3 roles of administrators in one school for one …

1

บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ROLES OF ADMINISTRATORS IN ONE SCHOOL FOR ONE TAMBON

ADMINISTRATIONS AS PERCEIVED BY TEACHERS IN BASIC EDUCATION SCHOOLS UNDER KANCHANABURI PRIMARY

EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 3

อเทน ผาภมมา

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

พ.ศ. 2557 ลขสทธของมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

1

บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ROLES OF ADMINISTRATORS IN ONE SCHOOL FOR ONE TAMBON ADMINISTRATIONS

AS PERCEIVED BY TEACHERS IN BASIC EDUCATION SCHOOLS UNDER KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 3


การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

พ.ศ. 2557 ลขสทธของมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

(1)

2

หวขอการคนควาอสระ บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ผวจย นายอเทน ผาภมมา ปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา ประธานกรรมการควบคม ผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต กรรมการควบคม ดร.สรยงค ชวนขยน

คณะกรรมการสอบ

................................................. ประธานกรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.จมพจน วนชกล)

................................................. กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต)

................................................. กรรมการ (ดร.สรยงค ชวนขยน)

................................................. กรรมการผทรงคณวฒ (ดร.ชวน ภารงกล)

คณะกรรมการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร อนมตใหการคนควาอสระฉบบน

เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

.................................................. (ดร.ณรงคเดช รตนานนทเสถยร)

ประธานคณะกรรมการบณฑตศกษา วนท………..เดอน..............พ.ศ. 2557

(2)

3

บทคดยอ

หวขอการคนควาอสระ บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ผวจย นายอเทน ผาภมมา ปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา ปการศกษา 2557 ประธานกรรมการควบคม ผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต กรรมการควบคม ดร.สรยงค ชวนขยน การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาบทบาทและเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณในการท างาน ประชากรทใชในการวจยในครงน คอ ครผสอนในสถานศกษาทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ านวน 189 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ซงมคาความเชอมนเทากบ 0.95 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจย พบวา 1. บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานมการปฏบตอยในระดบมากทกดาน คอ ดานโรงเรยนคณภาพ รองลงมาคอ ดานโรงเรยนของชมชน และดานโรงเรยนท ามาหากน 2. เปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน ในภาพรวมและรายดาน พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณการท างาน 10-20 ป และมากกวา 20 ป

(3)

4

ABSTRACT

Independent Study Title ROLES OF ADMINISTRATORS IN ONE SCHOOL FOR ONE TAMBON ADMINISTRATION AS PERCEIVED BY TEACHERS IN BASIC EDUCATION SCHOOLS UNDER KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 3

Researcher Mr. Authen Phapumma Degree Master of Education Program Educational Administration Academic Year 2014 Chairman Thesis Advisor Asst. Prof. Watcharee Choochart, D.Ed. Thesis Advisor Suriyong Chuankayan, Ed.D.

This research aimed to study and to compare the roles of administrators in one school for one Tambon administration as perceived by teachers in basic education schools under Kanchanaburi Primary Educational Service Area Office 3, classified by years of working experience. The population consisted of 189 teachers of the school selected to be one school for one Tambon under Kanchanaburi Primary Educational Service Area Office 3. A constructed 5-level rating scale questionnaire with the reliability of 0.95 was used as a tool to collect data. The statistics used for data analysis were percentage, mean, and standard deviation. The research findings revealed that: 1. The Role of administrators in one school for one Tambon administration as perceived by teachers in basic education schools under kanchanaburi primary educational service area office 3 were overall and in each individual aspect at a high level, ranking in order of mean from high to low as quality school, community school, and school for livelihood.

2. The comparing results of roles of shool administrators in one school for one Tambon administration as perceived by teachers in basic education school under Kanchanaburi Primary Educational Service Area Office 3, classified by years of working experience were overall and in each individual aspect different, that is, teachers with less than 10 years of working experience had a more level of practice than those with 10-20 years and over 20 years of working experience.

(4) (4)

5

กตตกรรมประกาศ

การคนควาอสระฉบบน ส าเรจไดดวยดดวยโดยไดรบความกรณาจาก ผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต ประธานกรรมการควบคมการคนควาอสระ และ ดร.สรยงค ชวนขยน กรรมการควบคมการคนควาอสระ และผชวยศาสตราจารยพงษศกด รวมชมรตน ทกรณาใหค าปรกษาแนะน าตรวจแกไขขอบกพรอง จนท าใหการคนควาอสระฉบบนเสรจสมบรณ ผวจยขอกราบขอบพระคณมา ณ โอกาสน และขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.จมพจน วนชกล ประธานกรรมการการสอบการคนควาอสระ และ ดร.ชวน ภารงกล กรรมการผทรงคณวฒสอบการคนควาอสระทใหขอเสนอแนะเพมเตม ท าใหการคนควาอสระฉบบนมความสมบรณถกตองมากยงขน ผวจยขอขอบพระคณผทรงคณวฒ 3 ทาน คอ นายนนทพล พงษสรอย รองผอ านวยการเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 นายสระ ก าเนด ขาราชการบ านาญ และนายจตรงค พรพทธรกษา ผอ านวยการโรงเรยนบานดงโครง ทกรณาตรวจแกไขเครองมอทใชในการวจย และผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ทกรณาอ านวยความสะดวกในการเกบขอมลวจย ประโยชนทงปวง ทเกดจากการคนควาฉบบน ขอมอบเปนสงบชา พระคณบดา มารดา ครอาจารย และผมพระคณทกทานทมสวนสงเสรมการศกษาใหเกดแกผวจยใหมความรความสามารถ ซงจะไดน าความรความสามารถนไปพฒนาสถานศกษาและสงคมสบไป


(5)

6

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (3) บทคดยอภาษาองกฤษ (4) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญ (6) สารบญตาราง (9) สารบญแผนภม (11) บทท 1 บทน า 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 วตถประสงคของการวจย 3 สมมตฐานของการวจย 4 กรอบแนวคดในการวจย 4 ขอบเขตของการวจย 4 นยามศพทเฉพาะ 5 ประโยชนทไดรบจากการวจย 6 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 7 ผบรหารสถานศกษา 7 ความหมายของผบรหารสถานศกษา 7 คณลกษณะของผบรหารสถานศกษา 8 บทบาทและภารกจของผบรหารสถานศกษา 14 การบรหารสถานศกษา 16 ความหมายของการบรหาร 16 ความหมายของการบรหารสถานศกษา 18 หลกการบรหารสถานศกษา 19 ภารกจของสถานศกษา 22 ขอบขายการบรหารสถานศกษา 25 แนวคดและทฤษฏเกยวกบบทบาท 30 แนวคดเกยวกบบทบาท 30 ทฤษฏเกยวกบบทบาท 32 ทฤษฏระบบสงคม 33 ทฤษฏกระบวนการทางสงคม 34

(6)

7

สารบญ

หนา บทท โรงเรยนดประจ าต าบล 36 ความหมายของโรงเรยนดประจ าต าบล 36 ความเปนมาของโครงการโรงเรยนดประจ าต าบล 36 ความเปนมาของโรงเรยนดประจ าต าบล 36 หลกการส าคญของโรงเรยนดประจ าต าบล 38 การบรหารเพอความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบล 38 ขนตอนการด าเนนการโรงเรยนดประจ าต าบล 39 ความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบล 41 บรบทของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 43 สภาพทวไป 43 สถานทตง 46 ขอมลพนฐานการจดการศกษา 48 งานวจยทเกยวของ 49 งานวจยในประเทศ 49 งานวจยตางประเทศ 58 สรปกรอบแนวคดทใชในการวจย 59 3 วธด าเนนการวจย 61 ประชากร 61 เครองมอทใชในการวจย 62 การสรางเครองมอทใชในการวจย 63 การเกบรวบรวมขอมล 64 การวเคราะหขอมล 64 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 65 4 ผลการวเคราะหขอมล 66 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล 66 การวเคราะหขอมล 66 ผลการวเคราะหขอมล 67 ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม 67 ตอนท 2 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตาม ความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยภาพรวมและรายดาน

68

(7)

8

สารบญ

หนา บทท ตอนท 3 เปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนประจ า ต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตาม ประสบการณการท างาน

75 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ 84 วตถประสงคของการวจย 84 สมมตฐานของการวจย 84 วธการด าเนนการวจย 84 สรปผลการวจย 86 อภปรายผลการวจย 89 ขอเสนอแนะ 95 เอกสารอางอง 97 ภาคผนวก 104 ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒในการตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย 105 ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหเกบขอมลวจย 110 ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย 113 ประวตผวจย 119

(8)

9

สารบญตาราง

หนา ตารางท 3.1 แสดงจ านวนประชากรจ าแนกตามโรงเรยนทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนด

ประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

62 4.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม 67 4.2 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความ

คดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยภาพรวม

68 4.3 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความ

คดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพ โดยภาพรวม


คดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพของดานกายภาพ


คดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา


คดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนท ามาหากน


คดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนของชมชน

74 4.8 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล

ตามความคดเหนของครผ สอน ส งกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน


ตามความคดเหนของครผ สอน ส งกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพ

76

(9)

10

สารบญตาราง

หนา ตารางท 4.10 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล

ตามความคดเหนของครผ สอน ส งกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานคณภาพของดานกายภาพ

77 4.11 การทดสอบคาเฉลยรายคของบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนด

ประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา


ตามความคดเหนของครผ สอน ส งกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนท ามาหากน


ตามความคดเหนของครผ สอน ส งกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนของชมชน

82

(10)

11

สารบญแผนภม

หนา แผนภมท 2.1 แสดงโครงสรางการบรหารงานของส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบร เขต 3

44

2.2 แผนทแสดงทตงและอาณาเขตรบผดชอบของส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบร เขต 3

47

2.3 สรปกรอบแนวคดในการวจย 60

(11)

1

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ก าหนดใหบคคลยอมมสทธเสมอกนในการรบการศกษาสบสองปทรฐตองจดใหทวถง และมคณภาพ โดยไมเกบคาใชจายทงผยากไร ผพการหรอผทพพลภาพ หรอผทอย ในสภาวะยากล าบาก ตองไดรบการสนบสนนจากรฐเพอใหไดรบการศกษาโดยทดเทยมกบผอน (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 4) การจดการศกษาในปจจบน พบวา คณภาพการจดการศกษาแตกตางกนมากระหวางเมองกบชนบท สถานศกษาขนาดใหญกบสถานศกษาขนาดเลก ขาดระบบการตรวจสอบ ควบคม และประกนคณภาพการศกษา ทจะท าใหผเรยนเกดความมนใจในการเขารบการศกษา ทผานมาการจดการศกษาของรฐ ประสบความส าเรจจนเปนทนาพอใจในระดบหนงทงดานปรมาณและคณภาพและ ในขณะเดยวกนกมปญหาบางประการทสะสมอย คอ ประการแรก ยงไมสามารถจดไดทวถง และครอบคลมโดยเฉพาะการศกษาภาคบงคบ ประการทสอง ความรและทกษะและประสบการณของ ผจบการศกษาในแตละระดบยงไมเพยงพอตอการพฒนาคณภาพชวตทดขน ไมสามารถรองรบการเปลยนแปลงของสงคมตามกระแสโลกาภวตนทซบซอน ประการทสาม คณภาพการศกษาในดานอาคาร สถานท อปกรณ ครภณฑ บคลากรทางการศกษา การจดการเรยนการสอน การบรหารจดการ ตลอดจนผลสมฤทธทางการเรยนยงไมเปนทนาพอใจ ประการทส ความแตกตางในมาตรฐานและคณภาพของสถานศกษาท าใหผปกครองเกดคานยมทจะสงบตรหลานเขาเรยนในสถานศกษาทมคณภาพและมชอเสยง ประการทหา การประเมนคณภาพนกเรยน พบวา นกเรยนทงระดบมธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลายสวนใหญมความร ความคดในกลมวชาตาง ๆ อยในเกณฑพอใชและดานจตพสยอยในเกณฑเหนประโยชน และมเกณฑปฏบตตามเงอนไขเพยงเลกนอย และประการสดทาย กระบวนการเรยนการสอนยงเนนทองจ ามากกวาการใชทกษะกระบวนการ สอ อปกรณ หองปฏบตการทไมเพยงพอและไมไดมาตรฐาน น านวตกรรมและเทคโนโลยทเกยวของกบการศกษาใชไดนอย (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 18-21)

การพฒนาคณภาพการศกษา เปนหวใจส าคญในการพฒนาคนใหเปนพลเมองทดการจดการศกษามความมงหมายใหเยาวชนของชาตเปนคนด คนเกง และอยในสงคมไดอยางมความสข รฐบาลภายใตการน าของ นายกรฐมนตร อภสทธ เวชชาชวะ ใหความส าคญในการจดการศกษาอยาง

ยง ดงค ากลาวทวา “การลงทนทคมคาทสดของรฐบาล คอ การลงทนเรองคณภาพคน อนน ามาส

2

คณภาพชวตและสงคมททกคนมสทธ และศกดศร เรองของความเปนมนษยท เทาเทยมกน ”

(กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 3) การศกษาเปนกระบวนการส าคญในการพฒนาคนใหมคณภาพสามารถอยในสงคมไดอยาง มความสข การพฒนาสถานศกษาจงเปนภารกจส าคญของประเทศในการพฒนาคณภาพประชากร กระทรวงศกษาธการ เปนหนวยงานทมหนาทโดยตรงในการก าหนดนโยบายไปสการปฏบตทจะพฒนามาตรฐานคณภาพการศกษา โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาโรงเรยน ในทองถนชนบท ซงนกเรยนสวนใหญมกดอยโอกาสในการไดเขาเรยนในโรงเรยนทมคณภาพ (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 12) ในการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561) จงก าหนดหลกการพฒนาการศกษาทงดาน “คณภาพ โอกาส และการมสวนรวม” และก าหนดกรอบและสาระส าคญของ

การศกษาและการเรยนรทตองการปฎรปอยางเรงดวน 4 ประการหลก คอ ประการแรก พฒนาคณภาพคนไทยยคใหมทมนสยใฝเรยนร สามารถเรยนรดวยตนเองและแสวงหาความรอยางตอเนอง มความสามารถในการสอสาร สามารถคด วเคราะห แกปญหา คดรเรมสรางสรรค มจตสาธารณะมระเบยบวนย มคณธรรม จรยธรรม คานยม มจตส านกและความภมใจในความเปนไทย ยดมนการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข รงเกยจการทจรตและตอตานการซอสทธ ขายเสยง สามารถกาวทนโลก มสขภาพกาย สขภาพใจทสมบรณ หางไกลยาเสพตดเปนก าลงคนทมคณภาพ มทกษะความรพนฐานทจ าเปน มสมรรถนะ ความร ความสามารถ สามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ ประการทสอง พฒนาคณภาพครยคใหม ทเปนผเอออ านวยใหผเรยนเกดการเรยนรเปนวชาชพทมคณคา มระบบ การบวนการผลต และพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาทมคณภาพมาตรฐานเหมาะสมกบการเปนวชาชพชนสง ประการทสามพฒนาคณภาพสถานศกษา และแหลงเรยนรยคใหม โดยพฒนาคณภาพสถานศกษาทกระดบและทกประเภทใหสามารถเปนแหลงเรยนรทมคณภาพ และประการสดทาย พฒนาคณภาพการบรหารจดการใหมทมงเนนการกระจายอ านาจสสถานศกษาเขตพนทการศกษา และองคกรปกครองสวนทองถน รวมทงการมสวนรวมของผปกครอง ชมชน และภาคเอกชน และทกภาคสวน มระบบการบรหารจดการทมความโปรงใส เปนธรรม ตรวจสอบได มการบรหารจดการการเงนและงบประมาณทเนนผเรยนเปนส าคญ (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 12-13) กระทรวงศกษาธการ โดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานตระหนก ในความส าคญในการปฏบตงานรองรบกรอบการพฒนาการศกษาตามแนวทางปฏรปการศกษา ในทศวรรษทสองดงกลาว และหลกการการพฒนาดานคณภาพ โอกาส และการมสวนรวม จงก าหนดนโยบายโครงการ “โรงเรยนดประจ าต าบล” เพอด าเนนการพฒนา “โรงเรยนคณภาพ” ในทองถน

ชนบทใหมความพรอมสามารถใหบรการทางการศกษาทมคณภาพ และเออตอการจดปฐมวยและ

3

การศกษาพเศษ ตลอดจนเปนศนยรวมหรอเปนแหลงการเรยนรของชมชน โดยใหชมชนมสวนรวมและเกดความรสกเปนเจาของ มความเชอมน ศรทธาและสงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยนดงกลาว น าไปสการลดคาใชจายของผปกครอง การสรางสรรคคณภาพชวตทดของประชาชน โดยโรงเรยนและชมชนสามารถจดกจกรรมอนเปนประโยชน เพอบรการและเชอมความสมพนธกบชมชนได อยางตอเนอง และมประสทธภาพน าไปสภาพความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบลทวา “โรงเรยนนาอย

ครด นกเรยนมคณภาพ ชมชนรวมใจ ใชประโยชนรวมกน” (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 14)

โรงเรยนดประจ าต าบลเปนโรงเรยนทไดรบคดเลอกจากผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา เปาหมายเพอใหเปนสถานศกษาทมคณภาพส าหรบเดกในชนบททองถน ใหมโอกาสทางการศกษาทเทาเทยมกน มการพฒนาคณภาพทางการศกษาและประชาชนทกภาคสวน ในชมชน โดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถนมสวนรวมในการพฒนาคณภาพทางการศกษา บทบาทการบรหารงานของผบรหารจงเปนสวนส าคญทจะสนบสนนการด าเนนงาน ใหสามารถพฒนาไปสเปาหมายไดอยางมคณภาพ อนจะสงผลใหนกเรยนในทองถนชนบท ไดมโอกาสเขาถงการศกษาทมคณภาพ ตลอดจนเปนศนยรวมการบรการ และเปนแหลงการเรยนรของชมชน โดยใหชมชนมสวนรวมและเกดความรสกเปนเจาของ มความเชอมน ศรทธาสงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยน น าไปสการสรางสรรคคณภาพชวตทดของประชาชน

จากความเปนมาและความส าคญดงกลาวผวจยจงสนใจทจะศกษาบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 เพอทจะไดทราบถงบทบาทการบรหารจดการ สนบสนนการด าเนนงาน ใหโรงเรยนระดบต าบลเปนโรงเรยนทมคณภาพ มความพรอมและมความเขมแขงทงทางดานวชาการ และกจกรรมพฒนาผเรยน และเปนแนวทาง ในการพฒนาบทบาทของผบรหารและโรงเรยนดประจ าต าบลใหมประสทธภาพมากยงขน วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

2. เพอเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณในการท างาน

4

สมมตฐานของการวจย สมมตฐานของการวจยมดงน บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ทประสบการณท างานตางกนมความแตกตางกน

กรอบแนวคดในการวจย การศกษาวจยครงน ผวจยมงศกษาบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยอาศยกรอบความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบล (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 17-18) แบงออกเปน 3 ดาน คอ ดานโรงเรยนคณภาพ ดานการโรงเรยนท ามาหากน และดานโรงเรยนของชมชน ขอบเขตของการวจย

ผวจยมงศกษาเรองบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 มขอบเขตครอบคลมประเดนตอไปน

1. ขอบเขตดานเนอหา การวจยครงนมงศกษาเรองบทบาทการบรหารงานของโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ตามกรอบความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบล ทง 3 ดาน คอ ดานโรงเรยนคณภาพ ดานโรงเรยนท ามาหากน และดานโรงเรยนของชมชน

2. ประชากรทใชในการวจย ไดแก ครผสอนในสถานศกษาทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ านวน จ านวน 189 คน 3. ตวแปรทศกษา ประกอบดวย 3.1 ตวแปรตน ไดแก ประสบการณในการท างาน จ าแนกเปน

3.1.1 ประสบการณในการท างานนอย (ไมเกน 10 ป) 3.1.2 ประสบการณในการท างานงานปานกลาง (10-20 ป) 3.1.3 ประสบการณในการท างานงานมาก (มากกวา 20 ป)

5

3.2 ตวแปรตาม ไดแก บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลทง 3 ดาน ดงน 3.2.1 ดานโรงเรยนคณภาพ 3.2.2 ดานโรงเรยนท ามาหากน 3.2.3 ดานโรงเรยนของชมชน

นยามศพทเฉพาะ

ผวจยไดก าหนดนยามศพทเฉพาะไวเพอใหเกดความเขาใจความหมายเฉพาะของค าทใชในการวจย ดงน

1. บทบาทของผบรหาร หมายถง การปฏบตหนาทตามต าแหนงหนาททไดรบมอบหมายใหเปนไปตามนโยบาย ระเบยบแบบแผนของทางราชการ

2. การบรหารงาน หมายถง การด าเนนงานโดยใชทรพยากรบคคลตงแตสองคนขนไป ในการบรหารจดการใหมประสทธภาพ มการคาดหวงความส าเรจของการบรหารจดการ โดยใชกระบวนการทงศาสตรและศลปมาประกอบในการบรหารเพอใหการด าเนนงานบรรลวตถประสงคตามตองการ 3. โรงเรยนดประจ าต าบล หมายถง โรงเรยนในทองถนชนบท ทองคการบรหารสวนทองถน ชมชน และภาคเครอขาย รวมกนจดการศกษาแบบมสวนรวม พฒนาโรงเรยนใหมความเขมแขงมมาตรฐานคณภาพระดบสง (โรงเรยนคณภาพ) ทงดานงานวชาการ คณลกษณะทพงประสงค สขภาพอนามย งานอาชพ และภมทศน เปนทยอมรบของชมชน ซงประกอบดวยคณลกษณะ 3 ประการ ดงน 3.1 โรงเรยนคณภาพ หมายถง โรงเรยนทมความพรอมทงดานกายภาพและคณภาพมาตรฐานการศกษาระดบสงตามเกณฑมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน โดยเฉพาะอยางยงมความเขมแขงดานวชาการ การจดกจกรรมพฒนาผเรยน 3.2 โรงเรยนท ามาหากน หมายถง โรงเรยนทเนนการพฒนาพนฐานดานอาชพและการมรายไดระหวางเรยน 3.3 โรงเรยนของชมชน หมายถง โรงเรยนทมความพรอมในการใหบรการทางการศกษาทมคณภาพ เออตอการจดการศกษาปฐมวย การศกษาพเศษ และใหบรการแกชมชน

4. ผบรหาร หมายถง ผอ านวยการ และรองผอ านวยการของโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

5. ครผสอน หมายถง ขาราชการครทปฏบตหนาทการสอนในโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

6

6. ประสบการณท างาน หมายถง ระยะเวลาในการปฏบตงานในโรงเรยนของครผสอน แบงได 3 ระดบ ดงน 6.1 ประสบการณท างานนอย หมายถง มระยะเวลาในการปฏบตงานในโรงเรยนต ากวา 10 ป 6.2 ประสบการณท างานปานกลาง หมายถง มระยะเวลาในการปฏบตงานในโรงเรยนระหวาง 10-20 ป 6.3 ประสบการณท างานมาก หมายถง มระยะเวลาในการปฏบตงานในโรงเรยนมากกวา 20 ป ประโยชนทไดรบจากการวจย การวจยครงน กอใหเกดประโยชนดงน ผลการวจยในครงนจะเปนประโยชนตอหนวยงานตนสงกด ผบรหารสถานศกษาและผทเกยวของกบการด าเนนงานของสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร ทไดรบคดเลอกเปนโรงเรยนดประจ าต าบล ดงน

1. ท าใหไดขอความรถงบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

2. ผบรหารโรงเรยนสามารถน าผลการวจยไปเปนแนวทางในการพฒนาการด าเนนงานตามโครงการโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร รวมทงส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอน ๆ

7

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรองบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ และไดน าเสนอหวขอดงตอไปน

1. ผบรหารสถานศกษา 2. การบรหารสถานศกษา 3. แนวคดและทฤษฎเกยวกบบทบาท 4. โรงเรยนดประจ าต าบล

5. บรบทของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 6. งานวจยทเกยวของ 7. สรปกรอบแนวคดในการวจย

ผบรหารสถานศกษา ความหมายของผบรหารสถานศกษา

ความหมายของค าวาผบรหารสถานศกษา มความหมายดงทนกวชาการและหนวยงานตาง ๆไดกลาวถงไวดงตอไปน

เสนาะ ตเยาว (2544, หนา 13) ใหความหมายผบรหารวา หมายถง บคคลทท าหนาทในต าแหนงผบรหารขององคการทไมมงหวงผลก าไร

อ าไพ ตรณธนากล (2544, หนา 12) ใหความหมายผบรหารสถานศกษาวา หมายถง ผอ านวยการ อาจารยใหญหรอครใหญ รวมทงการเรยกชอเปนอยางอนแลวแตสถานศกษา

ส านกงานปฏรปการศกษา (2545, หนา 4) กลาววา ผบรหารสถานศกษา หมายถง บคลากรวชาชพทรบผดชอบ การบรหารสถานศกษาแตละแหงทงของรฐและเอกชน

พนม พงษไพบลย และคนอน ๆ (2546, หนา 165) ใหความหมายผบรหารสถานศกษาวาบคคลซงปฏบตงานในต าแหนงผบรหารสถานศกษาภายในเขตพนทการศกษา และสถานศกษาอนทจดการศกษาปฐมวยขนพนฐาน และอดมศกษาต ากวาปรญญาทงของรฐและเอกชน

8

ส านกงานเลขาธการครสภา (2546, หนา 3) กลาวถง ผบรหารสถานศกษา หมายถง บคคลซงปฏบตงานในต าแหนงผบรหารสถานศกษาภายในเขตพนทการศกษาและสถานศกษาอนทจดการการศกษาปฐมวยขนพนฐานและอดมศกษาต ากวาปรญญาตรทงของรฐและเอกชน

จมพล หนมพานช (2547, หนา 1-4) ไดใหความหมายไววา ผบรหาร หมายถง บคคลทมอ านาจหนาทในการเตรยมการ สงการหรออ านวยการ และใชอ านาจตอบคคลหรอกลมบคคลในองคกรเพอใหวตถประสงคหรอเปาหมายทตงไวบรรลผลส าเรจ

จากความหมายของผบรหารสถานศกษาทน ากลาวมาขางตนสรปสาระส าคญไดวา ผบรหารสถานศกษา หมายถงบคคลทด ารงต าแหนงเปนผอ านวยการสถานศกษาหรอผทรกษาการในต าแหนงผอ านวยการสถานศกษาทรบผดชอบการบรหารสถานศกษา ทงของรฐและเอกชน บรหารงานโดยทไมมงหวงผลก าไร และมอ านาจหนาทในการเตรยมการ สงการหรออ านวยการใชอ านาจตอบคคลหรอกลมบคคลในองคกรเพอใหวตถประสงคหรอเปาหมายทตงไวบรรลผลส าเรจ คณลกษณะของผบรหารสถานศกษา

นกวชาการและหนวยงานตาง ๆ ไดกลาวถงคณลกษณะของผบรหารสถานศกษาไวดงตอไปน อ าไพ อนทรประเสรฐ (2542, หนา 75-77) ไดกลาววา คณลกษณะของผบรหารสถานศกษาทด ประกอบดวย 1. คณสมบตดานวชาการ ไดแก มความรในวชาชพเปนอยางด มความรในเรองทวไปด ใฝหาความรอยเสมอ เพราะผน าจะตองมความรอบรในเรองตาง ๆ และมความรความสามารถในการบรหาร และการน า คอ เกงงาน เกงคน และเกงคด ความหมายวา มความสามารถในการใชเทคนค และวธการท างาน มความสามารถในทาง มนษยสมพนธเขากบคนไดด รจกใชคนและจงใจใหคนศรทธา มความสามารถในการคด มปญญา มไหวพรบ ฉลาด ทนคน ทนเหตการณ ตดสนใจและแกปญหาเฉพาะหนาไดด 2. คณลกษณะดานบคลกภาพ หมายถง รปรางหนาตา ทวงทวาจา อปนสยใจคอ ตลอดจนอารมณ และบทบาททปรากฏแกสายตาผอน แบงไดเปน 2.1 บคลกภาพดานรางกาย ผบรหารทดจะตองมบคลกลกษณะด รปรางสมสวน พอเหมาะแกตน แตงกายถกตอง มชวตชวา คลองแคลว และวางตนเหมาะสม 2.2 บคลกดานจตใจ ผบรหารทดจะตองมความเชอมนศรทธาผ อน มความอดทน กลาหาญ มเมตตา มวนย มใจเปนธรรม รบฟงความคดเหนทกดาน ไมเปนคนหเบา มอารมณขน มใจคอหนกแนนตอสภาวการณทบบคน และค าพดทขดแยงหรอไมเปนมตร 2.3 บคลกภาพดานสงคม ผบรหารทดตองมความเหนอกเหนใจผอน ชวยเหลอสงคมทเปนประโยชนสวนรวมเหนอกวาประโยชนสวนตน มมนษยสมพนธด 3. คณลกษณะดานความสามารถและคณสมบตพเศษ ผบรหารมคณสมบตพเศษดงน คอ

9

3.1 มสตปญญาเฉยบแหลม ความฉลาดอาจไดมาจากการฝกฝนการท างานโดยการใชวจารณญาณและการท างานอยางเปนระบบ 3.2 รบทบาทหนาทของตนเอง รจกตนเอง 3.3 มความรบผดชอบ อทศเวลาใหแกงานในหนาท เปนทพงแกผนอย รบผดชอบตอการปฏบตงานของตน กลาเผชญตอเหตการณ และผลของการตดสนใจ 3.4 มความเปนธรรมรบฟงความคดเหนทกดาน ไมห เบา เอาใจใสความเปนอยของผใตบงคบบญชาดวยความเสมอภาค 3.5 มความกลาหาญ ทงทางกาย และทางใจ คอ มอ านาจทางใจทจะควบคมตนเองได 3.6 มความแนบเนยม คอ ความสามารถในการท างานรวมกบบคคลอนได 3.7 มความเดดขาด คอ มความสามารถในการตกลงใจอยางทนทวงท 3.8 มความคดรเรม คอ แสดงออกถงความมนใจในงานอยางจรงจง มองโลกในแงด 3.9 มความตงใจจรง คอ ความมงมน ไมยอทอ 3.10 มความสามารถในการจงใจคน 3.11 มความสามารถในการประสานงาน และมเทคนคในการสรางความสามคค 3.12 มความอดทนตอผลกระทบทงกาย วาจา และจตใจ 3.13 มความทาทาย ผบรหารจะตองไมหยดนง จะตองคด ทจะท าในสงทดกวาอยเสมอ 3.14 การยอมรบความเสยง การเสยงเปนสงทาทายการเปนผบรหาร 3.15 การยอมรบความสญเสย หรอความผดพลาด ถอวาสงเหลานนเปนประสบการณ 3.16 ความสามารถในการประเมนผอนไดอยางถกตองเปนธรรม เพอสรางแรงจงใจและบรรยากาศในการท างาน

รง แกวแดง (2543, หนา 278) ไดกลาวถงภาพลกษณะของผบรหารสถานศกษาในปจจบนซงจะมการเปลยนแปลงไปจากเดม โดยผบรหารโรงเรยนยคใหมตองมคณลกษณะดงน คอ ความเปนผน าทางวชาการทเขมขน (strong instructional leadership) เปนผจดการทเฉยบแหลมเปนผประสานชมชนทด เปนผอ านวยความสะดวก (facilitator) ทเชยวชาญและเปนผมวสยทศนกวางไกล มองอนาคตโรงเรยนในทางสรางสรรค สมชาย เทพแสง (2543, หนา 20-23) ไดกลาวถงคณลกษณะผบรหารมออาชพวาเปนบคคลทมความส าคญอยางยงในสถานศกษาทจะถายทอด ปลกฝงเยาวชนไดดทสด คอ เรมตงแตการวางแผน การควบคม ตดตามผล และประเมนผล ตลอดจนใหขวญและก าลงใจอยางใดอยางหนง และถอเปนหนาทหลก ดงนนผบรหารจงตองมลกษณะทด มหลกการส าคญ ในการปฏบตงานบรรลวตถประสงคทตงไว ซงโดยภาพรวมแลวงานบรหารจะตองท าให เกดความรวมมอรวมใจ ในการปฏบตงานอยางพงพอใจของสมาชก และงานบรรลวตถประสงคทตงไวภายใตเวลา และ

10

งบประมาณทจ ากด ถาสามารถท าได คอวาเยยม แตอยางไรกตามความเปนผบรหารท เกง ด มคน ชนชอบศรทธา บางครงตองขนกบสภาพแวดลอมและสถานการณดวย ทเรยกวาสถานการณสราง วรบรษ ซงลกษณะของผบรหารเทาทพจารณาจากผมความสามารถหลายคน และจากประสบการณ เหนวามลกษณะ 20 P ดงน 1. Psychology ผบรหารตองมจตวทยาในการบรหารคน รนสยใจคอของลกนองเปนอยางดทเรยกวา รเขา รเรา รบรอยครง ชนะรอยครง ดงนน จงจ าเปนตองศกษานสยใจคอของแตละคนวาเปนอยางไร พดงาย ๆ จะไปบรหารใครตองวเคราะหเขากอนอนดบแรก 2. Personality บางคนเดนมาแตไกล เรากทราบ ไดทนทวา นเปนผอ านวยการ เพราะการแตงกายด บคลกภาพการเดนกสงาผาเผย ตลอดจนการพดจามหลกเกณฑ นาเชอถอ ยมแยมแจมใสมอธยาศยไมตรเปนสงส าคญ ท าใหเกดความประทบใจ บคลกภาพจงมสวนส าคญรวมทงการวางตนใหเหมาะสมกบต าแหนงหนาทการงาน มารยาทตาง ๆ ตองค านงถงในทกดาน 3. Pioneer ตองเปนผรเรม บกเบกกลาไดกลาเสย โดยเฉพาะสถานศกษาใหม ๆ ทยงไมเปนทนยม ผบรหารตองวางแผนเชงรก เพอใหคนยอมรบศรทธา ตองเหนดเหนอย มานะอดทน เพอใหไดตามเปาหมาย ถาทอแทลกนองกหมดก าลงใจ ผบรหารตองเปนแบบอยางทดตอผใตบงคบบญชา 4. Poster การท างานถาขาดการประชาสมพนธ งานนนกรเพยงไมกคน จงตองอาศยการประชาสมพนธ แมจะเปนงานเลก แตเรากเอาจดเดนของงานมาตแผ จะชวยท าใหเปนทรจกไดมากขน การประชาสมพนธทดทสด คอ มขปาฐะ เพราะฉะนนผบรหารมออาชพจงตองเปนนกประชาสมพนธทด 5. Parent ผบรหารตองเปนพอแม หรอผปกครอง ตองมพรหมวหาร 4 คอ เมตตา กรณา มทตา อเบกขา ไมเขาขางใดขางหนง วางตวเปนกลาง ใหความยตธรรมแกทกฝายเสมอหนาสรางสงคมใหเปนปกแผนแนนเฟน สามคคกลมเกลยว 6. Period ผบรหารตองเปนคนตรงเวลา การท างานตรงเวลาสะทอนใหเหนวาเปนคนซอสตยไดทางหนง และเปนตวอยางทดใหแกลกนองไดอกดวย 7. Pacific ผบรหารตองมความสขมรอบคอบ ใจเยน มกลยทธทยอดเยยม เปรยบเสมอนกบเสอซอนเลบ หรอคมในฝกท าใหคนอนไมสามารถรจตใจเราไดวา คดอะไร ท าอะไร การท างานทสขมรอบคอบ ท าใหงานด าเนนไปอยางมประสทธภาพ 8. Pleasure ผบรหารตองมอารมณขน สามารถแกสถานการณในชวงทตงเครยดไดคนทมอารมณขนจะท าใหคนอนไววางใจ ใหความไวเนอเชอใจได ตลอดจนการท างานเปนไปดวยความสข ไมเครงเครยด 9. Prudent ผบรหารตองมองการณไกล หรอมวสยทศน ท าใหเราเปนผทนสมยอยตลอดเวลา ผบรหารจ าเปนตองม เพราะหากคาดการณสงทเกดขนลวงหนาได ความผดพลาดจะลดลง

11

10. Principle การท างานของผบรหารตองยดหลกการเปนหลก รวมทงทฤษฎตาง ๆ ทสามารถอางองได หรอพสจนได นอกจากนนควรมเหตผลประกอบการชแจง 11. Perfect งานทเกดจะตองสมบรณทสดเทาทจะท าได ครบถวนถกตอง และมการตรวจสอบ ประเมนผลอยางตอเนอง โดยเนนคณภาพของงานเปนหลก 12. Point งานทท าตองมวตถประสงคแนนอนชดเจน สามารถด าเนนไปอยางมทศทางเหมอนหางเสอเรอทบงคบใหเรอเดนไปอยางถกตองแมนย า 13. Plan งานทท าตองมการวางแผนอยางรอบคอบ และพงระลกอยเสมอวา งานใดกตาม ถามการวางแผนงานนนส าเรจไปแลวครงทาง 14. Pay ตองมการกระจายงานอยางทวถง และใหรางวลบคคลทท าผลงานดเดนเปนขวญก าลงใจใหกบบคคลทสรางสรรคผลงานใหเจรญกาวหนาอยเสมอ ซงจะชวยใหบคลากรมงท างานเพอใหเกดการพฒนาตอไป 15. Participation ตองใหทกคนมสวนรวมในการท างาน ท าใหทกคนมองเหนความส าคญของงาน พรอมใจทจะชวยท างานใหบรรลวตถประสงค 16. Pundit ตองมความรเรองงานทท าอยางชดเจน และสามารถปฏบตได ไมใชความรแบบยทธการบนกระดาษ ซงเปนส านวนจน หมายถง รแตต ารา พอถงการปฏบตกลบลมเหลว 17. Politic ตองมความร ความเขาใจในดานการเมอง การปกครอง บางครงตองท าตนเหมอน นกปกครองเขากบคนไดทกชน ตลอดจนลลมบาง อยาแขงเกนไป 18. Poet ตองมความสามารถดานส านวนโวหาร เพราะถาเรามความสามารถดานการเขยนจะชวยเสรมสรางความมนใจใหกบตนเอง และเกดความเลอมใสศรทธาจากคนอน 19. Perception ตองมความสามารถในการหยงร คาดการณ ตรวจสอบ และทบทวนสงทคาดการณไว ตลอดจนบนทกเหตการณ เพอน ามาเปรยบเทยบสงทเกดขนและเลอกใชอยางเหมาะสม 20. Profession ผบรหารมออาชพตองมจตวญญาณ ของนกบรหาร เปนผมความรก ในอาชพคร เปนผบรหารทมอดมการณ และปณธานทแนวแนในการแกไขปญหาสงคม ตลอดจนการปฏรปสงคม โดยใชการศกษาเปนเครองมอในการด าเนนงาน ผบรหารตองรกในศกดศร ในสถาบนของตนเอง ไมดถกดแคลนอาชพของตนเอง พรอมทจะปฏบตตามกฎเกณฑ ระเบยบ วนย ตลอดจนจรรยาบรรณในอาชพของตน

สรศกด ปาเฮ (2543, หนา 72-73) ไดสรปคณลกษณะของผบรหารสถานศกษาไว ดงน 1. มความพรอมทางดานขอมลขาวสาร สารสนเทศ (command of basic facts) ตองรความเคลอนไหว ทเกดขนทงภายในและนอกองคกร โดยมขอมลและสารสนเทศ ชวยในการด าเนนการ และบรหารงาน ใหบงเกดประสทธภาพสงสด

12

2. มความรทางวชาชพ (relevant professional knowledge) เปนความรทรวมถงความรทางเทคนค เชน เทคโนโลยสารสนเทศ กฎหมายทเกยวของ มความรทางการบรหาร เชน หลกการทฤษฎการบรหาร การวางแผน การจดองคกร หลกสตร การสอน การวดผลประเมนผล เปนตน

3. มความรเทาทนในสถานการณ (continuing sensitivity to events) สามารถปรบตวและสนอง ไดฉบไวและตอเนองกบสถานการณรอบดาน และด าเนนบทบาทไดอยาง เหมาะสม รวดเรว และเขาใจความรสกของคนรอบขาง

4. มทกษะในการเขาสงคม (social skills and abilities) โดยการพฒนาทกษะดานตาง ๆ เชน การสอสาร การกระจายอ านาจ การเจรจาตอรอง การมอบหมายงาน การสมาคม การสรางความสมพนธทด ใหเกดขนทงภายในและภายนอกองคกร

5. มทกษะในการวเคราะหปญหา แกปญหา และการตดสนใจ (analytical, problem solving , decision making skills) อาศยหลกตรรกศาสตร การใชเหตผลและ วจารณญาณเขาชวย เพอรกษาความสมดล ใหเกดขนทก ๆ ดานในองคกร

6. การควบคมอารมณ (emotion resilience) ผบรหารตองมจตใจทเขมแขง มนคงในอารมณ ไมหวนไหวงาย จะตองรจกควบคมอารมณ ความรสกมจตระลกเสมอ และแสดงออก ไดอยางเหมาะสม

7. มพฤตกรรมกลาเสยง (pro activity inclination to respond purposefully to events) ผบรหารการศกษา มออาชพตองมองงานไดอยางทะลปรโปรง รระบบการท างานอยางด รภารกจหนาทความรบผดชอบ ทงตนเองและสมาชกในองคกร และรรบผดชอบอยางสม าเสมอ ค านงถงผลประโยชนระยะยาว และเปาหมายโดยรวม

8. มความคดรเรมสรางสรรค (creativity) รเรมโครงการใหม ๆ และท าใหส าเรจเปนทยอมรบ ของบคคลทวไป กอใหเกดประโยชนสงสด เปนวธการทเกดการยอมรบวาเปนแนวคดทดมความละเอยดรอบคอบ และยดหยนไดตามความเหมาะสม

9. มความรสกไวตอบคคลอน (mental agility) เกยวของกบระดบสตปญญา สามารถคนหาทางเลอก ไดหลากหลายเพอการแกไขปญหา รจกเอาใจเขามาใสใจเรา ใหเกยรตและสนใจในความรสก ของคนอน

10. มความรและฝกฝนการเรยน (balanced leaning habits and skills) ตองรวาจะรตองรอะไร และตองรใหจรง ตองคดเปนคดได และสามารถบรณาการความรได ประยกต ใชได สามารถสรางทฤษฎหรอกฎเกณฑ ไดจากการปฏบตงาน สามารถพฒนางานวชาการ และรปแบบวธการจากทฤษฎได

13

สมบต บญประเคน (2544, หนา 20-21) ไดแสดงทรรศนะเกยวกบคณลกษณะของผบรหาร ในยคปฏรปการศกษาไววา แบบผบรหารในยคปฏรปการศกษาจะตองประกอบดวย 6 ป สรปไดดงน

1. ปฏรป การท างานของผบรหารแบบนจะเปนนกคด นกพฒนา ปรบเปลยนหนวยงาน และพฒนางานตลอดเวลา การด าเนนงานตองทนตอการเปลยนแปลงของโลก ได ผใตบงคบบญชา จะตองกระตอรอรนในการท างานอยเสมอ

2. ประชาธปไตย เปนการบรหารงานทผใตบงคบบญชาและผบงคบบญชาจะตองพบกนครงทาง หาแนวทางทพงประสงคใหได ผบรหารจะตองตดสนปญหาทไมมทางออกใหได ผบรหารจะตองมบคลกภาพ และการท างานเปนประชาธปไตย จงจะเปนทยอมรบของผรวมงาน

3. ประสาน เปนลกษณะของผบรหารทมประสทธภาพมาก ท าตนเปนแบบอยางทด การท างานจะค านงถงผลส าเรจของงานเปนส าคญ รจกใชความสามารถ ของผใตบงคบบญชาใหเปนประโยชนมากทสด มความสมพนธกบผใตบงคบบญชาดมาก ใหเกยรตปนบ าเหนจรางวล และยกยองอยางสมศกดศร ไมแยงเอาผลงานของผใตบงคบบญชา

4. ประนประนอม บคลกลกษณะของผบรหารแบบน จะพยายามไมใหผใตบงคบบญชาเกดความขดแยง ในหนวยงาน จะอะลมอลวยตลอดเวลา สงใดทพอยอมไดกจะยอม ไมตดใจกบปญหา

5. ประชาสมพนธ ผบรหารลกษณะนจะมบคลกทวาจะท าอะไร จะพดทไหนจะเปนเรองส าคญทกเรอง มความสามารถในการโนมนาวจงใจสง มมนษยสมพนธด การท างานจะสนบสนน ใหทกคนท ารายงาน และ น ารายงานมาประชาสมพนธ

6. ประชาสงเคราะห ผบรหารลกษณะนจะใหความชวยเหลอผรวมงานทกเรอง เปนหวงเปนใยตลอดเวลา จะประสานงานกบหนวยงานอนเพอขอความชวยเหลอผรวมงาน การพฒนาบคลากร จะพฒนาอยางตอเนองใหทกคนมความกาวหนาในอาชพ และครอบครวอยเสมอ มการใหอภยเพอนรวมงาน ไมมการตกเตอนอยางรนแรง ผรวมงานจะมความสขมากในการท างาน เปนกลยาณมตร กบทกคน

จนทราน สงวนนาม (2545, หนา 137) ไดกลาวถงคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษา ดงน

1. เปนผมบคลกภาพด มคณธรรมจรยธรรมและเจตคตทดในการบรหาร และการจดการศกษา ประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการครองตน ครองคน ครองงาน และยดมน ในจรรยาบรรณวชาชพ 2. เปนผท างานรวมกบผ อนไดอยางสรางสรรค ไดแก มมนษยสมพนธทด มภาวะผน า ผตามทด มความคดรเรมสรางสรรค มวฒภาวะทางอารมณ มความคดเปนประชาธปไตยและมการท างานเปนทม

14

3. เปนผมความรความเขาใจในหลกการบรหารการศกษา ไดแก ความรทวไปในการบรหารจดการเกยวกบทเกยวของกบการศกษา และความรเฉพาะต าแหนงตามภารกจของสถานศกษา 4. เปนผมวสยทศนในการบรหารและจดการศกษา ไดแก การวเคราะหสภาพปจจบน และสรางความมงหวงในอนาคต มความคดรเรมสรางสรรค และแนวทางพฒนาการศกษา สรปไดวา คณลกษณะของผบรหารสถานศกษาตองมความมงมนและทมเทใหกบการท างานมศาสตรและศลปในการบรหารจดการ ซงเปนคณลกษณะทส าคญทจะท าใหการบรหารจดการศกษาบรรลเปาหมายทตงไว

บทบาทและภารกจของผบรหารสถานศกษา ในการบรหารจดการของสถานศกษานน เปนงานในหนาทโดยตรงของผบรหารสถานศกษาท

จะตองใชความรความสามารถ ภาวะความเปนผน าในการบรหารจดการใหบรรลเปาหมาย ดงทมนกวชาการนกการศกษาและหนวยงานตาง ๆ ไดกลาวถงบทบาทหนาทของผบรหารสถานศกษาไวดงตอไปน

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543, หนา 43) กลาววา ผบรหารสถานศกษาเปนผมบทบาทส าคญในการบรหารงานในสถานศกษา เปนผก าหนดนโยบาย เปาหมายวางแผน ตลอดจนวธด าเนนงานของโรงเรยน เพอใหการบรหารโรงเรยนบรรลผลสอดคลองกบวตถประสงค นโยบายทรฐก าหนดไว และจะตองรบผดชอบในการปฏบตงานดานตาง ๆ ของโรงเรยนใหมประสทธภาพ บงเกดประสทธผลทางการศกษาใหสงขน

ณฎฐพนธ เขจรพนธและคณะ (2545, หนา 35) ใหทรรศนะความหมายของบทบาทไววา แบบอยางทคาดหวงวาแตละบคคล แสดงออกมาตามสถานะของเขา ในสถานการณตาง ๆ โดยบทบาทของคนจะสะทอนถงต าแหนงหนาท สทธ และความรบผดชอบของบคคลในสงคม

ยงยทธ เกษสาคร (2545, หนา 106) ใหความหมายบทบาทของผบรหารสถานศกษาวา เปนผมหนาทรบผดชอบในฐานะเปนผวางแผน ก าหนดนโยบาย ประสานสมพนธรวมกบผรวมงานและควบคมงานใหด าเนนไปไดดวยด

สพล วงสนธ (2545, หนา 16-17) ไดกลาวถง บทบาทของผบรหารโรงเรยน ไวดงน 1. เปนผน าในการพฒนาคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงคของครและนกเรยน

2. เปนผน าในการบรหาร โดยยดแนวทางการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน (school based management: SBM)

3. เปนผน าดานการน านวตกรรมและเทคโนโลยมาใชในการพฒนาการเรยนร 4. เปนผน าในการพฒนาวชาการ

15

5. เปนผประสานความรวมมอกบชมชนและหนวยงานทเกยวของในการพฒนาการศกษา 6. เปนผน าในการบรหารงานแบบประชาธปไตย โดยรวมกนท างานเปนทมและสงเสรมใหคร

ทกคนมสวนรวมอยางแขงขน 7. เปนผน าในการจดการศกษาและเปนเอกลกษณขององคกรในทางสรางสรรค 8. เปนผน าในการบรหารคณภาพ โดยใหทกคนมสวนรวมคด รวมตดสนใจลงมอท าและรบผดชอบ

รวมกนเพอมงพฒนาคณภาพของผเรยนเปนส าคญ 9. เปนผสรางขวญและก าลงใจแกบคลากรเพอใหเกดการเปลยนแปลงวฒนธรรมในการเรยนร

และแลกเปลยนเรยนรรวมกน 10. เปนผน าในการจดหางบประมาณเพอสนบสนนการพฒนาคณภาพการศกษา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547, หนา 9-10) ไดกลาวถงบทบาทหนาทของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ทสอดคลองกบเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ดงน

1. จดท านโยบาย แผนพฒนาการศกษาของสถานศกษาใหสอดคลองกบนโยบาย และแผนของกระทรวงศกษาธการ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานส านกงานเขตพนทการศกษา ตลอดจนบรบทและความตองการของชมชนและทองถน

2. จดตงงบประมาณ และรบผดชอบการใชจายงบประมาณของสถานศกษา 3. พฒนาหลกสตรสถานศกษาใหสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานและ

ความตองการของนกเรยน ชมชนและทองถน 4. จดการเรยนการสอน สภาพแวดลอม บรรยากาศการเรยนการสอนทเหมาะสมและสงเสรม

กระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ตลอดจนการปรบปรงและพฒนาคณภาพการจดการศกษาอยางตอเนอง

5. ออกระเบยบ ขอบงคบ ประกาศและแนวปฏบตตาง ๆ ตามทกฎหมายก าหนด 6. ก ากบ ตดตาม ประเมนผลงานตามแผนงาน โครงการและประเมนผลการปฏบตงาน ตลอดจน

การพจารณาความดความชอบ การพฒนา และการด าเนนการทางวนยกบครและบคลากรทางการศกษาในสถานศกษาตามทกฎหมายก าหนด

7. ระดมทรพยากรเพอการศกษา รวมทงปกครอง ดแล บ ารงรกษา ใช และจดหาผลประโยชนจากทรพยสนของสถานศกษา

8. จดใหมระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษาและใหความรวมมอในการประเมนคณภาพการศกษาจากหนวยงานภายนอกสถานศกษา รวมทงการรายงานผลการประเมนตอคณะกรรมการสถานศกษาและส านกงานเขตพนทการศกษา

16

9. สงเสรมความเขมแขงใหกบชมชน และสรางความสมพนธกบสถานศกษาและสถาบนอน ในชมชน และทองถน

10. ปฏบตหนาทอนทเกยวกบกจการภายในสถานศกษาหรอตามทไดรบมอบหมายและตามทกฎหมายก าหนด

พนธรตน วสญ (2548, หนา 21) ไดสรปบทบาทผบรหารโรงเรยนไววา ผบรหารโรงเรยนจะตองมบทบาทตามอ านาจหนาทในรปแบบตาง ๆ ซงแบงไดเปน 2 ลกษณะคอ

1. บทบาทในฐานะ นโยบาย การวางแผน การสอความหมาย การตดตอสอสาร ประชาสมพนธ การจดบรรยากาศ การบรหารงานและอ านวยความสะดวกในการตดสนใจสงการและการมอบหมายงานใหคณะครปฏบต

2. บทบาทในฐานะผน า เชน เปนผน าในการท าวจย การสรางความสมพนธกบคณะคร ชมชน การพฒนาความคด การกระตนคน การตดสนใจ การจดองคกร การวดผลประเมนผล ตดตามผล การจดบคลากรในการท างาน สงเสรมสนบสนน พฒนาบคลากร พฒนาเทคโนโลย อ านวยการ อ านวยความสะดวกใหค าปรกษา แนะน า จงใจ การเสรมสรางขวญและก าลงใจใหใหกบผใตบงคบบญชา เพอใหไดรบขวญและก าลงใจอยางดพรอมทจะปฏบตหนาทหนาทอยางมประสทธภาพตอไป และผบรหารเองจะตองใชศลปะในการบรหาร มปฏภาณไหวพรบพรอมทงปฏบตงานใหได ผลงานและน าใจจากผรวมงานและบคคลอน ๆ ทเกยวของไดเปนอยางด สรปไดวาบทบาทและภารกจของผบรหารสถานศกษานนมตงแตการปฏบตหนาทตามต าแหนงหนาททไดรบมอบหมาย ใหเปนไปตามนโยบาย ระเบยบแบบแผนของทางราชการ รวมทง มความประพฤต มการวางตวใหเหมาะสมกบต าแหนงหนาทดวยเพอใหงานส าเรจลลวงตามเปาหมาย และตามทสงคมตองการ การบรหารสถานศกษา ความหมายของการบรหาร

ความหมายของค าวาการบรหาร มความหมายดงทนกวชาการและหนวยงานตาง ๆ ไดกลาวถงไวดงตอไปน ประพนธ สรหาร (2541, หนา 29) ใหความหมายวา การบรการ หมายถง

1. การบรหารเปนกจกรรมของบคคลตงแตสองคนขนไป 2. กลมบคคลรวมกนท ากจการ 3. เพอใหบรรลวตถประสงค

17

4. โดยใชกระบวนการและทรพยากรทเหมาะสม ราชบณฑตยสถาน (2542, หนา 609) ใหความหมายวา การบรหาร หมายถง การปกครอง

การด าเนนการ การจดการ สมหวง พธยานวฒน และคนอน ๆ (2542, หนา 6-10 อางถงใน นฐฎ พงษเกษ, 2548, หนา

16) กลาววา การบรหารงานเปนงานทตองใชทกษะสง ผบรหารควรเปนคนทมความสามารถมวสยทศนทกวางไกล มภาวะผน าเพราะผบรหารเปนตวจกรส าคญในการบรหารงานโรงเรยน ผบรหารควรมบทบาทตามทส านกงานขาราชการครก าหนดไว ม 6 บทบาท ดงน

1. บทบาทหนาทในการก าหนดวตถประสงค นโยบายและเปาหมายของโรงเรยน 2. บทบาทหนาทในการจดกจกรรมในการบรหารตาง ๆ เพอใหโรงเรยนบรรลวตถประสงค

ตามนโยบายและเปาหมายทก าหนดไว 3. บทบาทหนาทในการน าการปฏบตงานของบคลากรในโรงเรยนใหเกดประสทธภาพ 4. บทบาทหนาทในการสรางขวญก าลงใจและสรางความสขในการท างานของบคลากร 5. บทบาทหนาทในการสรางความรวมมอ รวมสตปญญาของบคลากรในโรงเรยนและชมชน

เพอการบรหาร 6. บทบาทหนาทในการจดหาทรพยากรและควบคมก ากบตดตามบคลากรใชทรพยากรให

เปนไปอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ วโรจน สารรตนะ (2545, หนา 3) ไดกลาวไววา การบรหาร คอ กระบวนการด าเนนงาน

เพอใหบรรลจดมงหมายขององคกร โดยอาศยหนาททางการบรหารทส าคญคอ การวางแผน การจดองคการ การน า และการควบคม

สมยศ นาวการ (2545, หนา 18) ไดกลาวไววา การบรหาร คอ กระบวนการด าเนนการของการวางแผน การจดองคกร การสงการ และการควบคมก าลง ความพยายามของสมาชกองคการและใชทรพยากรอน ๆ เพอความส าเรจในเปาหมายองคการทก าหนดไว

ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2546, หนา 2) ไดใหความหมายวาการบรหาร หมายถง การท างานของคณะบคคลตงแต 2 คนขนไป ทจะท างานใหบรรลวตถประสงคทวางไว โดยใชกระบวนการบรหาร ไดแก การวางแผน การอ านวยการ การประสานงาน การตดตองาน และการประเมนผลการปฏบตงานเปนตน

จากความหมายการบรหารทน ากลาวมาขางตนสรปสาระส าคญไดวา การบรหาร คอ การด าเนนงาน โดยใชทรพยากรบคคลตงแตสองคนขนไป ในการบรหารจดการใหมประสทธภาพ มการคาดหวงความส าเรจของการบรหารจดการ โดยใชกระบวนการทงศาสตรและศลปมาประกอบในการบรหารเพอใหการด าเนนงานบรรลวตถประสงคตามตองการ

18

ความหมายของการบรหารสถานศกษา

โรงเรยนถอเปนองคกรทส าคญในการจดการศกษา เพราะเปนระดบทน านโยบายการจดการศกษาของทกระดบไปปฏบต การบรหารโรงเรยนจงเปนเรองทส าคญ และมความจ าเปนตอคณภาพของการจดการศกษา ซงจะดไดกอยทความสามารถในการบรหาร ไดมนกวชาการหลายทาน ไดใหความหมายของการบรหารโรงเรยนไว ดงน

ชาญชย อาจณสมาจาร (2541, หนา 38-39) ใหความหมายของการบรหารการศกษาไวสองความหมาย ดงน ความหมายแรก คอ การท าใหนกเรยนไดรบการศกษาทถกตองจากครภายใตคาใชจายทด าเนนการโดยรฐ โดยใหนกเรยนไดรบประโยชนสงสด ความหมายทสองคอ การใชอทธพล (Influencing) ตอคนกลมหนงนนกคอนกเรยน เพอใหมความเจรญงอกงามสวตถประสงคทไดก าหนด โดยการใชกลมคนทสองซงไดแก คร ในฐานะตวแทนด าเนนการใหวตถประสงคบรรลผลส าเรจ ไพรตน ตนมง (2541, หนา 9) กลาวสรปวา การบรหารโรงเรยน คอการด าเนนงานของกลมคน ในสวนทเกยวของกบการใหการศกษาแกสมาชกของสงคมใหบรรลจดมงหมายทก าหนดไว โดยแบงการบรหารงานออกเปน การบรหารงานทวไป งานธรการ งานวชาการ งานปกครองนกเรยน งานบรการโรงเรยนกบชมชน และงานบรหารอาคารสถานท

กานต กณาศล (2542, หนา 3) กลาววา การบรหารโรงเรยนหมายถงการจดการศกษา ขนพนฐานทส าคญและจ าเปนส าหรบทกคน เพอปลกฝงใหผเรยนเปนพลเมองด มคณธรรมมความรและความสามารถ ด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสขสมควรแกสภาพของตน

สมศกด คงเทยงและคณะ (2543, หนา 6) กลาววา การบรหารงานโรงเรยนเปนการจดการศกษา ใหความร ประสบการณ และอบรมเยาวชนใหเปนพลเมองดของชาต เปนการจดการศกษาตามนโยบายของรฐใหบรรลวตถประสงค ทก าหนดไวอยางมประสทธภาพและประสทธผล

ธระ รญเจรญ (2546, หนา 5) กลาววา เมอพจารณาภารกจของโรงเรยนจะเหนไดวาโรงเรยนมภารกจหลกคอ การจดการศกษาและการบรหาร ซงตองใชทงกระบวนการและปจจย จงจะบรรลผล ในกระบวนการจะอาศยทงผบรหารโรงเรยนและคร ในสวนปจจยทใช ไดแกบคลากร งบประมาณ วสดอปกรณ อาคารสถานท หนวยงานองคกร ซงผบรหารโรงเรยนจะตองมศกยภาพหลายดานจงจะน าโรงเรยนประสบความส าเรจ

ประยร แจมจ ารส (2548, หนา 11) ไดใหความหมายไววา การบรหารสถานศกษา หมายถงภารกจหรอกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบการเรยนการสอน ทผบรหารด าเนนการอยในโรงเรยน เพอใหบรรลวตถประสงคทางการศกษา

จากความหมายการบรหารสถานศกษาทน ากลาวมาขางตนสรปสาระส าคญไดวา การบรหารสถานศกษานนเปนภารกจของผบรหารโรงเรยน คณะคร ผปกครอง ชมชน และองคกรอน ๆ รวมมอ

19

กนด าเนนกจกรรมตาง ๆ ในการจดการศกษาของโรงเรยน เพอใหนกเรยน เยาวชน ประชาชน เกดการพฒนาทางดาน ความร ความสามารถ ทกษะ ทศนคต คานยม พฤตกรรมและคณธรรมตาง ๆ เปนบคคลทมคณภาพ เปนสมาชกทดของสงคมและประเทศชาต โดยใชกลยทธและปจจยในการบรหารทเปนระบบและมประสทธภาพ บรรลจดมงหมายทตงไว

หลกการบรหารสถานศกษา การบรหารสถานศกษาหรอโรงเรยน เปนการด าเนนงานของกลมบคคลในสวนทเกยวของกบ

การปฏบตหนาทความรบผดชอบของสถานศกษา ซงเปนการใหบรการทางการศกษาแกสมาชกในชมชนและสงคมตามจดมงหมายทไดก าหนดไว ในการบรหารสถานศกษา ไดมนกวชาการหลายทาน ไดใหกลาวถงหลกการบรหารสถานศกษารปแบบตาง ๆ ไว ดงน

ดลลาภ ตาเล๏ะ (2553, หนา 1-2) หลกการส าคญของการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน โดยทวไปยดหลกดงน

1. หลกการกระจายอ านาจ (decentralization) เปนการกระจายอ านาจการจดการศกษาจากกระทรวงและสวนกลางไปยงสถานศกษาใหมากทสด โดยมความเชอวา โรงเรยนเปนหนวยปฏบตการทส าคญในการเปลยนแปลงและพฒนาการศกษา จงควรมอ านาจมอสระในการตด สนใจด าเนนการ

2. หลกการมสวนรวม (participation or collaboration or invovement) เปดโอกาสใหผเกยวของและผมสวนไดสวนเสยไดม สวนรวมในกาบรหาร ตดสนใจ และการมสวนรวมจดการศกษาทงคร ผปกครอง ตวแทนชมชน ตวแทนศษยเกา และตวแทนนกเรยน

3. หลกการคนอ านาจจดการศกษาใหแกประชาชน (retern power to people) การจดการศกษาโดยสวนกลางเรมมขอจ ากด เมอประชากรเพมมากขน ความเจรญตาง ๆ รดหนาไปอยางรวดเรว เกดความลาชาและไม ตอบสนองความตองการของชมชนอยางแทจรง จงตองมการคนอ านาจใหทองถนและประชาชนไดจดการศกษาเองอกครง

4. หลกการบรหารตนเอง (self-managing) ในระบบการศกษาทวไปมกจะก าหนดใหโรงเรยนเปนหนวยปฏบตการตามนโยบายของสวนกลาง โรงเรยนไมมอ านาจอยางแทจรง ส าหรบการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานนน ไมไดปฏเสธเรองการท างานใหบรรลเปาหมายและนโยบายของ สวนรวม แตมความเชอวาวธการท างานใหบรรลเปาหมายนนท าไดหลายวธ

5. หลกการตรวจสอบและถวงดล (check and balance) สวนกลางมหนาทก าหนดนโยบายและควบคมมาตรฐาน มองคกรอสระท าหนาทตรวจ สอบการศกษาเพอใหมคณภาพและมาตรฐานเปนไปตามนโยบายของชาต

20

จากหลกการดงกลาวท าใหเกดความเชอมนวา การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน จะเปนการบรหารทท าใหเกดประสทธภาพและประสทธผล มากกวารปแบบการจดการศกษาทผานมา

ปรเมษฐ โมล (ม.ป.ป., หนา 3) ไดกลาววาหลกการบรหารโรงเรยนแหงการเรยนร สองคการคณภาพ มดงน

1. ผบรหารโรงเรยนตองมวสยทศน และนโยบายทเนนการเรยนรเปนหลก ใชระบบคณภาพในการปฏบตงาน โดยค านงถงการมสวนรวม และกระจายอ านาจ ใชความไว วางใจในการสรางเสรมบรรยากาศเปนมตร มการจดสภาพและบรรยากาศการเรยนร

2. ครตองมวฒนธรรมแหงการเรยนร โดยมความรอยางกวางขวาง มความสามารถในการพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยเพอใชในการจดการเรยนการสอน

3. ระบบบรหารจดการ โดยมการจดการเชงคณภาพ ประกอบดวย การเนนผเรยนเปนส าคญ มการปรบปรงอยางตอเนอง เนนการพฒนาทรพยากรมนษย การเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในการปฏบตงาน และการจดสภาพการเรยนรโดยมการปรบปรงยทธศาสตรการจดการเรยนการสอน และการจดบรรยากาศทเออตอการเรยนร

4. นวตกรรมและเทคโนโลย ทใชในการบรหารและการเรยนการสอน มการวจยเพอพฒนา 5. หลกสตรของโรงเรยน มลกษณะทยดหยน สอดคลองตามสถานการณ และสงเสรมการเรยนร

อยางหลากหลาย สมเกยรต พวงรอด (ม.ป.ป., หนา 9-11) กลาววา การบรหารจดการศกษาในโรงเรยนใหประสบ

กบความส าเรจไดนนผบรหารสถานศกษาตองสรางภาวะผน าและควรยดหลกวชาทไดศกษาเลาเรยนมาบรณาการไปสการปฏบตทเนนการมสวนรวมอยางมงมนและจรงจง ดงน

1. มความซอสตยสจรต ถอวาเปนเรองทส าคญทสดของการบรหาร เพราะจะตองท าเปนแบบอยางทด เพอใหเกดความศรทธาและเปนตวอยางทดแกบคลากรผใตบงคบบญชา ดงค ากลาวทวา

“แบบอยางทดยอมอยเหนอค าสอนอนใด”

2. มความยตธรรม การบรหารงานดวยความเสมอภาค เปนกลาง และยตธรรมกบทกคนซงท าใหลดความขดแยงภายในโรงเรยนได 3. มความมงมน ขยน อดทน และเปนคนสงาน บคลากรจะเหนการท างานและจะน าไปเปน

แบบอยาง โดยยดหลกวา “สอนใหร ท าใหด อยใหเหน” (ทานไดท าในสงเหลานหรอยง)

4. มความรบผดชอบสง ซงความรบผดชอบ เปนเรองทส าคญยงอกประการหนง เพราะความรบผดชอบท าใหงานประสบความส าเรจ แมในบางครงงานทส าคญของโรงเรยนเกดความผดพลาด ในฐานะผบรหารฯ จ าเปนตองยอมรบและรบผดชอบโดยไมโยนความผดไปใหผอน

5. มความคดรเรมสรางสรรค น าแนวคดและวธการใหม ๆ มาปฏบตในโรงเรยนบางเพอใหเกดการเปลยนแปลงในเชงสรางสรรค แสดงใหเหนถงการเปนผน าแหงการเปลยนแปลง

21

6. มภาวะผน าสง ผบรหารตองเปนผน าแหงการเปลยนแปลงในโรงเรยนเชงการพฒนาทดขนใน 4 ดาน กลาวคอ ดานบรหารงานบคคล ดานวชาการ ดานงบประมาณ และดานการบรหารงานทวไป 7. กลาทจะคด กลาทจะพด กลาทจะน า กลาทจะท า กลาทจะตดสนใจ และกลาทจะรบผดชอบ ในฐานะผบรหารสถานศกษา

8. มคณธรรม และจรยธรรม ยด พรหมวหาร 4 เปนธรรมะในการบรหารบคลากร ไดแก 8.1 เมตตา ใหความรก ความปรารถนาดแกทกคนดวยความเสมอภาค ไมล าเอยง 8.2 กรณา ใหความชวยเหลอแกบคลากรทมทกขตามโอกาสและความเหมาะสมอยางเทา

เทยมกนหรอกรณมปญหาในหนาทการงานและปญหาสวนตว 8.3 มฑตา ยนดใหก าลงใจแกบคลากรทกคนเมอประสบความส าเรจในชวต หรอในหนาท

การงานตามความเหมาะสม พจารณาความดความชอบทใชหลกความด เกง สงเสรม และสนบสนนใหท าผลงานเพอการพฒนาวชาชพทสงขน การจดท าการดอวยพรและของทระลกมอบให ในวนคลายวนเกด ฯลฯ

8.4 อเบกขา ท างานโดยปราศจากอคตวางตวเปนกลางใหความยตธรรมแกผใตบงคบบญชาไมล าเอยง ไมเลอกทรกมกทชง ไมแสดงความดใจจนเกนควร หรอทบถมผอนเมอประสบเคราะหกรรม 9. มวฒภาวะทางอารมณสง สามารถเกบความรสกตาง ๆ ได สขม รอบคอบ นมนวล มความอดทนตอความรสกทไมถกตอง หรอการปฎบตทขดตอกฎระเบยบ และวฒนธรรม

10. เปนบคคลแหงการเรยนร ปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกบคลากรในโรงเรยนและครอบครว มนสยรกการอาน การใชเวลาวางในวนหยด โดยการวางแผนและบรหารเวลาใหคมคาทสดส าหรบการปฏบตงาน และการศกษาเพอการพฒนาตนเองเสมอ

11. มความจรงใจ ยดอดมการณในการท างานใหความเปนกนเองแกผรวมงาน ทกคนดวยความเสมอภาค ดานการบรหารงาน การบรหารงานในดานตาง ๆ ของโรงเรยน ไดแก ดานวชาการ ดานงบประมาณ และดานบรหารงานทวไป ควรใชวธการบรหารรปแบบใหม “รปแบบททกคนมสวน

รวม” รวมคด รวมตดสนใจ รวมท า และรวมรบผดชอบโดยพจารณาจดท าภารกจใหชดเจนครอบคลม

งานทงหมดและมการก าหนดกลมงานทมความสอดคลองกน จดโครงสรางบรหารทเปนนตบคคลม การบรหารเปนระบบ มสายบงคบบญชา และการประสานคน/งาน เพอใหเกดความคลองตว มการก าหนดขอบเขตอ านาจหนาทและความรบผดชอบในทกระดบของต าแหนง ตามความรความสามารถและประสบการณ ทกขนตอน ไวอยางชดเจนและโปรงใส ตรวจสอบได โดยเฉพาะอยางยงตองฝกการสรางจตส านกในเรองของความรกและภกด ความหวงแหน และความเปนเจาของรวมกน (sense of belonging)

22

กลค และเออรวค (Gulick and Urwick, 1963, p. 13) มหลกการบรหาร 7 ประการ ดงน 1. การวางแผน (planning) คอ การวางแผนท างานในดานตาง ๆ ไวอยางกวาง ๆ กอนการ

ปฏบตจรง 2. การจดองคการ (organizing) คอ การก าหนดหนาทของต าแหนงตาง ๆ ไวใหชดเจนและ

แสดงโครงสรางการบรหารงาน 3. การจดวางตวบคคล (staffing) คอ การจดบคลากรเขาท างานหรอการบรหารงานบคคล 4. การสงการ (directing) คอ การวนจฉยสงการใหบคคลปฏบตงานตามค าสง 5. การประสานงาน (coordinating) คอ การประสานงานระหวางต าแหนงตาง ๆ เพอใหเกด

การท างานรวมกนอยางมประสทธภาพ 6. การรายงาน (reporting) คอ การรายงานผลหรอความเคลอนไหวของการปฏบตงานเปน

การตดตอกนทงฝายบรหารและฝายปฏบตการ 7. การจดงบประมาณ (budgeting) คอ การท างบประมาณหรอบญชการใชจาย เพอความ

รดกมของงาน จากหลกการบรหารสถานศกษาทน ากลาวมาขางตนสรปสาระส าคญไดวา หลกการบรหาร

และจดการศกษาใหประสบกบความส าเรจนนสถานศกษาจะตองมผน าทมความรความเชยวชาญในการน า เทคนควธหรอทฤษฎตาง ๆ ทหลากหลายมาใชในการบรหารจดการศกษาใหเหมาะสมกบสภาพเหตการณ สถานท และเวลา

ภารกจของสถานศกษา

สถานศกษาหรอโรงเรยนไมวาจะเปนโรงเรยนของรฐหรอเอกชน ขนาดใหญหรอเลกกตามจะอยในชนบทไกลแคไหน ลวนแลวมภารกจทจ าเปนตองท าทงสน ซงภารกจหรองานทตองท านนจ าเปนจะตองมผรบผดชอบงานในดานตาง ๆ โรงเรยนแตละแหงกจะมผบรหารหรอหวหนาหนวยงานเปนผจดกลมงานและ สายการดแลก ากบการปฏบตงานภายในโรงเรยนของตน จะตองมการจดใหเปนกลมงานแบบถาวร เชน เปนฝาย เปนหนวย เปนงาน หรออาจก าหนดใหเปนแบบไมถาวร เชน คณะกรรมการเฉพาะกจ มวาระการปฏบตงานทแนนอน เมอเสรจสนภารกจทตองท าในแตละปหรอแตละวาระกหมดหนาทกได และผทจะรบผดชอบงานในแตละดาน จะตองเปนผทมความรความสามารถในงานทตนรบผดชอบและด าเนนการท างานไดอยางมประสทธภาพ ภารกจของโรงเรยน หมายถง งานทกอยางของโรงเรยน จะมการท างานตลอดทง 24 ชวโมง โดยทไมหยดแมกระทงวนหยดราชการ ถาจะพดถงงานของโรงเรยนนนมมากเกนทผเขยนจะบรรยาย ในทนจะพดถงงานเพยงบางดานเทานน คอ งานดานการเรยนการสอน งานดานนกเรยน งานดานบรการและการ

23

จดการงานดานการประชาสมพนธกบหนวยงานหรอบคคลภายนอกโรงเรยน มรายละเอยดดงน (ขวญเรอน มงอตม, 2544)

1. งานดานการเรยนการสอน ประกอบดวย เรมตงแตการรบสมครนกเรยนเขาเรยน การจดหองเรยน การจดตารางเรยนตารางสอน การจดอาจารยสอน การวดผลประเมนผลการเรยนการสอน ตลอดจนการพฒนาเกยวกบการเรยนการสอนทกรายวชา งานดงกลาวจดวาเปนงานวชาการ ซงถอวาเปนงานหลกของโรงเรยนและเปนการวางพนฐานในการพฒนาคน เพอทผ เรยนจะไดพฒนาความสามารถของตนใหยงขน การพฒนาเกยวกบการเรยนการสอนใหตรงตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต ไดมการเนนผเรยนเปนเปนส าคญนน ผบรหารแตละแหงกไดตระหนกถงความส าคญในเรองน จงไดมการน ามาใชในโรงเรยนของตน

2. งานดานนกเรยน แยกออกเปน 3 ประการ ดวยกน ดงน 2.1 การอบรมสงเสรมใหนกเรยนมระเบยบวนย ประพฤตตนอยในขอบงคบของโรงเรยน

และสงคมหรอเรยกวาการปกครองนกเรยน 2.2 กจกรรมนกเรยน สงเสรมใหเรยนไดจดกจกรรมหรอเขารวมกจกรรม ตามระเบยบ

ขอบงคบหรอกจกรรมอน ไดแก กจกรรมตามขอบงคบของหลกสตร กจกรรมของชาต ศาสนาและพระมหากษตรยกจกรรมกฬากจกรรมบ าเพญประโยชนเปนตน

2.3 การจดบรการและสวสดการแกนกเรยน เพอใหนกเรยนไดใชชวตอยในโรงเรยนคลายบานหลงทสอง และเกดการเรยนรทดขน เชน การบรการแนะแนว การบรการสขภาพอนามย การบรการอาหาร การบรการความปลอดภย การบรการไปรษณยและโทรศพท เปนตน

งานทงสามประการน เรยกวา งานกจการนกเรยน เปนงานทมความส าคญไมนอยไปกวางานดานการเรยนการสอน การด าเนนงานจะมงไปทตวนกเรยน เพอทจะใหนกเรยนมความร ความสามารถทจะไปศกษาตอหรอไปประกอบอาชพไดใหมประสทธภาพ

3. งานดานการบรหารและจดการ ประกอบไปดวย งานดานบรการและจดการ ไดแก งานควบคมดแลและจดการเกยวกบอาคาร สถานท รวมถงงานธรการและอน ๆ โรงเรยนจะตองด าเนนการใหเรยบรอย มการจดองคการ สายงานบรหารและก าหนดผรบผดชอบงาน

4. งานดานการวางแผนและพฒนา ประกอบไปดวย งานแผนงานและการพฒนาเปนงานดานวางแผน การวางโครงการ งานก าหนดงบประมาณ เพอพฒนาโรงเรยนใหเจรญกาวหนายงขน ซงเราถอวางานดานการวางแผนและพฒนา เปนงานทส าคญไมนอยไปกวางานดานอน ๆ เพราะการทเราจะท างานทกอยางไมวาจะเปนงานเลก งานใหญ หรองานอะไรกตาม จ าเปนตองมการวางแผนและพฒนาอยเสมอ เพอจะไดงานทมคณภาพและมประสทธภาพ

5. งานประชาสมพนธกบหนวยงานหรอบคคลภายนอกโรงเรยน ประกอบไปดวย งานประชาสมพนธกบหนวยงานหรอบคคลภายนอกโรงเรยน ไดแก งานสมาคมตาง ๆ ของชมชน อ าเภอ

24

จงหวด วด หรอองคกรของรฐและองคกรของเอกชน เปนตน งานประชาสมพนธเปนภารกจของโรงเรยนอกงานหนง ในการสรางความสมพนธกบประชาชน บคคล หนวยงานทเกยวของ โดยมงเนนทการปองกนแกไขและการสรางสรรค ทงนขนอยกบเปาหมายวาจะประชาสมพนธกบบคคลหรอหนวยงานใด

ภารกจของสถานศกษาทก าหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบ 2) พ.ศ. 2545 สรปไดดงน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2545, หนา 4)

1. จดการศกษาใหสอดคลองกบการใหการศกษา เพอประโยชนตอผเรยนและสงคมใหบรรลความมงหมายทก าหนด

2. จดการศกษาขนพนฐานใหทงนกเรยนปกต นกเรยนพการ นกเรยนดอยโอกาสและนกเรยนทมความสามารถพเศษ

3. จดการศกษาโดยใชรปแบบการจด 3 รปแบบ คอ ในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศยตามความเหมาะสม

4. ปฏรปการเรยนรตามหลกการและแนวทางทก าหนดไว เ ชน จดตามธรรมชาตและศกยภาพของผเรยนแตละวยและแตละคนในแหลงตาง ๆ ทงในโรงเรยนและนอกโรงเรยนตลอดทงจดการวดและประเมนผลตามสภาพจรง

5. จดท าหลกสตรสถานศกษา โดยปรบใชหลกสตรแกนกลางใหเหมาะสมกบสภาพปญหาและความตองการของทองถน

6. จดกระบวนการเรยนรตลอดชวตใหแกประชาชนในชมชน โดยใหการศกษาอบรมตามความจ าเปนและเหมาะสม

7. จดใหมการวจยเกยวกบการเรยนการสอนและการบรหารจดการ ตลอดทงสงเสรมใหใชกระบวนการวจยในชนเรยน

8. บรหารจดการสถานศกษาตามหลกการกระจายอ านาจการบรหาร ทงดานวชาการ ดานบคลากร ดานงบประมาณ และดานบรหารทวไป

9. จดการประกนคณภาพการศกษา ทงภายในและภายนอก ตามเกณฑมาตรฐานการศกษาทก าหนด

10. พฒนาวชาชพครและบคลากรอน เพอจดการเรยนการสอนไดสอดคลองกบแนวทางหลกการทก าหนด ตามการปฏรปการศกษา

11. แสวงหาเทคโนโลย ภมปญญาไทย และภมปญญาทองถนมาใชในการจดการเรยนการสอน จากภารกจของสถานศกษาทน ากลาวมาขางตนสรปสาระส าคญไดวาภารกจของสถานศกษา

ทจะตองท านน จะตองมการบรหารจดการทมประสทธภาพ โดยมเปาหมายในการด าเนนงานมแผนการด าเนนงานทชดเจน สอดคลองกบสภาพของโรงเรยน มการประเมนตนเอง เพอตรวจสอบ

25

และพฒนาปรบปรงอยางเปนระบบอยตลอดเวลา โดยทกคนมสวนรวม ซงอาคารสถานทและสงแวดลอมเปนสวนหนงในการสนบสนน สงเสรมและมความส าคญตอการจดการศกษา ซงทางโรงเรยนจะตองจดใหมบรรยากาศทสนบสนนการเรยนร เพอใหไดคณภาพตามมาตรฐาน ดงนนโรงเรยนทพฒนาเขาสมาตรฐานการศกษา จงเปนโรงเรยนทมความพรอมในการบรหารงานอาคารสถานทและสงแวดลอมมากกวาโรงเรยนทวไปทไมไดเปนเปาหมายในการพฒนาไปสมาตรฐานการศกษา

ขอบขายการบรหารสถานศกษา กระทรวงศกษาธการไดก าหนดขอบขายการบรหารงานและจดการสถานศกษา ประกอบดวย

งานดานตาง ๆ 4 ดาน ไดแก การบรการงานวชาการ การบรหารงานงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไป ซงการบรหารงานแตละดาน แบงเปนดานยอย ๆ ดงรายละเอยดตอไปน

การบรหารงานวชาการ งานวชาการเปนงานหลกหรอเปนภารกจหลกของสถานศกษาทพระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มงกระจายอ านาจในการบรหารจดการไปใหสถานศกษาใหมากทสด ดวยเจตนารมณทจะใหสถานศกษาด าเนนการไดโดยอสระ คลองตว รวดเรว สอดคลองกบความตองการของผเรยน สถานศกษา ชมชน ทองถน และการมสวนรวมจากผมสวนไดเสยทกฝาย ซงจะเปนปจจยส าคญท าใหสถานศกษามความเขมแขงในการบรหารและการจดการ สามารถพฒนาคณภาพนกเรยน ชมชน ทองถนไดอยางมคณภาพและมประสทธภาพ ซงภารกจและขอบขายการบรหารงานวชาการมดงน (กระทรวงศกษาธการ, 2546, หนา 32-38) 1. การพฒนาหลกสตรสถานศกษา จดท าเปนหลกสตรของสถานศกษา ใหสอดคลองกบสภาพปญหา ความตองการของผเรยน ผปกครอง ชมชนและสงคม ตามกรอบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน บรหารจดการหลกสตรสถานศกษา การนเทศเพอการศกษา 2. การพฒนากระบวนการเรยนร สงเสรมใหครจดท าแผนการจดการเรยนร โดยเนนผเรยนเปนส าคญ จดกระบวนการเรยนรโดยจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน ฝกทกษะกระบวนการคด การเผชญสถานการณ และการประยกตใชความรเพอปองกนและแกไขปญหา การเรยนรจากประสบการณจรงและการปฏบตจรง จดใหมการนเทศของครในกลมสาระตาง ๆ สงเสรมใหมการพฒนาคร เพอพฒนากระบวนการเรยนรตามความเหมาะสม 3. การวดผล ประเมนผลและเทยบโอนผลการเรยน ไดแก การก าหนดระเบยบแนวปฏบตเกยวกบการวดผลและประเมนผลของสถานศกษา จดท าแผนการวดผลและประเมนผลแตละรายวชา

26

จดท าหลกฐานเอกสารการศกษาใหเปนไปตามระเบยบการวดผลประเมนผลของสถานศกษา จดใหมการเทยบโอนความร ทกษะ ประสบการณ และผลการเรยนจากสถานศกษาอน พฒนาเครองมอวดและประเมนผลใหไดมาตรฐาน จดระบบสารสนเทศดานการวดผลประเมนผล การเทยบโอนผลการเรยนเพอใชในการอางอง ตรวจสอบและใชประโยชนในการพฒนาการเรยนการสอน

4. การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา ไดแก การศกษา วเคราะห วจย การบรหารจดการและการพฒนาคณภาพวชาการ สงเสรมสนบสนนใหครศกษา วเคราะห วจยเพอพฒนาคณภาพการเรยนรแตละกลมสาระการเรยนร

5. การพฒนาสอ นวตกรรม และเทคโนโลยเพอการศกษา ไดแก การจดท า สงเสรมการผลตสอและเทคโนโลย เพอใชในการจดการเรยนการสอน และพฒนางานวชาการประเมนผลการพฒนาการใชสอ นวตกรรม และเทคโนโลยเพอการศกษา

6. การพฒนาแหลงการเรยนร ไดแก การจดตงและพฒนาแหลงเรยนร ทงภายในและภายนอกของสถานศกษา และภมปญญาทองถน ในการจดการเรยนร

7. การนเทศการศกษา ไดแก การจดระบบและด าเนนการนเทศงานวชาการ และการเรยนการสอนภายในสถานศกษา ในรปแบบทหลากหลายและเหมาะสมกบสถานศกษา

8. การแนะแนวการศกษา ไดแก การจดระบบและด าเนนการแนะแนวทางวชาการและวชาชพ จดระบบดแลชวยแหลอนกเรยนตดตามประเมนผลการจดระบบ และกระบวนการแนะแนวในสถานศกษา

9. การพฒนาระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษา ไดแก การจดระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา ก าหนดมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา วางแผนพฒนาคณภาพการศกษา ด าเนนการพฒนางานตามแผน ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนภายในเพอปรบปรงพฒนาอยางตอเนอง ประสานงานกบหนอยงานทเกยวของ ในการประเมนคณภาพการศกษา

10. การสงเสรมความรดานวชาการแกชมชน ไดแก การสนบสนนงานวชาการแกชมชน จดใหความร เสรมสรางความคดและเทคนค ทกษะทางวชาการ เพอพฒนาทกษะวชาชพและคณภาพชวตของประชาชนในชมชน ทองถน สงเสรมการแลกเปลยนเรยนร ประสบการณระหวางบคคล ครอบครว ชมชน และทองถน

11. การประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการกบสถานศกษาและองคกรอน ไดแก การประสานความรวมมอ ชวยเหลอในการพฒนาวชาการ กบสถานศกษาของรฐ เอกชนและองคการปกครองสวนทองถน สรางเครอขายความรวมมอ ในการพฒนาวชาการกบองคกรตาง ๆ

12. การสงเสรมและสนบสนนงานวชาการ แกบคคล ครอบครว องคกร หนวยงาน และสถาบนอนทจดการศกษา ไดแก การสงเสรมสนบสนนงานวชาการ และการพฒนาคณภาพการเรยนร ในการจด

27

การศกษาของบคคล ครอบครว องคกร หนวยงาน และสถาบนอนทจดการศกษา จดใหมการแลกเปลยนเรยนรในการจดการศกษาของบคคล ครอบครว องคกร หนวยงานและสถาบนสงคมอนทจดการศกษา

การบรหารงานงบประมาณ การบรหารงานงบประมาณ เปนการด าเนนงานเกยวกบการใชจายเงนของสถานศกษา เพอใหบรรลวตถประสงค ตามเปาหมายของการจดการศกษาซงการบรหารงานงบประมาณของสถานศกษา มงเนนความเปนอสระในการบรหารงาน มความคลองตวโปรงใส ตรวจสอบได ยดหลกการบรหารมงเนนผลสมฤทธและบรหารงบประมาณแบบมงเนนผลงาน ภารกจและขอบขายการบรหารงานงบประมาณ มดงน (กระทรวงศกษาธการ, 2546, หนา 39) 1. การจดท าและเสนอของบประมาณ ไดแก การวเคราะหและพฒนานโยบายทางการศกษา การจดท าแผนกลยทธ แผนปฏบตการจดตงงบประมาณของสถานศกษา จดท าค าของบประมาณของสถานศกษาเสนอส านกงานเขตพนทการศกษา

2. การจดสรรงบประมาณ ไดแก การจดสรรงบประมาณในสถานศกษา การเบกจาย และอนมตงบประมาณ การโอนเงนงบประมาณ การรายงานผลการด าเนนงาน ผลการใชจายเงนงบประมาณประจ าป

3. การตรวจสอบตดตามประเมนผลและรายงานผลการใชเงน และผลการด าเนนงานไดแก การวางแผนการตรวจสอบการใชจายงบประมาณของสถานศกษา ตรวจสอบ วเคราะห ประเมน ความเพยงพอและประสทธภาพของระบบควบคมภายใน การสอบทานระบบการปฏบตงานตรวจสอบดและความปลอดภยของทรพยสน ประเมนคณภาพการปฏบตงาน ประเมนประสทธภาพและประสทธผลการด าเนนงานของสถานศกษา วเคราะห และประเมนความมประสทธภาพประหยด

4. การระดมทรพยากร การจดหารายไดและผลประโยชน การด าเนนการดานกองทนกยมเพอการศกษา กองทนสวสดการเพอการศกษา

5. การบรหารการเงน ไดแก การด าเนนการดานการเบกเงนจากคลง การเกบรกษาเงน การรบเงน การจายเงน การน าสงเงน และการกนเงนไวเบกเหลอมป

6. การบรหารบญช ไดแก การจดท าบญชการเงน การจดท าทะเบยนรายงานทางการเงนและงบการเงน

7. การบรหารพสดและสนทรพย ไดแก การจดท าระบบฐานขอมลสนทรพยของสถานศกษา การจดหาพสด การก าหนดรปแบบรายการหรอคณลกษณะเฉพาะ และการจดซอจดจาง การควบคมดแล บ ารงรกษาและจ าหนายพสด

28

การบรหารงานบคคล การบรหารงานงานบคคลในสถานศกษา เปนภารกจส าคญทมงสงเสรมใหสถานศกษา

สามารถปฏบตงานเพอตอบสนองภารกจของสถานศกษา เปนกระบวนการด าเนนงานตาง ๆ เกยวกบบคลากรในสถานศกษา ทงการวางแผนเลอกสรรบคลากร การพฒนาบคลากรใหมประสทธภาพในการปฏบตงาน และการรกษาบคลากรไวในหนวยงาน เพอใหการปฏบตงานของบคลากรบรรลผลส า เร จตาม เป าหมาย ขอบข ายภารกจขอ งการบรหารงานบคคลในสถานศกษามด งน (กระทรวงศกษาธการ, 2546, หนา 51-63)

1. การแผนอตราก าลงและก าหนดต าแหนง ไดแก การวเคราะหภารกจและประเมนสภาพความตองการอตราก าลงคนกบภารกจของสถานศกษา จดท าแผนอตราก าลง การก าหนดต าแหนงขาราชการครและบคลากรทางการศกษา การเลอนต าแหนง การก าหนดต าแหนงและวทยฐานะขาราชการคร

2. การสรรหาและบรรจแตงตง ไดแก การสรรหาเพอบรรจบคคลเขารบราชการเปนขาราชการครและบคลากรทางการศกษา การจางลกจางประจ าและลกจางชวคราว การแตงตง ยายโอน ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา การบรรจกลบเขารบราชการ การรกษาราชการแทนและรกษาการในต าแหนง

3. การเสรมสรางประสทธภาพในการปฎบตราชการ ไดแก การพฒนาขาราชการครและบคลากรทางการศกษา การเลอนขนเงนเดอนขาราชการครและบคลากรทางการศกษา การเพมคาจางลกจางประจ าและลกจางชวคราว การด าเนนการเกยวกบบญชถอจายเงนเดอน เงนวทยฐานะและคาตอบแทนอน การขอเครองราชอสรยาภรณ การขอมบตรประจ าตวเจาหนาทของรฐ การจดท าทะเบยนประวตขาราชการครและบคลากรทางการศกษา การขอหนงสอรบรอง การขออนญาตไหขาราชการไปตางประเทศ การขออนญาตลาอปสมบท การขอขาราชการเพลงศพ การลาศกษาตอ การยกยองเชดชเกยรตและการไหไดรบเงนวทยพฒน และการจดสวสดการ

4. วนยและการรกษาวนย ไดแก การด าเนนการดานวนย การลงโทษ การอทธรณ การรองทกข การเสรมสรางและปองกนการกระท าผดวนย การด าเนนการไหความร ฝกอบรบการสรางขวญก าลงใจ การจงใจ ในอนทจะเสรมสรางและพฒนาเจตคตและจตส านกของขาราชการครและบคลากรทางการศกษา

5. การออกราชการ ไดแก การด าเนนการดานการพจารณาอนญาตการลาออกจากราชการ สงพกราชการ

การบรหารทวไป การบรหารงานทวไป เปนงานทเกยวของกบการจดระบบบรหารองคกร ใหบรการบรหารงาน

อน ๆ บรรลผลตามมาตรฐาน คณภาพและเปาหมายทก าหนดไว โดยมบทบาทหลกในการประสาน

29

สงเสรมสนบสนนและอ านวยความสะดวกตาง ๆ ในการใหบรการการศกษาทกรปแบบมงพฒนาสถานศกษาใหใชนวตกรรมและเทคโนโลยอยางเหมาะสม มงเสรมในการบรหารและจดการศกษาของสถานศกษา การบรหารงานทวไปมขอบขายและภาระงาน ดงน (กระทรวงศกษาธการ, 2546, หนา 64)

1. การด าเนนงานธรการ ไดแกการด าเนนงานดานสารบรรณ การรบ-สงหนงสอการจดเกบหนงสอหรอเอกสาร

2. งานเลขานการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดแก การด าเนนงานดานธรการในการจดประชมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน การท ารายงานการประชม การประสานงาน การด าเนนงานตามมตการประชมในเรองการอนมต อนญาต สงการ เรงรดการด าเนนงานและรายงานผลการด าเนนงานใหคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานทราบ

3. การพฒนาระบบและเครอขอมลสาระสนเทศ ไดแก การจดท าระบบเครอขายขอมลสารสนเทศ จดท าระบบฐานขอมลของสถานศกษา น าเสนอและเผยแพรขอมลสารสนเทศเพอการบรหาร การบรการและการประชาสมพนธ

4. การประสานและพฒนาเครอขายการศกษา ไดแก การจดระบบการประสานงานและเครอขายการศกษา แสวงหาความรวมมอ ความชวยเหลอ เพอสงเสรม สนบสนนงานการศกษาของสถานศกษา

5. การจดระบบการบรหารและพฒนาองคกร ไดแก การวางแผนออกแบบ การจดระบบโครงสรางการแบงสวนราชการ ในระบบการท างานและการบรหารงานของสถานศกษา ก าหนดแนวทางการพฒนาองคกร ด าเนนการพฒนาบคลากรใหมความร ทกษะ เจตคต ความสามารถทเหมาะสมกบภารกจและกลยทธของสถานศกษา

6. งานเทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก การด าเนนการน านวตกรรมและเทคโนโลยเพอการศกษามาใชในการบรหารและพฒนาการศกษา ระดมเทคโนโลยเพอการศกษาใหงานดานตาง ๆ ของสถานศกษา สงเสรมบคลากรใหมความรความสามารถและทกษะในการผลต และการใชเทคโนโลย

7. การสงเสรมสนบสนนดานวชาการ งบประมาณ บคลากร และบรหารทวไป ไดแกการจดระบบสงเสรม สนบสนน และอ านวยความสะดวกในการบรหารงานดานวชาการ งบประมาณ บคลากร และบรหารทวไป จดหาสอวสดอปกรณเทคโนโลยทเหมาะสม เพอสนบสนนและอ านวยความสะดวกในการปฏบตงาน

8. การดแลอาคารสถานทและสภาพแวดลอม ไดแก การบ ารง ดแลและพฒนาอาคารสถานทและสภาพแวดลอมของสถานศกษาใหอยในสภาพแวดลอมทมนคง ปลอดภย เหมาะสมพรอมทจะใชประโยชน ตดตามและตรวจสอบการใชอาคารสถานท และสงแวดลอมของสถานศกษาใหเกดความคมคาและเออประโยชนตอการเรยนร

30

9. การจดท าส ามะโนนกเรยน ไดแก การประสานงานกบชมชนในการส ารวจขอมลจ านวนนกเรยน ทจะเขารบบรการทางการศกษาในเขตบรการของสถานศกษา จดท าส ามะโนผเรยน ทจะเขารบบรการทางการศกษาในเขตบรการของสถานศกษา จดระบบขอมลสาระสนเทศจากการส ามะโนผเรยน

10. การรบนกเรยน ไดแก การก าหนดแผนการรบนกเรยนของสถานศกษา ด าเนนการรบนกเรยนตามแผนการศกษาทก าหนด ตลอดจนตดตามชวยเหลอนกเรยนทมปญหาในการเขาเรยน

11. การสงเสรมและประสานงานการจดการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย ไดแก การด าเนนการจดการศกษาในรปแบบใดรปแบบหนง หรอทง 3 รปแบบ ตามความเหมาะสมและตามศกยภาพของสถานศกษา ประสานความรวมมอและสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาของบคคล ชมชน องคกร หนวยงาน และสถาบนสงคมอนทจดการศกษา

12. การสงเสรมงานกจการนกเรยน ไดแก การด าเนนการจดกจกรรมนกเรยนและสงเสรมสนบสนนใหนกเรยนไดมสวนรวมในการจดกจกรรมอยางหลากหลาย ตามความถนดและความสนใจของผเรยน

13. การประชาสมพนธงานการศกษา ไดแก การด าเนนการประชาสมพนธของสถานศกษาในหลากหลายรปแบบ โดยยดหลกการมสวนรวมของเครอขายประชาสมพนธ

14. การสงเสรมสนบสนนและประสานงานการจดการศกษาของบคคล ชมชน องคกรหนวยงานและสถาบนและสงคมอนทจดการศกษา ไดแก การใหค าปรกษาแนะน า สงเสรม สนบสนนและประสานงานความรวมมอในการจดการศกษารวมกบบคคล ชมชน องคกร หนวยงานและสถาบนสงคมอนทจดการศกษา

15. งานบรการสาธารณะ ไดแก การใหบรการขอมล ขาวสาร และบรการอน ๆ แกสาธารณะชน ตามความเหมาะสมและศกยภาพของสถานศกษา

จากขอบขายการบรหารงานทกลาวมาขางตนสรปสาระส าคญไดวา ขอบขายการบรหารสถานศกษานนม 4 ดานซงแตละดานนนจะตองมการวางแผนการด าเนนงาน มอบหมายผรบผดชอบใหชดเจนและด าเนนงานใหถกตองตามระเบยบแบบแผน เพอทจะใหสถานศกษานนมประสทธภาพมากขน แนวคดและทฤษฎเกยวกบบทบาท

แนวคดเกยวกบบทบาท นกวชาการไดกลาวถงแนวคดเกยวกบบทบาทไวดงน เบอรโล (Berlo, 1966, p. 153 อางถงใน ชมพร แสงมณ, 2540, หนา 17) ไดใหแนวความคด

เกยวกบลกษณะบทบาทไว ดงน บทบาททถกก าหนดไว (role prescriptions) คอ บทบาททก าหนดไว

31

เปนระเบยบอยางชดเจนวาบคคลทอยในบทบาทนนจะตองท าอะไรบาง บทบาททกระท าจรง (Role Descriptions) คอ บทบาททบคคลไดกระท าจรงเมออยในบทบาทนน ๆ และบทบาททถกคาดหวง (Role Expectations) คอ บทบาททถกคาดหวงโดยผอนวาบคคลทอยในบทบาทนน ๆ ควรกระท าอยางไร

โคเอน (Cohen, 1982, p. 35) ไดเสนอเกยวกบบทบาทไว ดงน บทบาททถกก าหนด (rescribed role) เปนบทบาททสงคมก าหนดไวใหตองปฏบตหนาทตามบทบาทใดบทบาทหนง แมวาบคคลบางคนจะไมไดประพฤตตามบทบาททคาดหวง โดยผอน เรากยงคงยอมรบวาบคคลจะตองปฏบตไปตามบทบาททสงคมก าหนดให บทบาททปฏบตจรง (enacted role) เปนวธการทบคคลไดแสดงหรอปฏบตออกมาจรง ตามต าแหนง บทบาททกระท าจรงเปนบทบาททเจาของสถานภาพไดกระท าจรง ซงอาจเปนบทบาททสงคมคาดหวง หรอเปนบทบาททตนเองคาดหวง หรออาจเปนบทบาทตามทสงคมคาดหวงและตนเองคาดหวงดวย

ลนตน (Linton, 1978, pp. 113-115) ไดใหแนวความคดในเรองสถานภาพ (status) และบทบาท (role) เขาเหนวาสถานภาพเปนนามธรรมหมายถง ฐานะหรอต าแหนงจะเปนเครองก าหนดบทบาทของต าแหนงนน ๆ วาต าแหนงนนจะมภารกจอยางไรบาง ดงนนเมอมต าแหนงเกดขน สงทควบคมากบต าแหนงกคอบทบาทของต าแหนงไมสามารถแยกออกจากกนได จนกลาวไดวา ไมอาจจะมบทบาทไดโดยปราศจากต าแหนง หรอไมอาจมต าแหนงไดโดยปราศจากบทบาท บทบาทและต าแหนงควบคกนเสมอ เปรยบเสมอนเหรยญถาดานหนงของเหรยญคอต าแหนง อกดานหนงของเหรยญกคอบทบาทนนเอง

พารสน และ ซล (Parsons & Shils, 1951, p. 4) กลาววา สถานภาพและบทบาทเปนหนวยของระบบสงคม โดยยอมรบวาสถานภาพและบทบาทเปนคณลกษณะของผแสดงในสงคมนน ๆ บทบาท คอ การจดระเบยบของผเรมแสดง เปนการสรางและก าหนดการมสวนรวมของเขาในกระบวนการทมการกระท ารวมกน ซงเปนการรวมความคาดหวงทเกยวกบตนเองและบคคลอนทเขามความสมพนธดวย สวนสถานภาพคอ ต าแหนงของผแสดงภายในสถาบน เปนต าแหนงของผแสดงภายในระบบสงคม ซงอาศยกลไกของสงคมเปนตวก าหนด

เกรช (Krech, 1962, p. 28) ไดกลาววา บทบาท เปนแบบแผน ความตองการ เปาประสงค ความเชอ ทศนคต คานยมและการกระท าของสมาชกทชมชนคาดหวงวาจะตองเปนตามลกษณะของต าแหนงนน ๆ หรออาจกลาวสน ๆ วาบทบาท คอ สทธหนาทในการกระท าของบคคลหนงทมตอบคคลอนในสงคมตามสถานภาพของตนเอง

จากแนวคดเกยวกบบทบาทในรปแบบตาง ๆ ทกลาวมาขางตน จะเหนไดวา ถาบทบาททงหลายมความสอดคลองกน โดยเฉพาะบทบาทตามความคดของผอยในต าแหนง บทบาททผอนคาดหวง บทบาททปฏบตจรง และบทบาททผอนรบร กจะเปนความสมพนธทางสงคมทราบรนแตถาบทบาทดงกลาวไมสอดคลองกน เชน บทบาททปฏบตจรงไมตรงกบบทบาททผอนคาดหวงบทบาทท

32

ผอนคาดหวงไมตรงกบบทบาทตามความคดของผอยในต าแหนง ฯลฯ สถานการณเชนนจะท าใหเกดความขดแยงของบทบาท (role conflicts)

ทฤษฎเกยวกบบทบาท ในการศกษาครงนไดศกษาเกยวกบบทบาท จงเสนอแนวคดทฤษฎบทบาท การเขาใจทฤษฎ

บทบาทจะทท าใหสามารถวเคราะหพฤตกรรมมนษยได ดงน ทฤษฎบทบาทมการมองใน 2 ลกษณะคอ แนวโครงสรางและแนวปฏสงสรรคสญลกษณนยม

ในลกษณะแนวโครงสรางนยมนน บทบาทจะถกมองวาเปนสงทถกก าหนดกฎเกณฑไวในสงคมถกคาดหวงไววาบคคลในสถานภาพใดควรมบทบาทอยางไร เมอบคคลเขาด ารงในสถานภาพนน ๆ กจะมบทบาทตามทสงคมคาดหวงไวเชนนนและบคคลอน ๆ กจะคาดหวงบทบาทของผทอยในสถานภาพตาง ๆ ตามทคดวาเปนคานยม บรรทดฐานทก าหนดใหมบทบาทพฤตกรรมนน ๆ สวนการมอง บทบาทในแนวปฏสงสรรคสญลกษณนยม จะใหความส าคญกบกระบวนการ ซงบคคล จะท าความเขาใจไดวา บคคลอนใหความหมายและคาดหวงกบตนเองอยางไร ในการทจะมบทบาท ในสงคม อนจะเกดขนจากการทบคคลมการปฏสงสรรคทางสงคมตอกนนน ๆ เองดวยทฤษฎของการขดเกลาทางสงคมบคลกภาพของคนเราประกอบดวยคณลกษณะของบคคลในดานความคด ความรสกและความทรงจ า ดงนนบคลกภาพจงมองคประกอบ 3 ประการ ดงน (Linton, 1978, pp. 113-115)

1. ความรความเขาใจ (cognitive) เชน ความคด (thoughts) สตปญญา (intelligence) ความทรงจ า (memory) ความเขาใจ (perception)

2. พฤตกรรม (behavioral) เชน ความฉลาด (talents) ทกษะ (skills) ความสามารถ (competence)

3. อารมณ (emotional) เชน ความรสก (feelings) การรบร (sentiments) นกสงคมวทยาและนกจตวทยาเหนวา บคลกภาพของคนเราเปนผลมาจากอทธพลทางดาน

สงแวดลอม สงคมและวฒนธรรม ดงนนการขดเกลาทางสงคมจงมผลท าใหบคลกภาพแตละบคคลมลกษณะทแตกตางกน โดยแตละทฤษฎจะมแนวความคดทแตกตางกน ดงน

ทฤษฎกระจกสองตน (the looking-glass self) ผพฒนาทฤษฎนคอ คลล (Cooley, 1922, p. 115) ซงเปนนกสงคมวทยายคแรก ๆ คลลอธบายวาการพฒนาตน (self) มล าดบขนตอน 3 ขน ดงน

1. การเหนพฤตกรรมของตนทเกดขนกบผอน (perceive) 2. วจารณพฤตกรรมของตน (judgments) 3. ประเมนคาพฤตกรรมของตนและผทเราพบเหน (evaluate) คลลเชอวาการพฒนาตน

(self) จะสมบรณทสดในกลมปฐมภม (primary groups) คอ ครอบครว

33

ทฤษฎบทบาท-การไดรบ (role-taking) มด (Mead, 1934, p. 134) ไดแบงตน ออกเปน 2 สวน คอ

“I” ซงเปนตวแสดงถงสญชาตญาณธรรมชาต หรอลกษณะเฉพาะของบคคล “I” จะเปนพฒนาการแรกของมนษยทเรยนรเปนสงแรกจากสงทสงคมคาดหวง “Me” ซงเปนสงแสดงถงตน ดาน

สงคม ทเกดจากความตองการของสงคมและความตองการของบคคลทจะไดรบ “Me” จะเปน

พฒนาการทมชวงเวลายาวนานตลอดชวต มดมองวา “Me” เปนสงทไดรบจากกระบวนการขดเกลา

ทางสงคม 3 ขน คอ 1. ขนเลยนแบบ (imitate stage) เรมตงแตเกด-2 ป โดยเดกจะเลยนแบบ หรอแสดง

บทบาททไดรบจากบคคลอน ๆ ทเหน โดยเฉพาะบคคลทมความส าคญตอเขา (significant others) อยใกลชดกบเขาโดยเฉพาะพอแมจะเปนบคคลทมอทธพลตอการพฒนาขนนมากทสด

2. ขนแสดงบทบาท (play stage) เรมทอายประมาณ 2 ปขนไป-4 ป เปนขนทเรม

พฒนาการของ “Me” เดกจะเรมมทศนคตและการกระท าในสงทสงคมยอมรบ เดกจะเรมเหนวา ตน

นนเปนสวนหนงของสงคม เดกจะเรยนรวาอะไรถกอะไรผด โดยมพอแมหรอสงคมเปนผควบคมพฤตกรรม

3. ขนแสดงการเลน (game stage) อาย 4 ป ขนไป เปนขนทเดกเรมทจะไดรบร และเหนบทบาทการกระท าของบคคลในสงคมนอกบานจะเปนการพฒนาบทบาททสงคมสวนใหญ (generalized other) ตองการและคาดหวงเรมมการแสดงบทบาทหลายบทบาทในเวลาเดยวกน

แนวความคดของมดและคลลไดรบการวจารณวา ไมเหมาะสมทจะใชอธบายสงคมปจจบนแตเหมาะกบสงคมทมความซบซอนนอย ๆ

ทฤษฎระบบสงคม ทฤษฎน เกทเซลส และกบา (Getzels & Guba, 1957, pp. 423-441) ไดสรางขนเพอ

วเคราะหพฤตกรรมในองคการตาง ๆ ทจดขนเปนระบบสงคม แบงออกเปน 2 ดาน คอ ดานสถาบนมต (nomothetic dimension) และดานบคลามต (idiographic dimension)

1. ดานสถาบนมต ประกอบดวย 1.1 สถาบน ไดแก หนวยงานหรอองคการ ซงจะเปน กรม กอง โรงเรยน โรงพยาบาลบรษทรานคา หรอโรงงานตาง ๆ ทมวฒนธรรมของหนวยงานหรอองคการนนครอบคลมอย 1.2 บทบาทตามหนาท สถาบนจะก าหนดบทบาท หนาท และต าแหนงตาง ๆ ใหบคคลปฏบต มกฎและหลกการอยางเปนทางการและมธรรมเนยม (ethics) การปฏบตทมอทธพลตอบทบาทอย

34

1.3 ความคาดหวงของสถาบนหรอบคคลภายนอก เปนความคาดหวงทสถาบนหรอบคคลภายนอกคาดวาสถาบนจะท างานใหบรรลเปาหมาย เชน โรงเรยนมความคาดหวงทจะตองผลตนกเรยนทดมคณภาพ ความคาดหวงมคานยม (values) ของสงคมครอบคลมอย

2. ดานบคลามต ประกอบดวย 2.1 บคลากรแตละคนซงปฏบตงานอยในสถาบนนน ๆ เปนบคคล ในระดบตาง ๆ เชน ในโรงเรยนมผบรหารโรงเรยน คร อาจารย คนงาน ภารโรง มวฒนธรรมยอยทครอบคลมตางไปจากวฒนธรรมโดยสวนรวม

2.2 บคลกภาพ หมายถง ความร ความถนด ความสามารถ เจตคต อารมณ และแนวคด ซงบคคลทเขามาท างานในสถาบนนนจะมความแตกตางปะปนกนอยและมธรรมเนยม ของแตละบคคลเปนอทธพลครอบง าอย

2.3 ความตองการสวนตว (need-dispositions) บคคลทมาท างานสถาบนมความตองการทแตกตางกนไป บางคนท างานเพราะตองการเงนเลยงชพ บางคนท างานเพราะความรก บางคนตองการเกยรตยศชอเสยง ความกาวหนา บางคนตองการการยอมรบ บางคนตองการ ความมนคงปลอดภย เปนตน นอกจากนนยงมคานยมของตนเองครอบคลมอย

ดานสถาบนมตนนจะยดถอเรองสถาบนซงมบทบาทตาง ๆ เปนส าคญ บทบาททสถาบนไดคดหรอก าหนดไวจะตองชแจงใหบคลากรในสถาบนไดทราบอยางเดนชด เพอจะไดก าหนดการคาดหวงทสถาบนไดก าหนดไวในบทบาทของตนออกมาตรงกบความตองการของผลผลตของสถาบนนน สวนในดานบคลามต ประกอบดวยตวบคคลทปฏบตงานอยในสถาบนนน ซงบคคลทปฏบตงานอยกมบคลกภาพทเปนตวเองทไมเหมอนกน ในแตละคนตางกมความตองการในต าแหนงหนาทการงานทแตกตางกนออกไป ทงสองมตนระบบสงคมเปนสงทมอทธพลตอการบรหารงานเปนอนมาก ถาหากวาทกสงทกอยางราบรนด การบรหารงานนนสามารถทจะสงเกตพฤตกรรมได (social behavior or observed behavior)

ทฤษฎกระบวนการทางสงคม เกทเซลส และกบา (Getzels & Guba, 1957, p. 56) ไดกลาวเกยวกบบทบาทไววาในระบบ

สงคมหนง ๆ จะประกอบดวย 2 สวน ไดแก มตดานสถาบน ไดแก สถาบน บทบาท และความคาดหวง สวนมตดานบคคล ไดแก บคลกภาพและความตองการ มตทงสองดานนตางมปฏสมพนธซงกนและกน และผลสดทายกจะเปนพฤตกรรมทเหนไดในสงคม สถาบน บทบาท ความคาดหวง

ทฤษฎบทบาทของราลฟ ลนตน (Linton, 1978, p. 29) กลาวไววา ต าแหนงหรอสถานภาพเปนผก าหนดบทบาท เชน บคคลทมต าแหนงเปนครตองแสดงพฤตกรรมทเปนตวอยางทดแกศษย

35

เปนตน ผทมต าแหนงจะปฏบตหนาทไดสมบทบาทหรอไมขนอยกบองคประกอบหลาย ๆ อยาง เชน บคลกของผสวมบทบาท ลกษณะของสงคมตลอดจนขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมของสงคมนนดวย

ทฤษฎบทบาทของเนดเลอ (Nadler, 1988, p. 85) กลาววา บทบาทคอสวนประกอบทสงผลตอพฤตกรรม 3 ลกษณะ คอ

1. สวนประกอบทสงเสรมบทบาท เชน ครตองพดเกงหรอมอารมณขน 2. สวนประกอบทมผลส าคญตอบทบาทและขาดมไดเชนเปนครตองสอนหนงสอ เปนแพทย

ตองรกษาคนไข เปนต ารวจตองจบผราย 3. สวนประกอบทเปนไปตามกฎหมาย เชน ครตองเปนสมาชกครสภา เปนตน ถาก าหนดให P คอ บทบาท b คอ สวนประกอบทมผลส าคญตอบทบาทและขาดมได c คอ สวนประกอบทเปนไปตามกฎหมาย ดงนนจงเขยนเปนสมการบทบาทไดวา P = a + b + c + … + n จากสมการอธบายไดวา บทบาทตองประกอบดวยสวนประกอบหลาย ๆ สวน อยางนอย 3

สวนขนไปจนถง n สวน ทฤษฎบทบาทของโฮมนน (Homan, 1999, p. 56) กลาววา บคคลจะเปลยนบทบาทไปตาม

ต าแหนงเสมอ เชน ตอนกลางวนแสดงบทบาทสอนหนงสอเพราะเปนคร พอตอนเยนตองแสดงบทบาทดแลเลยงดบตรเพราะเปนพอแม เปนตน

ทฤษฎบทบาทของพารสน (Parson, 1993, p. 47) กลาววา ความสมพนธระหวางมนษยในสงคม ท าใหมนษยตองเพมบทบาทของตน เชนบคคลทมเพอนมาก กตองแสดงบทบาทมากขนเปนเงาตามตว

ทฤษฎบทบาทของก๏ด (Good, 1973, p. 145) กลาววา บทบาท คอ แบบแผนของพฤตกรรมทเกยวของกบหนาทของแตละบคคล และบทบาทดงกลาวควรเปนไปตามขอตกลงทมตอสงคมนน ๆ

จากแนวความคดและทฤษฎเกยวกบบทบาท จงสรปไดวา บทบาท หมายถง พฤตกรรมหรอการกระท าของบคคล ซงอยในฐานะหรอต าแหนงหรอมสถานภาพอยางใดอยางหนง ซงสงคมไดก าหนดใหมหนาทตองปฏบต บทบาท และสถานภาพเปนสงทควบคกนนนคอ สถานภาพจะก าหนดวาบคคลนน ๆ มหนาทตองปฏบตตอผอนอยางไร สวนบทบาทเปนการปฏบตตามหนาทสงคมไดก าหนดไว ในแตละสถานภาพ

36

โรงเรยนดประจ าต าบล

ความหมายของโรงเรยนดประจ าต าบล

กระทรวงศกษาธการไดใหความหมายของโรงเรยนดประจ าต าบลไว ดงน (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 3) โรงเรยนดประจ าต าบล หมายถง โรงเรยนในทองถนชนบท ทองคการบรหารสวนทองถน ชมชน และภาคเครอขาย รวมกนจดการศกษาแบบมสวนรวม พฒนาโรงเรยนใหมความเขมแขงมมาตรฐานคณภาพระดบสง (โรงเรยนคณภาพ) ทงดานงานวชาการ คณลกษณะทพงประสงค สขภาพอนามย งานอาชพ และภมทศน เปนทยอมรบของชมชน

ความเปนมาของโครงการโรงเรยนดประจ าต าบล

โครงการโรงเรยนดประจ าต าบล เปนโครงการทส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เรมด าเนนการในปงบประมาณ 2553 ซงมเปาหมายส าคญในการพฒนาโรงเรยนใหมคณภาพไดมาตรฐาน โดยการพฒนาหลกสตรและรปแบบการจดกระบวนการเรยนรทมงเนนความแตกตางระหวางบคคล และตามศกยภาพของผเรยน ผบรหาร คร ศกษานเทศก และบคลากรทางการศกษาไดรบการพฒนาดวยวธการท เหมาะสม โรงเรยนบรหารจดการดวยระบบคณภาพ ท ไดรบการรบรองจากองคกรมาตรฐานสากล มการสรางภาคเครอขายการจดการเรยนร และรวมพฒนากบสถานศกษาระดบทองถน ระดบประเทศ และระหวางประเทศ และองคกรอน ๆ ทงนการด าเนนงานพฒนาโรงเรยนดประจ าต าบลจดให มโรงเรยนทเขารวมโครงการทงสน 6,533 โรงเรยน (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 11)

ความเปนมาของโรงเรยนดประจ าต าบล

การศกษาเปนกระบวนการส าคญในการพฒนาคนใหมคณภาพสามารถอยในสงคมไดอยางมความสข การพฒนาสถานศกษาจงเปนภารกจส าคญของประเทศในการพฒนาคณภาพประชากร กระทรวงศกษาธการ เปนหนวยงานทมหนาทโดยตรงในการก าหนดนโยบายไปสการปฏบตทจะพฒนามาตรฐานคณภาพการศกษา โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาโรงเรยนในทองถนชนบทซงนกเรยนสวนใหญมกดอยโอกาสในการไดเขาเรยนในโรงเรยนทมคณภาพ

37

การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561) จงก าหนดหลกการพฒนาการศกษาทงดาน “คณภาพ โอกาส และการมสวนรวม” รวมทงก าหนดกรอบและสาระส าคญของ

การศกษา และเรยนรทตองการปฏรปอยางเรงดวน 4 ประการหลก คอ 1. พฒนาคณภาพคนไทยยคใหมทมนสยใฝเรยนร สามารถเรยนรดวยตนเองและแสวงหาความรอยางตอเนอง มความสามารถในการสอสาร สามารถคด วเคราะห แกปญหา คดรเรมสรางสรรค มจตสาธารณะ มระเบยบวนย มคณธรรม จรยธรรม คานยม มจตส านกและความภมใจในความเปนไทย ยดมนการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข รงเกยจการทจรตและตอตานการซอสทธ ขายเสยง สามารถกาวทนโลก มสขภาพกาย สขภาพใจทสมบรณ หางไกลยาเสพตด เปนก าลงคนทมคณภาพ มทกษะความรพนฐานทจ าเปน มสมรรถนะ ความร ความสามารถ สามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ 2. พฒนาคณภาพครยคใหม ทเปนผเอออ านวยใหผเรยนเกดการเรยนร เปนวชาชพทมคณคา มระบบ การบวนการผลต และพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาทมคณภาพมาตรฐานเหมาะสมกบการเปนวชาชพชนสง 3. พฒนาคณภาพสถานศกษา และแหลงเรยนรยคใหม โดยพฒนาคณภาพสถานศกษาทกระดบและทกประเภทใหสามารถเปนแหลงเรยนรทมคณภาพ 4. พฒนาคณภาพการบรหารจดการใหม ทมงเนนการกระจายอ านาจสสถานศกษา เขตพนทการศกษา และองคกรปกครองสวนทองถน รวมทงการมสวนรวมของผปกครอง ชมชน และภาคเอกชน และทกภาคสวน มระบบการบรหารจดการทมความโปรงใส เปนธรรม ตรวจสอบได มการบรหารจดการการเงนและงบประมาณทเนนผเรยนเปนส าคญ กระทรวงศกษาธการโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานตระหนกในความส าคญในการปฏบตงานรองรบกรอบการพฒนาการศกษาตามแนวทางปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองดงกลาว และหลกการการพฒนาดานคณภาพ โอกาส และการมสวนรวม จงก าหนด

นโยบายโครงการ “โรงเรยนดประจ าต าบล” เพอด าเนนการพฒนา “โรงเรยนคณภาพ” ในทองถน

ชนบทใหมความพรอมสามารถใหบรการทางการศกษาทมคณภาพ และเออตอการจดการศกษาปฐมวยและการศกษาพเศษ ตลอดจนเปนศนยรวมการบรการและเปนแหลงการเรยนรของชมชน โดยใหชมชนมสวนรวมและเกดความรสกเปนเจาของ มความเชอมน ศรทธาสงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยน น าไปสการลดคาใชจายของผปกครอง การสรางสรรคคณภาพชวตทดของประชาชน โดยโรงเรยนและชมชนสามารถจดกจกรรมทเปนประโยชน และมประสทธภาพ น าไปสภาพความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบลทวา “โรงเรยนนาอย ครด นกเรยนมคณภาพ ชมชนรวมใจ ใชประโยชน

รวมกน” (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 12-14)

38

หลกการส าคญของโรงเรยนดประจ าต าบล

กระทรวงศกษาธการไดก าหนดหลกการส าคญของโรงเรยนดประจ าต าบลไวดงน(กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 15)

1. การจดการศกษาโดยใชโรงเรยนเปนฐาน 2. เนนการพฒนาคณภาพการศกษา การยกระดบผลสมฤทธทางการเรยน การอานออก

เขยนได การคดวเคราะห และการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคโดยผานกจกรรมพฒนาผเรยนอยางหลากหลายทงดานดนตร กฬา ศลปะ และอาชพ 3. การบรหารแบบมสวนรวม โดยใชเทคนค 5 รวม คอ การรวมคด การรวมวางแผน การรวมปฏบต การรวมประเมนผล และการรวมชนชม 4. ปฏบตงานใหเกดผลตามวตถประสงค และภาพความส าเรจทตองการ โดยไดรบการ สนบสนนจากชมชน ทองถนตามบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) โรงเรยนจดกจกรรมบรการชมชนอยางตอเนอง และมประสทธภาพ

การบรหารเพอความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบล กระทรวงศกษาธการไดก าหนดหลกการบรหารเพอความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบลไว

ดงน (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 23) 1. ผสวนเกยวของทกภาคสวน จะตองเขาใจ มความตระหนก เหนความส าคญ และม

ความรสกเปนเจาของโรงเรยน 2. ใชยทธศาสตรการมสวนรวมในการบรหารจดการโรงเรยนทกระดบ ทกขนตอน รวมคด รวมวางแผน รวมด าเนนการ รวมประเมนผล รวมชนชมและภาคภมใจ 3. ก าหนดโครงสรางการบรหารแบบมสวนรวม มการก าหนดบทบาท หนาทตามโครงสรางอยางชดเจน 4. มการวเคราะหสภาพปจจบนปญหาและความตองการ เพอก าหนดเปนทศทางการพฒนาทชดเจน โดยใชเวทประชาคมเปนผรบรอง

5. มแผนกลยทธเปนตวขบเคลอน มผรบผดชอบเปนเจาภาพตวชวด 6. มการประเมน เพอการพฒนาปรบปรง เปนระยะ

39

ขนตอนการด าเนนงานโรงเรยนดประจ าต าบล

การด าเนนโครงการโรงเรยนดประจ าต าบลมความสมพนธเกยวของกบบคคลและหนวยงานทมสวนไดสวนเสยในการจดการศกษาหลายฝาย ดงนนเพอใหการด าเนนการมประสทธภาพ ประสบความส าเรจตามเปาหมาย ควรด าเนนการตามขนตอนดงน (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 24-30)

ขนตอนท 1 การวเคราะหความตองการจ าเปนส าหรบวางแผนพฒนา 1. วตถประสงคเพอศกษาวเคราะหสภาพปจจบน ปญหา อปสรรคของการจดการศกษา

โรงเรยนและจดเรยงล าดบความส าคญเรงดวน 2. วธด าเนนการ 2.1 การประชมประชาคมต าบล ครงท 1 เพอรบทราบปญหา อปสรรคและความตองการ

ของประชาชน 2.2 การประชมเชงปฏบตการบคลากรทง 3 หนวยงาน เพอวเคราะหสภาพแวดลอม

(SWOT ANALYSIS) 3. ระยะเวลาด าเนนการ ก าหนดวนประชมประชาคมต าบล และประชมเชงปฏบตการ

บคลากรทง 3 หนวยงาน 4. ผลทไดรบ

4.1 ขอสรปสภาพปจจบน ปญหา อปสรรคของการจดการศกษาโรงเรยนในเขตต าบลและ จดเรยงล าดบความส าคญเรงดวน 4.2 ทราบปญหา อปสรรคดานคณภาพนกเรยน และความตองการของโรงเรยน 4.3 ไดกรอบแนวคดแนวทางในการแกไขปญหา อปสรรครวมกนของ 3 หนวยงานและทกภาคสวนในต าบลระดมความรวมมอทกดาน ชวยเหลอสนบสนน การจดการศกษาของโรงเรยน

ขนตอนท 2 จดท ารางบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) 1. วตถประสงคเพอจดท ารางบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) ทเปนพนธะสญญาระหวาง 3 หนวยงาน ตองน าไปปฏบตงานใหเกดผลส าเรจตามตวชวด 2. กลมเปาหมาย หมายถง คณะท างานทมาจาก 3 ฝาย ไดแก

2.1 ส านกงานเขตพนทการศกษา ประกอบดวย ผอ.สพป./สพม.รอง ผอ.สพป./สพม. ศกษานเทศกและนกวชาการศกษา

2.2 องคกรปกครองสวนทองถน ประกอบดวย ประธานสภาต าบล ปลด องคกรปกครองสวนทองถน หวหนาสวนการศกษาและนกวชาการศกษา

40

2.3 โรงเรยน ประกอบดวย ผอ านวยการโรงเรยน รองผอ านวยการโรงเรยนและครวชาการโรงเรยน

3. วธด าเนนการ ประชมเชงปฏบตการ วเคราะหภารกจหนวยงาน 3 หนวยงาน ตามระเบยบและกฎหมายของแตละหนวยงาน หาความสมพนธและความสอดคลองของภารกจ จดกลมภารกจงานทมเปาหมายเดยวกน อภปราย เสนอแนะ จนไดกลมภารกจของแตละหนวยงานชดเจน จดท ารางบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) และก าหนดตวชวดความส าเรจทกภารกจ 4. ผลทไดรบ 4.1 ไดรางบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) ของ 3 หนวยงาน ไดแก ส านกงานเขตพนทการศกษา องคกรปกครองสวนทองถน และโรงเรยน

4.2 ไดตวชวดความส าเรจตามภารกจ ขนตอนท 3 การประชมประชาคมต าบล เพอยอมรบและลงนามในบนทกขอตกลงความรวมมอ

1. วตถประสงค 1.1 เพอรายงานความกาวหนาผลการด าเนนงานตามขนตอนท 1 และขนตอนท 2 ให

ประชาคมต าบลไดรบทราบ 1.2 เพอท าความเขาใจและยอมรบ บทบาทหนาท ของหนวยงาน 3 หนวยงานตามบนทก

ขอตกลงความรวมมอ (MOU) 1.3 เพอรวมเปนสกขพยานในพธลงนามของหนวยงาน 3 หนวยงาน ในบนทกขอตกลง

ความรวมมอ (MOU) 2. วธด าเนนการ การประชมประชาคมต าบลครงท 2 เพอรายงานความกาวหนายอมรบบทบาท

หนาทของหนวยงานตามบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) และรวมเปนสกขพยานในพธลงนาม 3. ผลทไดรบ 3.1 ประชาคมต าบล รบทราบความกาวหนาผลการด าเนนงานตาม ขนตอนท 1 และขนตอนท 2 3.2 ประชาคมต าบล มความเขาใจและยอมรบ บทบาทหนาทของหนวยงาน 3 หนวยงาน ตามบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) 3.3 ประชาคมต าบล รวมเปนสกขพยานในพธลงนามในบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU)

ขนตอนท 4 การน าบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) ไปปฏบต 1. วตถประสงค เพอใหทกหนวยงานไดปฏบตภารกจตามบนทกขอตกลงความรวมมอ (MOU) ทตนรบผดชอบ อยางเปนรปธรรม เปนระบบตอเนอง ตรวจสอบได มระบบบรหารจดการทมประสทธภาพ

41

2. วธด าเนนการ 2.1 ระดบหนวยงาน น าภารกจ ไปประชมวางแผนก าหนดแผนงาน/โครงการ/กจกรรม/

งบประมาณ สนบสนน แตงตงเจาหนาทรบผดชอบรายตวชวด ด าเนนงานตามระบบพฒนา และปรบปรงงาน 2.2 ระดบต าบล มคณะกรรมการพฒนาโรงเรยนดประจ าต าบล เพอประสานแผน บรหารจดการโครงการ แกไขปญหาอปสรรค และแตงตงคณะอนกรรมการฝายตาง ๆ ตามความจ าเปน โดย ส านกงานเขตพนทการศกษา จดท าเปนประกาศแตงตง คณะกรรมการพฒนาโรงเรยนดประจ าต าบล 3. ผลทไดรบ 3.1 ผลผลตตามตวชวดรายภารกจของแตละหนวยงาน 3.2 น าผลการปฏบตงาน สะทอนใหหนวยงาน ไดปรบปรงกระบวนการท างานใหดขน และแกไขปญหาอปสรรคไดทนทวงท

ขนตอนท 5 การตดตาม ประเมนผลและรายงาน 1. วตถประสงค เพอตดตาม และประเมนผลการปฏบตตามภารกจ ตวชวดของหนวยงาน สะทอนผลใหหนวยงานน าไปปรบปรง แกไขกระบวนการปฏบตงาน

2. วธด าเนนการ 2.1 สรางเครองมอเกบขอมลรายตวชวด ปรบปรงและพฒนาเครองมอ 2.2 คณะอนกรรมการตดตามและประเมนผล ตดตามผลการด าเนนงาน ภาคเรยนละ 2 ครง

สรปผลการประเมนเพอประกอบการปรบปรงพฒนาการด าเนนงานและรายงานผลตอคณะกรรมการพฒนาโรงเรยนดประจ าต าบล ปละ 1 ครง

3. ระยะเวลาด าเนนการ 3.1 ตดตาม และประเมนผล เพอปรบปรงและพฒนา ภาคเรยนละ 2 ครง 3.2 ประเมนผลสมฤทธของโครงการ ปละ 1 ครง

4. ผลทไดรบ 4.1 น าผลทไดไปปรบปรง แกไขกระบวนการปฏบตงาน ตามตวชวด 4.2 ทราบผลการด าเนนการโครงการโรงเรยนดประจ าต าบลในรอบป

ความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบล

กระทรวงศกษาธการไดก าหนดภาพความส าเรจของโครงการโรงเรยนดประจ าต าบลไวดงน

(กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 17-19)

42

1. เปน “โรงเรยนคณภาพ” ทมความพรอมทงดานกายภาพและคณภาพมาตรฐานการศกษา

ระดบสงตามเกณฑมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน โดยเฉพาะอยางยงมความเขมแขงดานวชาการ การจดกจกรรมพฒนาผเรยนดงน

ดานกายภาพ 1. มภมทศนสะอาด รมรน สวยงาม ปลอดภยเออตอการเรยนร 2. มอาคารเรยน อาคารประกอบ หองสมด หองปฏบตการ ครบถวนเพยงพอ 3. มวสด อปกรณ ครภณฑครบถวนเพยงพอ 4. มผบรหาร ครและบคลากรทมศกยภาพมจ านวนครบถวนเพยงพอ ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา 1. มผลสมฤทธทางการเรยนอยในระดบสง ไมต ากวาคาเฉลยของประเทศ ใน 5 กลมสาระหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาตางประเทศ และสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม 2. มความเปนเลศ ดานดนตร กฬา ศลปะ และเทคโนโลย 3. มคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการคอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทย และมจตสาธารณะ 4. มสมรรถนะส าคญ 5 ประการคอ ความสามารถในการสอสารความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย 5. มสขภาพกายและสขภาพจตทด

2. เปน “โรงเรยนท ามาหากน” ทเนนการพฒนาพนฐานดานอาชพและการมรายไดระหวาง

เรยน ดงน 2.1 จดการเรยนรดานวชาชพ ทสอดคลองกบวชาชพในชมชนตรงตามความถนดและความสนใจของนกเรยน 2.2 นกเรยนมทกษะพนฐานในงานอาชพและสามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง 2.3 โรงเรยนเปนศนยการเรยนรวชาชพของชมชน 3. เปน “โรงเรยนของชมชน” ในทองถนชนบททมความพรอมในการใหบรการทางการศกษา

ทมคณภาพ เออตอการจดการศกษาปฐมวย และการศกษาพเศษ ดงน 3.1 เปนศนยการใหบรการ และเปนแหลงเรยนรของชมชน 3.2 องคการปกครองสวนทองถน ผน าชมชน ประชาคมต าบล ตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการพฒนา และเกดความรสกเปนเจาของ 3.3 ชมชนใหการยอมรบ มความเชอมน ศรทธา สงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยน

43

บรบทของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

การวจยครงน ผวจยใชกลมตวอยางเปนผบรหารสถานศกษา ครผสอน ของสถานศกษาทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงขอน าเสนอขอมลทเกยวของกบการศกษาวจยพอสงเขปดงน

สภาพทวไป ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 เปนหนวยงานทางการศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ จดตงขนตามพระราชบญญตระเบยบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 และประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง การก าหนดและแกไขเปลยนแปลงเขตพนทการศกษาเปนเขตพนท การศกษาประถมศกษา ลงวนท 17 สงหาคม 2553 มภารกจในการก ากบ ดแล ประสาน สนบสนนการจดการศกษาในเขตพนทการศกษา ใหประชากรวยเรยนไดรบการศกษาอยางทวถง เสมอภาค มคณภาพ มความรคคณธรรมและจรยธรรมน าไปสการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง โดยมทศทางการจดการศกษาทตอบสนองตอนโยบายของรฐบาล กระทรวงศกษาธการ และส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ (ฉบบท 2) และพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ซงมผลใชบงคบตงแตวนท 23 กรกฎาคม 2553 เปนตนไป โดยมหลกการใหแยกเขตพนทการศกษาออกเปนเขตพนทการศกษาประถมศกษา และเขตพนทการศกษามธยมศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 จงเปลยนชอเปนส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 และมการแบงสวนราชการตามประกาศกระทรวงศกษาธการ ลงวนท 13 กนยายน 2553 เรอง การแบงสวนราชการภายในส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา พ.ศ. 2553 ขอ 4 และราชกจจานเบกษา ลงวนท 30 พฤศจกายน 2553 ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง การแบงสวนราชการภายในส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา (ฉบบท 2) พ.ศ. 2553 ใหแบงสวนราชการส านกงานเขต ดงตอไปน

1.1 กลมอ านวยการ 1.2 กลมบรหารงานบคคล 1.3 กลมนโยบายและแผน 1.4 กลมสงเสรมการจดการศกษา 1.5 กลมนเทศ ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษา 1.6 กลมบรหารงานการเงนและสนทรพย

44

1.7 กลมสงเสรมสถานศกษาเอกชน 1.8 หนวยตรวจสอบภายใน โดยมโครงสรางการบรหารงานของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ตามแผนภมท 2.1

แผนภมท 2.1 แสดงโครงสรางการบรหารงานของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาญจนบร เขต 3 ทมา (ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3, 2556)

โครงสรางการบรหารงาน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

คณะกรรมการเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3

หนวยตรวจสอบภายใน

อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา ประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3

คณะกรรมการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลและนเทศการศกษา

ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

รอง ผอ.สพป.กจ.3

กลมอ านวยการ

กลมบรหารงานบคคล


กลมนโยบายและแผน

กลมบรหารงานการเงนและสนทรพย


กลมสงเสรมการจดการศกษา

กลมสงเสรมสถานศกษาเอกชน

กลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการจดการศกษา

45

จากแผนภมท 2.1 จะเหนไดวาโครงสรางการบรหารงานของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จะมผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 คณะกรรมการเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบรประถมศกษากาญจนบร เขต 3 อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 คณะกรรมการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลและนเทศการศกษา หนวยงานตรวจสอบภายใน และมรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ านวน 3 คน คนท 1 รบผดชอบดแลกลมอ านวยการ และกลมบรหารงานบคคล คนท 2 รบผดชอบดแลกลมนโยบายและแผน และกลมบรหารงานการเงนและสนทรพย คนท 3 รบผดชอบกลมสงเสรมการจดการศกษา กลมสงเสรมสถานศกษาเอกชน และกลมกลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการจดการศกษา มทศทางการจดการศกษาดงน

วสยทศน ภายในป 2558 ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 มการบรหารจด

การศกษาอยางเปนระบบทนการเปลยนแปลง ผเรยนมคณภาพตามเกณฑมาตรฐาน มศกยภาพในการแขงขน ภายใตการมสวนรวมของทกภาคสวน

พนธกจ 1. จดการศกษาใหผเรยนมคณภาพตามมาตรฐานการศกษา มศกยภาพในการแขงขน 2. จดระบบการบรหารจดการศกษาใหทนตอการเปลยนแปลงตามหลกธรรมาภบาล 3. ประสานการมสวนรวมของทกภาคสวนในการจดการศกษา คานยม บรการวองไว อธยาศยด มคณธรรม น าการเปลยนแปลง เปาประสงคหลก 1. ผเรยนมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานการศกษา และมศกยภาพในการแขงขน 2. ประชากรวยเรยนและเดกตางวฒนธรรมทกคนไดรบการศกษาภาคบงคบอยางเทาเทยม

ทวถงและเสมอภาค 3. ครและบคลากรทางการศกษามความรความสามารถและทกษะตามสมรรถนะและ

สามารถปฏบตงานไดตามมาตรฐานวชาชพ 4. ส านกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษามระบบการบรหารจดการทมคณภาพและ

มาตรฐาน เปนไปตามหลกธรรมาภบาล 5. ทกภาคสวนมสวนรวมในการจดการศกษา ประเดนกลยทธ 1. พฒนาผเรยนใหมคณภาพและศกยภาพในการแขงขนสประชาคมอาเซยน

46

กลยทธท 1 ยกระดบคณภาพการศกษา สงเสรมความสามารถดานเทคโนโลย กลยทธท 2 สงเสรมคณธรรม จรยธรรมและวถชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง กลยทธท 3 สรางความพรอมสประชาคมอาเซยน และทนการเปลยนแปลงของโลก กลยทธท 4 สงเสรมการจดการศกษาสโลกแหงการงาน

2. เสรมสรางและขยายโอกาสทางการศกษา กลยทธท 5 ขยายโอกาสทางการศกษา 3. พฒนาครและบคลากรทางการศกษาทงระบบ กลยทธท 6 สงเสรม พฒนาครและบคลากรทางการศกษาทงระบบ 4. ปรบปรงประสทธภาพระบบการบรหารจดการศกษา และพฒนาเครอขายความรวมมอทกภาคสวน กลยทธท 7 ปรบปรงประสทธภาพระบบการบรหารจดการ และพฒนาเครอขายความรวมมอ

สถานทตง 1. ดานภมศาสตร

ปจจบนตงอยท ต าบลลมสม อ าเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร อยหางจากศนยกลางจงหวดกาญจนบร ประมาณ 50 กโลเมตร มภารกจในการสงเสร มสนบสนนการจดการศกษาใหกบประชากรวยเรยนในพนท 3 อ าเภอ ไดแก อ าเภอไทรโยค อ าเภอทองผาภม และอ าเภอสงขละบร มพนทโดยรวมประมาณ 9,884.09 ตารางกโลเมตร มความหนาแนนของประชากรคอนขางนอยเมอเทยบกบความหนาแนนของประชากรของจงหวดกาญจนบร และมอาณาเขตตดตอ ดงน

1.1 ทศเหนอ ตดจงหวดตาก จงหวดอทยธาน และประเทศพมา 1.2 ทศตะวนออก ตดอ าเภอศรสวสด 1.3 ทศใต ตดอ าเภอเมองกาญจนบร 1.4 ทศตะวนตก ตดประเทศพมา โดยมทวเขาตะนาวศรเปนแนวเขตแดน

ระหวางประเทศ 2. ดานภมประเทศและภมอากาศ สภาพพนทในเขต อ าเภอไทรโยค อ าเภอทองผาภม และอ าเภอสงขละบร มลกษณะ

เปนปาไมและภเขา มพนทราบเปนสวนนอย มอางเกบน าขนาดใหญ คออางเกบน าเขอนวชราลงกรณ อ าเภอทองผาภม ดงนน เสนทางการเดนทางจงมลกษณะคดเคยวตามไหลเขาและอางเกบน า ลกษณะภมอากาศ โดยทวไปอยในโซนรอนและชมชน ในบรเวณทเปนปาและภเขาสภาพอากาศจะมความ

47

เปลยนแปลงมาก คอ ในฤดรอนจะรอนจด ในฤดหนาวจะหนาวจด ฤดฝนจะเรมตงแตเดอนพฤษภาคม ถงเดอนตลาคม

เขตพนทบรการ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 มพนทรบผดชอบในการบรหาร

จดการศกษา เพอใหเหนทตงของอ าเภอตาง ๆ ทอยในความรบผดชอบของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงขอเสนอแผนท ตามแผนภาพท 2.1

แผนภาพท 2.2 แผนทแสดงทตงและอาณาเขตรบผดชอบของส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ทมา (ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3, 2556)

48

จากแผนภาพท 2.1 ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 มพนทรบผดชอบในการบรหารจดการศกษาในเขตพนทการศกษา จ านวน 3 อ าเภอ ไดแก อ าเภอไทรโยค อ าเภอทองผาภม และอ าเภอสงขละบร

ขอมลพนฐานการจดการศกษา

การวจยครงน เปนการศกษาบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดงนนจงขอเสนอขอมลพนฐานการจดการศกษาของสถานศกษาทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยสรป ดงน 4.1 โรงเรยนดประจ าต าบล ทอยในอ าเภอไทรโยค มจ านวนทงสน 3 โรงเรยน ประกอบดวย 4.1.1 โรงเรยนบานวงสงห ต าบลสงห อ าเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบรเปนโรงเรยนขนาดกลาง จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนมธยมศกษาปท 3 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 1 คน ครผสอน จ านวน 12 คน รวม 13 คน 4.1.2 โรงเรยนสมาคมไทย-ออสเตรเลยน ต าบลศรมงคล อ าเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร เปนโรงเรยนขนาดกลาง จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนมธยมศกษาปท 3 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 2 คน ครผสอน จ านวน 16 คน รวม 18 คน 4.1.3 โรงเรยนบานบองต ต าบลบองต อ าเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร เปนโรงเรยนขนาดใหญ จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนมธยมศกษาปท 3 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 2 คน ครผสอน จ านวน 27 คน รวม 29 คน 4.2 โรงเรยนดประจ าต าบล ทอยในอ าเภอทองผาภม มจ านวนทงสน 4 โรงเรยน ประกอบดวย 4.2.1 โรงเรยนบานหนดาด ต าบลหนดาด อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร เปนโรงเรยนขนาดกลาง จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนประถมศกษาปท 6 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 1 คน ครผสอน จ านวน 7 คน รวม 8 คน 4.2.2 โรงเรยนบานดนโส ต าบลสหกรณนคม อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร เปนโรงเรยนขนาดกลาง จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนมธยมศกษาปท 3 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 2 คน ครผสอน จ านวน 19 คน รวม 21 คน 4.2.3 โรงเรยนวดปรงกาส ต าบลทาขนน อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร เปนโรงเรยนขนาดใหญ จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนมธยมศกษาปท 3 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 2 คน ครผสอน จ านวน 28 คน รวม 30 คน

49

4.2.4 โรงเรยนบานหวยเสอ ต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร เปนโรงเรยนขนาดกลาง จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนประถมศกษาปท 6 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 1 คน ครผสอน จ านวน 12 คน รวม 13 คน 4.3 โรงเรยนดประจ าต าบล ทอยในอ าเภอสงขละบร มจ านวนทงสน 3 โรงเรยน ประกอบดวย 4.3.1 โรงเรยนบานทาดนแดง ต าบลปรงเผล อ าเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบร เปนโรงเรยนขนาดใหญ จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนมธยมศกษาปท 3 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 2 คน ครผสอน จ านวน 23 คน รวม 25 คน

4.3.2 โรงเรยนบานกองมองทะ ต าบลไลโว อ าเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบร เปนโรงเรยนขนาดกลาง จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนมธยมศกษาปท 3 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 2 คน ครผสอน จ านวน 20 คน รวม 22 คน

4.3.3 โรงเรยนบานหวยมาลย ต าบลหนองล อ าเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบร เปนโรงเรยนขนาดใหญ จดการศกษาตงแตระดบอนบาล 1 จนถง ระดบชนมธยมศกษาปท 3 มผบรหารสถานศกษา จ านวน 2 คน ครผสอน จ านวน 25 คน รวม 27 คน

สรปจ านวนสถานศกษาทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 รวมทงสน 10 โรงเรยน มผบรหารสถานศกษา จ านวน 17 คน และครผสอน 189 คน งานวจยทเกยวของ

เนองจากการวจยเรอง บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 เปนเรองใหม ยงไมมผใดศกษาวจย ผวจยจงน าเสนอผลงานวจยทเกยวของและมลกษณะใกลเคยงกน ดงตอไปน

งานวจยในประเทศ

นนทยา ตนศรเจรญ (2546) ไดกลาววา “เรยนรจากการท ามาหากน ของ ดร.โกวท

วรพพฒน” เหนวากระบวนการเรยนรทเอาวชาเปนตวตงท าใหมนษยออนแอ ท าใหคดไมเปนท าไม

เปน การเรยนรควรจะท าใหคนคดเปนท าเปน นนคอ เรยนรจากวถชวตและการท ามาหากน จงไดตงโรงเรยนการท ามาหากนขน เปนโรงเรยนทเรยนในวถชวตจรง ท าใหไมจน ท าใหผเรยนคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน และมความงอกงามทางปญญาโรงเรยนการท ามาหากนวดโพธเฉลมรกษ อ าเภอบางน า

50

เปรยว จงหวดฉะเชงเทรา กอตงขนในป พ.ศ. 2535 ชวงท ดร.โกวทด ารงต าแหนงปลดกระทรวงศกษาธการ โดยมแนวคดพนฐานทวา เมองไทยเคยเปนเมองทอดมสมบรณ ในน ามปลา ในนามขาว พอแมลกชวยกนท ามาหากนในเรอกสวนไรนา แตปจจบนสภาพวถชวตเปลยนไป เดกตองแยกจากพอแมเพอไปเรยนหนงสอ มงเรยนเพอรบราชการ เพอท างานกบบรษทใหญ ๆ หรอเพอเปนเจาคนนายคน ไมมใครสบทอดการท าไรท านาตอจากบรรพบรษ ซ ารายเมอจบมากลบหางานท าไมได ขณะเดยวกนกไมสามารถท าสวนท าไรเลยงตวได เพราะไมเคยท า ดร.โกวทจงสนบสนนใหกอตงโรงเรยนการท ามาหากนวดโพธเฉลมรกษขน เพอเปนโรงเรยนแบบอยางในการสอนเยาวชนใหรจกคด รจกท ามาหากน เหนชองทางในการประกอบอาชพ สามารถชวยตนเองไดบนพนฐานของความมคณธรรมการเรยนการสอนทโรงเรยนการท ามาหากนวดโพธเฉลมรกษจะแบงเปนเรยนวชาการชวงเชา สวนชวงบายใหนกเรยนลงมอท ามาหากน ตามค ากลาวของ ดร.โกวททวา “ใหนกเรยนท ามาหากน ไมใชเรยนท ามาหากน” โดยให

นกเรยนลงมอท าแปลงปลกผก เลยงไก เลยงปลา โดยน าความรวชาการจากหองเรยนในชวงเชามาปรบใช เชน ความรจากวชาวทยาศาสตรในเรองการปลกพช การจะเลอกใสปยคอก ปยหมก หรอปยเคม เมอผลผลตออกดอกออกผลจนเกบเกยวได กน ามาแบงขายในรปสหกรณ กรณนนกเรยนสามารถน าหลกการค านวณและการบญชจากวชาคณตศาสตรมาปรบใช เปนตน ดร.โกวท เชอวาการสอนใหนกเรยนรจกท างาน รจกท ามาหากน คอ แนวทางทถกตองของการศกษา ซงจะชวยใหนกเรยนเกดการพฒนาและสามารถออกไปประกอบอาชพเลยงตวได โดยเฉพาะนกเรยนในละแวกวดโพธเฉลมรกษทสวนใหญมาจากครอบครวเกษตรกร ฐานะยากจน การเรยนการสอนดงกลาวจงชวยใหนกเรยนสามารถน าวชาความรกลบไปชวยเหลอและพฒนางานในครอบครว ไมตองทงถนฐานหรอตองแยกจากครอบครวท าใหการศกษาเกดคณคาอยางแทจรง เปนการศกษาทไมแยกสวนจากชวต ดงท ศ.นพ.ประเวศ วะส กลาวไววา “การเรยนรแบบโกวท วรพพฒน นนไมแยกสวน แตบรณาการชวตและการศกษาไวดวยกนซงเปนไปตามหลกการทางพทธศาสนาทถอวา ชวต คอ การศกษา การศกษาคอชวต ชวตและการศกษา คอหนงเดยวกน”

อสนย อจฉรยบตร (2546) ไดท าวจยเรอง บทบาทของผบรหารในการจดการเรยนการสอนในโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานการปะถมศกษาจงหวดสพรรณบรใชครวชาการ เปนกลมตวอยาง ผลการวจยพบวา การปฏบตตามบทบาทของผบรหารสถานศกษาทงโดยรวมและรายดานตามความเหนของครวชาการทกดานอยในระดบมาก การเปรยบเทยบการปฏบตตามบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการจดการเรยนการสอน ตามความเหนของครวชาการ พบวา การปฏบตตามบทบาทของผบรหารโดยรวมและรายดานตามความคดเหนของครวชาการทมประสบการณในการด ารงต าแหนงครวชาการ ไมแตกตางกน

จรยา แกวสะอาด (2547) ไดท าการวจยเรอง บทบาทของผบรหารทมตอการจดท าและการใชหลกสตรสถานศกษา ในสถานศกษาขนพนฐานชวงชนท 1-2 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

51

สพรรณบร ผลการวจยพบวา ผบรหารปฏบตตามบทบาท ทมตอการจดท าหลกสตรตามล าดบการปฏบตจากมากไปนอย ดงน ดานจดใหมแผนพฒนาสถานศกษา เพอใชในการด าเนนการจดการศกษาของสถานศกษา ดานเปนผน าในการจดท าหลกสตรโดยรวมประสานกบบคลากรทกฝาย เพอก าหนดวสยทศนและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน ตลอดจนสาระหลกสตรของสถานศกษาดานสนบสนนการจดสภาพแวดลอมทเอออ านวยตอการเรยนร อยในระดบปานกลาง 1 ดาน คอ ดานจดใหมการประชาสมพนธหลกสตรสถานศกษา สวนการปฏบตตามบทบาททมตอการใชหลกสตรสถานศกษา ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมาก 1 ดาน คอ ดานจดใหมการนเทศภายในเพอใหมการก ากบตดตามการใชหลกสตรสถานศกษาอยางมระบบอยในระดบปานกลาง 1 ดาน คอ ดานจดใหมการประเมนการน าหลกสตรไปใช เพอการปรบปรงพฒนาสาระของหลกสตรสถานศกษาใหทนสมย สอดคลองกบความตองการของผเรยน ชมชน และทองถน ผลการเปรยบเทยบบทบาทหนาทของผบรหารทมตอการจดท าและการใชหลกสตรสถานศกษาจ าแนกตามขนาดสถานศกษาขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดใหญ โดยภาพรวมและเปนรายดานไมแตกตางกน ปญหาทพบมากและแนวทางการแกปญหา ในการปฏบตตามบทบาทหนาทของผบรหาร ทมตอการจดท าหลกสตรทส าคญ 3 อนดบแรก คอ ปญหาขาดบคลากรทมความรในการจดท าหลกสตรสถานศกษา มแนวทางแกปญหา คอจดอบรมสมมนาเชงปฏบตการโดยเชญวทยากรหรอผรมาใหค าแนะน า ปญหารองลงมา คอ ขาดแคลนงบประมาณในการด าเนนการเพอจดแหลงเรยนรมแนวทางแกไขโดย จดการระดมทนจากชมชน และปญหาแผนพฒนาสถานศกษาปฏบตไมไดตามแผนทก าหนดเนองจากขาดแคลนงบประมาณ มแนวทางแกไขโดยจดระดมทนจากชมชนและวางแผนก าหนดแนวทางปฏบตใหชดเจน สวนปญหาทพบมากในการปฏบตตามบทบาทหนาทของผบรหารทมตอการใชหลกสตรสถานศกษาทส าคญ 3 อนดบแรก คอ ปญหาครขาดความรในการวเคราะหและประเมนผลการน าหลกสตรไปใชมแนวทางแกปญหาโดยจดอบรมเชงปฏบตการ ปญหารองลงมาคอ การสรางเครองมอเพอประเมนการน าหลกสตรไปใชยงไมเหมาะสม มแนวทางแกปญหาโดยขอค าแนะน าจากศกษานเทศกของเขตพนทการศกษา และปญหาล าดบสดทาย คอ ผบรหารและครมภาระงานอนมากท าใหการนเทศขาดความตอเนอง มแนวทางแกปญหาโดย แตงตงคณะกรรมการนเทศภายใน จดท าปฏทนการปฏบตงานและจดล าดบความส าคญของงาน

ปรญญา สาระคนธ (2547) ไดท าวจยเรองบทบาทของผบรหารในการสนบสนนการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญของครผสอน โรงเรยนบานหวยหาน ในสงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอเวยงแกน จงหวดเชยงราย ผลจากการวจยพบวา ในการสนบสนนการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ผบรหารไดสนบสนนคร นกเรยนทงในองคประกอบและประเดนตาง ๆ ของการจดการเรยนรอยางมความสข การเรยนรแบบองครวม การเรยนรรวมกบผอน

สมเกยรต พรมชย (2547) ไดท าวจยเรองบทบาทของผบรหารในการสนบสนนการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญของครโรงเรยนบานชยพฤกษ สานกงานการประถมศกษาอ าเภอ

52

เวยงชยจงหวดเชยงราย ผลการวจยพบวา ผบรหารสนบสนนใหครเขารบการอบรมสมมนา ดงาน ลาศกษาตอจดหาเอกสารต ารา คมอคร และใหค าปรกษาแกครในการจดการเรยนการสอน จดกจกรรมเสรมสรางขวญและก าลงใจใหแกคร สนบสนนใหครใชสอทมอยในทองถนมาใชในการจดการเรยนการสอนจดหาแหลงเรยนรในชมชนและสนบสนนใหชมชนไดมสวนรวมในการจดการเรยนการสอน

สลกจตร ศรชย (2547) ไดท าวจยเรองการเปรยบเทยบการรบรของผบรหารและครผสอนเกยวกบบทบาทของผบรหารในการสงเสรมการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอางทอง ผลการวจยพบวา ผบรหารและครผสอนมการรบรเกยวกบบทบาทของผบรหารในการสงเสรมการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส า คญโดยรวมและรายบทบาท พบวา อยในระดบมากโดยเรยงล าดบจากมากไปนอยดงนบทบาท ดานการเตรยมการเรยนการสอนบทบาท ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน บทบาทดานการวดและประเมนผลการเรยนการสอน บทบาทดานสอการเรยนการสอนและบทบาทดานการนเทศการเรยนการสอน โดยผบรหารมการรบรมากกวาครผสอน และผบรหารและครผสอนมการรบรเกยวกบบทบาทของผบรหารในการสงเสรมการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ โดยรวม และรายบทบาท แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ฤทยวรรณ หาญกลา (2547) ไดศกษาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดสพรรณบร ผลการวจยพบวา สภาพการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงตามล าดบคอ หลกการตรวจสอบและถวงดลหลกการบรหารตนเอง หลกการบรหารแบบมสวนรวม และหลกการกระจายอ านาจ ปญหาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในภาพรวมและรายดานอยในระดบนอย เรยงล าดบคอ หลกการกระจายอ านาจ หลกการตรวจสอบและถวงดล หลกการบรหารตนเอง และหลกการบรหารแบบมสวนรวมและเปรยบเทยบสภาพและและปญหาการด าเนนการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ทง 4 ดานตามประสบการณการเปนผบรหาร พบวา มสภาพและปญหาการด าเนนการดานหลกการตรวจสอบและถวงดลแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ธงชย หลมทพย (2548) ไดท าการวจยเรองความสมพนธระหวางบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการสงเสรมการสอนกบศกยภาพในการจดการเรยนรของครตามแนวปฏรปการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐาน ชวงชนท 1-2 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารสถานศกษา ในการสงเสรมการสอนของครโดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลยรายดานจากมากไปนอย คอ ดานการปฏบตหนาทการจดการเรยนการสอน ดานการสงเสรมใหครมความกาวหนาในวชาชพ ดานการพฒนาคณภาพของครผสอน และดานการยกยองเชดชครผมผลงานดเดน ศกยภาพการจดการเรยนรของครตามแนวปฏรปการเรยนรโดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงตามล าดบคาเฉลยรายดานจากมากไปนอยคอม

53

ความสามารถในการจดกระบวนการเรยนร ใหเกดผลถาวรแกศษย มความสามารถในการเสรมสรางบรรยากาศทเออตอการเรยนรมความสามารถในการวดผลประเมนผลผเรยนตามสภาพจรง พฒนานวตกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ มความรความเขาใจหลกสตรรวมทงเนอหาสาระธรรมชาตของวชาและธรรมชาตของผเรยน และมความสามารถในการวจยเพอพฒนาการเรยนร และในภาพรวมบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการสงเสรมการสอนของครกบศกยภาพการจดการเรยนรของครตามแนวปฏรปการเรยนรมความสมพนธทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และคาความสมพนธอยในระดบสง (r=0.937) สวนในรายคทมคาความสมพนธสงสด (r=1.00) คอ บทบาทของผบรหารในการสงเสรมความกาวหนาในวชาชพกบคร มความสามารถในการเสรมสรางบรรยากาศทเออตอการเรยนร

สมศกด พระเดชกง (2548) ไดท าวจยเรอง การศกษาบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการปฏรปการจดการเรยน การสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ตามทศนะของผบรหารสถานศกษาและครผสอนในสถานศกษาสงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารสถานศกษาในการปฏรปการจดการเรยนการสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ตามทศนะของผบรหารสถานศกษา ครผสอนในสถานศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก ผบรหารสถานศกษาและครผสอนในสถานศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา มความคดเหนตอบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการปฏรป การจดการเรยนการสอนตามแนวทางตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 โดยรวมและรายดานไมแตกตางกน ผบรหารสถานศกษาสงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมาทอยในโรงเรยนทมขนาดตางกน มความคดเหนตอบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการปฏรปการจดการเรยนการสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 โดยรวมและรายดานการจดกระบวนการเรยนการสอน ดานสอและแหลงการเรยนร ดานการวดและประเมนผลการเรยนการสอน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และครผสอนในสถานศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมาทอยในโรงเรยนทมขนาดตางกน มความคดเหนตอบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการปฏรปการจดการเรยนการสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 โดยรวมไมแตกตางกน เมอพจารณาเปนรายดาน มเฉพาะดานการสงเสรมการวจยเพอพฒนากระบวนการจดการเรยนการสอน ทพบวาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และผบรหารสถานศกษาและครผสอนในสถานศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมาทอยในโรงเรยนทมขนาดตางกนมความคดเหนตอบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการปฏรปการจดการเรยนการสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 โดยรวม ไมแตกตางกน เมอพจารณาเปนรายดานมเฉพาะดานการใช

54

และการพฒนาหลกสตรเพอการปฏรปการเรยนการสอนของสถานศกษา ทพบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ชชวาล ปญญาไชย (2548) ไดศกษาวจยเรองการศกษาความเหนดานบรหารจดการโรงเรยนในโครงการหนงอ าเภอ หนงโรงเรยนในฝนในจงหวดเชยงราย ผลการวจยพบวา การบรหารจดการโรงเรยนในฝนในโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝน ในจงหวดเชยงราย โดยภาพรวมมคณภาพมากในทก ๆ ดาน ดลก อภรกษขต (2548) ไดท าการศกษาวจยเรองการบรหารโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม ผลการวจยพบวา การบรหารโรงเรยนในฝนมระดบการปฏบตอยในระดบมากทกดาน แนวทางการบรหารดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารควรปรบปรง สนรตน เงนพจน (2548) ไดศกษาวจยเรองการประเมนการบรหารโรงเรยนในฝน จงหวดนครปฐม ผลการวจยพบวา สภาพการบรหารโรงเรยนในฝนจงหวดนครปฐม โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมากทกดาน ทงดานนกเรยน ดานกระบวนการจดการภายในโรงเรยน ดานการเรยนรและพฒนาและดานทรพยากร เพอน ามาใชในการบรหารงานวชาการอยในระดบมาก โอภาส ศลปเจรญ (2548) ไดศกษาวจยเรองความเหนของผบรหารและคณะครตอการมสวนรวมของชมชนในการบรหารงานวชาการของโรงเรยนในฝนจงหวดสงหบร พบวา ชมชนใหการสนบสนนเทคโนโลยททนสมยมาใชในการบรหารจดการงานวชาการและมสวนรวมในการสนบสนนโครงการระดมทรพยากร เพอน ามาใชในการบรหารงานวชาการอยในระดบมาก คมสร มวงม (2549) ไดท าการวจยเรองการประเมนโครงการโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระบร ผลการวจยพบวา การประเมนโรงการโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระบรแตละดานเปนดงน ดานปจจยพนฐาน ดานสภาวะแวดลอมของโครงการอยในระดบปานกลางและผลผลตของโครงการอยในระดบปานกลาง และการเปรยบเทยบการประเมนโครงการโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระบร ระหวางคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ผบรหาร คร และนกเรยน แตละดานเปนดงน การประเมนปจจยพนฐาน ดานสภาวะแวดลอมของโครงการแตกตางกนอยางนยส าคญท 0.05 การประเมนโครงการปฏบตระหวางด าเนนโครงการไมแตกตางกน และการประเมนผลผลตของโครงการไมแตกตางกน

จารณ ฐานวเศษ (2549) ไดศกษาบทบาทของผบรหารในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานองสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสราษฎรธาน เขต 3 ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมแลวผบรหารสถานศกษาและครมความคดเหนตอบทบาทของผบรหารในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานตามหลกการส าคญ 4 ประการ ไดแก หลกการกระจายอ านาจ หลกการมสวนรวม หลกการบรหารตนเอง และหลกการตรวจสอบและถวงดล อยในระดบมาก โดยมระดบความคดเหนตอ

55

บทบาทของผบรหารในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานตามหลกการกระจายอ านาจมคาเฉลยมากทสด รองลงมาคอ หลกการตรวจสอบ และถวงดล และส าหรบหลกการบรหารตนเอง

จราพร เอยมระหงส (2549) ไดศกษาการด าเนนงานตามโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝนของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร มการด าเนนการด าเนนงานตามโครงการหนงอ าเภอ หนงโรงเรยนในฝน อยในระดบมาก 3 ดาน เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา ดานการพฒนาคณภาพนกเรยนและกระบวนการเรยนร และดานการพฒนาระบบบรหารจดการ อยในระดบปานกลาง 2 ดาน เรยงตามล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการส อสาร และดานการพฒนาระบบภาคเครอขายอปถมภและทรพยากรทางการศกษา

พชรา ดหลา (2549) ไดท าวจยเรอง บทบาทผบรหารสถานศกษาทปฏบตจรงและทพงประสงคในการสงเสรมการปฏรปการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐานชวงชนท 1–2 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร ผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารทปฏบตจรง ในการสงเสรมการปฏรปการเรยนร โดยภาพรวมอยในระดบมาก สวนรายดานอยในระดบมาก 5 ดาน เรยงตามล าดบจากมากไปหานอย คอ การมสวนรวมของชมชน การประเมนผลการเรยนร การจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ สอการเรยนรและแหลงเรยนร การสรางและการพฒนาหลกสตร และดานทอยในระดบปานกลาง คอ การวจยในโรงเรยน สวนบทบาทของผบรหารสถานศกษาทพงประสงคในการสงเสรมการปฏรป การเรยนร โดยภาพรวมและรายดานทกดานอยในระดบมาก เรยงตามล าดบการปฏบตรายดานจากมากไปหานอย คอ การสรางและพฒนาหลกสตร การมสวนรวมของชมชน การจดกระบวนการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ สอการเรยนรและแหลงเรยนร การประเมนผลการเรยนร และการวจยในโรงเรยน ผลการเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารสถานศกษาทปฏบตจรงและทพงประสงคในการสงเสรมการปฏรปการเรยนร โดยภาพรวมรายดานและรายขอ มความแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ผลการเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารสถานศกษาทปฏบตจรงในการสงเสรมการปฏรปการเรยนร โดยภาพรวม รายดาน ไมมความแตกตางกนตามขนาดสถานศกษา ผลการเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารสถานศกษาทพงประสงคในการสงเสรมการปฏรปการเรยนร โดยภาพรวม รายดาน ไมมความแตกตางกนตามขนาดสถานศกษา และปญหาของผบรหารสถานศกษาในการสงเสรมการปฏรปการเรยนรทพบมากทสดเรยงตามล าดบความถ 3 ดานแรก ไดแก ปญหาในดานการสงเสรมสอการเรยนรและแหลงเรยนร พบวางบประมาณมไมเพยงพอตอการสงเสรมการจดท าสอการเรยนรและแหลงเรยนร รองลงมาเปน ปญหาดานการสรางและพฒนาหลกสตร คอ ครผสอนมหนาทรบผดชอบหลายดานท าใหไมเกดการกระตอรอรนในการพฒนาหลกสตรและปญหาดาน การสงเสรมการจดการกระบวนการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ คอ ผสอนมภาระงานมากทงการสอนหลายชน หลายวชา และงานอน ๆ ดงนน ครจงไมกระตอรอรนทจะใชวธการเรยนการสอนวธน

56

สานนท ทรพยเพม (2550) ไดท าวจยเรอง ความตองการพฒนางานวชาการตามแนวทางปฏรปการศกษาของผบรหารและครผสอนในสถานศกษาขนพนฐาน ชวงชนท 1-3 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร ผลการวจยพบวา การด าเนนงานวชาการตามสภาพจรงของผบรหารสถานศกษาและครผสอนในภาพรวมอยในระดบมาก สวนรายขอพบวาอยในระดบมาก 7 ดาน และความตองการพฒนางานวชาการของผบรหารสถานศกษาและครผสอน จ าแนกตามเขตพนทการศกษา โดยภาพรวมและรายดานไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ปรชา รมโพธช (2552) ไดศกษาวจยเรองความพงพอใจทมตอการด าเนนงานตามโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร ผลการวจยพบวา ดานการพฒนาระบบบรหารและการจดการโดยภาพรวมอยในระดบมาก ดานพฒนาคณภาพนกเรยนและกระบวนการจดการเรยนรมระดบความพงพอใจโดยภาพรวมอยในระดบมาก ดานการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาโดยภาพรวมอยในระดบมาก ดานการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารโดยภาพรวมอยในระดบมาก ดานพฒนาระบบภาคเครอขายอปถมภและทรพยากรทางการศกษาโดยภาพรวมอยในระดบมาก สวนการเปรยบเทยบความพงพอใจทมตอการด าเนนงานตามโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร จ าแนกตามสถานภาพไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ภาสกร ผลเกด และคณะ (2552) ไดศกษา วจยเรองการศกษาปจจยทสงผลตอความส าเรจในการด าเนนงานของโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครสวรรค เขต 3 ผลการวจยพบวา คร คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานและผปกครองนกเรยน มความคดเหนเกยวกบปจจย ดานผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษา การศกษาดานงบประมาณและทรพยากร ดานกายภาพ ดานหลกสตร ดานสอและเทคโนโลย ดานแหลงเรยนรและดานผปกครองคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานและชมชน ทมผลตอการด าเนนงานของโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครสวรรค เขต 3 อยในระดบมาก สวนปจจยการด าเนนงานทกดาน มความสมพนธกบความส าเรจ ดานนกเรยน ดานคร และดานโรงเรยนในการด าเนนงานของโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครสวรรค เขต 3 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 กนกภณฑ สวรรณ (2553) ไดศกษาวจยเรองความพงพอใจทมตอการด าเนนงานตามโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน โดยเรยงตามล าดบคาเฉลยจากมากไปนอย คอ ดานการพฒนาระบบบรหารและการจดการ ดานการพฒนาคณภาพนกเรยนและกระบวนการจดการเรยนร ดานการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา ดานการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ และดานการพฒนาระบบภาคเครอขายอปถมภและทรพยากรทางการศกษา สวนการเปรยบเทยบความพงพอใจทมตอการด า เนนงานตามโครงการ

57

หนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามสถานภาพโดยภาพรวมพบวามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ซงการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาดานการพฒนาระบบภาคเครอขายอปถมภและทรพยากรทางการศกษามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

จตพร ทงทอง (2555) ไดศกษาวจยเรอง การศกษาสภาพและปญหาการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ าต าบล การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาสภาพและปญหาการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ าต าบล จ านวน 182 โรงเรยน ขนาดของกลมตวอยาง 124 โรงเรยน มผใหขอมลจากโรงเรยน 106 โรงเรยน ประกอบดวยผอ านวยการและครผสอน รวม 212 คน เครองมอทใชในงานวจยเปนแบบสอบถามเกยวกบสภาพการบรหารเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) และปญหาการบรหารเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) วเคราะหขอมลโดยหาคาความถ คารอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา ดานการพฒนาผเรยน มการสงเสรมใหสมาชกชมชนรกและพฒนาถนฐานของตน โดยการรวมกจกรรมตาง ๆ ของชมชนมากทสด และมการแลกเปลยนนกเรยนและบคลากรภายในและตางประเทศนอยทสด ดานการพฒนาปจจยพนฐาน มการจดสภาพของโรงเรยนใหสะอาดโดยท าหองเรยนและหองปฏบตการใหมความนาอย นาเรยนมากทสด และมการสรางสระวายน าและศนยกฬาโดยบรหารจดการรวมกบองคการปกครองสวนทองถ นนอยทสด ดานการพฒนาบคลากร ผบรหารโรงเรยนมคณสมบตในการบรหารโรงเรยนดประจ าต าบลโดย มวฒทางการบรหารและผานการฝกอบรม สมมนาทางการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ าต าบลและมการจดครสอนไดตรงตามวชาเอกใน 5 วชาหลก ครบทกระดบชนมากทสดเทากน ดานการจดเครอขายความรวมมอทางวชาการและทรพยากรทางการศกษานน มเครอขายความรวมมอกบโรงเรยนหรอสถาบนการศกษาทอยในพนทเดยวกน คอ โรงเรยนในฝนและสถาบนอดมศกษาในทองถน รองลงมาคอ การบรการวชาการส าหรบโรงเรยนใกลเคยงโดยการจดครเคลอนทไปสอนหมนเวยนในรายวชาทขาดแคลนคร ดานการมสวนรวมของชมชน ผปกครองมสวนรวมโดยรวมแสดงความคดเหน ตชม ใหค าแนะน าการปฏบตงานของบคลากรในโรงเรยน รองลงมาคอ ชมชนมสวนรวมโดยรวมแสดงความคดเหน ตชม ใหค าแนะน าการปฏบตงานของบคลากรในโรงเร ยนและดานการประกนคณภาพภายใน โรงเรยนมการประเมนตนเอง รองลงมาคอ การก าหนดแผนปฏบตการรายปและแผนพฒนาระยะ 4 ป สวนปญหาการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ าต าบลนน พจารณาจากคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานโดยภาพรวมอยในระดบนอย ตามล าดบดงน คอ ดานการน าแผนไปปฏบต ดานการประเมนผล และดานการวางแผน

58

งานวจยตางประเทศ ดซอเทล (Desautel, 1978) ไดศกษาเรองการรบรบทบาทในการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนในรฐดาโกตาเหนอ สหรฐอเมรกา พบวาผบรหารโรงเรยนมความเหนวา ตนใชเวลาสวนใหญในการจดการเรยนการสอน และยงมความเหนตอไปอกวา ควรจะไดปฏบตหนาทนใหมากกวาทปฏบตอยแลว และถอวาเปนบทบาททมความส าคญทสดของผบรหารโรงเรยน

แอคท (Agthe, 1980, pp. 3076-3077) ไดท าการวจยเกยวกบการรบรบทบาทและหนาทของครใหญและครในงานวชาการ ผลการวจยพบวา ครใหญและคร ยอมรบวา งานปรบปรงการเรยนการสอนตองท าเปนคณะ ครใหญท าหนาทบรหารงานอน ๆ มากเกนไป ควรใหความส าคญในการนเทศการศกษาใหมากขน ครใหญและครมความคดเหนวาโครงการสอนของอ าเภอมอทธพลตอการใชหลกสตรของโรงเรยนและนวตกรรมและเทคโนโลย มอทธพลในการเปลยนแปลง บทบาทของครใหญ จากผสงมาเปนผประสาน มการท างานเปนคณะมากขน

โคเอน (Cohen, 1982, p. 13) ไดศกษาวจยเรอง องคประกอบทมอทธพลตอประสทธผลของโรงเรยน คอ ผบรหารมภาวะผน าสง บรรยากาศเอออ านวยตอการเรยนร นกเรยนมความรความสามารถสง ครมความคาดหวงและตงใจสง มกรวดผลการเรยนและการปฏบตงานของนกเรยน

เฮรช (Hersh, 1982, pp. 34-35) ไดศกษาความส าคญขององคประกอบทมบทบาทตอประสทธผลของโรงเรยน ไดแก ผบรหาร คร นกเรยน และผปกครอง ยอมรบเปาหมายของโรงเรยน เปาหมายของโรงเรยนตองชดเจน สอดคลองกบหลกสตรและน ามาปฏบตได นกเรยนมผลการเรยนกาวหนา กฎ ระเบยบตาง ๆ ไดรบการยอมรบและปฏบต ครมความคาดหวงและความตงใจสงอนกเรยนมความส าเรจทงดานการเรยนและจรยธรรม ผบรหารมภาวะผน าสง ผบรหารและบคคลากรในโรงเรยนปฏบตงานดวยฉนทมตร ผปกครองและชมชนมสวนรวมและสนบสนนกจกรรมของโรงเรยน

มนดง (Minding, 1986) ไดทาการวจยบทบาททางดานวชาการของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาในรฐซามาหเทยน ผลการวจยพบวา สวนใหญผบรหารมหนาทหลกในดานการประเมนโครงการของโรงเรยนสนบสนนใหผรวมงานมการศกษา ประสบการณเพมขนก าหนดวตถประสงคของโรงเรยนอยางชดเจนควบคมโครงการและกจกรรมอน ๆ ทงหมดของโรงเรยนสอนในระดบชนรและเขาใจกฎขอบงคบในการเรยนรายวชาตาง ๆ

เพอรสน (Person, 1993, p. 3071-A) ไดศกษาการส ารวจหาความสมพนธระหวางการบรหารแบบมสวนรวมกบประสทธผลทไดรบจากการจดการของวทยาลยในรฐคาโรไลเนอร โดยกลมตวอยางในการศกษา คอ ผบรหาร คณะครในวทยาลย และเจาหนาทระดบตาง ๆ ในวทยาลย โดยผท

59

ตอบกลบมาจะถอวาเปนตวแทนของกลมประชากรทท าการศกษา พบวาการบรหารแบบมสวนรวมมความสมพนธกนอยางมนยส าคญกบประสทธผลทไดรบจากการจดการ

จอลลและอรทส (Jolly & Aritce, 1996. p. 4224-A) ไดท าการวจยเรองผลส าเรจของการบรหารโรงเรยนมธยมในการจดเตรยมโปรแกรมทมหาวทยาลยแคนซส ไดพบวาผลส าเรจของผบรหารขนอยกบทกษะ ความร และประสบการณในการบรหาร ซงถอวามความจ าเปนมากตอผบรหารโรงเรยนมธยมกนนอน และการศกษาความจ าเปนทผบรหารควรมเปนสงส าคญเพมเตม ไดแก การจดการเรองทรพยากรมนษย การมมนษยสมพนธ ความส าพนธกบชมชน การบรหารงานบคคล การบรหารงานการเงน กฎระเบยบของโรงเรยน ในดานทกษะและความสามารถทมความส าคญตองาน คอ ทกษะดานเทคโนโลยคอมพวเตอร การจดการในเรองความขดแยง การมมนษยสมพนธ การตดตอสอสาร การพดตดตอ การพดในทสาธารณะ ความสามารถในการจดองคการ โดยเนนทการจดการและการนเทศเปนส าคญ

ชย (Chui, 1997) ไดศกษาความสมพนธระหวาง ภาวะผน ากบวสยทศน ผบรหารโรงเรยนโรงเรยนบรรยากาศโรงเรยนและการรบรของนกเรยน ผลการวจยพบวา ภาวะผน า มความสมพนธกบบรรยากาศของโรงเรยนและการรบรของนกเรยน ซงเปนความสมพนธในทางเดยวกน กลาวคอผบรหารโรงเรยนทมภาวะผน า สงจะมสภาพบรรยากาศและการรบรของนกเรยนสงตามไปดวย

เคนเนท (Kenneth, 1998) ไดศกษาวจยการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของรฐอลบามาประเทศแคนนาดา โดยกลมตวอยางในเขต เอดมอนโตร (Edmontor) ผลการวจยพบวา รฐอลบามาไดประกาศกฎหมายใชทวทงเขต มประกาศตงคณะกรรมการบรหารโรงเรยนในทกโรงเรยนใหครและผปกครองมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนใหมากขน แตอ านาจตดสนใจยงอยทตวผบรหารโรงเรยน

ชฟเฟลไบน (Schiefelbein, 2000, pp. 143-158) ไดท าการศกษาวจย พบวาวธทท าใหผบรหารประสบความส าเรจในการพฒนาคณภาพการศกษาในประเทศลาตน อเมรกา มดงนคอจดหองสมดในหองเรยน โดยมหนงสอต าราใหหองเรยนละ 100 เลม จดใหมโครงการอบรมครในการจดท าสอการสอน 1 สปดาห/ป สงเสรมใหครไดรบการพฒนาโดยรบการอบรมเสรมความร 4 สปดาหตอป มนโยบายสงเสรมครทด มความร ความสามารถใหไดรบการพฒนาเพมมากขนเรอย ๆ ใหรางวลและสงเสรมครทไดรบการพฒนายกยองผานการประเมน สรปกรอบแนวคดในการวจย

การวจยในครงนมงศกษาบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จากการศกษาแนวคด เอกสาร และงานวจยทเกยวของ สรปไดวาการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลใหส าเรจนน

60

บทบาทการบรหารงานของผบรหารจะเปนสวนส าคญทจะสนบสนนการด าเนนงาน ใหสามารถพฒนาไปสเปาหมายไดอยางส าเรจและมคณภาพ โดยใชกรอบความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบล (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 17-18) ซงสามารถสรปเปนกรอบแนวคดในการวจยไดดงแผนภม ท 2.2

แผนภมท 2.3 กรอบแนวคดในการวจย

ประสบการณท างานของครผสอน

1. ประสบการณท างานนอย 2. ประสบการณท างานปานกลาง 3. ประสบการณท างานมาก

บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล

1. ดานโรงเรยนคณภาพ 1.1 ดานกายภาพ 1.2 ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา 2. ดานโรงเรยนท ามาหากน 3. ดานโรงเรยนของชมชน

61

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การวจยครงน ศกษาบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 มแนวทางในการวจยตามขนตอนดงน

1. ประชากร 2. เครองมอทใชในการวจย 3. การสรางเครองมอทใชในการวจย 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมล 6. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ประชากร

ประชากร ทใชในการวจยในครงน คอ ครผสอนในสถานศกษาทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ านวน 189 คน รายละเอยดตามตารางท 3.1 ดงน

62

ตารางท 3.1 แสดงจ านวนประชากร จ าแนกตามโรงเรยนทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ า ต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ท โรงเรยน ประชากร 1 โรงเรยนบานวงสงห 12 2 โรงเรยนบานบองต 27 3 โรงเรยนสมาคมไทย-ออสเตรเลยน 16 4 โรงเรยนบานหวยเสอ 12 5 โรงเรยนบานหนดาด 7 6 โรงเรยนวดปรงกาส 28 7 โรงเรยนบานดนโส 19 8 โรงเรยนบานหวยมาลย 25 9 โรงเรยนบานทาดนแดง 23 10 โรงเรยนบานกองมองทะ 20

รวม 189 ทมา (ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3, 2556) เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงนเปนแบบสอบถาม โดยแบงเปน 2 ตอน

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามแบบตรวจสอบรายการ (checklist) เกยวกบสภาพของผตอบแบบสอบถาม เรอง บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ านวน 1 ขอ

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scales) ชนด 5 ระดบ จ านวน 40 ขอ ทเกยวกบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ซงม 3 ดาน ดงน ดานท 1 โรงเรยนคณภาพ จ านวน 25 ขอ

ดานท 2 โรงเรยนท ามาหากน จ านวน 8 ขอ ดานท 3 โรงเรยนของชมชน จ านวน 7 ขอ ผวจยไดใชโดยใชเกณฑวดระดบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ า

ต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scales) ของลเคอรท (Likert) ม 5 ระดบซงมความหมาย ดงน

63

ระดบ 1 ปฏบตนอยทสด หมายถง มการปฏบตนอยครงมากหรอไมมการปฏบต (ปฏบตรอยละ 0-20) ระดบ 2 ปฏบตนอย หมายถง มการปฏบตนอยครง (ปฏบตรอยละ 21-40) ระดบ 3 ปฏบตปานกลาง หมายถง มการปฏบตเปนบางครง (ปฏบตรอยละ 41-60) ระดบ 4 ปฏบตมาก หมายถง มการปฏบตคอนขางบอย (ปฏบตรอยละ 61-80) ระดบ 5 ปฏบตมากทสด หมายถง มการปฏบตอยางสม าเสมอและตอเนอง (ปฏบตรอยละ 81-100) การสรางเครองมอทใชในการวจย ผวจยไดด าเนนการสรางเครองมอตามขนตอนดงตอไปน

1. ศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจย 2. วเคราะหขอมลในการสรางเครองมอเกยวกบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยน

ดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ม 3 ดาน ดานโรงเรยนคณภาพ ดานโรงเรยนท ามาหากนและดานโรงเรยนของชมชน เพอใชเปนแนวทางในการสรางเครองมอ

3. น าขอมลทไดจากการศกษาคนความาสรางเครองมอ ตามกรอบความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบล (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 17-18) จ านวน 1 ชด ประกอบดวย 2 ตอน

4. น าเครองมอทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาโครงรางการคนควาอสระเพอตรวจสอบความชดเจนของค าถาม เพอใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงแกไขในขอบกพรอง 5. น าเครองมอทปรบปรงแกไขแลวใหผทรงคณวฒ จ านวน 3 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรง (validity) เพอหาความสอดคลองในดานโครงสราง ความเทยงตรงในดานเนอหา ความเหมาะสม ความชดเจนและความถกตองของการใชภาษาแลวน ามาหาคาดชนความสอดคลองของเครองมอ (index of item objective congruence: IOC) โดยพจารณาความเทยงตรงจากดชนความสอดคลอง คอ เกณฑคาดชนความสอดคลองมคาเทากบหรอมากกวา 0.50 ขนไป จงถอวาขอค าถามนนมความเทยงตรงตามเนอหา ซงพบวาไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 1 จ านวน 46 ขอ คาดชนความสอดคลองเทากบ 0.67 จ านวน 4 ขอ

6. น าเครองมอทไดปรบปรงจากค าแนะน าของผทรงคณวฒและอาจารยทปรกษา แลวไปทดลองใช (tryout) กบครผสอนของโรงเรยนทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ านวน 30 คน แลวน าขอมลมาวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม (reliability) วเคราะหหาคาสมประสทธแอลฟา (-coefficient) ของครอนบค (Cronbach) ไดคาความเชอมน 0.95 7. น าผลทไดมาพจารณาปรบปรง ขอค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาการคนควาอสระและจดท าแบบสอบถามฉบบสมบรณ

64

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดด าเนนการรวบรวมขอมลตามล าดบดงน

1. น าหนงสอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล จากส านกงานบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ถงผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 เพอใหผวจยไดเกบขอมล

2. ผวจยด าเนนการสงแบบสอบถามทางไปรษณย และประสานงานทางโทรศพทในการตดตามเกบแบบสอบถามจากผบรหารสถานศกษาโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยตนเอง โดยผวจยสงแบบสอบถามไปยงโรงเรยนเพอแจกใหกบผบรหารสถานศกษาโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ในโรงเรยนทเปนกลมตวอยาง จ านวน 189 ชด โดยก าหนดเวลาในการตอบแบบสอบถาม และกลบคนใหผวจยภายใน 7-15 วน ทางไปรษณย และผวจยเกบรวบรวมขอมลเอง การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลส าหรบการวจยในครงน ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมลดงตอไปน 1. น าแบบสอบถามทไดรบตอบคนจากโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 มาตรวจสอบความถกตองและมความสมบรณในการตอบ 2. น าขอมลทไดจากแบบสอบถามทงหมดมาจดระเบยบขอมล ลงรหส และท าการวเคราะหขอมลดวยเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต 3. วเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยการแจกแจงความถ (frequency) และหาคารอยละ (percentage) 4. วเคราะหบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 และวเคราะหขอมลระดบการปฏบต โดยน ามาหาคาเฉลย ( ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) จ าแนกเปนรายขอ รายดานและรวมทกดาน โดยใชเกณฑการแปลความหมายของเบสต (Best, 1981, p. 195) ดงน คะแนนเฉลย ( ) 1.00–1.50 หมายถง ผบรหารมบทบาทในระดบปฏบตนอยทสด คะแนนเฉลย ( ) 1.51–2.50 หมายถง ผบรหารมบทบาทในระดบปฏบตนอย คะแนนเฉลย ( ) 2.51–3.50 หมายถง ผบรหารมบทบาทในระดบปฏบตปานกลาง คะแนนเฉลย ( ) 3.51–4.50 หมายถง ผบรหารมบทบาทในระดบปฏบตมาก คะแนนเฉลย ( ) 4.51–5.00 หมายถง ผบรหารมบทบาทในระดบปฏบตมากทสด

65

5. การเปรยบเทยบบทบาทผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ม 3 ดาน คอ ดานโรงเรยนคณภาพ ดานโรงเรยนท ามาหากนและดานโรงเรยนของชมชน วเคราะหดวยการหาคาเฉลย ( ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ( )

สถตทใชในการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลในการวจยไดใชสถตในการศกษา ดงน 1. สถตพนฐาน 1.1 คารอยละ 1.2 คาเฉลย 1.3 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 2. สถตทใชในการหาคณภาพของเครองมอทใชในการวจย 2.1 คาความเทยงตรงของเนอหา โดยค านวณคาดชนความสอดคลอง 2.2 คาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบ โดยค านวณคาสมประสทธแอลฟาของครอนบค

66

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรองน ศกษาเกยวกบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล

ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 มวตถประสงคเพอศกษาบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความ

คดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยผวจยน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงน สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล เพอใหเกดความเขาใจตรงกน ผวจยก าหนดสญลกษณทใชแทนคาสถตในการเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงน แทน คาคะแนนเฉลย

แทน สวนความเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล เสนอผลในรปแบบของตารางประกอบความเรยงตามล าดบดงน ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม โดยการวเคราะหแจกแจงความถและรอยละ ตอนท 2 การวเคราะหบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยภาพรวม และรายดาน โดยการวเคราะหคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ตอนท 3 เปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยการวเคราะหคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

67

ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม

ผลการวเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ซงเปนครผสอนทปฏบตในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ประกอบดวย ประสบการณในการท างาน โดยการแจกแจงความถและรอยละ ปรากฏผลดงตารางท 4.1 ตารางท 4.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม

ประสบการณการท างาน จ านวน รอยละ 1. ประสบการณในการท างานต ากวา 10 ป 2. ประสบการณในการท างานระหวาง 10-20 ป 3. ประสบการณในการท างานมากกวา 20 ป

115 32 42

60.85 16.93 22.22

รวม 189 100.00

จากตารางท 4.1 พบวา ผตอบแบบสอบถามจ านวน 189 คน มประสบการณในการท างานต ากวา 10 ป จ านวน 115 คน คดเปนรอยละ 60.85 รองลงมาคอ ประสบการณในการท างานมากกวา 20 ป จ านวน 42 คน คดเปนรอยละ 22.22 และประสบการณในการท างานระหวาง 10-20 ป จ านวน 32 คน คดเปนรอยละ 16.93 ตามล าดบ

68

ตอนท 2 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยภาพรวม และรายดาน

ผลการวเคราะหบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยภาพรวม และรายดาน โดยการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลปรากฏดงตารางท 4.2-4.9

ตารางท 4.2 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของ

ครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยภาพรวม

บทบาทของผบรหารในการบรหารงาน

โรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน

ระดบการปฏบต

1. ดานโรงเรยนคณภาพ 4.39 0.42 มาก 2. ดานโรงเรยนท ามาหากน 3.99 0.70 มาก 3. ดานโรงเรยนของชมชน 4.31 0.61 มาก

รวมเฉลย 4.23 0.49 มาก จากตารางท 4.2 พบวา บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ใน

ภาพรวมอยในระดบมาก (=4.23) เมอพจารณาเปนรายดานมการปฏบตอยในระดบมากทกดาน คอ

ดานโรงเรยนคณภาพ (=4.39) รองลงมาคอ ดานโรงเรยนของชมชน (=4.31) และดานโรงเรยน

ท ามาหากน (=3.99) ตามล าดบ

69

ตารางท 4.3 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพ ภาพรวม

ภาพรวมดานโรงเรยนคณภาพ ระดบการปฏบต

1. ดานกายภาพ 4.37 0.48 มาก 2. ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา 4.40 0.42 มาก

รวมเฉลย 4.39 0.42 มาก จากตารางท 4.3 พบวา บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนม

คณภาพ ในภาพรวมอยในระดบมาก (=4.39) เมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมากทกดาน คอ ดาน

คณภาพและมาตรฐานการศกษา (=4.40) และดานกายภาพ (=4.37) ตามล าดบ

70

ตารางท 4.4 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพของดานกายภาพ

ดานโรงเรยนคณภาพของดานกายภาพ ระดบการปฏบต 1. มปายชอโรงเรยนดประจ าต าบล ทมองเหนงาย ชดเจน

4.20 0.83 มาก

2. มภมทศนสะอาด รมรน สวยงาม ปลอดภยเออตอการเรยนร

4.47 0.57 มาก

3. มอาคารเรยน อาคารประกอบ และหองปฏบตการทครบถวน

4.31 0.70 มาก

4. จดหองเรยนและหองปฏบตการตางๆ เปนระเบยบ เรยบรอย สวยงาม

4.32 0.58 มาก

5. มวสด อปกรณ ครภณฑและสอการเรยนรททนสมย

4.33 0.64 มาก

6. มแหล งเรยนรทหลากหลาย เชน หองสมด 3 ด หรอแหล งเรยนรทางธรรมชาต

4.44 0.81 มาก

7. มการตกแตง ฝาหนง อาคารเรยน รวโรงเรยน อยางสวยงามและสามารถใชเปนแหลงเรยนรได

4.35 0.70 มาก

8. มพนทส าหรบจดกจกรรมและพกผอนในโรงเรยนอยางเพยงพอ

4.41 0.72 มาก

9. มสนามกฬา สนามเดกเลน อปกรณ เครองเลนตางๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน

4.44 0.67 มาก

10. มการวางผงอาคารเรยน อาคารประกอบ อยางเปนระเบยบ

4.52 0.66 มากทสด

รวมเฉลย 4.37 0.48 มาก จากตารางท 4.4 พบวา บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพของดานกายภาพในภาพรวมอยในระดบมาก (=4.37) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทสด คอ มการวางผงอาคารเรยน อาคารประกอบอยางเปนระเบยบ (=4.52) ส าหรบขอทมการปฏบตระดบมากเรยงล าดบตามคาเฉลย 3 อนดบแรก คอ มภมทศนสะอาด รมรน สวยงาม ปลอดภยเออตอการเรยนร (=4.47) รองลงมาคอ มแหลงเรยนรทหลากหลาย เชน มสนาม

71

กฬา สนามเดกเลน อปกรณ เครองเลนตาง ๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน (=4.44, =0.67) และหองสมด 3 ด หรอแหลงเรยนรทางธรรมชาต (=4.44, =0.81) ตามล าดบ ส าหรบขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ มปายชอโรงเรยนดประจ าต าบลทมองเหนงาย ชดเจน (=4.20) ตามล าดบ ตารางท 4.5 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของ

ครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา

ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐาน

การศกษา


1. ผบรหารเปนผน าการเปลยนแปลง มแรงจงใจ ใฝสมฤทธสง และมมนษยสมพนธทด

4.11 0.67 มาก

2. ผบรหาร บรหารจดการแบบมสวนรวม โดยใชวงจรคณภาพ (PDCA)

4.25 0.70 มาก

3. มครเพยงพอตามเกณฑท ก.ค.ศ. ก าหนด 4.14 0.75 มาก 4. ครมจรรยาบรรณวชาชพและมการพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ

4.61 0.57 มากทสด

5. มครวชาเอก 5 สาระการเรยนรหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร

4.45 0.58 มาก

6. จดกจกรรมการเรยนการสอนและกจกรรมพฒนาผเรยนใหแกนกเรยน

4.56 0.63 มากทสด

7. จดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญเพอการเรยนรตลอดชวต

4.41 0.65 มาก

8. จดกจกรรมชมนมหรอชมรมใหผ เรยนไดท ากจกรรมรวมกน

4.44 0.67 มาก

9. จดกจกรรมการเรยนการสอนเนนการอานออก เขยนได คดเลขเปน เปนทกษะพนฐานของนกเรยนทกคน

4.45 0.57 มาก

10. จดท า จดหาและพฒนาสอ นวตกรรม เพอแกไขปญหาการอานไมออกเขยนไมได

4.38 0.66 มาก

72

ตารางท 4.5 (ตอ)

ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา


11. มผลสมฤทธทางการเรยนอย ในระดบสง ไมต ากวาคาเฉลยของประเทศ ใน 5 กลมสาระหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร

4.35 0.76 มาก

12. ผเรยนมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ คอความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย

4.59 0.65 มากทสด

13. ผเรยนมคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ คอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทย และมจตสาธารณะ

4.68 0.58 มากทสด

14. ผเรยนมสขภาพกายและสขภาพจตด 4.40 0.62 มาก 15. มความเปนเลศ ดานดนตร ศลปะ กฬาและเทคโนโลย

4.28 0.72 มาก

รวมเฉลย 4.40 0.42 มาก จากตารางท 4.5 พบวา บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา ภาพรวมอยในระดบมาก (=4.40) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทสด เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก คอ ผเรยนมคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ คอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝเรยนรอยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทยและมจตสาธารณะ (=4.68) รองลงมาคอ ครมจรรยาบรรณวชาชพและมการพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ (=4.61) และผเรยนมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ คอ ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย (=4.59) ตามล าดบ ส าหรบขอทมการปฏบตระดบมากเรยงล าดบตามคาเฉลย 3 อนดบแรก คอ จดกจกรรมการเรยนการสอน

73

เนนการอานออก เขยนได คดเลขเปน เปนทกษะพนฐานของนกเรยนทกคน (=4.45,=0.57) รองลงมาคอ มครวชาเอก 5 สาระการเรยนรหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร (= 4.45,=0.58) และจดกจกรรมชมนมหรอชมรมใหผเรยนไดท ากจกรรมรวมกน (=4.44) ตามล าดบ ส าหรบขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ผบรหารเปนผน าการเปลยนแปลง มแรงจงใจ ใฝสมฤทธสง และมมนษยสมพนธทด (=4.11) ตารางท 4.6 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของ

ครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนท าหากน

ดานโรงเรยนท าหากน ระดบการปฏบต

1. มศนยการเรยนรอาชพใหนกเรยนไดเรยนร 3.99 0.79 มาก 2. จดใหมวทยากรทองถนมาสอนวชาชพในโรงเรยน

3.98 0.82 มาก

3. วชาชพทสอนสอดสอดคลองกบความตองการของชมชน

4.07 0.74 มาก

4. มการสอนวชาชพทหลากหลายใหผเรยนไดเลอกเรยนในวชาชพทตนเองถนดและสนใจ

3.99 0.74 มาก

5. ผเรยนมทกษะพนฐานในการประกอบอาชพอยางนอย 2 อาชพ

3.95 0.77 มาก

6. มผลตภณฑหรอผลงานของนกเรยนทเกดจากการเรยนร

3.97 0.82 มาก

7. สามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง 3.94 0.86 มาก 8. สามารถน าไปประกอบอาชพในอนาคตได 4.09 0.85 มาก

รวมเฉลย 3.99 0.70 มาก จากตารางท 4.6 พบวา บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนท าหากน ภาพรวมอยในระดบมาก (=3.99) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดานเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก คอ สามารถน าไปประกอบอาชพในอนาคตได (=4.09) รองลงมาคอ วชาชพทสอนสอดสอดคลองกบความตองการของชมชน

74

(=4.07) และมศนยการเรยนรอาชพใหนกเรยนไดเรยนร (=3.99, =0.79) ตามล าดบ ส าหรบขอทมคาเฉลยการปฏบตนอยทสดคอ สามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง (=3.94) ตารางท 4.7 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของ

ครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนของชมชน

ดานโรงเรยนของชมชน ระดบการปฏบต

1. โรงเรยนเปนศนยรวมใหบรการชมชนในการแสวงหาความรและบรการชมชนอยางตอเนอง

4.31 0.73 มาก

2. โรงเรยนใหบรการดานวชาการแกชมชนและเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทชมชนจดขน

4.33 0.65 มาก

3. ผน าชมชน ตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการวางแผน ปรบปรงและพฒนาโรงเรยน โดยมแผนการพฒนารวมกบโรงเรยนอยางเปนรปธรรม

4.31 0.70 มาก

4. องคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมแผนในการระดมทรพยากร เพอเออประโยชนแกการจดการศกษาของโรงเรยน และมแนวทางชดเจนในการน าทรพยากรทไดไปพฒนา สนบสนน สงเสรม ศกยภาพผเรยนอยางมประสทธภาพ

4.26 0.73 มาก

5. เผยแพร ประชาสมพนธผลการด าเนนงานไปยงชมชน และทกภาคสวน

4.26 0.78 มาก

6. มการประกาศเกยรตคณแกผ ใหความสนบสนน ชวยเหลอการด าเนนงานของโรงเรยน

4.31 0.70 มาก

7. ชมชนใหการยอมรบ มความเชอมน ศรทธา สงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยน

4.43 0.67 มาก

รวมเฉลย 4.31 0.61 มาก จากตารางท 4.7 พบวา บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนของชมชน ภาพรวมอยในระดบมาก (=4.31) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดานเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก คอ ชมชนใหการยอมรบมความเชอมน ศรทธา สงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยน (=4.43) รองลงมาคอ โรงเรยนใหบรการดาน

75

วชาการแกชมชนและเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทชมชนจดขน (=4.33) และผน าชมชนตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการวางแผน ปรบปรงและพฒนาโรงเรยน โดยมแผนการพฒนารวมกบโรงเรยนอยางเปนรปธรรม (=4.31, =0.70) และมการประกาศเกยรตคณแกผใหความสนบสนน ชวยเหลอการด าเนนงานของโรงเรยน (=4.31, =0.70) ตามล าดบ ส าหรบขอทมคาเฉลยการปฏบตนอยทสดคอ องคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมแผนในการระดมทรพยากร เพอเออประโยชนแกการจดการศกษาของโรงเรยน และมแนวทางชดเจนในการน าทรพยากรทไดไปพฒนา สนบสนน สงเสรม ศกยภาพผเรยนอยางมประสทธภาพ (=4.26, =0.73)

ตอนท 3 เปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน

ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล

ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลปรากฏดงตารางท 4.8-4.13

ตารางท 4.8 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตาม

ความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน

บทบาทผบรหารในการบรหารงาน ต ากวา 10 ป 10 - 20 ป มากกวา 20 ป

1. ดานโรงเรยนคณภาพ 4.36 0.42 3.98 0.67 4.30 0.56 2. ดานโรงเรยนท ามาหากน 3.98 0.67 3.92 0.73 4.09 0.75 3. ดานโรงเรยนของชมชน 4.30 0.56 4.29 0.65 4.35 0.71

รวมเฉลย 4.40 0.46 4.00 0.49 4.31 0.56

จากตารางท 4.8 พบวา การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน ในภาพรวมและรายดาน พบวา แตกตางกนนนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณการท างานต ากวา 10 ป และ 10-20ป ครทมประสบการณมากกวา 20 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณ ต ากวา 10 ป และ10-20 ป ส าหรบดานโรงเรยนท ามาหากนและดานโรงเรยนของชมชน

76

ตารางท 4.9 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน ดานโรงเรยนคณภาพ ในภาพรวม

ดานโรงเรยนคณภาพในภาพรวม ต ากวา 10 ป 10 - 20 ป มากกวา 20 ป

1. ดานกายภาพ 4.34 0.47 4.38 0.55 4.45 0.43 2. ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา 4.38 0.41 4.42 0.38 4.44 0.46

รวมเฉลย 4.36 0.42 3.98 0.67 4.30 0.56

จากตารางท 4.9 พบวา การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน ดานโรงเรยนคณภาพ ในภาพรวม พบวา แตกตางกนนนคอ ครทมประสบการณการท างานต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณการท างาน 10-20 ป และมากกวา 20 ป

77

ตารางท 4.10 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพของดานกายภาพ

ดานโรงเรยนคณภาพของ ดานกายภาพ

ต ากวา 10 ป 10 – 20 ป มากกวา 20 ป

1. มปายชอโรงเรยนดประจ าต าบล ทมองเหนงาย ชดเจน

4.23 0.79 4.06 0.98 4.24 0.85

2. มภมทศนสะอาด รมรน สวยงาม ปลอดภยเออตอการเรยนร

4.44 0.58 4.69 0.53 4.36 0.57

3. มอาคารเรยน อาคารประกอบ และหองปฏบตการทครบถวน

4.26 0.72 4.41 0.71 4.38 0.76

4. จดหองเรยนและหองปฏบตการตางๆ เปนระเบยบ เรยบรอย สวยงาม

4.33 0.57 4.31 0.64 4.31 0.56

5. มวสด อปกรณ ครภณฑและสอการเรยนรททนสมย

4.30 0.67 4.34 0.60 4.38 0.58

6. มแหลงเรยนรทหลากหลาย เชน หองสมด 3 ด หรอแหลงเรยนรทางธรรมชาต

4.38 0.77 4.44 0.94 4.60 0.79

7. มการตกแตง ฝาหนง อาคารเรยน รวโรงเรยน อยางสวยงามและสามารถใชเปนแหลงเรยนรได

4.32 0.70 4.34 0.74 4.43 0.66

8. มพนทส าหรบจดกจกรรมและพกผอนในโรงเรยนอยางเพยงพอ

4.36 0.76 4.44 0.71 4.55 0.63

9. มสนามกฬา สนามเดกเลน อปกรณ เครองเลนตางๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน

4.42 0.66 4.38 0.83 4.57 0.59

10. มการวางผงอาคารเรยน อาคารประกอบ อยางเปนระเบยบ

4.44 0.66 4.47 0.76 4.79 0.52

รวมเฉลย 4.34 0.47 4.38 0.55 4.45 0.43 จากตารางท 4.10 พบวา การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนด

ประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพของดานกายภาพ โดยภาพรวม และรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มประสบการณมากกวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป เรองมปายชอโรงเรยนดประจ าต าบล ทมองเหนงาย ชดเจน เรองมอาคารเรยน อาคารประกอบ และหองปฏบตการทครบถวน เรอง

78

มวสด อปกรณ ครภณฑและสอการเรยนรททนสมย เรองมแหลงเรยนรทหลากหลาย เชน หองสมด 3 ด หรอแหลงเรยนรทางธรรมชาต เรองมการตกแตง ฝาหนง อาคารเรยน รวโรงเรยน อยางสวยงามและสามารถใชเปนแหลงเรยนรได เรองมพนทส าหรบจดกจกรรมและพกผอนในโรงเรยนอยางเพยงพอ เรองมสนามกฬา สนามเดกเลน อปกรณ เครองเลนตาง ๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน เรองมการวางผงอาคารเรยน อาคารประกอบ อยางเปนระเบยบ และครทมประสบการณ 10-20 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณต ากวา 10 ป และมากกวา 10 ป เรองมภมทศนสะอาด รมรน สวยงาม ปลอดภยเออตอการเรยนร เรองมอาคารเรยน อาคารประกอบ และหองปฏบตการทครบถวน และครทมประสบการณต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณ 10-20 ป และมากกวา 20 ป เรองจดหองเรยนและหองปฏบตการตาง ๆ เปนระเบยบ เรยบรอย สวยงาม

ตารางท 4.11 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตาม

ความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา

ดานโรงเรยนคณภาพของ ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา

ต ากวา 10 ป 10 - 20 ป มากกวา 20 ป

1. ผบรหารเปนผน าการเปลยนแปลง มแรงจงใจ ใฝสมฤทธสง และมมนษยสมพนธทด

4.16 0.64 3.97 0.65 4.10 0.76

2. ผบรหาร บรหารจดการแบบมสวนรวม โดยใชวงจรคณภาพ (PDCA)

4.21 0.70 4.19 0.64 4.40 0.73

3. มครเพยงพอตามเกณฑท ก.ค.ศ. ก าหนด

4.09 0.72 4.22 0.87 4.21 0.78

4. ครมจรรยาบรรณวชาชพและมการพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ

4.60 0.55 4.53 0.56 4.69 0.64

5. มครวชาเอก 5 สาระการเรยนรหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร

4.44 0.56 4.53 0.67 4.40 0.58

6. จดกจกรรมการเรยนการสอนและกจกรรมพฒนาผเรยนใหแกนกเรยน

4.56 0.61 4.41 0.66 4.67 0.65

7. จดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญเพอการเรยนรตลอดชวต

4.37 0.65 4.56 0.61 4.40 0.70

79


ดานโรงเรยนคณภาพของ ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา

ต ากวา 10 ป 10 - 20 ป มากกวา 20 ป

8. จดกจกรรมชมนมหรอชมรมใหผเรยนไดท ากจกรรมรวมกน

4.43 0.67 4.38 0.66 4.52 0.70

9. จดกจกรรมการเรยนการสอนเนนการอานออก เขยนได คดเลขเปน เปนทกษะพนฐานของนกเรยนทกคน

4.42 0.56 4.59 0.56 4.43 0.63

10. จดท า จดหาและพฒนาสอ นวตกรรม เพอแกไขปญหาการอานไมออกเขยนไมได

4.34 0.67 4.47 0.62 4.40 0.66

11. มผลสมฤทธทางการเรยนอยในระดบสง ไมต ากวาคาเฉลยของประเทศ ใน 5 กลมสาระหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร

4.30 0.75 4.41 0.79 4.43 0.77

12. ผเรยนมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ คอความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย

4.52 0.65 4.75 0.56 4.67 0.72

13. ผเรยนมคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ คอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทย และมจตสาธารณะ

4.62 0.60 4.78 0.49 4.76 0.57

14. ผเรยนมสขภาพกายและสขภาพจตด 4.45 0.596 4.28 0.63 4.36 0.69 15. มความเปนเลศ ดานดนตร ศลปะ กฬาและเทคโนโลย

4.30 0.69 4.25 0.76 4.24 0.79

รวมเฉลย 4.38 0.41 4.42 0.38 4.44 0.46

80

จากตารางท 4.11 พบวา การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากวา 20 ป มการปฏบตมากวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10 -20 ป นอกจากเรองมครเพยงพอตามเกณฑท ก.ค.ศ. ก าหนด เรองมครวชาเอก 5 สาระการเรยนรหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร เรองจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญเพอการเรยนรตลอดชวต เรองจดกจกรรมการเรยนการสอนเนนการอานออก เขยนได คดเลขเปน เปนทกษะพนฐานของนกเรยนทกคน เรองจดท า จดหาและพฒนาสอ นวตกรรม เพอแกไขปญหาการอานไมออกเขยนไมได เรองผเรยนมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ คอความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย และเรองผเรยนมคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ คอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทยและมจตสาธารณะ ทครมประสบการณ 10-20 ป มการปฏบตมากกวา ต ากวา 10 ป และมากกวา 20 ป ส าหรบเรองผบรหารเปนผน าการเปลยนแปลง มแรงจงใจ ใฝสมฤทธสง และมมนษยสมพนธทด เรองผเรยนมสขภาพกายและสขภาพจตด และเรองมความเปนเลศ ดานดนตร ศลปะ กฬาและเทคโนโลย ทครมประสบการณต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณ 10 -20 ป และมากกวา 20 ป

ตารางท 4.12 การทดสอบคาเฉลยรายคของบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ า

ต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนท ามาหากน

ดานโรงเรยนท ามาหากน ต ากวา 10 ป 10 – 20 ป มากกวา 20 ป

1. มศนยการเรยนรอาชพใหนกเรยนไดเรยนร

3.97 0.78 4.03 0.86 4.02 0.78

2. จดใหมวทยากรทองถนมาสอนวชาชพในโรงเรยน

3.96 0.81 4.00 0.84 4.05 0.88

3. วชาชพทสอนสอดสอดคลองกบความตองการของชมชน

4.06 0.70 4.00 0.76 4.17 0.82

81


ดานโรงเรยนท ามาหากน ต ากวา 10 ป 10 – 20 ป มากกวา 20 ป

4. มการสอนวชาชพทหลากหลายใหผเรยนไดเลอกเรยนในวชาชพทตนเองถนดและสนใจ

4.03 0.73 3.88 0.70 3.98 0.81

5. ผเรยนมทกษะพนฐานในการประกอบอาชพอยางนอย 2 อาชพ

3.92 0.72 3.84 0.80 4.10 0.87

6. มผลตภณฑหรอผลงานของนกเรยนทเกดจากการเรยนร

3.96 0.82 3.91 0.85 4.07 0.80

7. สามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง

3.91 0.80 3.81 1.03 4.10 0.90

8. สามารถน าไปประกอบอาชพในอนาคตได

4.05 0.75 3.94 1.07 4.31 0.89

รวมเฉลย 3.98 0.67 3.92 0.73 4.09 0.75 จากตารางท 4.12 พบวาการเปรยบเทยบทกษะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามความ

คดเหนของครผสอนในโรงเรยนมธยมศกษา จงหวดกาญจนบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนท ามาหากน โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มประสบการณมากกวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป เรองจดใหมวทยากรทองถนมาสอนวชาชพในโรงเรยน เรองวชาชพทสอนสอดสอดคลองกบความตองการของชมชน เรองผเรยนมทกษะพนฐานในการประกอบอาชพอยางนอย 2 อาชพ เรองมผลตภณฑหรอผลงานของนกเรยนทเกดจากการเรยนร เรองสามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง เรองสามารถน าไปประกอบอาชพในอนาคตได และครทมประสบการณ 10-20 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณต ากวา 10 ป และมากกวา 20 ป เรองมศนยการเรยนรอาชพใหนกเรยนไดเรยนร และครทมประสบการณต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณ 10-20ป และมากกวา 20 ป เรองมการสอนวชาชพทหลากหลายใหผเรยนไดเลอกเรยนในวชาชพทตนเองถนดและสนใจ

82

ตารางท 4.13 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนของชมชน

ดานโรงเรยนของชมชน ต ากวา 10 ป 10 – 20 ป มากกวา 20 ป

1. โรงเรยนเปนศนยรวมใหบรการชมชนในการแสวงหาความร และบรการชมชนอยางตอเนอง

4.31 0.68 4.25 0.84 4.36 0.82

2. โรงเรยนใหบรการดานวชาการแกชมชนและเขารวมกจกรรมตางๆ ทชมชนจดขน

4.33 0.61 4.44 0.61 4.26 0.76

3. ผน าชมชน ตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการวางแผน ปรบปรงและพฒนาโรงเรยน โดยมแผนการพฒนารวมกบโรงเรยนอยางเปนรปธรรม

4.32 0.66 4.22 0.70 4.33 0.78

4. องคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมแผนในการระดมทรพยากร เพอเออประโยชนแกการจดการศกษาของโรงเรยน และมแนวทางชดเจนในกา รน า ท ร พ ย า ก รท ไ ด ไ ป พฒ น า สนบสนน สงเสรม ศกยภาพผ เรยนอยางมประสทธภาพ

4.23 0.69 4.25 0.80 4.36 0.79

5. เผยแพร ประชาสมพนธผลการด าเนนงานไปยงชมชน และทกภาคสวน

4.23 0.72 4.25 0.84 4.36 0.87

6. มการประกาศเกยรตคณแกผ ใหค ว า ม ส น บ ส น น ช ว ย เ ห ล อ ก า รด าเนนงานของโรงเรยน

4.28 0.65 4.28 0.81 4.43 0.73

7. ชมชนใหการยอมรบ มความเชอมน ศรทธา ส งบตรหลานเขา เรยนในโรงเรยน

4.45 0.61 4.41 0.75 4.40 0.76

รวมเฉลย 4.30 0.56 4.29 0.65 4.35 0.71

83

จากตารางท 4.13 พบวา การเปรยบเทยบทกษะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามความคดเหนของครผสอนในโรงเรยนมธยมศกษา จงหวดกาญจนบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนของชมชน โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มประสบการณมากกวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป ผน าชมชน ตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการวางแผน ปรบปรงและพฒนาโรงเรยน โดยมแผนการพฒนารวมกบโรงเรยนอยางเปนรปธรรม เรององคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมแผนในการระดมทรพยากร เพอเออประโยชนแกการจดการศกษาของโรงเรยน และมแนวทางชดเจนในการน าทรพยากรทไดไปพฒนา สนบสนน สงเสรม ศกยภาพผเรยนอยางมประสทธภาพ เรองเผยแพร ประชาสมพนธผลการด าเนนงานไปยงชมชน และทกภาคสวน เรองมการประกาศเกยรตคณแกผใหความสนบสนน ชวยเหลอการด าเนนงานของโรงเรยน และครทมประสบการณ 10-20 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณต ากวา 10 ป และมากกวา 12 ป เรองโรงเรยนใหบรการดานวชาการแกชมชนและเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทชมชนจดขน และครทมประสบการณต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณ 10 -20ป และมากกวา 20 ป เรองโรงเรยนเปนศนยรวมใหบรการชมชนในการแสวงหาความรและบรการชมชนอยางตอเนอง

84

บทท 5

สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ การวจยเรอง บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยมสาระส าคญตามล าดบดงน วตถประสงคของการวจย สมมตฐานการวจย วธด าเนนการวจย สรปผลการวจย อภปรายผลการวจยและขอเสนอแนะ วตถประสงคของการวจย การศกษาวจยครงน มวตถประสงคในการวจย ดงน

1. เพอศกษาบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

2. เพอเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณในการท างาน สมมตฐานของการวจย

บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ทประสบการณท างานตางกนมความแตกตางกน วธด าเนนการวจย

1. ประชากร ประกอบดวย ครผสอนในสถานศกษาทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ านวน จ านวน 189 คน

2. เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามส าหรบใชถามครผสอนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 เปนกลมตวอยาง แบงเปน 2 ตอน ประกอบดวย

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามแบบตรวจสอบรายการ (checklist) เกยวกบสภาพของผตอบแบบสอบถาม เรอง บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ านวน 1 ขอ

85

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scales) ชนด 5 ระดบ จ านวน 40 ขอ ทเกยวกบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ซงม 3 ดาน ดงน ดานท 1 โรงเรยนคณภาพ จ านวน 25 ขอ ดานท 2 โรงเรยนท ามาหากน จ านวน 8 ขอ ดานท 3 โรงเรยนของชมชน จ านวน 7 ขอ ผวจยไดใชโดยใชเกณฑวดระดบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scales) ของลเคอรท (Likert)

3. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดด าเนนการรวบรวมขอมลตามล าดบดงน 3.1 น าหนงสอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล จากส านกงานบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ถงผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 เพอใหผวจยไดเกบขอมล 3.2 ผวจยด าเนนการสงแบบสอบถามทางไปรษณย และประสานงานทางโทรศพทในการตดตามเกบแบบสอบถามจากผบรหารสถานศกษาโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยตนเอง โดยผวจยสงแบบสอบถามไปยงโรงเรยนเพอแจกใหกบผบรหารสถานศกษาโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ในโรงเรยนทเปนกลมตวอยาง จ านวน 189 ชด โดยก าหนดเวลาในการตอบแบบสอบถาม และกลบคนใหผวจยภายใน 7-15 วน ทางไปรษณย และผวจยเกบรวบรวมขอมลเอง 4. ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามทไดรบคนมา ตรวจความสมบรณของแบบสอบถามและตรวจใหคะแนนแบบสอบถาม โดยใชการวเคราะหขอมล ดวยเครองคอมพวเตอร โปรแกรมส าเรจรปทางสถต เพอวเคราะหขอมลตามวตถประสงคและสมมตฐานทไดตงไว ดงน 4.1 วเคราะหขอมลสถานภาพสวนตวของครผสอนวเคราะหขอมลโดยการแจกแจงความถ (frequency) แลวหาคารอยละ (percentage) น าเสนอขอมลในรปแบบตารางประกอบความเรยง 4.2 วเคราะหขอมลบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบลตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 วเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลย (mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) 4.3 วเคราะหการเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

86

สรปผลการวจย การศกษาเรอง บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 สรปผลการวจยได ดงน

1. ผตอบแบบสอบถามจ านวน 189 คน มประสบการณในการท างานต ากวา 10 ป จ านวน 115 คน คดเปนรอยละ 60.85 รองลงมาประสบการณในการท างานมากกวา 20 ป จ านวน 42 คน คดเปนรอยละ 22.22 และประสบการณในการท างานระหวาง 10-20 ป จ านวน 32 คน คดเปนรอยละ 16.93

2. บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานมการปฏบตอยในระดบมากทกดาน คอ ดานโรงเรยนคณภาพ รองลงมาคอ ดานโรงเรยนของชมชน และดานโรงเรยนท ามาหากน

2.1 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมากทกดาน คอ ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา และ ดานกายภาพ

2.1.1 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพ : ดานกายภาพในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทสด คอ มการวางผงอาคารเรยน อาคารประกอบ อยางเปนระเบยบ ส าหรบขอทมการปฏบตระดบมากเรยงล าดบตามคาเฉลย 3 อนดบแรก คอ มภมทศนสะอาด รมรน สวยงาม ปลอดภยเออตอการเรยนร รองลงมา คอ มแหลงเรยนรทหลากหลาย เชน มสนามกฬา สนามเดกเลน อปกรณ เครองเลนตางๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน และหองสมด 3 ด หรอแหลงเรยนรทางธรรมชาต ตามล าดบ ส าหรบขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ มปายชอโรงเรยนดประจ าต าบล ทมองเหนงาย ชดเจน

2.1.2 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนคณภาพ : ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา ภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทสด เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก คอ ผเรยนมคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ คอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝเรยนรอยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทยและมจตสาธารณะ รองลงมาคอ ครมจรรยาบรรณวชาชพและมการพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ และผเรยนมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ คอ ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย ตามล าดบ ส าหรบขอทมการปฏบตระดบมากเรยงล าดบตามคาเฉลย 3 อนดบแรก คอ จดกจกรรมการเรยนการสอนเนนการอานออก เขยนได คดเลขเปน เปนทกษะพนฐานของนกเรยนทกคน และ มครวชาเอก 5 สาระการเรยนรหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร

87

วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร รองลงมาคอ จดกจกรรมชมนมหรอชมรมใหผเรยนไดท ากจกรรมรวมกน ตามล าดบ ส าหรบขอทมคาเฉลยนอยทสดคอ ผบรหารเปนผน าการเปลยนแปลง มแรงจงใจ ใฝสมฤทธสง และมมนษยสมพนธทด

2.2 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนท าหากน ภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดานเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก คอ สามารถน าไปประกอบอาชพในอนาคตได รองลงมาคอ วชาชพทสอนสอดสอดคลองกบความตองการของชมชน และมศนยการเรยนรอาชพใหนกเรยนไดเรยนร ตามล าดบส าหรบขอทมคาเฉลยการปฏบตนอยทสดคอ สามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง

2.3 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดานโรงเรยนของชมชน ภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดานเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก คอ ชมชนใหการยอมรบ มความเชอมน ศรทธา สงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยน รองลงมา คอ โรงเรยนใหบรการดานวชาการแกชมชนและเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทชมชนจดขน และผน าชมชน ตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการวางแผน ปรบปรงและพฒนาโรงเรยน โดยมแผนการพฒนารวมกบโรงเรยนอยางเปนรปธรรม และมการประกาศเกยรตคณแกผใหความสนบสนน ชวยเหลอการด าเนนงานของโรงเรยน ส าหรบขอทมคาเฉลยการปฏบตนอยทสดคอ องคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมแผนในการระดมทรพยากร เพอเออประโยชนแกการจดการศกษาของโรงเรยน และมแนวทางชดเจนในการน าทรพยากรทไดไปพฒนา สนบสนน สงเสรม ศกยภาพผเรยนอยางมประสทธภาพ

3. การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน ในภาพรวมและรายดาน พบวา แตกตางกนนนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณการท างานต ากวา 10 ป และ 10-20 ป ครทมประสบการณมากกวา 20 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณ ต ากวา 10 ป และ10-20 ป ส าหรบดานโรงเรยนท ามาหากนและดานโรงเรยนของชมชน 3.1 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน ดานโรงเรยนคณภาพในภาพรวม พบวา แตกตางกนนนคอ ครทมประสบการณการท างานต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณการท างาน 10-20 ป และมากกวา 20 ป 3.1.1 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพของดานกายภาพ โดยภาพรวม และรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มประสบการณมากกวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป เรองมปายชอโรงเรยนดประจ าต าบล ทมองเหนงาย

88

ชดเจน เรองมอาคารเรยน อาคารประกอบ และหองปฏบตการทครบถวน เรองมวสด อปกรณ ครภณฑและสอการเรยนรททนสมย เรองมแหลงเรยนรทหลากหลาย เชน หองสมด 3 ด หรอแหลงเรยนรทางธรรมชาต เรองมการตกแตง ฝาหนง อาคารเรยน รวโรงเรยน อยางสวยงามและสามารถใชเปนแหลงเรยนรได เรองมพนทส าหรบจดกจกรรมและพกผอนในโรงเรยนอยางเพยงพอ เรองมสนามกฬา สนามเดกเลน อปกรณ เครองเลนตาง ๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน เรองมการวางผงอาคารเรยน อาคารประกอบ อยางเปนระเบยบ และครทมประสบการณ 10-20 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณต ากวา 10 ป และมากกวา 10 ป เรองมภมทศนสะอาด รมรน สวยงาม ปลอดภยเออตอการเรยนร เรองมอาคารเรยน อาคารประกอบ และหองปฏบตการทครบถวน และครทมประสบการณต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณ 10 -20 ป และมากกวา 20 ป เรองจดหองเรยนและหองปฏบตการตาง ๆ เปนระเบยบ เรยบรอย สวยงาม 3.1.2 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากวา 20 ป มการปฏบตมากวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป นอกจากเรองมครเพยงพอตามเกณฑท ก.ค.ศ. ก าหนด เรองมครวชาเอก 5 สาระการเรยนรหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร เรองจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญเพอการเรยนรตลอดชวต เรองจดกจกรรมการเรยนการสอนเนนการอานออก เขยนได คดเลขเปน เปนทกษะพนฐานของนกเรยนทกคน เรองจดท า จดหาและพฒนาสอ นวตกรรม เพอแกไขปญหาการอานไมออกเขยนไมได เรองผเรยนมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ คอความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย และเรองผเรยนมคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ คอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทยและมจตสาธารณะ ทครมประสบการณ 10-20 ป มการปฏบตมากกวา ต ากวา 10 ป และมากกวา 20 ป ส าหรบเรองผบรหารเปนผน าการเปลยนแปลง มแรงจงใจ ใฝสมฤทธสง และมมนษยสมพนธทด เรองผเรยนมสขภาพกายและสขภาพจตด และเรองมความเปนเลศ ดานดนตร ศลปะ กฬาและเทคโนโลย ทครมประสบการณต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณ 10-20 ป และมากกวา 20 ป 3.2 การเปรยบเทยบทกษะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามความคดเหนของครผสอนในโรงเรยนมธยมศกษา จงหวดกาญจนบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนท ามาหากน โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มประสบการณมากกวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป เรองจดใหมวทยากรทองถนมาสอนวชาชพในโรงเรยน เรองวชาชพทสอนสอดสอดคลองกบความตองการของชมชน เรองผเรยนมทกษะพนฐานในการประกอบอาชพอยางนอย 2 อาชพ เรองมผลตภณฑหรอผลงานของนกเรยนทเกดจากการเรยนร เรองสามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง เรองสามารถน าไปประกอบอาชพในอนาคตได และครท

89

มประสบการณ 10-20 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณต ากวา 10 ป และมากกวา 20 ป เรองมศนยการเรยนรอาชพใหนกเรยนไดเรยนร และครทมประสบการณต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณ 10-20 ป และมากกวา 20 ป เรองมการสอนวชาชพทหลากหลายใหผเรยนไดเลอกเรยนในวชาชพทตนเองถนดและสนใจ 3.3 การเปรยบเทยบทกษะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามความคดเหนของครผสอนในโรงเรยนมธยมศกษา จงหวดกาญจนบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนของชมชน โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มประสบการณมากกวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป ผน าชมชน ตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการวางแผน ปรบปรงและพฒนาโรงเรยน โดยมแผนการพฒนารวมกบโรงเรยนอยางเปนรปธรรม เรององคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมแผนในการระดมทรพยากร เพอเออประโยชนแกการจดการศกษาของโรงเรยน และมแนวทางชดเจนในการน าทรพยากรทไดไปพฒนา สนบสนน สงเสรม ศกยภาพผเรยนอยางมประสทธภาพ เรองเผยแพร ประชาสมพนธผลการด าเนนงานไปยงชมชน และทกภาคสวน เรองมการประกาศเกยรตคณแกผใหความสนบสนน ชวยเหลอการด าเนนงานของโรงเรยน และครทมประสบการณ 10-20 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณต ากวา 10 ป และมากกวา 12 ป เรองโรงเรยนใหบรการดานวชาการแกชมชนและเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทชมชนจดขน และครทมประสบการณต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณ 10 -20ป และมากกวา 20 ป เรองโรงเรยนเปนศนยรวมใหบรการชมชนในการแสวงหาความรและบรการชมชนอยางตอเนอง

อภปรายผลการวจย

จากการศกษาเรอง บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 สามารถอภปรายผลไดดงน

1. บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ในภาพรวมอยในระดบมาก ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา การศกษาเปนกระบวนการส าคญในการพฒนาคนใหมคณภาพสามารถอยในสงคมไดอยางมความสข การพฒนาสถานศกษาจงเปนภารกจส าคญของประเทศในการพฒนาคณภาพประชากร กระทรวงศกษาธการ เปนหนวยงานทมหนาทโดยตรงในการก าหนดนโยบายไปสการปฏบตทจะพฒนามาตรฐานคณภาพการศกษา โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาโรงเรยนในทองถนชนบท ซงนกเรยนสวนใหญมกดอยโอกาสในการไดเขาเรยนในโรงเรยนทมคณภาพ (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 12) และสอดคลองกบงานวจยของชชวาล ปญญาไชย (2548) ไดศกษาวจยเรองการศกษาความเหนดานบรหารจดการโรงเรยนในโครงการหนงอ าเภอ หนงโรงเรยนในฝนในจงหวดเชยงราย ผลการวจยพบวา การบรหารจดการโรงเรยนในฝนในโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝน ในจงหวดเชยงราย โดยภาพรวมมคณภาพมากในทกดาน

90

เมอพจารณาเปนรายดานมการปฏบตอยในระดบมากทกดาน คอ ดานโรงเรยนคณภาพ รองลงมาดาน คอ โรงเรยนของชมชน และดานโรงเรยนท ามาหากน จากผลการวจยในรายดานมประเดนส าคญทอภปรายดงน

1.1 ด านโรง เร ยนคณภาพ ภาพรวมอย ในระด บมาก ท เป น เช นน เพราะว า กระทรวงศกษาธการ โดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานตระหนกในความส าคญในการปฏบตงานรองรบกรอบการพฒนาการศกษาตามแนวทางปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองดงกลาว และหลกการการพฒนาดานคณภาพ โอกาส และการมสวนรวม จงก าหนดนโยบายโครงการ “โรงเรยนดประจ าต าบล” เพอด าเนนการพฒนา “โรงเรยนคณภาพ” ในทองถนชนบทใหมความพรอมสามารถใหบรการทางการศกษาทมคณภาพ และเออตอการจดปฐมวยและการศกษาพเศษ ตลอดจนเปนศนยรวมหรอเปนแหลงการเรยนรของชมชน โดยใหชมชนมสวนรวมและเกดความรสกเปนเจาของ มความเชอมน ศรทธาและสงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยนดงกลาว น าไปสการลดคาใชจายของผปกครอง การสรางสรรคคณภาพชวตทดของประชาชน โดยโรงเรยนและชมชนสามารถจดกจกรรมอนเปนประโยชน เพอบรการและเชอมความสมพนธกบชมชนไดอยางตอเนอง และมประสทธภาพ น าไปสภาพความส าเรจของโรงเรยนดประจ าต าบลทวา “โรงเรยนนาอย ครด นกเรยนมคณภาพ ชมชนรวมใจ ใชประโยชนรวมกน” (กระทรวงศกษาธการ, 2553, หนา 14) และสอดคลองกบงานวจยของชชวาล ปญญาไชย (2548) ไดศกษาวจยเรองการศกษาความเหนดานบรหารจดการโรงเรยนในโครงการหนงอ าเภอ หนงโรงเรยนในฝนในจงหวดเชยงราย ผลการวจยพบวา การบร หารจดการโรงเรยนในฝนในโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝน ในจงหวดเชยงราย โดยภาพรวมมคณภาพมากในทกดาน เมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมากทกดาน คอ ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา และดานกายภาพ

1.1.1 ดานกายภาพ ภาพรวมอยในระดบมาก ทเปนเชนนเพราะวา สถานศกษามภมทศนสะอาด รมรน สวยงาม ปลอดภยเออตอการเรยนร มแหลงเรยนรทหลากหลาย เชน มสนามกฬา สนามเดกเลน อปกรณ เครองเลนตาง ๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน และหองสมด 3 ด หรอแหลงเรยนรทางธรรมชาต และมปายชอโรงเรยนดประจ าต าบล ทมองเหนงาย ชดเจน จงสอดคลองกบงานวจยของ จตพร ทงทอง (2555) ไดท าการศกษาสภาพและปญหาการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ าต าบล กลาววา การพฒนาปจจยพนฐานของโรงเรยนดประจ าต าบลตองมการจดสภาพของโรงเรยนใหสะอาดโดยท าหองเรยนและหองปฏบตการใหมความนาอยและนาเรยนมากทสด และสอดคลองกบงานวจยของ สนรตน เงนพจน (2548) ไดศกษาวจยเรองการประเมนการบรหารโรงเรยนในฝน จงหวดนครปฐม ผลการวจยพบวา สภาพการบรหารโรงเรยนในฝนจงหวดนครปฐม โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมากทกดาน ทงดานนกเรยน ดานกระบวนการจดการภายในโรงเรยน ดานการเรยนรและพฒนาและดานทรพยากร เพอน ามาใชในการบรหารงานวชาการอยในระดบมากเชนกน

1.1.2 ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา ภาพรวมอยในระดบมาก ทเปนเชนนเพราะ ผเรยนมคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ คอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝ

91

เรยนรอยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทยและมจตสาธารณะ ครมจรรยาบรรณวชาชพและมการพฒนาตนเองอยางสม าเสมอและผเรยนมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ คอ ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย จดกจกรรมการเรยนการสอนเนนการอานออก เขยนได คดเลขเปน เปนทกษะพนฐานของนกเรยนทกคน และมครวชาเอก 5 สาระการเรยนรหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร จดกจกรรมชมนมหรอชมรมใหผเรยนไดท ากจกรรมรวมกน และผบรหารเปนผน าการเปลยนแปลง มแรงจงใจ ใฝสมฤทธสง และมมนษยสมพนธทด จงสอดคลองกบนโยบายกระทรวงศกษาธการ (2553) ให “โรงเรยนคณภาพ” ตองมความพรอมดานคณภาพมาตรฐานการศกษาระดบสงตามเกณฑมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน โดยเฉพาะอยางยงมความเขมแขงดานวชาการ การจดกจกรรมพฒนาผเรยน และสอดคลองกบ จตพร ทงทอง (2555) ไดท าการศกษาสภาพและปญหาการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ าต าบล กลาววาการพฒนาบคลากรและผบรหารโรงเรยนมคณสมบตในการบรหารโรงเรยนดประจ าต าบลโดย มวฒทางการบรหารและผานการฝกอบรม สมมนาทางการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ าต าบลและมการจดครสอนไดตรงตามวชาเอกใน 5 วชาหลก ครบทกระดบชนอยในระดบมากเชนกน

1.2 ดานโรงเรยนท าหากน ภาพรวมอยในระดบมาก ทเปนเชนนเพราะวานกเรยนสามารถน าไปประกอบอาชพในอนาคตได และมวชาชพทสอนสอดสอดคลองกบความตองการของชมชน และมศนยการเรยนรอาชพใหนกเรยนไดเรยนร และสามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง จงสอดคลองกบ นนทยา ตนศรเจรญ (2546) ไดกลาววา "เรยนรจากการท ามาหากน ของ ดร.โกวท วรพพฒน” ซงเหนวากระบวนการเรยนรทเอาวชาเปนตวตงท าใหมนษยออนแอ ท าใหคดไมเปนท าไมเปน การเรยนรควรจะท าใหคนคดเปนท าเปน นนคอ เรยนรจากวถชวตและการท ามาหากน จ งไดตงโรงเรยนการท ามาหากนขน เปนโรงเรยนทเรยนในวถชวตจรง ท าใหไมจน ท าใหผเรยนคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน และมความงอกงามทางปญญาโรงเรยนการท ามาหากนวดโพธเฉลมรกษ อ าเภอบางน าเปรยว จงหวดฉะเชงเทรา โดยมแนวคดพนฐานทวา เมองไทยเคยเปนเมองทอดมสมบรณ ในน ามปลา ในนามขาว พอแมลกชวยกนท ามาหากนในเรอกสวนไรนา แตปจจบนสภาพวถชวตเปลยนไป เดกตองแยกจากพอแมเพอไปเรยนหนงสอ มงเรยนเพอรบราชการ เพอท างานกบบรษทใหญ ๆ หรอเพอเปนเจาคนนายคน ไมมใครสบทอดการท าไรท านาตอจากบรรพบรษ ซ ารายเมอจบมากลบหางานท าไมได ขณะเดยวกนกไมสามารถท าสวนท าไรเลยงตวได เพราะไมเคยท าจงสนบสนนใหกอตงโรงเรยนการท ามาหากนวดโพธเฉลมรกษขน เพอเปนโรงเรยนแบบอยางในการสอนเยาวชนใหรจกคด รจกท ามาหากน เหนชองทางในการประกอบอาชพ สามารถชวยตนเองไดบนพนฐานของความมคณธรรมการเรยนการสอนทโรงเรยนการท ามาหากนวดโพธเฉลมรกษจะแบงเปนเรยนวชาการชวงเชา สวนชวงบายใหนกเรยนลงมอท ามาหากน โดยใหนกเรยน “ท ามาหากน ไมใชเรยนท ามาหากน” และใหนกเรยนลงมอท าแปลงปลกผก เลยงไก เลยงปลา โดยน าความรวชาการจากหองเรยนในชวงเชามาปรบใช เชน ความรจากวชาวทยาศาสตรในเรองการปลกพช การจะเลอกใสปยคอก ปยหมก หรอปยเคม เมอผลผลตออกดอกออกผลจนเกบเกยวได กน ามาแบงขายในรปสหกรณ กรณนนกเรยนสามารถน าหลกการค านวณและการบญชจากวชาคณตศาสตรมาปรบใช เปนตน ทงนเชอวาการสอนใหนกเรยนรจกท างาน รจกท ามาหากน คอแนวทางทถกตองของการศกษา ซงจะชวยใหนกเรยนเกดการพฒนา

92

และสามารถออกไปประกอบอาชพเลยงตวได โดยเฉพาะนกเรยนในละแวกวดโพธ เฉลมรกษทสวนใหญมาจากครอบครวเกษตรกร ฐานะยากจน การเรยนการสอนดงกลาวจงชวยใหนกเรยนสามารถน าวชาความรกลบไปชวยเหลอและพฒนางานในครอบครว ไมตองทงถนฐานหรอตองแยกจากครอบครว ท าใหการศกษาเกดคณคาอยางแทจรง เปนการศกษาทไมแยกสวนจากชวต ดงท ศ.นพ.ประเวศ วะส กลาวไววา“การเรยนรแบบโกวท วรพพฒน นนไมแยกสวน แตบรณาการชวตและการศกษาไวดวยกน ซงเปนไปตามหลกการทางพทธศาสนาทถอวา ชวต คอ การศกษา การศกษาคอชวต ชวตและการศกษาคอหนงเดยวกน”

1.3 ดานโรงเรยนของชมชน ภาพรวมอยในระดบมาก ทเปนเชนนเพราะวา ชมชนใหการยอมรบ มความเชอมน ศรทธา สงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยน และโรงเรยนใหบรการดานวชาการแกชมชนและเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทชมชนจดขน และผน าชมชน ตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการวางแผน ปรบปรงและพฒนาโรงเรยน โดยมแผนการพฒนารวมกบโรงเรยนอยางเปนรปธรรม จงสอดคลองกบนโยบายกระทรวงศกษาธการ (2546) ใหการมการสงเสรมความรดานวชาการแกชมชน ไดแก การสนบสนนงานวชาการแกชมชน จดใหความร เสรมสรางความคดและเทคนค ทกษะทางวชาการ เพอพฒนาทกษะวชาชพและคณภาพชวตของประชาชนในชมชน ทองถน สงเสรมการแลกเปลยนเรยนร ประสบการณระหวางบคคล ครอบครว ชมชน และทองถน สรางเครอขายความรวมมอ ในการพฒนาวชาการกบองคกรตาง ๆ สงเสรมและสนบสนนงานวชาการแกบคคล หนวยงานและสถาบนสงคมอนทจดการศกษา และสอดคลองกบงานวจยของ เฮรช (Hersh, 1982, pp. 34-35) ไดศกษาความส าคญขององคประกอบทมบทบาทตอประสทธผลของโรงเรยน ไดแก ผบรหาร คร นกเรยน และผปกครอง ยอมรบเปาหมายของโรงเรยน เปาหมายของโรงเรยนตองชดเจน สอดคลองกบหลกสตรและน ามาปฏบตได นกเรยนมผลการเรยนกาวหนา กฎ ระเบยบตาง ๆ ไดรบการยอมรบและปฏบต ครมความคาดหวงและความตงใจสงนกเรยนมความส าเรจทงดานการเรยนและจรยธรรม ผบรหารมภาวะผน าสง ผบรหารและบคลากรในโรงเรยนปฏบตงานดวยฉนทมตร ผปกครองและชมชนมสวนรวมและสนบสนนกจกรรมของโรงเรยนเปนตน

2. เปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน ในภาพรวมพบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวาครทมประสบการณการท างาน 10-20 ป และมากกวา 20 ป จงไมสอดคลองกบงานวจยของ อสนย อจฉรยบตร (2546) ไดท าวจยเรอง บทบาทของผบรหารในการจดการเรยนการสอนในโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดสพรรณบรใชครวชาการ เปนกลมตวอยาง ผลการวจยพบวา การปฏบตตามบทบาทของผบรหารสถานศกษาทงโดยรวมและรายดานตามความเหนของครวชาการทกดานอยในระดบมาก การเปรยบเทยบการปฏบตตามบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการจดการเรยนการสอน ตามความเหนของครวชาการ พบวา การปฏบตตามบทบาทของผบรหารโดยรวมและรายดานตามความคดเหนของครวชาการทมประสบการณในการด ารงต าแหนงครวชาการ ไมแตกตางกน เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา มความแตกตางกน ส าหรบรายขอในแตละดานสามารถจ าแนกตามประสบการณการท างานเพออภปรายผลไดดงน

93

2.1 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณการท างาน ดานโรงเรยนคณภาพในภาพรวม พบวา แตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานต ากวา 10 ป มการปฏบตมากกวา ครทมประสบการณการท างาน 10-20 ป และมากกวา 20 ป จงสอดคลองกบกระทรวงศกษาธการ (2553) ไดมนโยบายเกยวกบการเปน “โรงเรยนคณภาพ” ตองมความพรอมดานคณภาพมาตรฐานการศกษาระดบสงตามเกณฑมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน โดยเฉพาะอยางยงผบรหารตองมคณภาพทงดานการบรหารและการจดการ เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา มความแตกตางกน ส าหรบในแตละดานสามารถจ าแนกตามประสบการณการท างานเพออภปรายผลไดดงน 2.1.1 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพของดานกายภาพ โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มประสบการณมากกวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป ทเปนเชนนเพราะ สถานศกษาควรมปายชอโรงเรยนดประจ าต าบล ทมองเหนงาย ชดเจน มอาคารเรยน อาคารประกอบ และหองปฏบตการทครบถวนมวสด อปกรณ ครภณฑและสอการเรยนรททนสมย มแหลงเรยนรทหลากหลาย เชน หองสมด 3ด หรอแหลงเรยนรทางธรรมชาต มการตกแตง ฝาหนง อาคารเรยน รวโรงเรยน อยางสวยงามและสามารถใชเปนแหลงเรยนรได มพนทส าหรบจดกจกรรมและพกผอนในโรงเรยนอยางเพยงพอ มสนามกฬา สนามเดกเลน อปกรณ เครองเลนตาง ๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน และมการวางผงอาคารเรยน อาคารประกอบ อยางเปนระเบยบ จงสอดคลองกบ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547, หนา 9-10) ไดมแนวคดเกยวกบบทบาทหนาทของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทสอดคลองกบเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 คอ สถานศกษาควรมจดการเรยนการสอน สภาพแวดลอม บรรยากาศการเรยนการสอนทเหมาะสมและสงเสรมกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ตลอดจนการปรบปรงและพฒนาคณภาพการจดการศกษาอยางตอเนอง ระดมทรพยากรเพอการศกษา รวมทงปกครอง ดแล บ ารงรกษา ใช และจดหาผลประโยชนจากทรพยสนของสถานศกษา และสดคลองกบ กระทรวงศกษาธการ (2546) ไดมนโยบายเกยวกบการดแลอาคารสถานทและสภาพแวดลอม ไดแก การบ ารง ดแลและพฒนาอาคารสถานทและสภาพแวดลอมของสถานศกษาใหอยในสภาพแวดลอมทมนคง ปลอดภย เหมาะสมพรอมทจะใชประโยชน ตดตามและตรวจสอบการใชอาคารสถานท และสงแวดลอมของสถานศกษาใหเกดความคมคาและเออประโยชนตอการเรยนร เปนตน 2.1.2 การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนคณภาพของดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากวา 20 ป มการปฏบตมากวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป ทเปนเชนนเพราะ สถานศกษาควรมครเพยงพอตามเกณฑท ก.ค.ศ. ก าหนด มครวชาเอก 5 สาระการเรยนรหลก ไดแก ภาษาไทย

94

คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร มการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญเพอการเรยนรตลอดชวต จดกจกรรมการเรยนการสอนเนนการอานออก เขยนได คดเลขเปน เปนทกษะพนฐานของนกเรยนทกคน จดท า จดหาและพฒนาสอ นวตกรรม เพอแกไขปญหาการอานไมออกเขยนไมได ผเรยนมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ คอความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย และผเรยนมคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ คอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทยและมจตสาธารณะ จงสอดคลองกบแนวคดของ จตพร ทงทอง (2555) ไดท าการศกษาสภาพและปญหาการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ าต าบล กลาววาการพฒนาบคลากรและผบรหารโรงเรยนมคณสมบตในการบรหารโรงเรยนดประจ าต าบลโดย มวฒทางการบรหารและผานการฝกอบรม สมมนาทางการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ าต าบลและมการจดครสอนไดตรงตามวชาเอกใน 5 วชาหลก ครบทกระดบชน อยในระดบมาก และสอดคลองกบ กระทรวงศกษาธการ (2546) กลาววา การพฒนากระบวนการเรยนร สงเสรมใหครจดท าแผนการจดการเรยนร โดยเนนผเรยนเปนส าคญ จดกระบวนการเรยนรโดยจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน ฝกทกษะกระบวนการคด การเผชญสถานการณ และการประยกตใชความรเพอปองกนและแกไขปญหา การเรยนรจากประสบการณจรงและการปฏบตจรง จดใหมการนเทศของครในกลมสาระตาง ๆ สงเสรมใหมการพฒนาคร เพอพฒนากระบวนการเรยนรตามความเหมาะสม

2.3 การเปรยบเทยบทกษะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามความคดเหนของครผสอนในโรงเรยนมธยมศกษา จงหวดกาญจนบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนท ามาหากน โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มประสบการณมากกวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป ทเปนเชนนเพราะ สถานศกษาควรจดใหมวทยากรทองถนมาสอนวชาชพในโรงเรยน วชาชพทสอนสอดสอดคลองกบความตองการของชมชน ผเรยนมทกษะพนฐานในการประกอบอาชพอยางนอย 2 อาชพ มผลตภณฑหรอผลงานของนกเรยนทเกดจากการเรยนร สามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง สามารถน าไปประกอบอาชพในอนาคตไดจงสอดคลองกบแนวคดของ กระทรวงศกษาธการ (2546) ไดมนโยบายเกยวกบการสงเสรมความรดานวชาการแกชมชน ไดแก การสนบสนนงานวชาการแกชมชน จดใหความร เสรมสรางความคดและเทคนค ทกษะทางวชาการ เพอพฒนาทกษะวชาชพและคณภาพชวตของประชาชนในชมชน ทองถน สงเสรมการแลกเปลยนเรยนร ประสบการณระหวางบคคล ครอบครว ชมชน และทองถน และการสงเสรมงานกจการนกเรยน ไดแก การด าเนนการจดกจกรรมนกเรยนและสงเสรมสนบสนนใหนกเรยนไดมสวนรวมในการจดกจกรรมอยางหลากหลาย ตามความถนดและความสนใจของผเรยน

2.4 การเปรยบเทยบทกษะของผบรหารสถานศกษามออาชพตามความคดเหนของครผสอนในโรงเรยนมธยมศกษา จงหวดกาญจนบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จ าแนกตามประสบการณ ดานโรงเรยนของชมชน โดยภาพรวมและรายขอ พบวา มความแตกตางกน นนคอ ครทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มประสบการณมากกวาครทมประสบการณต ากวา 10 ป และ 10-20 ป ทเปนเชนนเพราะผน าชมชนตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมใน

95

การวางแผน ปรบปรงและพฒนาโรงเรยน โดยมแผนการพฒนารวมกบโรงเรยนอยางเปนรปธรรม องคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมแผนในการระดมทรพยากร เพอเออประโยชนแกการจดการศกษาของโรงเรยน และมแนวทางชดเจนในการน าทรพยากรทไดไปพฒนา สนบสนน สงเสรม ศกยภาพผเรยนอยางมประสทธภาพ เผยแพร ประชาสมพนธผลการด าเนนงานไปยงชมชน และทกภาคสวน มการประกาศเกยรตคณแกผใหความสนบสนน ชวยเหลอการด าเนนงานของโรงเรยน จงสอดคลองกบ กระทรวงศกษาธการ (2546) ไดก าหนดใหมการสงเสรมสนบสนนและประสานงานการจดการศกษาของบคคล ชมชน องคกรหนวยงานและสถาบนและสงคมอนทจดการศกษา ไดแก การใหค าปรกษาแนะน า สงเสรม สนบสนนและประสานงานความรวมมอในการจดการศกษารวมกบบคคล ชมชน องคกร หนวยงานและสถาบนสงคมอนทจดการศกษาสงเสรมงานกจการนกเรยน ไดแก การด าเนนการจดกจกรรมนกเรยนและสงเสรมสนบสนนใหนกเรยนไดมสวนรวมในการจดกจกรรมอยางหลากหลาย ตามความถนดและความสนใจของผเรยน และมการประชาสมพนธงานการศกษา ไดแก การด าเนนการประชาสมพนธของสถานศกษาในหลากหลายรปแบบ โดยยดหลกการมสวนรวมของเครอขายประชาสมพนธ ขอเสนอแนะ

จากผลการวจยเรอง บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ผวจยมขอเสนอแนะตอบคลากรและหนวยงานทเกยวของในการด าเนนงาน ดงน 1. ขอเสนอแนะจากการวจย 1.1 จากผลการวจยพบวา บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 พบวาอยในระดบมาก ดงนนผบรหารจงจ าเปนตองพฒนาตนเองใหมภาวะผน า โดยการฝกฝนตนเองจากประสบการณการบรหารสถานศกษา 1.2 ผบรหารสถานศกษาควรมบทบาทเปนผน าการเปลยนแปลง มแรงจงใจ ใฝสมฤทธสง และมมนษยสมพนธทด และบรหารจดการสถานศกษาใหมปายชอโรงเรยนดประจ าต าบล ทมองเหนงายและชดเจน 1.3 ผบรหารสถานศกษา ควรมบทบาทและมสวนรวมในการเสรมสรางรายไดของนกเรยนในระหวางเรยนดวยตนเอง

96

1.4 ผบรหารสถานศกษาควรใหครผสอนมสวนรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมแผนในการระดมทรพยากร เพอเออประโยชนแกการจดการศกษาของโรงเรยนและมแนวทางชดเจนในการน าทรพยากรทไดไปพฒนา สนบสนน สงเสรม ศกยภาพผเรยนอยางมประสทธภาพ 2. ขอเสนอแนะของการวจยครงตอไป 2.1 ควรมการศกษาปจจยทสงผลตอภาวะผน ากบบทบาทของผบรหารสถานศกษาในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร 2.2 ควรมการศกษาปจจยทสงผลตอการพฒนาคณภาพการศกษา ในสถานศกษาขนพนฐานจ าแนกตามขนาดสถานศกษาเพอเปนแนวทางในการบรหารจดการทจงใจในการปฏบตงาน

97

เอกสารอางอง กนกภณฑ สวรรณ. (2553). ความพงพอใจทมตอการด าเนนงานตามโครงการหนงอ าเภอหนง

โรงเรยนในฝนของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3. ภาคนพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร.

กรมวชาการ. (2545). ทศทางของหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. วารสารวชาการ, 2, 17-30. กระทรวงศกษาธการ. (2546). คมอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล.

กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. ______. (2548). สรปสภาพปจจบนของการศกษา“นโยบายและแผนการจดการศกษาขนพนฐาน

12 ป” กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว. ______. (2553). คมอด าเนนงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามโครงการโรงเรยนดประจ าต าบล.

กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. ______. (2554). แนวทางการพฒนาคณภาพโรงเรยนดประจ าต าบล. กรงเทพฯ:

องคการสงเคราะหทหารผานศก. กานต กณาศล. (2542). การประถมศกษา. กาญจนบร: ภาควชาพนฐานการศกษา คณะครศาสตร สถาบนราชภฏกาญจนบร. ขวญเรอน มงอตม. (2544). ภารกจของโรงเรยน. คนเมอ สงหาคม 1, 2556 จาก

http://sps.lpru.ac.th คมสร มวงม. (2549). การประเมนโครงการโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

สระบร. ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร. งามพศ สตยสงวน. (2532). หลกมนษยวทยา. กรงเทพฯ: ภาควชาสงคมวทยาและมนษยวทยา

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. จตพร ทงทอง. (2555). การศกษาสภาพและปญหาการบรหารโรงเรยนของโรงเรยนดประจ า

ต าบล. วทยานพนธครศาสตรสาขาวชาบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. จรยา แกวสะอาด. (2547). บทบาทของผบรหารทมตอการจดท า และการใชหลกสตรสถานศกษา

ในสถานศกษาขนพนฐานชวงชนท 1-2 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา สถาบนราชภฏกาญจนบร.

จนทราน สงวนนาม. (2545). ทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา. กรงเทพฯ: ศนยปฏรปการศกษา.

จารณ ฐานวเศษ. (2549). บทบาทของผบรหารในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสราษฎรธาน เขต 3. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน.

http://sps.lpru.ac.th/script/author_info.pl?user_id=124

98

จราพร เอยมระหงษ. (2549). การด าเนนงานตามโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝนของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร . ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร.

จมพล หนมพานช. (2547). ผน า อ านาจ และการเมองในองคกร. มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ชชวาล ปญญาไชย. (2548). การบรหารจดการโรงเรยนโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝนในจงหวดเชยงราย. พษณโลก: มหาวทยาลยนเรศวร.

ชาญชย อาจณสมาจาร. (2541). การบรหารการศกษา. กรงเทพฯ: ศนยสอเสรม กรงเทพฯ. ชมพร แสงมณ. (2540). บทบาทสตรในการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบล กรณศกษา

อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธรฐศาสตรมหาบณฑต สาขาการเมองการปกครอง บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ณฎฐพนธ เขจรพนธและคณะ. (2545). การสรางทมงานทมประสทธภาพ. กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนก.

ดลก อภรกษขต. (2548). การบรหารโรงเรยนในฝนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม . นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร.

ดลลาภ ตาเล๏ะ. (2553). หลกการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน (SBM). คนเมอ สงหาคม 1, 2556 จาก http://www.thaigoodview.com/node/78472

ธงชย หลมทพย. (2548). ความสมพนธระหวางบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการสงเสรม การสอนกบศกยภาพในการจดการเรยนรของครตามแนวปฏรปการเรยนรใน สถานศกษาขนพนฐาน ชวงชนท 1-2 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏ กาญจนบร.

ธระ รญเจรญ. (2546). การบรหารโรงเรยนยคปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: ขาวฟาง. นพพงษ บญจตราดล. (2534). หลกการบรหารการศกษาทวไป. กรงเทพฯ: ภาควชาการบรหาร

การศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. นนทยา ตนศรเจรญ. (2546). เรยนรจากการท ามาหากน ของ ดร.โกวท วรพพฒน ในสานปฏรป.

ฉบบท 67 เดอนพฤศจกายน 2546 คนเมอมนาคม 25, 2557. จาก http://www.myfirstbrain.com/teacher_view.aspx?ID=16050

นพนธ กนาวงศ. (2526). หลกเบองตนเกยวกบการบรหารโรงเรยนและการนเทศการศกษา. กรงเทพฯ: พฆเนศร.

ปรเมษฐ โมล. (ม.ป.ป.). มตใหมของการบรหารสถานศกษาสการเปนองคการคณภาพ. คนเมอ กรกฎาคม 31, 2556 จาก www.skn.ac.th

ประพนธ สรหาร. (2541). หลกและระบบการบรหารการศกษา. ขอนแกน: ภาควชาการบรหาร การศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

http://www.skn.ac.th/

99

ประยร แจมจ ารส. (2548). การศกษาการปฏบตงานของผบรหารสถานศกษา ตามภารกจสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนครปฐม. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร.

ปรญญา สาระคนธ. (2547). บทบาทของผบรหารในการสนบสนนการจดการเรยนการสอนทเนน ผเรยนเปนส าคญของครโรงเรยนบานหวยหาน ส านกงานการประถมศกษาอ าเภอ เวยงแกน จงหวดเชยงราย. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

ปรชา รมโพธช. (2552). ความพงพอใจทมตอการด าเนนงานตามโครงการหนงอ าเภอหนงโรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร.

ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2546). การบรหารงานวชาการ. กรงเทพฯ: พมพด. พนม พงษไพบลย และคนอน ๆ. (2546). รวมกฎหมายการศกษาเขาสโครงสรางใหม

กระทรวงศกษาธการ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. พนส หนนาคนทร. (2524). หลกการบรหารโรงเรยน. กรงเทพฯ: วฒนาการพมพ พชรา ดหลา. (2549). บทบาทผบรหารสถานศกษาทปฏบตจรงและทพงประสงคในการสงเสรม

การปฏรปการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐานชวงชนท 1–2 สงกดส านกงานเขตพนท การศกษากาญจนบร. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร. พนธรตน วสญ. (2548). บทบาทของผบรหารสถานศกษาตอการพฒนาหลกสตรสถานศกษา

ตามความคดเหนของขาราชการคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1. วทยานพนธครศาสตรมหาบณทต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน.

พทยา เพชรรกษ. (2541). บทบาทของคณะกรรมการการศกษา การศาสนา และการวฒนธรรมจงหวดในเขตการศกษา 2. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ไพรตน ตนมง. (2541). การศกษาปญหาการปฏบตงานธรการโรงเรยนเชยงคาน อ าเภอเชยงคาน จงหวดเลย. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารสถานศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม. ภาสกร ผลเกดและคณะ. (2552). การศกษาปจจยทสงผลตอความส าเรจในการด าเนนงานของ

โรงเรยนในฝน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครสวรรค เขต 3. ปรญญานพนธ การศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร.

ยงยทธ เกษสาคร. (2545). ภาวะผน าและท างานเปนทม (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เอสแอนด กราฟฟก.

ราชบณฑตยสถาน. (2542). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: นานมบ๏คสพลบลเคชนส. รง แกวแดง. (2543). การปฏวตการศกษาไทย. กรงเทพฯ: มตชน

100

รงทวา แสงหรญ. (2541). บทบาทของผน าสตรทางการเมองในเขตกรงเทพมหานคร. ภาคนพนธ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

ฤทยวรรณ หาญกลา. (2547). การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดสพรรณบร. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต

สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร. วโรจน สารรตนะ. (2545). การบรหารโรงเรยนแบบกระจายอ านาจ. กรงเทพฯ: ทพยวสทธ. ศรนทร วงศสวสด. (2533). การศกษาการพฒนาบคลากรของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา จงหวดนครศรธรรมราช. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒสงขลา. สมเกยรต พรมชย. (2547). บทบาทของผบรหารในการสนบสนนการจดการเรยนการสอนทเนน

ผเรยนเปนส าคญของครโรงเรยนบานชยพฤกษ ส านกงานการประถมศกษาอ าเภอ เวยงชยจงหวดเชยงราย. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. สมเกยรต พวงรอด. (ม.ป.ป.). ธรรมาภบาลกบการบรหารโรงเรยนทมประสทธภาพ . คนเมอ

สงหาคม 1, 2556 จาก http://suthep.cru.in.th สมชาย เทพแสง. (2543). โรงเรยนคณภาพ: สานฝนใหเปนจรง. วารสารวชาการ, 20 (5), 20-23. สมบต บญประเคน. (2544). ผบรหารยคปฏรปการศกษาตามลกษณะ 5 ป. วารสารครขอนแกน,

1(2), 20-21. สมยศ นาวการ. (2545). การบรหารโรงเรยนแบบกระจายอ านาจ. กรงเทพฯ: บรรณกจ 1991. สมศกด คงเทยง และคณะ. (2543). เอกสารประกอบการบรรยายกระบวนการวชา EA 734

การบรหารสถานศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง. สมศกด พระเดชกง. (2548). การศกษาบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการปฏรปการจดการ

เรยนการสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ตามทศนะของผบรหาร สถานศกษาและครผสอนในสถานศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลย ราชภฏนครราชสมา.

สมหวง พธยานวฒน และคนอน ๆ. (2542). บทบาทของผบรหารในการสงเสรมใหครจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาศรสะเกษ เขต 1. วทยานพนธครศาสตรมหาบณทต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน.

สลกจตร ศรชย. (2547). การเปรยบเทยบการรบรของผบรหารและครผสอนเกยวกบบทบาทของ ผบรหารในการสงเสรมการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญในโรงเรยน สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาอางทอง. วทยานพนธครศาสตรมหาบณทต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา.

http://suthep.cru.in.th/

101

สานนท ทรพยเพม. (2550). ความตองการพฒนางานวชาการตามแนวทางปฏรปการศกษาของ ผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน ชวงชนท 1-3 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2547). คมอการปฏบตงานคณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2543). สาระส าคญของรางพระราชบญญต

ในสวนทเกยวของกบใบอนญาตประกอบวชาชพผบรหาร. กรงเทพฯ: ส านกงาน คณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

______. (2545). ผบรหารสถานศกษาตนแบบ 2544. กรงเทพฯ: ว.ท.ซ.คอมมวนเคชน. ส านกงานปฏรปการศกษา. (2545). รายงานปฏรปการศกษาตอประชาชน. กรงเทพฯ:

ส านกงานปฏรปการศกษา. ส านกงานเลขาธการครสภา. (2546). พระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา

พ.ศ. 2546. กรงเทพฯ: ส านกงานเลขาธการครสภา. สนรตน เงนพจน. (2548). การประเมนการบรหารโรงเรยนในฝน จงหวดนครปฐม โดยรปแบบการ

ก าหนดผลส าเรจอยางสมดลรอบดาน. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร.

สพล วงสนธ. (2545). การพฒนาโรงเรยนทงระบบเพอปฏรปกระบวนการเรยนร. วารสารวชาการ, 5 (7), 16-17.

สรศกด ปาเฮ. (2543). สมตการเปนนกบรหารการศกษามออาชพ. วารสารวชาการ, 3 (6), 70-74. เสนาะ ตเยาว. (2544). หลกการบรหาร (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. อสนย อจฉรยบตร. (2546). บทบาทของผบรหารสถานศกษาในการจดการเรยนการสอนใน

โรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดสพรรณบร. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อ าไพ ตรณธนากล. (2544). Bangkok software technology house. กรงเทพฯ: พมพด. อ าไพ อนทรประเสรฐ. (2542). ศลปะการเปนผน า. กรงเทพฯ: ศนยเอกสารและต ารา มหาวทยาลย ราชภฎสวนดสต. โอภาส ศลปเจรญ. (2548). ความเหนของผบรหารและครตอการมสวนรวมของชมชนในการ

บรหารงานวชาการโรงเรยนในฝน จงหวดสงหบร. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

Agthe, R. (1980). The elementary principals perception of their own and teacher role in, curriculum decision making. Dissertation Abstracts International, 40 (6), 3076-A.

Best, J. (1981). Research in education (4th ed.). Englewood Cliff: Prentice Hall. Berlo, D. K. (1966). The Process of Communication. New York: Holt Rinchart and

Winston.

102

Chui, L. (1997). A study of carry over effects in marketing (Scale response). Dissertation Abstracts International, 57 (11), 4834.

Cohen, M. (1982). Effective school: Accumulating research Find. America Education, 18, 13-16.

Cooley, C. H. (1922). Human nature and the social order. New York: Scribner. Desautel, R. A. (1978). Administrative role perceptions of North Dakota elementary

school principals as related to selected dimension of administrative function.Dissertation Abstracts International, 39, (University Microfilms No. AAD93-15947).

Getzels, J. W., & Guba, E. G. (1957, December). Social behavior and administrative process, School Review, 65, 423-441.

Gulick, L., & Urwick, L. (1963). Paper on the science of administration. New York: Institute of Public Administration.

Good, C. (1973). Dictionary of Education. New York: McGraw–Hill. Herse, R. (October 1982). How effective is your school. Education, 34-35. Homan, S. M. (1999). Promoting community chang: Making it happen in the

real world. Canada: University of Canada Press. Jolly, R., & Aritce, F. (1996). The effectiveness of second dary educational

Administration preparation programs at Kansas Regents Universities. Dissertation Abstracts Internationnal, 56, 4224-A.

Kenneth, L. (1998). Forms and effects of school based management. Education Policy, 6 (3), 25.

Krech, D. (1962). Individual in-society. New York: McGraw-Hill. Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities.

Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610. Linton, R. (1978). The study of man. New York: D. Apleton Century. Mead, G. H. (1934). Mind, self and society. Chicago: University of Chicago Press. Minding, O. B. (1986). The role of the secondary school principal as perceived by

secondary school principal in Sabah, Malaysia. Dissertation Abstracts international, 47, 103-A.

Nadler, D. L. (1988). Role of models in Organizational assessment In lawler, e.e. & seashore. S.E. (Eds.) Organizational assessment perspective on the measurement of organizational behavior and the quality of work life. New York: John Wiley & Sons.

Parsons, T. & Shils, E. A. (1951). Toward a general theory of action. New York: Harper & Row.

103

Person, J. L. (1993). An examination of the relationship between participative management and perceived institutional effectiveness in North Carolina community colleges. Dissertation Abstracts International, 53 (09), 3071-A.

Schiefelbein, E. (2000). Expect opinion as an instrument for assessing investment in primary education. CEPAL, 8 (72), 143-158.

104

ภาคผนวก

105

ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒในการตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย

106

รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจย 1. ชอ-สกล นายนนทพล พงษสรอย ต าแหนง รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขาวชา การบรหารการศกษา สถาบน มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 อ าเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร 2. ชอ-สกล นายสระ ก าเนด ต าแหนง ขาราชการบ านาญ วฒการศกษา การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาวชา จตวทยาพฒนาการ สถาบน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร สถานทท างาน โรงเรยนวดไรขง อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 3. ชอ-สกล นายจตรงค พรพทธรกษา ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยนบานดงโครง วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขาวชา การบรหารการศกษา สถาบน มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน โรงเรยนบานดงโครง อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

110

ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหเกบขอมลวจย

113

ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย

114

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ..................................................................................................................................... ค าชแจง

1. แบบสอบถามนส าหรบครผสอนในสถานศกษาทไดรบคดเลอกใหเปนโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

2. แบบสอบฉบบนจดท าขนโดยมวตถประสงคเพอสอบถามความคดเหนของครผสอนเกยวกบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

3. ขอความกรณาตอบแบบสอบถามทกขอตามความคดเหนของทาน ตามสภาพความเปนจรง ค าตอบของทานจะไมมผลกระทบใด ๆ กบงานของทาน แตผลทไดรบจากการวจยในครงนเปนประโยชนอยางยงตอการพฒนาโรงเรยนดประจ าต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

4. แบบสอบถามฉบบนม 2 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบสภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบ

ตรวจสอบรายการ (check list) จ านวน 1 ขอ ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบบทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ า

ต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประเมนคา (rating scales) 5 ระดบ จ านวน 40 ขอ

ผวจยหวงเปนอยางยงวาจะไดรบความอนเคราะหจากทาน จงขอขอบคณมาในโอกาสนดวย

นายอเทน ผาภมมา

นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

115

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง

บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ส าหรบผวจย ID

ตอนท 1 ขอมลเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงใน หนาขอความทตรงกบสภาพความเปนจรง

1. ประสบการณในการท างานของทาน 1

ประสบการณในการท างานต ากวา 10 ป ประสบการณในการท างานระหวาง 10-20 ป ประสบการณในการท างานมากกวา 20 ป

ตอนท 2 บทบาทของผบรหารในการบรหารงานโรงเรยนดประจ าต าบล ตามความคดเหนของครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ค าชแจง โปรดอานขอความในแบบสอบถามแตละขอแลวพจารณาตามความคดเหนของทานวา

สถานศกษาททานปฏบตงานอยนน มการด าเนนกจกรรมแตละขออยในระดบใด โดยท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบตามคดเหนของทาน ซงในแตละระดบการปฏบตการมความหมายดงน

ระดบ 1 ปฏบตนอยทสด หมายถง มการปฏบตนอยทสด (ปฏบตรอยละ 0-20) ระดบ 2 ปฏบตนอย หมายถง มการปฏบตนอย (ปฏบตรอยละ 21-40) ระดบ 3 ปฏบตปานกลาง หมายถง มการปฏบตปานกลาง (ปฏบตรอยละ 41-60) ระดบ 4 ปฏบตมาก หมายถง มการปฏบตมาก (ปฏบตรอยละ 61-80) ระดบ 5 ปฏบตมากทสด หมายถง มการปฏบตมากทสด (ปฏบตรอยละ 81-100)

116

ขอ บทบาทของผบรหารในการบรหารงาน


ระดบการปฏบต ส าหรบผวจย

5 4 3 2 1

ดานโรงเรยนคณภาพ 1

ดานกายภาพ มปายชอโรงเรยนดประจ าต าบล ทมองเหนงาย ชดเจน

2

2 มภมทศนสะอาด รมรน สวยงาม ปลอดภยเออตอการเรยนร

3

3 ม อ า ค า ร เ ร ย น อ า ค า ร ป ร ะ ก อ บ แ ล ะหองปฏบตการทครบถวน

4

4 จดหองเรยนและหองปฏบตการตางๆ เปนระเบยบ เรยบรอย สวยงาม

5

5 มวสด อปกรณ ครภณฑและสอการเรยนรททนสมย

6

6 มแหลงเรยนรทหลากหลาย เชน หองสมด 3 ด หรอแหลงเรยนรทางธรรมชาต

7

7 มการตกแตง ฝาหนง อาคารเรยน รวโรงเรยน อยางสวยงามและสามารถใชเปนแหลงเรยนรได

8

8 มพนทส าหรบจดกจกรรมและพกผอนในโรงเรยนอยางเพยงพอ

9

9 มสนามกฬา สนามเดกเลน อปกรณ เครองเลนตางๆ ทมคณภาพ มาตรฐาน

10

10 มการวางผงอาคารเรยน อาคารประกอบ อยางเปนระเบยบ

11

ดานคณภาพและมาตรฐานการศกษา

11 ผบรหารเปนผน าการเปลยนแปลง มแรงจงใจ ใฝสมฤทธสง และมมนษยสมพนธทด

12

12 ผบรหาร บรหารจดการแบบมสวนรวม โดยใชวงจรคณภาพ (PDCA)

13

13 มครเพยงพอตามเกณฑท ก.ค.ศ. ก าหนด 14 14 ครมจรรยาบรรณวชาชพและมการพฒนาตนเอง

อยางสม าเสมอ

15

117




5 4 3 2 1

15 มครวชาเอก 5 สาระการเรยนรหลก ไดแก ภ า ษ า ไ ท ย ค ณ ต ศ า ส ต ร ว ท ย า ศ า ส ต ร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร

16

16 จดกจกรรมการเรยนการสอนและกจกรรมพฒนาผเรยนใหแกนกเรยน

17

17 จดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญเพอการเรยนรตลอดชวต

18

18 จดกจกรรมชมนมหรอชมรมใหผ เรยนไดท ากจกรรมรวมกน

19

19 จดกจกรรมการเรยนการสอนเนนการอานออก เขยนได คดเลขเปน เปนทกษะพนฐานของนกเรยนทกคน

20

20 จดท า จดหาและพฒนาสอ นวตกรรม เพอแกไขปญหาการอานไมออกเขยนไมได

21

21 มผลสมฤทธทางการเรยนอยในระดบสง ไมต ากวาคาเฉลยของประเทศ ใน 5 กลมสาระหลก ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ และคอมพวเตอร

22

22 ผเรยนมสมรรถนะส าคญ 5 ประการ คอ ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคดความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวตและความสามารถในการใชเทคโนโลย

23

23 ผเรยนมคณลกษณะทพงประสงค 8 ประการ คอ รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตย สจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนการท างาน รกความเปนไทยและมจตสาธารณะ

24

24 ผเรยนมสขภาพกายและสขภาพจตด 25 25 มความเปนเลศ ดานดนตร ศลปะ กฬาและ

เทคโนโลย

26

118




5 4 3 2 1

ดานโรงเรยนท ามาหากน 26 มศนยการเรยนรอาชพใหนกเรยนไดเรยนร 27 27 จดใหมวทยากรทองถนมาสอนวชาชพในโรงเรยน 28 28 วชาชพทสอนสอดสอดคลองกบความตองการ

ของชมชน

29

29 มการสอนวชาชพทหลากหลายใหผเรยนไดเลอกเรยนในวชาชพทตนเองถนดและสนใจ

30

30 ผ เรยนมทกษะพนฐานในการประกอบอาชพอยางนอย 2 อาชพ

31

31 มผลตภณฑหรอผลงานของนกเรยนทเกดจากการเรยนร

32

32 สามารถสรางรายไดระหวางเรยนดวยตนเอง 33 33 สามารถน าไปประกอบอาชพในอนาคตได 34 ดานโรงเรยนของชมชน 34 โรงเรยนเปนศนยรวมใหบรการชมชนในการ

แสวงหาความรและบรการชมชนอยางตอเนอง

35

35 โรงเรยนใหบรการดานวชาการแกชมชนและเขารวมกจกรรมตางๆ ทชมชนจดขน

36

36 ผน าชมชน ตลอดจนทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการวางแผน ปรบปรงและพฒนาโรงเรยน โดยมแผนการพฒนารวมกบโรงเรยนอยางเปนรปธรรม

37

37 องคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมแผนในการระดมทรพยากร เพอเออประโยชนแกการจดการศกษาของโรงเรยน และมแนวทางชดเจนในการน าทรพยากรทไดไปพฒนา สนบสนน สงเสรม ศกยภาพผเรยนอยางมประสทธภาพ

38

38 เผยแพร ประชาสมพนธผลการด าเนนงานไปยงชมชน และทกภาคสวน

39

39 มการประกาศเกยรตคณแกผใหความสนบสนน ชวยเหลอการด าเนนงานของโรงเรยน

40

40 ชมชนใหการยอมรบ มความเชอมน ศรทธา สงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยน

41

119

ประวตผวจย

ชอ-สกล นายอเทน ผาภมมา วน เดอน ปเกด วนท 2 กรกฎาคม 2527 สถานทเกด จงหวดสพรรณบร ทอยปจจบน 12/1 หม 4 ต าบลหนดาด อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร 71180 ต าแหนงหนาทการงาน โรงเรยนบานดงโครง คร คศ.1 ต าบลหนดาด อ าเภอทองผาภม

จงหวดกาญจนบร ประวตการศกษา

พ.ศ. 2540 ประถมศกษา โรงเรยนบานกยแหย ต าบลลนถน อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร

พ.ศ. 2543 มธยมศกษาตอนตน โรงเรยนบานกยแหย ต าบลลนถน อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร

พ.ศ. 2546 มธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนรมเกลากาญจนบร ต าบลลนถน อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร

พ.ศ. 2548 ประกาศนยบตรวชาการศกษาชนสง วชาเอกพลศกษา สถาบนการพลศกษาวทยาเขตสพรรณบร

พ.ศ. 2551 ศกษาศาสตรบณฑต สาขาวชาพลศกษา สถาบนการพลศกษา วทยาเขตสพรรณบร

พ.ศ. 2557 ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

3 roles of administrators in one school for one …

Documents