวปลาสวกลจรตจตเสอมจตฟนเฟอน

7.ปญญาออนโงเบาปญญาไมเตมเออ

8.แขนดวนขาดวน

9.มองโกลอยด

10.คนแคระ

11.ไมเตมบาทไมครบ32

12.ชกกระตกลมบาหม

13.พการทางสมอง

14.โรคสมองเสอมสมองเปนอมพาต

15.เบยคนพการ

16.จงคนตาบอด

17.ฟงหนง

18.ฟงหนงสอ

19.ชมชนคนพการ

20.พวกพการ

21.ท�าบญท�าทานใหผพการ

ภาคผนวกก

หมายเหต-ความชอบและความรสกตอค�าทใชอาจขนอยกบบคคลทไดรบผลกระทบจงควรสอบถามจากองคกรแตละประเภทความพการ หรอองคกรทเกยวของประกอบดวย

���� (170117) edit.indd 19 24/1/2560 15:25:06

Page 20: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

20

ท สมำคม กำรตดตอ อเมล

1

2

3

4

5

สมาคมผปกครองบคคลออทซม(ไทย)

สมาคมเพอคนพการทางสต

ปญญาแหงประเทศไทย

สมาคมเพอผบกพรองทางจต

สมาคมคนตาบอดแหง

ประเทศไทย

สมาคมคนหหนวกแหง

ประเทศไทย

เลขท140/47ถนนอสรภาพ39แขวงบานชางหลอเขตบางกอกนอยกรงเทพมหานคร10700โทรศพท:024112899โทรสาร:028667125

เลขท49/6ซอยรามอนทรา8ถนนรามอนทรากม.4

แขวงอนสาวรยเขตบางเขนกรงเทพมหานคร10220

โทรศพท:029719727

โทรสาร:025521606

โรงพยาบาลศรธญญาอาคารคลงสมองเลขท47

หม4ถนนตวานนทต�าบลตลาดขวญอ�าเภอเมอง

จงหวดนนทบร11000

โทรศพท:025252630หรอ025287800

ตอ57454

โทรสาร:029689667

เลขท85/1-2ซอยบญอยถนนดนแดงแขวงสามเสนใน

เขตพญาไทกรงเทพมหานคร10400

โทรศพท:022463835,022473390,

022471968,022476031,

026446372,026447342,

026448347,026448592,

022462243,022462276,

022462264,022462287,

022462278,022478550

โทรสาร:022459846

เลขท144/9หมบานฐตพรถนนพฒนาการ29

แขวงสวนหลวงเขตสวนหลวงกรงเทพมหานคร10250

โทรศพท:025252630,029689667,

027171902-3,027193644,027193635,

027193591โทรสาร:027171904

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

หนวยงานดานคนพการ/องคกรแตละประเภทความพการ

ภาคผนวกข

���� (170117) edit.indd 20 24/1/2560 15:25:06

Page 21: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

21

ท สมำคม กำรตดตอ อเมล

6

7

8

9

10

11

12

สภาคนพการทกประเภทแหง

ประเทศไทย

สมาคมคนพการแหง

ประเทศไทย

กรมสงเสรมและพฒนา

คณภาพชวตคนพการ

กระทรวงการพฒนาสงคม

และความมนคงของมนษย

มลนธคนพการไทย

มลนธสายใจไทย

ในพระบรมราชปถมภ

มลนธพฒนาคนพการไทย

เลขท29อาคารชยพฤกษถนนวสทธกษตรย

แขวงบางขนพรหมเขตพระนครกรงเทพมหานคร10200

โทรศพท:022819280,023545349

โทรสาร:022819270

เลขท73/7-8ซอยตวานนท8ถนนตวานนท

ต�าบลตลาดขวญอ�าเภอเมองจงหวดนนทบร11000

โทรศพท:029510445,029510447,02951

0569,029510455,029510337

โทรสาร:029510567

เลขท255อาคาร60ปกรมประชาสงเคราะห

ถนนราชวถเขตราชเทวกรงเทพมหานคร10400

โทรศพท:023543388,023545501

โทรสาร:023543899

เลขท1034ถนนกรงเกษมแขวงมหานาค

เขตปอมปราบศตรพายกรงเทพมหานคร10100

โทรศพท:1300

เลขท78/14หม1ถนนตวานนทต�าบลบางตลาด

อ�าเภอปากเกรดจงหวดนนทบร11120

โทรศพท:025820897-8

โทรสาร:025820899

ส�านกงานใหญสวนจตรลดาถนนราชวถ

แขวงสวนจตรลดาเขตดสตกรงเทพมหานคร10303

โทรศพท:022458697,022816403

เลขท29อาคารชยพฤกษถนนวสทธกษตรย

แขวงบางขนพรหมเขตพระนครกรงเทพมหานคร10200

โทรศพท:022819280

โทรสาร:022819270

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

���� (170117) edit.indd 21 24/1/2560 15:25:06

Page 22: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

22

เอกสารอางอง

1. พระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนพ.ศ.25512. พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก�ากบกจการวทยกระจายเสยงวทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคมพ.ศ.25533. พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550และทแกไขเพมเตม(ฉบบท2)พ.ศ.2556:มาตรา20โดยส�านกงาน สงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาตกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย4. พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550:มาตรา4.5. ประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต เรองแผนแมบทการบรหารคลนความถ (พ.ศ.2555)แผนแมบทกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนฉบบท1(พ.ศ.2555-2559)และแผนแมบทกจการโทรคมนาคม ฉบบท1(พ.ศ.2555-2559)6. ประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตเรองหลกเกณฑการจดท�าผงรายการส�าหรบ การใหบรการกระจายเสยงหรอโทรทศนพ.ศ.25567. ประกาศกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยในราชกจจานเบกษาวนท9กรกฎาคม2555เรอง“ประเภทและ หลกเกณฑความพการ”(ฉบบท2)ภายใตพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550มาตรา4และมาตรา45.8. อนสญญาวาดวยสทธคนพการ(ConventionontheRightsofPersonswithDisabilities,CRPD)9. JournalofSocialWork,1993.10.ระบบการเฝาระวงและปองกนความพการในชดโครงการศกษาวจยยทธศาสตรบรณาการพฒนาคณภาพชวตคนพการ:ส�านกสงเสรม และพทกษคนพการส�านกงานสงเสรมและพทกษเดกเยาวชนผดอยโอกาสคนพการและผสงอายกระทรวงการพฒนาสงคม และความมนคงของมนษย2550:หนา25.11.คมอสอสารเพอการเขาใจคนพการCopyright©InternationalLabourOrganization2010,Firstpublished2010 ISBN:978-92-2-823454-1(print);978-92-2-823455-8(webpdf)12.คมอปฏบตงานดานเวชกรรมฟนฟส�าหรบแพทยเกยวกบการปองกนและฟนฟสมรรถภาพบคคลทมความพการเลมท1,2538.13.พญ.อบลวรรณวฒนาดลกกลนายแพทยช�านาญการพเศษหวหนากลมงานเทคโนโลยสารสนเทศและสนบสนนวชาการ ศนยสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาตล,เรอง“การก�าหนดนยามความพการดวยแนวคดICF”หนา11-12.14.อนธกาสวสดศรคณะสถาปตยกรรมศาสตรสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาฯลาดกระบง,บทความเรองตวแบบความพการทางสงคม” กบการมองภาพ“คนพการ”ใน“สงคมไทย”:กนยายน2009.15.รายงานฉบบสมบรณโครงการการศกษาวจยเรอง“การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอคนพการในสงคมไทย”เสนอ“ส�านกงานสภา ทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต”โดย“สถาบนวจยและใหค�าปรกษาแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร,2551.16.UNICEFศนยวจยInnocentiResearchCentreรายงานฉบบท13เรองการสงเสรมสทธเดกพการ20071,หนา7.17.สรปผลการระดมความคดเหนเรอง“คนพการกบการถกละเมดทางสอวทย-โทรทศน”;วนท10กรกฎาคม2556ณอาคารหอประชม ชน1ส�านกงานกสทช.18.สถตคนพการทจดทะเบยนณวนท3พฤศจกายน2557:ส�านกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาตกระทรวงการ พฒนาสงคมและความมนคงของมนษย.19.สมชชาสขภาพครงท3(ธนวาคม2553)เอกสารรายงานวาระ“ความเปนธรรมในการเขาถงบรการสขภาพของคนพการ”หนงสอพมพ ออนไลนแนวหนา:วนท14พฤศจกายน2557,คอลมนผหญง“สถานพฒนาสงคม”.20.สมชชาสขภาพครงท1(28กมภาพนธ2554)เอกสารหลกระเบยบวาระ6“การสรางสงคมทคนไทยไมทอดทงกน(Inclusivesociety)”: หนา3.21.บทความ“รเทาทนกลวธการใช”:สรภญญอนทรประเสรฐ,หนา2.22.บทความ“อทธพลของการสอสารทมผลตอสงคม”ไมระบผเขยน23.บทความ“สอมบทบาทในสงคมอยางไรบาง”เวบไซต:กสทช.เพอผบรโภคสอวทย-โทรทศนhttp://bcp.nbtc.go.th/knowledge/detail/324

���� (170117) edit.indd 22 24/1/2560 15:25:06

Page 23: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

23

เอกสารของหนวยงาน:ส�านกงานกสทช.

จดพมพ:ครงท1กมภาพนธ2560

จ�านวน:1,000เลม

พมพท:วรศลปการพมพ89(แดง)

���� (170117) edit.indd 23 24/1/2560 15:25:06

Page 24: กสทช (170117) edit - NBTCbcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/e46de7e1bcaaced...3 1. พระราชบ ญญ ต การประกอบก จการกระจายเส

24

ส�านกคมครองผบรโภคในกจการกระจายเสยงและโทรทศนส�านกงานกสทช.โทรศพท022717600ตอ5729,5748http://bcp.nbtc.go.th http://www.facebook.com/con.right

���� (170117) edit.indd 24 24/1/2560 15:25:06