8 tedarik zincirinde bütünleşik planlama...title microsoft powerpoint - + bolum 8 author...

8 – 1Copyright © 2016 Pearson Education, Inc. Copyright © 2016 Pearson Education, Inc.

PowerPoint presentation to accompanyChopra and MeindlSupply Chain Management, 6e

PowerPoint presentation to accompanyChopra and MeindlSupply Chain Management, 6e

8 Tedarik Zincirinde Bütünleşik Planlama


Öğrenme Hedefleri

1. Bir tedarik zinciri faaliyeti olan toplamplanlamanın önemini kavrayacaksınız.

2. Bütünleşik planlama için gerekli olan bilgileri veelde edilen çıktıları tanımlayabileceksiniz.

3. Bütünleşik planlama yapılırken dikkate alınmasıgereken temel dengeleri açıklayabileceksiniz.

4. Microsoft Excel kullanarak temel bütünleşikplanlama sorunlarını formüle edecek veçözümleyeceksiniz.


Tedarik Zincirinde Bütünleşik Planlamanın Rolü

• Kapasitenin bir maliyeti vardır ve hazırlık sürelerigenellikle uzundur.

• Bütünleşik Planlama:– Bütünleşik planlama bir şirketin belirli bir planlama ufkuiçerisindeki kapasite, üretim, fason üretim, stok, stoktükenmesi ve hatta fiyat seviyelerini planladığı bir süreçtir.

– Kararlar– Kararlar ürün ailesi (stok kalemi değil) seviyesinde alınır– Zaman dilimi 3‐18 aylıktır– Bir firma elinde olan imkanları en iyi şekilde nasıl kullanır?


Tedarik Zincirinde Bütünleşik Planlamanın Rolü

• Belirli zaman ufku için işletme parametrelerininbelirlenmesi– Üretim Hızı – Fason Üretim– İş gücü – Bekleyen Siparişler– Fazla Mesai – Mevcut Stok– Makine Kapasitesi Seviyesi

• Tedarik zincirinin tüm aşamaları tedarik zinciriperformansını optimize eden bir bütünleşikplanlamaya dayalı olarak uyum içerisinde işlemelidir


Bütünleşik Planlama Problemi

• Planlama ufku içerisindeki her bir dönem için yapılan taleptahminlerine dayalı olarak, plan süresi boyunca firmanınkarını maksimum seviyeye çıkaracak dönemlik üretimseviyesi, stok seviyesi, kapasite seviyesi (iç ve dış) vebekleyen siparişlerin (karşılanmayan talep) belirlenmesi

• Planlama süresinin belirlenmesi (genellikle 3‐18 ayarasındadır)

• Her bir dönemin süresinin belirlenmesi• Toplam planlama yapmak için gerekli olan önemli bilgilerin

belirlenmesi


Bütünleşik Planlamada İhtiyaç Duyulan Bilgiler

• T dönemden oluşan t Dönemi için Ft bütünleşik talep tahmini• Üretim Maliyetleri

– İşçilik Maliyetler: normal mesai ($/saat) ve fazla mesai ($/saat)– Fason Üretim Maliyeti ($/saat or $/birim)– Kapasite değiştirme maliyeti; – istihdam/işten çıkarma maliyeti($/işçi),

makine kapasitesi arttırma ve azalma maliyeti ($/makine)• Birim başına gerekli olan işgücü/makine çalışma süresi• Stok tutma maliyeti ($/birim/süre)• Stok tükenmesi veya bekleyen sipariş maliyeti ($/birim/süre)• Kısıtlar – fazla mesai, işten çıkarma, sermaye sınırları, stok

tükenmesi, bekleyen sipariş, tedarikçiler


Bütünleşik Planlamanın Çıktıları

• Normal mesai,fazla mesai ve fason üretim süresiiçerisinde üretilen miktar

• Stok Kapasitesi• Bekleyen sipariş/ tükenen stok miktarı• İstihdam edilen /işten çıkarılan işgücü• Makine kapasitesi artışı/ azalması• Yetersiz bir bütünleşik planlama satış, kar kaybı, fazlastok veya fazla kapasite olmasına neden olabilir.


Bütünleşik Üretim Birimlerinin Belirlenmesi

Bütünleşik planlamanın sonuçları yaklaşıkolarak uygulamada yapılabilecek olan şeyleriyansıtacak şekilde belirlenmesi,

• Toplam birim seçilirken ve üretim süreleri vekapasite belirlenirken dar boğazaodaklanılması,

• Hazırlıklar ve bakım gibi faaliyetlerin dikkatealınması,


Red Tomato Tools

Ürün

Malzeme Maliyeti/ Birim ($)

Gelir/ Birim($)

HazırlıkSüresi/Parti(saat)

OrtalamaParti

Büyüklüğü

Üretim Süresi/

Birim (saat)

Net Üretim Süresi/Birim

(saat)

Satılan Birimlerin Yüzdesi

A 15 54 8 50 5.60 5.76 10

B 7 30 6 150 3.00 3.04 25

C 9 39 8 100 3.80 3.88 20

D 12 49 10 50 4.80 5.00 10

E 9 36 6 100 3.60 3.66 20

F 13 48 5 75 4.30 4.37 15

Tablo 8‐1


Red Tomato Tools

• Ağırlıklı ortalama yaklaşımı;Toplam birim başına düşen malzeme maliyeti

= (15 x 0.10) + (7 x 0.25) + (9 x 0.20) + (12 x 0.10) + (9 x 0.20) + (13 x 0.15)

= $10

• Benzeri;Toplam birim başına düşen gelir= $40

Toplam birim başına düşen net üretim süresi= 4.00 saat


Toplam Planlama Stratejileri

• Kapasite, stok, ertelenmiş sipariş/ kaybolansatış arasında denge kurulması,

• Üretimin talebi izlemesi stratejisi‐kapasitekaldıraç olarak kullanılması,

• Esneklik stratejisi‐kullanımının kaldıraç olarakkullanılması,

• Sabit üretim hızı stratejisi‐stokun kaldıraçolarak kullanılması

• Özel veya karma stratejisi– stratejilerinkombinasyonu


Üretimin talebi izlemesi stratejisi• Talep değiştikçe makine kapasitesini değiştirilmesiveya çalışan istihdam edilmesi yada iştençıkartılması

• Kapasite ve işgücünün değiştirilmesinin çoğuzaman zor olması

• Değişen kapasitenin maliyeti yüksekse pahalıolması

• Çalışanların memnuniyetinin olumsuz etkilenmesi• Düşük stok seviyeleri ile sonuçlanması• Stok tutma maliyetinin yüksek ve kapasitedeğiştirme maliyetinin düşük olduğu zamanlardauygulanması


Zaman Esneklik Stratejisi

• Fazla makine kapasitesi olduğunda kullanılması• İşgücü sabit, çalışma saati sayısı değiştirilmesi• Fazla mesai veya esnek bir çalışma programıuygulanması

• Esnek iş gücünün moral sorunlarını önlemesi• Düşük stok seviyeleri, düşük kullanım• Stok tutma maliyetleri yüksek ve kapasitenispeten ucuz olduğunda kullanılması


Sabit Üretim Hızı Stratejisi

• Sabit makine kapasitesi ve işgücü ile sürekli bir üretim oranı elde edilmesi,

• Stok seviyelerinin zaman içinde dalgalanması,• Stoklar yüksek talep alan dönemlerden düşük talep alan dönemlere kaydırılması,

• Çalışanlar için daha iyi bir moral olması,• Büyük stoklar ve bekleyen siparişler birikebilmesi,• Stok tutma ve bekleyen sipariş maliyetlerinin düşük olduğunda kullanılması.


Lineer Programlama Kullanılarak Bütünleşik Planlama Yapılması

• Red Tomato Tools– Büyük ölçüde sezonluk talep– Talep tahminini oluşturulması

Ay Talep Tahmini

Ocak 1,600

Şubat 3,000

Mart 3,200

Nisan 3,800

Mayıs 2,200

Haziran 2,200

Tablo 8‐2


Red Tomato Tools

Maliyet Kalemi Maliyet

Malzeme maliyeti $10/birim

Stok tutma maliyeti $2/birim/ay

Stok tükenmesi /bekleyen sipariş $5/birim/ay

İstihdam ve eğitim maliyetleri $300/işçi

İşten çıkarma maliyeti $500/işçi

Gereken çalışma saatleri 4/birim

Normal mesai maliyeti $4/saat

Fazla mesai maliyeti $6/saat

Fason üretim maliyeti $30/birim

Tablo 8‐3


Red Tomato Toolsiçin karar değişkenleri

t = 1, ..., 6 için Wt = t ayı için işgücü büyülüğüHt = t ayının başında istihdam edilen çalışan sayısıLt = t ayının başında işten çıkarılan çalışanların sayısıPt = t ayında üretilen birimlerin sayısıIt = t ayının sonundaki stokSt = t ayının sonunda stokta kalmayan/ bekleyen birim

sayısıCt = t ayı için fason üretilen birim sayısı Ot = t ayında çalışan fazla mesai saati


Red Tomato Toolsİçin Hedef Fonksiyonu

• En küçüklemek (Normal mesai işgücü maliyeti) + (fazla mesai işgücü maliyeti)+ (istihdam ve işten çıkarma maliyeti) + (stok tutma maliyeti) +(stokta olmama maliyeti ) + (fason üretim maliyeti) +(malzeme maliyeti)

Min 640Wtt1

6

6Ott1

6

300Htt1

6

500Ltt1

6

2Itt1

6

5Stt1

6

10Ptt1

6

30Ctt1

6


Red Tomato Toolsiçin Kısıtlar

1. İşgücü, işe alma ve işten çıkarma kısıtlarıt = 1,..., 6 için

Wt W t–1Ht – Lt

2. Kapasite Kısıtları

Pt 40Wt Ot

43. Stok dengesi kısıtları

It–1 Pt Ct Dt St–1 It – St

4. Fazla mesai sınırı kısıtları Ot 10Wt


Red Tomato Tools

Planlama ufku boyunca toplam maliyet = $422,660

Dönemt

İşeAlınanla

r, Ht

İştenÇıkarıl

anlar Lt

İşgücü Büyüklüğü,

Wt

Fazla mesai,Ot

Stok,It

Tükenen Stok,

St

Fason üretim,Ct

Toplam Üretim, Pt

Talep,Dt

0 0 0 80 0 1,000 0 0

1 0 16 64 0 1,960 0 0 2,583 1,600

2 0 0 64 0 1,520 0 0 2,583 3,000

3 0 0 64 0 880 0 0 2,583 3,200

4 0 0 64 0 0 220 140 2,583 3,800

5 0 0 64 0 140 0 0 2,583 2,200

6 0 0 64 0 500 0 0 2,583 2,200

Tablo 8‐4


Red Tomato Tools• Talep Değişkenliğinin Daha Yüksek Olması

Ay Talep Tahmini

Ocak 1,000

Şubat 3,000

Mart 3,800

Nisan 4,800

May 2,000

Haziran 1,400

Tablo 8‐5


Red Tomato Tools


Tablo 8‐6

Dönemt

İşe Alınan

lar, Ht

İşten Çıkarılanlar,

Lt


Wt

Fazla mesai,Ot

Stok,It

Tükenen Stok,

St

Fason üretim,Ct

Toplam Üretim,

Pt

Talep,Dt

0 0 0 80 0 1,000 0 0

1 0 16 64 0 2,560 0 0 2,560 1,000

2 0 0 64 0 2,120 0 0 2,560 3,000

3 0 0 64 0 880 0 0 2,560 3,800

4 0 0 64 0 0 1,220 140 2,560 4,800

5 0 0 64 0 0 660 0 2,560 2,000

6 0 0 64 0 500 0 0 2,560 1,400


Red Tomato Tools• İşe alma ve İşten Çıkarma Maliyetlerinin Düşük Olması – $50

Tablo 8‐7

Dönemt

İşeAlınanlar,

Ht

İştenÇıkarılanlar, Lt


Wt

Fazla mesai,Ot

Stok,It

Tükenen Stok,St

Fason üretim,Ct

Toplam Üretim, Pt

Talep,Dt

0 0 0 80 0 1,000 0 0

1 0 35 45 0 1,200 0 0 1,800 1,600

2 0 0 45 0 0 0 0 1,800 3,000

3 42 0 87 0 280 0 0 3,480 3,200

4 1 0 88 0 0 0 0 3,520 3,800

5 0 27 61 0 240 0 0 2,440 2,200

6 0 0 61 0 500 0 20 2,440 2,200



Excel’de Bütünleşik Planlama

Tablo 8‐8

Çıktı Hücre Girdilerle Olan İlişki Satır 5’deki FormülHücrelereKopyalanan

İşgücü D5:D10 Wt = Wt_1 + Ht – Lt = D4 + B5 – C5 D6:D10

Üretim I5:I10 Pt = 40 x Wt + Ot/4 = 40*D5 + (E5/4) I6:I10

Stok F5:F10 It =max(It–1 + Pt + Ct– Dt – St–1, 0)

= max(F4 + I5 + H5 – G4 – J5, 0)

F6:F10

Stok Tükenmesi

G5:G10 St =max(0, St–1 + Dt– It–1 – Pt – Ct

= max(0,J5 + G4 – I5 – H5 – F4

G6:G10


Solver Kullanılarak Bütünleşik Planlama

t = 1, ..., 6 içinWt = t ayı için işgücü büyüklüğü Ht = t ayının başında istihdam edilen çalışan

sayısı Lt = t ayının başında işten çıkarılan çalışanların

sayısı Pt = t ayında üretilen birimlerin sayısı It = t ayının sonundaki stok St = t ayının sonunda stokta kalmayan birim

sayısı Ct = t ayı için fason üretilen birim sayısı Ot = t ayında çalışılan fazla mesai saati


Solver Kullanarak Bütünleşik Planlama

Şekil 8‐1



Şekil 8‐2



• Hedef Hücre Belirle: C22 • Eşittir: Min Seç• Hücreleri Değiştirerek: B5:I10 • Kısıtlara tabi tut: • B5:C10 = tam sayı {İşe alınan veya işten çıkarılan işçi sayısı tam

sayıdır} • B5:I10 ≥ 0 {Karar değişkenleri negatif olamaz } • F10 ≥ 500 {Dönem 6’daki stok en az 500’dür.} • G10 = 0 {Dönem 6’daki stok tükenmesi 0’a eşittir.} • M5:M10 = 0 {W1 –Wt–1 –Ht + Lt = 0 t = 1,...,6 için }• N5:N10 ≥ 0{40Wt + Ot/4 – Pt ≥ 0 t = 1, . . . , 6 için }• O5:O10 = 0{It–1 – St–1 + Pt + Ct – Dt – It + St = 0 t = 1, . . . , 6 için }• P5:P10 ≥ 0{10Wt – Ot ≥ 0 t = 1,…, 6 için}



Şekil 8‐2

Hücre Hücre formülü Denklem Kopyalandıkları yer

M5 =D5-D4-B5+C5 8.2 M6:M10

N5 =40*D5+E5/4-I5 8.3 N6:N10

O5 =F4-G4+I5+H5-J5-F5+G5 8.4 O6:O10

P5 =-E5+10*D5 8.5 P6:P10



Şekil 8‐4



FIGURE 8‐5


Bütünleşik Planlamalarda Tahmin Hatası

• Tahmin Hatalarının dikkate alınması gerekmektedir• Güvenlik stoku

– Bir tür güvenlik stoku olarak ek stokların oluşturulması ve tutulması

• Güvenlik Kapasitesi– Bir tür güvenlik kapasitesi olarak fazla mesai yapılması – Bir tür güvenlik kapasitesi olarak fazla mesai yapılması– Bir tür güvenlik kapasitesi olarak alt yüklenicilerin kullanılması

– Bir tür güvenlik kapasitesi olarak açık veya spot pazardan ürün veya kapasite alınması


Genel Ana Üretim Programının Hazırlanması

• Bütünleşik planı bölmek

Ürün Ailesi

Hazırlık Süresi/

Parti (saat)

Ortalama Parti

BüyüklüğüÜretim Süresi /Birim (saat) Üretim Miktarı

HazırlıkSayısı

HazırlıkSüresi (saat)

Üretim Süresi (saat)

A 8 50 5.60 256 5 40 1,433.6

B 6 150 3.00 640 4 24 1,920.0

C 8 100 3.80 512 5 40 1,945.6

D 10 50 4.80 256 5 50 1,228.8

E 6 100 3.60 512 5 30 1,843.2

F 5 75 4.30 384 5 25 1,651.2

Tablo 8‐9


Bilişim Teknolojilerinin Bütünleşik Planlamadaki Rolü

• Büyük problemleri çözebilme yeteneği,• Kompleks problemleri çözebilme yeteneği (lineer olmayan optimizasyon veya lineer yaklaşımlar aracılığı ile )

• Stok yönetimi ve kaynak gibi diğer temel BT sistemleri ile etkileşim yeteneği


Bütünleşik Planlamanın Pratikte Uygulanması

1. İşletmenin ötesine geçilerek tedarik zincirinin tamamının düşünülmesi

2. Planları esnek hazırlayın çünkü tahminler her zaman doğru değildir

3. Yeni veriler ortaya çıktığında bütünleşik planlamayı yeniden gözden geçirin

4. Kapasite kullanımı arttığında bütünleşik planlama yapın


Öğrenme Hedeflerinin Özeti

1. Bir tedarik zinciri faaliyeti olan bütünleşik planlamanın kavranması

2. Bütünleşik planlama için gerekli olan bilgilerin tanımlanması

3. Bütünleşik planlama yapılırken dikkate alınması gereken temel dengelerin açıklanması

4. Microsoft Excel kullanarak temel bütünleşik planlama sorunlarının formüle edilmesi ve çözülmesi

8 tedarik zincirinde bütünleşik planlama...title microsoft powerpoint - + bolum 8 author...

Documents