2019 ? ???????? ??? ? editorial zumdan a pompitu pawl cu post-tribulationist tiah an ko. hih a...

14
2019 2019 Editorial: TONG NA THIAM NGAINGAI MAW? Mi hmuahhmuah hrangah damsung caan tawite nuam zetih hmandan thiam hi a manhla bik miangmo a si. Kan milaipi pawl hi zo an si khal le, kan hmurka ih suak kan tongkam ih zirin in duhdawt a silole in hua thei tihi kan theih cio mi a si. 1 4 Mi ih ngainat zawng tongkam thlum le mawi siseh, mi ih ngai nuam lo zawng tongkam sia le kha zetzet hi kan hmurka ihsin kanmai thu ih suakmi lawngte an si.Tong kan thiam taktak maw? Mi ih ngai an paih lo tongkam sia le kha zetzet pawl sawn maw, asilole milian siseh, mi farah bik khalin siseh theih an hiarmi tongkam, mi ih nin a theih lo mi tongkam thlum pawl khuimi sawn kha na hmurka ihsin na suakter ding? Mi hrekkhat cu n thiltha a si tih kan theihmi pawl kha tuah duh loin thil tha lo tiih kan theihmi pawl sawn kha kan tuah hrim thei theu. Zohthimnak ah sumpai khawldan thiam hi lennak hramthoknak a si ti thei na cingin khawlthei cuang loin kan hmangsuak thotho. Cun thil tha lo tuah hi Pathian in a hua ti thei na cingin kan tuahsal leuhleuhtheu. Cuti vekin tongkam tha le mawi hi zo hrang khalah a tha mi a si ti thei keukeu in kan hmangthiam thei theu lo mi hi thil poizet a si. Mi in an ngaimawh(hua) ding ti khal ruat lem loin tong hluahhlo tivek le mi ih ngaihar an timi tong meinei deuh kan hman theu mi tla khi mi in an theih veten zamrang zetin an tlansan vakvi theu. Tongkam tha lo le mawi lo hi a suanawk khal a ol zet ruangah kan tongsuak mi hi ralrinzet a tul. Thufim pakhatah , "Nitin kan hmang khal le a hriam thei lo mi cu naamte, nitin kan tong khal le thiam a theih lo mi cu "tong"a si a timi hi thudik a si. Mi thupi le mifim pawl cun, an hmin a than tikah zianghman an silo zia an thei aw deuhdeuh ih midang thawn remaw thei dingin mah le mah tuahthat awkdan an thiamih cumi cun tongkam mawi le tongkam thlum a irhsuak thei ti a si. Duhdawtmi unau, nang teh tongkam mawi le thlum na hmangthiam zo maw? nei.(Matt 26:26-30; 1Kor 11:17- 34). Hmaisa bik Jesuh' dungthluntu pawl, tuanlai Khristian pawl in Zarhpi ni ah Jesuh' thucah an hmang ringring(Tirh 20:7). Tuisan Khristian pawl inteh kan Bawipa Jesuh Khrih ih neta bik thucah Amah mang ringringnak hi kan tuah ringring ve maw? Jesuh cu Cathianghlim ih sim mi vekin a thi ih, an phum. Cun Cathianghlim ih sim vekin nithumnak ah thihnak nehin a thosal.Cucu rundamnak thuthangtha(gospel) a si .(1 Kor 15:1-4). Thihnak nehin a thawhsal hnu a dungthlun pawl hnenah vei tampi a langih neta bik thucah dang khal a cahbet. Cumi cu leitlun khuazakip ah fehin miphun hmuahhmuah hnenah thuthangtha sim in a dungthluntu ah tuah ding khi a si.( Matt 28:18- 20; Mk 16:15-16). Kan nundam caan tawite sung ahhin Jesuh' thucah amah hngilh lonak Bawipa zaanriah hmang ringring in mah le ti thei dan cio thawn thuthangtha phuang ringring uh si. Zaam Ro Lian(Ku Ku) Midland, Texas, USA. September, 2018 NAUHAKTE VEKIH PATHIAN UKNAK CO (Matt 18:3,4; Lk 18:16-17) By: Bro. Van Thawm Ling A kawngkai pawlin "vancung uknak ram sungah zo a tumbik kan si ding" ti thu an buaipi rero laiah Jesus cun cuhnak ih thupi sawn buaipi ding an neih lam theiter dingah, "thungai in ka lo sim: thinlung thlengaw in nauhakte bang tukih nan can lo ahcun vancung uknak sungah ziangti lam khalin nan lut thei lo ding"tiah a sim. A kawngkai pawlih ruahnak ahcun vancungram uknak thu thantu kan si ih, cuih sungah cun a lut cia kan si tiah an zum aw zet a bang. Vancung uknak thu hi Jesus hnen ihsin an thei ih an zum kan tithei ding. Amahlawngte cuih uknak sungih a tumbik si ding tla an cuh aw

Upload: duongdien

Post on 15-Jun-2019

216 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

Editorial:TONG NA THIAM NGAINGAI MAW?

Mi hmuahhmuah hrangah damsung caan tawite nuam zetihhmandan thiam hi a manhla bik miangmo a si. Kan milaipi pawl hi zoan si khal le, kan hmurka ih suak kan tongkam ih zirin in duhdawt asilole in hua thei tihi kan theih cio mi a si.

14

Mi ih ngainat zawng tongkamthlum le mawi siseh, mi ih ngainuam lo zawng tongkam sia lekha zetzet hi kan hmurka ihsinkanmai thu ih suakmi lawngte ansi.Tong kan thiam taktak maw?

Mi ih ngai an paih lo tongkamsia le kha zetzet pawl sawn maw,asilole milian siseh, mi farah bikkhalin siseh theih an hiarmitongkam, mi ih nin a theih lo mitongkam thlum pawl khuimisawn kha na hmurka ihsin nasuakter ding?

Mi hrekkhat cu n thiltha a sitih kan theihmi pawl kha tuah duhloin thil tha lo tiih kan theihmipawl sawn kha kan tuah hrimthei theu. Zohthimnak ah sumpaikhawldan thiam hi lennakhramthoknak a si ti thei na cinginkhawlthei cuang loin kanhmangsuak thotho. Cun thil thalo tuah hi Pathian in a hua ti theina cingin kan tuahsalleuhleuhtheu. Cuti vekin tongkamtha le mawi hi zo hrang khalah a

tha mi a si ti thei keukeu in kanhmangthiam thei theu lo mi hi thilpoizet a si.

Mi in an ngaimawh(hua) dingti khal ruat lem loin tong hluahhlotivek le mi ih ngaihar an timi tongmeinei deuh kan hman theu mi tlakhi mi in an theih veten zamrangzetin an tlansan vakvi theu.Tongkam tha lo le mawi lo hi asuanawk khal a ol zet ruangahkan tongsuak mi hi ralrinzet a tul.

Thufim pakhatah , "Nitin kanhmang khal le a hriam thei lo micu naamte, nitin kan tong khal lethiam a theih lo mi cu "tong"a si atimi hi thudik a si. Mi thupi le mifimpawl cun, an hmin a than tikahzianghman an silo zia an thei awdeuhdeuh ih midang thawn remawthei dingin mah le mah tuahthatawkdan an thiamih cumi cuntongkam mawi le tongkam thluma irhsuak thei ti a si. Duhdawtmiunau, nang teh tongkam mawi lethlum na hmangthiam zo maw?

nei.(Matt 26:26-30; 1Kor 11:17-34).

Hmaisa bik Jesuh' dungthluntupawl, tuanlai Khristian pawl inZarhpi ni ah Jesuh' thucah anhmang ringring(Tirh 20:7). TuisanKhristian pawl inteh kan BawipaJesuh Khrih ih neta bik thucahAmah mang ringringnak hi kantuah ringring ve maw? Jesuh cuCathianghlim ih sim mi vekin a thiih, an phum. Cun Cathianghlim ihsim vekin nithumnak ah thihnaknehin a thosal.Cucu rundamnakthuthangtha(gospel) a si .(1 Kor15:1-4). Thihnak nehin athawhsal hnu a dungthlun pawl

hnenah vei tampi a langih neta bikthucah dang khal a cahbet. Cumicu leitlun khuazakip ah fehinmiphun hmuahhmuah hnenahthuthangtha sim in a dungthluntuah tuah ding khi a si.( Matt 28:18-20; Mk 16:15-16). Kan nundamcaan tawite sung ahhin Jesuh'thucah amah hngilh lonak Bawipazaanriah hmang ringring in mah leti thei dan cio thawn thuthangthaphuang ringring uh si.

Zaam Ro Lian(Ku Ku) Midland, Texas, USA.

September, 2018

NAUHAKTE VEKIH PATHIAN UKNAK CO(Matt 18:3,4; Lk 18:16-17)

By: Bro. Van Thawm LingA kawngkai pawlin "vancung uknak ram sungah zo a tumbik kan

si ding" ti thu an buaipi rero laiah Jesus cun cuhnak ih thupi sawnbuaipi ding an neih lam theiter dingah, "thungai in ka lo sim: thinlungthlengaw in nauhakte bang tukih nan can lo ahcun vancung uknaksungah ziangti lam khalin nan lut thei lo ding"tiah a sim.

A kawngkai pawlih ruahnak ahcun vancungram uknak thu thantukan si ih, cuih sungah cun a lut cia kan si tiah an zum aw zet a bang.Vancung uknak thu hi Jesus hnen ihsin an thei ih an zum kan titheiding. Amahlawngte cuih uknak sungih a tumbik si ding tla an cuh aw

Page 2: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

2 3

Mi in ka rual! "tongkam nathiamthei lo tukih daiten um menaw" lo ti bang sehla ziangtin naruat ding? Thungai in kan ti a sile,kan sinak taktak cu nitin te ihkan tong ringsuak lawng hi kansi theu ho khaw! Cutin asile, miih ngaitlak tongkam mawi le zahum, tongkam thlum le tha nahmangthiam zo maw? Pupathufim ih "Tongkam tha siapiman" a timi hi a takin kan thiamngaingai maw? Thu relkhawmnakah siseh, Pathian thu simnak ahsiseh, thunuam reltlangnak khalahsiseh, thutha hlatha, mi ih ngaitlaksimsuak thei ding ahcun tong hizir a tul zetmi a si.

Leitlun ram thangso deuhpawl cun, mah'i pianpi tong rorizirh awknak an nei ih, mawizet lezahum zet le thlum le mawi te ihtong hmandan an zirh aw ' ti a si.Mah'i pianpi tong rori hman hikan zir lo a si ahcun 10% lawngkan thiam ih 90% cu zir a tul tinaka si. Kan pu le kan pa pawlin,"Na kaa a ong ih (or) a kawlawng ih na tong menmen a si hi"an ti theu mi hi thudik a si. Hnarhnuai ih kua tumzet kan neih mihi kilkhawi thiam loin kan duhduhkan luak vakvi theu hi a poi theinasa! Kum upa pawl cun, "Thu

na sim hlanah na kiangih umminung pawl zoh hmaisa ta aw"anti theu.

Tong kan ti tikah,' mah le mahbiak aw' ti thu a umdah lo ih,zothawn si maw biakawk khi a si.Curuangah kan tongsuak hlanahhitin mah le mah sut aw hmaisa tasehla:1. Ka tongsuak ding mi hi mi ihhuat zawng a si pang pei maw?2. Ka hrang le midang hrangahthathnemnak a um pei maw?3. Ka tongsuak ding mi hi mi inan ngai paih taktak pei maw? tivekin. Kum upa in, "khaw sarih dohnakin innhnen do a har sawn" anti a si. Ziangahtile, tongkam kanthiam lo ruangah nitin innhnen lehnatuanpi, innsang thawn mithmainuam lo zetih hmuh awk ringringcu thil harsa zet a si. Cuti asiruangah zianghmanlovekih lang tong hmandan ralrinthiam hi mikip ih zir tul mi a si.Thinlung thatlo ruangah si lointongkam hmandan kan thiam loruangah le ralrinnak cang kanthiam lo ruangah harsatnak kantong theu a si. Tongkam mawi lethlum siapi man cu a tikcu lehmunte ah hmangthiam dingin kanzir cio pei..

THUPI BIK MIANGMO THUCAH NETA BIK

Dam lo thi zik cuahco mipakhat ih neta bik thucah hi athupi zet le hmual a nei zet mi asi. Nu le pa pawl khalin an thihzik zawngah faale pawl thu ancah, ro an zem theu. Cucu faa lepawl hrangah nu le pa ih neta bikthucah a si ih a thupi bik miangmoa si.

Khual hlapi tlawng ding , reipihmu aw lo ding tivek caan khalahthen awk zik teih neta bik thucahhi a thupi hleice. Thuthimnak ah:Fala le tlangval an duh awk zetlai ah, rin lo piin a tlangvalpa cukhual hlapi ah tlawng, kum thumsung rei ding a si. A khualtlawnzikte ah a duhdawt zet mi a falahnenah,"Rin umtein maw" tiahthucahnak a neih hnu ah afehsuak.Cuti cun a fala nu cunkum thum sung rinumten a hngak.Anih hi a duhnung zetmi fala a si.

Kan Pa Pathian in milai pawlhrangah tumtahnak a neihcia zovekin tikcu t inmi a kimtikah.Jesuh cu minung ah a rungcang.

Cumi cu Pathian ih milai hrang

kumkhaw daih a tumtah mi a si.Kum reipi lai ihsin Jesuh a rat dingthu profet pawlin an au, an phuangrero zo. A taktak in Jesuh cuminug ah a rung cang ih Pathianih minung mithianghlim pawl,profet pawl ih an phuan mi cupakhat hnu pakhat Amah ah afamkim vivo.

Jesuh in leilung tlunah kumthum le hrek lawng Pathian thuzirh le phuangin caan a hmang.Cathianghlim sungih nganciavekin Jesuh cu leilungtlun minungpawlih sualnak hrangahraithawinak ih pe aw in a thihnakding caan, a caan neta bik athleng. Minung pawl hrangah atihnung bik le a har bik mithinglamtah parah thihnak tiang atuar. Kan hrangih a tuarnak ataksa le kan sual kholhfainakhrangih a luangsuak mi a thisencu hngilh men dingin a sianghrimhrim lo. Curuangah, " Amaitaksa ai ah thilnu tel lo sang le athisen ai ah cabitti hmang ringringdingah neta bik thucahnak a

Page 3: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

58

phah theunak kan hmu thei (Mtt20:20-24). Asinan vancunguknak thu an theih dan a diklonak le an thu ruah dan dik lokha kawk phahin,Jesus in,vancung uknak ram hi ka co ciatin ruat aw hlah uh" ti zawngin asim hai. Hi tawkih Jesus ih simmi thuhi tui san minung pawl hrang khalah kan tul zet mi a si. Ziangahtile,vancung uknak hi a thu theihnakmenih co theimi a si lo; cuih thuhlaaupitu sinak ruang khalin co atheih fawn lo. Lung thleng innauhakte bang tukin can tiklawngah luhsian a si. KanBawipa Jesu's ih "Thuhmihlawnthil le A man a khung zetmiKepti lung" a tahthimnak ihsin kanhmuhthei mi cu: "lothlo pa in a losungih thuhmi hlawnthil a tonveten 'ka ta a si zo' a ti hngal lo.Cule Kepti lung mankhunghawltupa khalin a hmuh le veten 'ka ngahzo' a ticih ve lo. Inn ahan tlung veve ih an neihmihmuahhmuah zuarin an lei veveti a si. Hi tahthimnak ihsin kanzirthei mi cu, vancungram uknakih man cu a tam/mal lam si loin

neihmi hmuah zuarih lei a theih timihi a si. Cule kan neihmi hmuahhmuah kan zuar(hloh)theh taktaktheinak hmun cu thihnak hi a si. Jesus in, "Hrinsal na si loahcun Pathian uknak sungah nalut thei lo ding"a ti tikahNikodemus cun lei tisa lamin aruah ruangah theithiam loin lemangbang zetih a um vekin,"thinlung thleng awin nauhaktevekih nan can lo ahcun vancunguknak sungah nan lut lo ding'timithu khalin mi tampi a mangbangterve. Nikodemus khalin Jesus ihsimmi kha lei tisa lamin a ruah tikaha cangthei lo tin a hmu. Curuangahhi thu khalah Jesus in lei tisa laminnauhakte va cansal asilolenauhakte vekih um ding lam sisawn loin thlarau lamah nauhaktevekih um ding ti thu sawn a simmia si. Thlarau lamah nauhaktevekih va cangsal ding ahcunthlarau lamih hrinsalnak lawngina cangthei a si. Kan thulu ah kan kirsalasile,"pathian uknak ram hinauhakte pawlih ta a si ti thu asim hnuah Jesus ih a simbeet micu,"nauhakte bang tukih Pathianuknak ram a cohlang lotu cu cuih

ah thianglawr a um ding tin an zum. Cuih zumdan a pompitu pawl cuMid-Tribulationist tiah kawh an si.

3) Zarh 70nak a cem hnu ah thianglawr a si ding timi zumdan: Hizumdan a pomtu pawl cun zarh 70nak( zarhkhat) ih then netakumthum le hrek a cem tik lawngah thi anglawr a um ding tin an zumve. Cuih zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko.

Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdanpompitu an tambik ti a si. Mid - Tribulationist pawl Daniel zarh 70thawn peh parin hitin an zum. Cun Daniel zarh 70 ih zarh netabiknakkum 7 cu a hmaisa kumthum le hrek le a neta kumthum le hrek tiahthenhnihin then a si an tiih, cuih caan sungih thil umdan ding tiih anzumdan pawl cu a tanglam vekin a si.

a) A hmaisa kumthum le hrek sungih thil umdan ding pawl:i) Khrih dodaltu(Anti-Christ) pawlih hohatnak in leitlun pumpi huapAcoyah pakhat in a ding thlang dingih an khawpi cu Jerusalem ah a siding an ti.

ii) Leitlun pumpuluk ah paisa pakhat an hmangtlang dingih, ahmangtheitu ding pawlih kut le calah hminsinnak khen a si ding.Cuihhminsinnak a neilo pawlin thil zianghman an zuarthei lo dingih, an leitheifawnlo ding an ti.

iii) Kamsang pahnih(Moses le Elijah)in buri hnipuan hrukin ahmaisakumthum le hrek sung thu an sim ding.

iv) Cuih caan sungah kamsang pahnih cu sahrang in a that dingihJerusalem biakinn sung rori ah fihnungza thilmak a tuah ding. Amah lemah khrih ka si tiah a phuang aw dingih thawinak le thilhlan pawl acemter ding an ti.

Page 4: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

6 7

uknak sungah ziangti lam hmanina lut lo ding'ti a si. Hi thu theihfiangnak dingah hmaisa bikih ruaha tulmi cu naute pawlin ziangtivekin Pathian uknak an co? timikhi a si. Hi tawkih "co"timitongfang hin zuamnak ih ngah lamsi loin covo co, ro vekih co ti lama khihhmuh. Ram pakhat ih rammi sinakcanvo thuhla ah canvo ngahtheidan dangdang a umnan apakhatnak cu sulphum canvo(bith right) a si. Kawlram sungihsin hrin kan si ruangah Kawlrammi sinak hi kan canvo hrimhrim asi. Cuvek thiamthiam in nauhaktepawlih Pathian uknak ram ancodan khal a si ve.ZianmgahtilePathian ih semsuah mi an si(Saam127:3;139:13-16)ruangahPathian uknak ram cu anmaicanvo a si hrimhrim.Milaihmuahhmuah in nauhakte kan silaiahcun Pathian ih ta kan si theh iha uknak sungah canvo kan neitheh a si. Asinan sia le thatheithiam in mah'i duhmi hriltheidinhmun kan si cin in sualihthlemnak sungah kan tla ih thlaraulamah mithi ah kan cang theh (Efi2:1-5; 1Kor 15:22). CuticunPathian uknak sungih kan canvokhal a thi ve.

Sikhalsehla, Pathian in azaangfahnak thawngin cuih rammisinak kan cosal theinak dinglamzin in tuahsak. Cucu Pathianinnsang sungah hrinsalnakthawngin a si. "Hrinsal"timitongfang hrimhrim hin Pathianinnsang sungtel kan si dah zo ti alang fiangter nasa. Pathianinnsang ah sungtel a si dah lotucu "hrinsal"tiah kawh a theih lo.Pathian in Amai innsang sungaha semsuah dah nan kanmai duhhrilnak thawn sualnak kan tuahtikah cuih kan sualnak in Pathianhnen ihsin in thencat ih thlarau lammithi ah kan cang.(thlarau thihnakcu Pathian thawn thenawknak asi).Asinan Pathian cun in duhdawtlai thotho ih amai minung sisal dingin duh ruangah amai innsangsung ah hrinsal kam si thei danding khua in khangsak. Cucu tidaile Thlarau thawn hrinsal mi si inamai innsang sungih naute (thlaraulam) va cansalnak hi a si. Jesus in Nikodemus hnenah,"mi zokhal hrinsal a si lo ahcunPathian uknak sungah a lut thei loding" ti ih a simmi le a kawngkaipawl hnenih, " zokhal nauhakte

bang tukin Pathian uknak ram acohlang lotu cu cuih uknaksungah a lut thei lo ding"a timi hithu hmunkhat a si. Nauhaktepawl cu Pathian ih semsuah misinak ihsin thil thalo tuahin antlaksiat hlan sung cu Amaifahniang an si hrih ruangah Amaiuknak sungah canvo an neihvekin sualnak ruangah a innsangihsin tlanhlo(thi) zo pawl khalinAmai khuakhansaknak bangin

DANIEL ZARH 70(Dan 9:20-27)

Daniel zarh 70 thu thawn peh parin kum 2000 a kim hlan sunghmuahhmuah cu hiti hin an zirh aw.. Atu hi zarh 69nak ah kan um ih,a rei hlanah(mihrekkhat in kum 2000 ah) hi zarh 69nak a cem dingihzarh 70nak ah kan lut thlang ding an ti.. Amah lawngte, thianglawr aum ding timi thupom zirhnak ruangah a tanglam vekin zumdanphunthum a suak. Cui zumdan pathum tla cu:1) Zarh 70nak a thlen hlanah thianglawr a um ding timi zumdan: Hizumdan a pompitu pawl cu Pre-Tribulationist tiah kawh an si.

2) Zarh 70 nak zarhkhat ih a lai hrawngah thianglawr a um ding timizumdan: Hi zumdan a pomtu pawl cun zarh 70nak zarhkhat khathen hnih in then a si ih, Cathianghlim in, "nikhat cu kumkhat thawn abang aw' a ti ruangah zarhkhat ih ni sarih cu a kumin kum 7 tinak asi. Cui kum sarih(zarhkhat) ih a hrek kum thum le hrek a cemzawng

tidai le Thlarau thawn a innsangsungah hrinsalnak coin A uknaksungah canvo an neisal theivenaka si.

Hi tidai le Thlarau ihhrinsalnak hi milai ruahdan leduhdan hnongin Pathian duhdana thlun(tuah)tu pawl cun Pathianuknak cu ro ah an co lan ding a si(Mtt 7:21). Pathian duhdan thlundingah hi cahram ihsin ka lo sawmhai.

Page 5: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

912

v) Ahmaisa kumthum le hrek a cemzik zawngah Khrih cu athawmliannak thawn, Pathian tawtawrawt au aw thawn van ihsin arung tumsuk dingih a thicia mithianghlim pawl cu a thotersal ding; cuna nungdamlai pawl cu kan thlengaw dingih amah thawn umtlang dinginvan ah laakso(thianglawr) in kan um ding an ti.

b) Aneta kumtrhum le hrek sungih thil umdan ding pawl:i) Thianglawr ih a teltu pawl cu van mero parah Tuufa no mopuai kanhmang tlang ding.

ii) Sahrang hminsinnak a nei lotu pawl le Sahrang hminsinnak a neikar lakah doawknak nase zet a um ding.Armageddon an timi cu athleng ding.

iii) Pathian thinhennak cu miphunkip lak ihsin sahrang le a zuk abiatu,an kut le an calih sahrang hminsinnak a neitu pawl parahburhthlakin a um ding.

iv)Israel miphun sungin hrilcia 144000 pawl cun Tuufa no le Moseshla remin an sak dingih leilungpi cu kan Bawipa le Khrih ih ramah acang zo ti an phuangsuak ding an ti.

v) Cuih aneta kumthum le hrek a cem tikah kum 1000 uknak in apehlan ding an ti.

Hi a tlunih kan tarlangmi zumdan dangdang kan theih theumi in alo bumngah lonak dingah le Daniel Zarh 70 thawn peh parin thudikkan theihfiangnak dingah hi thu hi ka ngansalnak a si.

Judah mipawl an khawpi le Jerusalem biakinn tungdingsal dinginBabilon or Persia ihsin an ram an kir kha BC 457 kumah a si.Curuangah Daniel zarh 70 khal cuih kum ihsin siarthok ding a si.Zarhkhat ah ni 7 a umih zarh 70 cu a ni kan tuat asile 70x7=490 a

Pathian thawn siseh nan tawng awih na neh ruangah na hmin cuIsrael ti a si pei" tiah a ti. CuleJakob in fapa hleihnih a nei ih Is-rael hrin hleihnih thlahsawngtu ahan cang. Cuticun Israel ih faalepawl cu Izip ramah an vai. Izipan um sungah an pungzaideuhdeuh ih miphun tumpi ah ancang. Sihmansehla Pathian hmaiah an sual tuk ruangah Pathian inIzip salah a ret. Kum 400 hnuah Pathian in Abraham hnenih thua rak kamcia vekin Israel mi pawlcu Izip ihsin a runsuaksal. Mosesin a hruai hai ih Kanan ram paninan feh. Kum 40 sung nelrawnramthing ah an vakvai. Cumisungah Pathian thupek ngai duhloin anmai duh hrilnak thawnmilem t la an biak men.Curuangah Izip ihsin an suah laiih tel pitling cia pawl lakah Joshuale Kaleb siar lo cu Kanan ramahthleng loin hram lakah an thi thluh. Cuticun Pathian ih lungthlitumcu a fehtlang vivo ih ahmaisaThukam(thukham hlun)sanahJakob hmin cu Israel tiah thlengincuih Israel ih cithlah pawl cu amaibul neih miphun ah a hril. Cuvek

thotho in 1 Pet 1:20ah Peter in,"Khrih cu leilung sem hlanahPathian ih hrilcia mi a si zo ih atunanmah ih hrangah netabik caanahhin Pathian in a langter mi a si"a ti. Cule Paulin, "Khrih cuhlawnthil sunglawi bangin thuhmile khummi Pathian ih fimnak letheihnak hmuahhmuah on theinaktawhfung bangtuk a si."a rakti(Kol 2:3).

Pathian cun leitlun minungpawl hrangah ziangtinkim khua arak khangzo nan kan hrangih aremruah mi Khrih khazianghman ah siar loin kanmaiduhnak sawn kan thlun theu.Kolosa 2:8nak ah, " Ralring in umuh! Minung fimnak, zianghmansantlainak neilo, pakhat le pakhatbumawknak fimnak hmangtahrat in zohman in salah lo tuahhlah hai seh. Cubang tuk fimnakcu Khrih hnen ihsin a ra mi a silo; minung zirhnak in siseh, vantlolak le lei kar lakih uktu thlarausiava pawlih thuhla zirhnak insiseh, a ra mi a si.

Cuvek lak ihsin kanluattheinak dingah Jesuh'ithuzirhmi kan thlun a tul. Jesuh

Page 6: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

10 11

kim.Cuih ni 490 cu Ezekiel 4:6 le Mipumsiar 14:34 ah nikhat cukumkhat thawn a bangaw' ti asiruangah ni 490 cu kum 490 thawn abangaw tinak a si. Cathiang in Judah mi pawl Babilon suahsaninJerusalem ih an kirsal ihsin thokin simsungnak, hmuhsungnakhmuahhmuah a kimthehnak dingah kum 490(zarh 70) khiah a si zo ati.(Dan 9:24) Cuih kum 490 or zarh 70 cu a tanglam vekin then thuminthen a si.

Thenkhatnak: Zarh 70 thenkhatnak cu zarh 7 a siih, a kumin kum49 tinak a si. Hi kum 49 sungah Judah mipawl cu Babilon ihsin Jerusa-lem ah an kirsalih biakinn an saksal.Asinan an ralpawl in an hnaihnokrinrring(Ezk 4:1-6;Neh 4:1-5;15)

Thenhnihnak: Zarh 70 thenhnihnak cu zarh 62 a siih, a kumin kum434 tinak a si. Hi kum 434 le ahmaisa kum 49 kan kom asile kum483 a kim. Cuih kum 483 cu BC kum 457 ihsin kan siar vivo asileAD 30kum Jesuh' tihnimnak a laakih mipi hmai hnatuan a thok kumaha kim.

Thenthumnak: Zarh 70 thenthumnak cu zarhkhat a siih, zarhkhatah ni 7 a um ruangah a kumin kum 7 tinak a si. Cule zarhhrek kum 7ih a hrek kumthum le hrek tinak a si. Cuih kumthum le hrek cu AD 30ihsin kan siar asile AD 33 ah a kim.

Daniel in zarh 62 hnu ah Khrih cu thah a si ding; cuih zarh ih alaifang ah thawinak pawl le thilhlan pawl a cemter ding tin a simciabangin AD 33 kumah Jesuh cu thinglamtah parah an that ihzianghmuahhmuah cu a kim theh a si. Curuangah Daniel zarh 70 hi athlenglai ding mi siloin a thlengkim thehzo mi thu a si.

PATHIAN IH LUNGTHLITUM By: U Hrin Kheng

Mi hmuahhmuah in Eden tluksiatnak ihsin leitlun mi hmuah hmuahkan sual theh kan ti ih a dik a si. Cumi phenah ruah ding a um ih cumicu ziang a si kan ti asile: Semtir 2: 15-17 sungah Bawipa Pathian inhmuan kilkhawitu ih a retmi Adam hnenah, "Hmuan sungih thingkungtinkim hi zalen zetin na ei thei. Asinain sia le tha theihnak thingkung cuna ei lo pei; ziangahtile cumi na ei asile na ei ni rori ah na thi tengtengding' tiah thu a pe.

Asinan neta ih a sersiam minunau in rulpi ih bumnak cu a raklung ih sia le tha theihnakthingkung ih rah cu a lawh ih aei, cun a pasal khal a pekih anihkhalin a rak ei ve. CuruangahPathian hmai ihsin hmuan ihthingkung lakah an relh. Tongdangin kan sim asile Pathian hnenihsin an tlan. Cutikah Pathian inAdam cu a ko ih a hnenah , khuiah na um? a ti.Adam in hmuansungah na thawm ka thei ih,taklawng ka si ruangah ka tih ihka relh a si, a ti. Cule anih in, zoin taklawng na si ti cu a lo sim?Na ei lo ding tiih thu ka lo pekmithingrah kha na rak ei maw si? ati. Cuticun Pathian in rulpi siseh,Adam le Evi siseh, a camsiat hnuah Adam le Eve cu Eden hmuanihsin a dawisuak.

Semtir 1:27-28 kan siar tikahPathian in amai' hmuihmel kenginminung a sersiam, Pathian in amaihmuihmel kengin mipa le nunau asersiam hnu ah mal a sawm haiih,"Ci thlah uhla karhzai uh, leilunghi luahkhat uhla uk uh a timi kanhmuthei. Cuticun Adam ih tefasinsan hleiriatnak Terah sunginAbram a suak. Cule Abram infapa Isak a nei. Isak in Esau leJakob a nei. Zankhat ah mipakhat in Jakob cu zingkhawvang zik tiang a buanciamco. Cutikah mipa in, " i thlahaw, khua a van zik thlang hi!" tiaha ti. Sikhalsehla Jakob cun, " ithlawsuah lo ahcun ka lo thlah loding," tiah a ti. Cule mipa in, " Atuthok ihsin na hmin cu Jakob a sinawn lo pei. Milai thawn siseh,

Page 7: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

1316

in,"Ka thuzirhmi nan thlun ahcunkeimai dungthluntu ngaingai nansi ding; thutak nan thei dingih cuihthutak cun a lo luatter ding"tiah ati(Jn 8:31-32). Cuti asile thutakcu zo a si?

Jesuh in, "Keimah cu lamzinle thutak le nunnak ka si. Keimahihsin siar lo zohman ka Pa hnenahan thlengthei lo"tiah a ti (Jn 14:6).

Kolosa 2:14-15 kan zoh asilePaulin," Kan sual leiba ngannakcazin cu a sungih ummi, mi atemtawntu daanterek pawl thawnthinglamtah parah khencih tahratin a phiatfai theh zo. Cule thlarauuktu pawlih huham le cahnak tlacu thinglamtah ihsin a siatbal thehih mi hmuahhmuah hmuh dingahral kaihmi sal senpi hmai ih an hruaitheu bangin a hruai hai a si a ti.

Cuti asi ruangah Pathian ih akawhmi pawl in Pathian ih akamcia mi kumkhua thlawsuahan co theinak dingah thukam tharangaihtuahtu cu Khrih a si. Cumia si theinak cu Khrih a thihnakthawngin a si. A thihnak inahmaisa thukamnak hnuai an um

ih leilung ruangpum a um.Vancung ruangpum sunlawinak leleilung ruangpum sunlawinak cua dang aw. Mithi pawl thihnakihsin thawhtersal an si tikah cubang tuk an sive ding. Taksa pumcu phum a si tikah a thi theimi asi; thawhtersal a si tikah a thi theilo mi a si ding. Phum tikah taksapum a si; thawhtersal a si tikahthlarau pum a si ding. Taksa puma um bang tukin thlarau pum khala um a si.(1Kor 15: 40, 42, 44).

Ka u le ka nau tla, ka sim micu hitin a si: thi le sa cun PathianUknak a cothei lo ding; cule a thithei mi in a thi thei lo mi cu a cothei fawn lo ding. A dikmi thuthuphi ngai hnik uh: kan zatein kan thitheh lo ding; sikhalsehla, neta biktawttawrawt an tum tikah mitthepkarah kan thleng aw theh ding.Ziangt in t ile tawtawrawtawthawng a than tikah mithi pawlthawhtersal an si dingih annih cuan thinawn lo ding. Cule kannihpawl cu thleng theh kan si ding(1Kor 15:50-53).

Paulin Thesalonika khua ih aummi Khrih ih kawhhran a unaupawl hnenah hitin ca a hei

kuat."Ka u le ka nau tla, beiseinakziang hman nei lo ih riahsia in aummi pawl vekin nan um lonakdingah a thi ciami pawl ih thuhlaah thutak nan theih ding hi ka duha si. Jesuh cu a thi ih a thosal tikan zum; curuangah Jesuh zumiha thi mi cu amah thawn hmunkhatah Pathian in a thoter ding tikan zum.

Atuih ka lo zirhmi hi kanBawipa ih zirhmi a si: kan Bawipaa ratsal tikah kannih a nungmipawl hi a thi ciami pawlih hlanahkan feh hmaisa lo ding. Van ihsinBawipa ih thupeknak aw a thangding, van ih vanmi upabik aunakaw a si ding. Pathian ih tawtaw-rawt aw-thawng a thang dingihBawipa cu vancung ihsin a rungtum ding. Khrih a zumtu a thi ciamipawl an tho hmaisa ding; culekannih a nunglai mi pawlin a thohmaisa pawl thawn van merolakah Bawipa kan hmuak ding.Cuticun kumkhua in Bawipathawn kan umtlang ding.Curuangah hi thu in pakhat lepakhat hnem aw uh(1 Thesalon4: 13-17).

Cuti a siruangah Khristian

lai ih an sualnak sung ihsin aluatter. Ro cah thu kan ti ahcunro cahtu a thih hnu lawng ih thlunding a si; ziangahtile a nun laiahcun a ro cah mi cu hman a theihlo; a thih hnu lawngah hman a si.Curuangah a si thukamnakhmaisa deuh hrang hmanah thisenthawn lawngin sullam a neihnakcu!( Heb 9:15-18).

Curuangah u le nau pawl,Jesuh thihnak thawngin HmunThianghlim Bik sungih luhtheinak luatnak famkim kan neizo. Amah in puanzar thlek tahratin lamzin thar, lamzin nung inonsak zo. Cuih puanzar cu amahih taksapum( a kawhhran) kha asi. (Heb 10:19-20). Cuih lamzinthar le nung a zawhtuhmuahhmuah in Hmun ThianghlimBik (kumkhua nunnak )sungah anlut ding a si.

Himi hmuahhmuah hi leilungsemtir ihsin Pathian in a raktumtah cia mi kumkhaw daih alungthlitum a si. Hi cahram a siartunan zate Pathian in lo thlawsuahhram seh. Amen.

Page 8: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

14 15

THIH THLANGAMNAK Pu Kap Bil(tleicia) ih Note book ta

maw, ngah lo? asilole rundamnakkan co maw co lo ti hi a si.Ziangahtile, zumtu, rundam faapawlih nunram cu Baibol in atanglam vekin a sim a si.

Jesuh in a dungthlun pawlhnenah, "Thinlung har le beidongin um hlah uh. Pathian zum uhla,keimah khal i zum uh. Ka Pa ihinn ah innkhaan tampi a um ih nanhrangih umnak rem dingah ka fehding. Cutiin si hlah sehla hiti in kalo sim lo ding. Cule ka feh ih nanumnak ka rem ngah hnuah karasal dingih ka hnenah ka lo hruaiding; cuticun ka umnak ah nanum ve ding. Ka fehnak dinghmunih lamzin cu nan thei ko ,"tiah a ti (Jn 14:1- 4).

Paulin Rom khua ih ummiKhrih ih kawhhran sungtelpawlhnenah, " Kan nun a si le Bawipaih hrangah kan nung; kan thihkhal le Bawipa'i hrangah kan thi.Kan thih ah siseh, kan nunah sisehBawipa'i ta kan si" tiah thu a cahhai (Rm 14:8)

Paulin thawng sung ihsinFilipi khua ih um Khrih ihkawhhran a unaupawl hnenah,."Ka duh bikmi le ka hngak hlap

zet mi cu tuanvo ka neihmi hituahsuak hram ningla, cule ziangtikcaan khalah ahleicein atu fanghrimhrim ahhin, ralthatnak thawnkhat tahratin ka nunah siseh, kathih ah siseh, ka thinlung ka taksazate thawn Khrih hi upat hmaihngalnak pethei ningla tihi a si.Nun timi hi ziangso a si? Kei kahrangah cun nun cu Khrih a si.Curuangah thih khal le a hlawksinsin " tiah a sim (Filipi 1:20-21)

II. Khristian pawl cu nungdingih thi kan si:

Jesuh in Martha hnenah, "Keicu thawhsalnak le nunnak ka si.Zokhal keimah i zumtu cu thihmansehla an nungsal ding.Zokhal keimah sungah a nungmile i zumtu cu an thi nawn lo ding.Himi hi na zum maw? tiah a sut(Jn11:25).

Mihrek in," Ziangtin so mithipawl cu thawhter an si ding?Ziangvek rungpum so an neihding? tiah nan sut ding. Mi-aapawl! Leilung sungih thlaici nan tuhtikah a thih hmaisa lo ahcun a khodah maw si? (1Kor 15:35-36)

Cule vancung ruangpum a um

Thuhmaihruai:Minung pawlin leitlun thuhla

ah siseh, pursum leilawnnaklamah siseh, mifim mithiam,milian mi neinung pawl le thilremcaang theithiam mi pawl khikan upat, kan thupitter zet theu.Sihmansehla, cutivek mifimmithiam, milian mi neinung, thiltithei zetzet pawl khal an tikcu akim cun an thi thotho. An fim anthiamnak, an lennak le an thiltitheinak pawlin ziangthathnemnak hman a nei lo.Thihnak in mi farah, mifim, miliana thleidang cuang lo. Thihnak hiPathian ih kumkhua daih thiltumpakhat a rak si.

I. Khristian pawl cu thi dingihnung kan si:

Sersiamtu Pathian in mipahnenah, " leidip ih tuah mi na siih, leidip ah na cangsalding"(Seemtir 3:19)a ti. Thusimtuin, "Ziang hmuahhmuah in caanan nei ih , leilung tlun thil tinkimhrangah tikcu remcaang a um.

Suah caan a um ih thih caan a um;phun caan a um ih phawi caan aum(Thusimtu 3:1-2) tin a sim.Cun Hebru cakuat ngantu cun,"Minung cu zokhal veikhat thidingin lairel cia a si ih, cui hnu ahPathian in thu a then ding"(Heb9:27) tin a ngan. Cule Saamngantu khalin, "Amah ih minungpakhat khat an thih tikah Bawipaihrangah ziangtluk in so man akhun? (Saam 116:15) tin a nganve.

Sikhalsehla, minung pawlincuih Cathiang ih sim mi thei cinginthihnak kan ton tikah riahsiadonhar in le thinpit mangbang inkan um theu. Asan cu thi le sathawn kan nunglai ruangah a si.Asinan Pathian tongkam Baibolkan nei ih thihsiat kan ton caanahcuih Pathian tongkam thawninkan hnem aw theu. Himi khal hithil tha zet a si. Cuhnakih thupisawn cu kan thi khal le thihthlangamnak kan neih theinakdingah kan damlai ahhin tidai lethlarau thawn hrinsalnak kan ngah

Page 9: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

1720

rundam faa pawl hrangah cun lei taksa pum thawn kum 70 asilolekum 80 sung maw harsa zetin kan nunnak ihsin thlarau pum thawnthihnak umnawn lonak hmun Pathian tang sungah um lan dinginkumkhua ih kumkhua a hram kan thok khi a rak si.

PATHIAN UKNAK A RUNG THLEN DAN By: Hau Pum

Kawhhran cu: ni netalam caan,Rom siangpahrang pawlih ram anuk lai caan, Jerusalem khua ahmiphun kip an ratkhawm lai caan;AD 33 kum Pentikos ni ahtlunlam ihsin huham(thlarauthianghlim) a rung thlengih JesuhKhrih hminin sual sirnak le sualngaidamnak thuthang cu miphunzakip hnenah phuansuah in a um.An thuphuan mi cu minungthawngthum tlukin an zumihtihnimnak an laakih rundamnak

Pathian Uknak thawn pehparin mi tampi in, Jesuh Khrih invancung uknak thu a phuan peklai (thinglamtah parih a thih hlan)ah a dungthlun pawl hnen ah,"Vancung ih um mi kan Pa; Nahmin thianghlim seh; Na Uknakthleng hram seh" tiah thla nancam pei a timi kha " Bawipai'thlacam" an tiih tuisun ni tiang ancam rero lai! Hi thu thawn pehparin Cathianghlim in ziangtin asim ti kan zoh hnik pei!

Baibol in Pathian Uknakram thawn peh parin, a caancaanah A uknak, Vancung Uknak ,asilole Khrih ih Uknak ti vek ina sim. Cun Jesuh in cuih AUknak din ding thu thawn pehparin keimai Kawhhran ka dinding ti tla in a hmang lala fawn.Himi ruangah mi tampi inPathian Uknak le Kawhhran hi

a dangdang vekin an ruat palhringring theunak a si. Thungaitenin, Pathian Uknak timi leKawhhran timi cu thu hmunkhata si ti kan theih a tul. Cui PathianUknak asilole Kawhhran cuhmakhat tein a rung thleng vukvimi a si lo: Tumtah lawkcia,simsung cia le tiamkam cia vekina rung thleng mi a si ti thuCathianghlim sungah a tanglamvekin kan hmu thei. Pakhatnak ah: Pathianthinlung sungah a um cia zo. Efisakhua ih mi thianghlim pawl hnenahPaul in hitin a phuang lang. KanBawipa Jesuh Khrih le PaPathiancu thangthat in um seh.Ziangahtile, Khrih thawn kanpehzom awknak thawnginvancung ih thlarau thlawsuah aphunphun kan hnenah in pe.leilung sersiam hlan hman ihsin

acotu pawl cu Bawipa in Amaikawhhran sungah a beet

Cuticun Pathian Uknak/ Akawhhran cu dinsuah in a umihcuisin thokin tuini tiang a dingringring lai a si. Cui A Uknak ramcu Jesuh Khrih in a Pai hnenah aapsal ding(1Kor 15:24). Cumi cuPathian Uknak asilole AKawhhran a rung thlen danCathiang ihsin kan hmuhsuahmi arak si.

ZUMTU PAKHAT IN ZUMLOTU NUPI/PASAL AHA NEI ASILE A SUAL MAW?

Hivek thusuhnak hi ruat ciamciam loin kan let lohli a si ahcunthitawk cu sualnak a si maw? tin maw, asilole Khristian pawl hrangahthitawknak cu a sual maw si? ti khalin ti vivo theimi ah a cang ding . Nupa thitawk hi sualnak a si kan ti thei lo. Sihmansehla, kanzumnak, kan Pathian biaknak ihsin in hruaipeng thei ding pawl thawnthitawknak tuah cu Pathian in a siang lo. Daanpeksalnak bung7:3,4nak ah, " Zumlotu thawn thitawk polhnak nan tuah lo pei ih, nanfaate pawl khal zumlotu thawn thitawk polhnak nan tuahsak lo pei;ziangahtile, nan faa le pawl cu Bawipa bia lo dingin an hruai dingihkhawzing dangdang an biakter ding a si" tin a um.

I. Zumlotu thawn khal thitawk a theih tiih ruahnak neitu pawlihtansannak thenkhat:i). Kei thawn remaw thei ding kan lakah a um lopi.

Page 10: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

18 19

Pathian in kannih cu Khrih thawnkan pehzom awknak thawnginAmai hmaiah mithiang le mawhnei lo mi si dingin Amai ta ah inrak hril zo, in duhdawt ruangahPathian in Jesuh Khrih sungin afaa le si dingah a rak tumcia zo.Cumi cu a lungawi mi le a tumtahmi a si. Pathian cu a sunglawi mi,a zaangfahnak le a duhdawt mi aFapa sungin laksawng in pekmiruangah hin thangthat si ko seh"Amen.(Efi 1:3-6)

A pahnihnak ah: Pathian inkamsang pawl hmangin asimsung cia: Isaiah in, "Ni netalam caanah Biak in dinnak tlangcu tlang dang hnakin a sangbik asi ding. Miphun tampi cuih tlangahcun cat loin an ra ding ih anminung pawl in, Bawipai tlang ahhung feh uh si: Israel Pathian inthlun dingih in duh mi cu in zirhdingih, a hrilzo mi a lamzin ihsinkan feh ding. Bawipai thu zirhmicu Jerusalem ihsin a ra, Zion ihsina mi pawl hnenah a sim a si"tiaha ti (Isai 2:2-3).

Joel khalin,"Caan neta lamahcun hitin a si ding: Mi

hmuahhmuah parah ka thlarau kaburh dingih, cun nan fapa le nanfanu pawl in ka thu an sim ding.Nan patar pawlin mang an mandingih nan mino pawl in langnakan hmu ding: Cutik ni ahcun nansalnu le nan salpa pawl parhmanah ka thlarau ka burh ding"tiah a sim ve.(Joel 2:28-29).

Daniel cun," Cui ram uk bawipawlih ram an uk lai caanahvancung ih Pathian in a cem dahlo ding mi Uknak ram a umterding. Zohman in cui uknak cu anneh dah lo ding; asinan uknakdang hmuahhmuah cu a siatsuahtheh dingih A Uknak cukukmkhua in a hmunta ding" tin asim.(Dan 2:44).

Apathumnak ah: Pathian Uknakasilole Kawhhran cu tiamkam ciaasinak a tanglam vekin kan hmuthei.

Tihnimtu Johan in, "Nan sualsir uh, Vancung Uknak a nai zo"tiaha sim(Matt 3:2).A umzia cudinsuah a si cing ding tinak a si.

Jesuh in, "nang cu Peter na siih Hi lungpi parah keimaiKawhhran ka din dingih thihnak

hell sangka pawl hmanin annehthei dah lo ding"tiahthinglamtah parih a thih hlan ah aa tiamkam cia.( Matt 16:18). Cunan hnenah, Thungai in ka lo sim:"hi tawkih a um mi mihrekkhatpawl hi Pathian Uknak huhamthawn a ra thlen an hmuh hlan loan thi lo ding" tiah a ti.(Mk 9:1).

Cun an hnenah, an nganmi cuhitin a si. Khrih in a tuar pei ih, athih hnu nithumnak ah a thosalding.Cule Jerusalem ihsin thokinmiphun hmuahhmuah hnenahAmai hminin sual sirnak lesualngaidamnak thuthang cuphuanthok a si ding. Nannih cuthu theitu nan si. Cule ka Pa ih alo tiamkam cia kha Keimah roriin nan parah ka run thlah ding.Asinan tlunlam ihsin huham nanhnenih a rung thlen hlan lo khawpisungin nan hngak pei"tiah a ti.(Lk24:46-48).

Atu ah hi thudik pawl hi siarhnik aw:1. Pathian Uknak ram cu ni netalam caanah din a si ding.2. Tlang fate pawl parah dinsuaha si ding.3. Cuih hmunah miphun tampian ra dutdo ding.

4. Khawvel ram uknak palinaklalpawih ram an uk lai caanahdinsuah a si ding.5. Uknak dang hmuahmuah cu asiatsuah theh ding.6. Bawipa in mi hmuahhmuahparah a thlarau a burh ding.7. Cui Uknak cu a nai zo.8. Khrih in keimai Kawhhran kadin ding tiah thu a kamcia.9. Khrih thawn a umtlang mithenkhat pawlih dam lai ah(thihhlanah) cui Uknak asilole Kawhhrancu dinsuah a si ding.10. Huham thawn a rung thleng ding.11. Amai hmin in sual sirnak le sualngaidamnak thuthang cu miphunzakip hnenah phuan a si ding.12.Jerusalem khua ihsinphuanthok a si ding.

A tlunih thu pawl hi Isaiah,Joel, Daniel, Tihnimtu Johan tepawlih Uknak thu an simsungnakle kan Bawipa Jesuh Khrih inPathian Uknak asilole AmaiKawhhran dinding thu , din dingdan a tiamkamnak kan hmuhtheimi pawl an rak si.

Thunetnak:Pathian Uknak asilole A

Page 11: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

2124

ii). Kei cu amah thawn caan reipilai ihsin kan theiaw zo, kan duhawzo a si.iii).Kan neihawk hnu ahKhristian ka canterthei a si ahcunzianghman a poinak a um lo.iv) Zumlotu kha zumnak ih hruaingahtu ka sisawn! asi lo maw?v). Zumnak ah ka fek tuk ko,curuangah kei cu in hruaipengtheilo ding.vi). Ka parih thil thleng hi cu alamdang hrimhrim ko,midangthawn tahthim thei ding a si lo...tivekin;

II. A tlunih thusuhnak thawnpeh parin Baibol in ziangtin asimfiang?a) Israel mi pawl cu Pathianzumlo(miphundang) thawn anthitawk ruangah an sual a si ati(Nehemiah 13:23-27).b) Zumlotu pawl thawnbangawlo zetin hngawngkolbattlang hlah uh. A cangtheilo mia si. Ziangahtile, dingfelnak ledingfellonak cun ziang pehzomawknak so an neih? Tleunakle thimnak in teh ziang pawlkomawknak so an neih? Cule, Khrihle Belial in teh ziang lungrualnakso an neih? Asilole, zumtu inzumlotu thawn cotlang mi thil

ram thlanglam ih RCM Kohhrancun thit aw dingin kaphnih nu lepa ih rem tinak(lungkimpinak) athupi an tive thung. Sikhalsehla,kum zabi 10 nak a thlen tikahthit umnak cu Kawhhran ah antuah thok thlang. Kum zabi 12nak ahcun thit umnak cu Acoyahtheihpinak hmangin thit umnakdaan thlunin an tuah vivo.

Curuangah Theologianthenkhat pawl in thit umnak umziaan relkhawm theu ih kum 1545-63 a thlen tik ahcun Trent civuipiah thit umnak cu Kawhhran ihserh le sang(Sacrement) ah anthun lut ta ti a si.

Kawhhran remthatnakcangvaitu pawl an rungsuak ihProtestants( Pawl dangdang) a

ziangso an neih?(2Kor 6:14-18).c) Nupi cu a pasal a nunsunghmuahhmuah ah daan in a kaiawk;asinain a pasal a thih ahcun aduhmi pasal nei thei in miluat a si. Sikhalsehla, Bawipai minung a sia tul.(1 Kor 7:39).d) Paul khalin Tirhthlah dangpawl, Bawipai a unaupawl le Pe-ter te vekin ka khual tlawnnak ahzumtu a si ve mi mah ih nupi hruaitheinak thu ka neive lo maw si? atimi kan hmu.(1 Kor 9:5)e) Bumin um hlah uh:Pawlkomawknak thalo in nuncantha a siatsuah a si (1 Kor 15:33).

III. Thitawk polhnak ih a rahsuahmi pawl:1. Tilik tlungtertu ah a cangriangri( Seemtir 6:1-7). " Pathianfapa pawlin milai fanu pawl khamawi zetin an hmu ih, cuti cunanmai duh mi fingfing nupi ah thitinan nei vivo.. Cuti cun Bawipa inminung pawlih thil tha lo an tuahmi cu a hmu ih a thin a nat tukruangah tilik a tlunternak a si.

2. Samson in tlakniamnaktampi a ton phah( Thuthentu14:3). Samson in Filistine pawlihfanu a hmu ih mawi a ti tuk

rung suah lai khalah thit umnakcu sacrement can ai a si tiah anruat ih thlawsuah peknak khalpelh lo ih tuah ding vekih ruah miah a cang vivo. Thit umnak cu thianghlim teintuah ding a si tiah an ruat ih,thutiam awknak khal cu thitumnak ah tuah tengteng ding miah an ruat thlang. Trent civuipiihsin thokin puithiam hmai ahtheihpitu(tetti) pahnih thawn thitumnak cu a thianghlim a si tiruahnak a suak vivo. Cuih sinthokin tuisun ni tiang thit umnakcu Kawhhran ih tuah dinghrimhrim mi daan vekih ruahnaka suahnak a si.( Dictionary of theEcumenical Movement 2002,cahmai 734)

KAWHHRAN SUNG THU* 12-16 March,2019(Ni 5 sung) Kawlram saklam ih um Khrih ih Kawhhranupa le Baibol tlawng thehzo le kailai pawl Kalay Church of Christ Biakinnah thu zirkhawmnak a um dingih Zirhtu ding cu Dr. Christian a si ding.* 18 March- 19 April,2019(Zarh 5 sung) Yangon Hmawbi ah MBC leBear Valley Baibol tlawng phuansal a si dingih Bear Valley cu ramdangunau pawlin an zirh dingih MBC cu ramsung ihsin tluangram hnatuantupawlin an zirh ding.* 26-31 March, 2019(Niruk sung) Khawdar COC ah Pathian Thuzirkhawmnak neih tum a siih mah le tualsung Kawhhran fingfing ihsin ratelthei dingin sawm kan si.* Kum 2019 Youth Camp cu 23-28,April, 2019(Ni 5 sung) Kalay COCBiakinn ah tuahsal a si ding. Cun Youth Camp theh veten mah le mahthah-awk(Suicide) thu Seminar kan peh dingih zirhtu ding cu ramdangihsin unau Brian Leavitt a si ding.

Page 12: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

22 23

ruangah a nu le a pai hnenah, "kanupi dingah in thitsak mai uh, kaduh tuk aw' a ti. Cahnak le huhama lo petu Pathian a sut lo hmanaha nu le a pa ih lungkimpi mi nupiah thit ta sehla, hi tluk lawmmamin a tuar lo ding! Asilole, "Samsonhmanin nupia neifuh cuang uallo"tiah a thuptein zohthim ding asi maw?

3. Solomon ih tlakniamnakkhal thitawk polhnak ruangaha si( 1Siang 11:1-10). Solomonin Faraw fanu siarlo, miphundang(zumlotu) nunau tampi,Moab mi, Ammon mi, Edom mi,Zindon mi, Hit mi tivek nunautampi a thitih, cumi cu Solomonin Pathian ih thupek," annih pawlnan pawlkom lo pei ih, anmahkhalin lo pawlkom ve hlah haiseh"a timi a pahbalnak a si. A kum a upa vivo ih netalamah a nupi le pawlih pathiantla a biak ve men. Solomon ihfimnak, a lennak le a hminthannakpawl kan sim uarzet nan a nupineihdan kan sim tik ahcunlolak(zero) a si thotho.

4. Innsang thentheknak asuakter(Mk 3:25). Jesuhin,"innsang pakhat cu amah le

hnenah cotlak mi ah a cang;cuvek thotho in Khristian pasalthawn an pehzom awk ruangahPathian theilo nupi cu Pathianhnenah cotlak mi ah a cang.Cutiin silo sehla an faale pawl cukhawvel faale ah an cang thehding; sikhalsehla atu ahcunPathain cotlak mi an si. CulePathian zumlo nupi maw pasalmaw in then a duh a si ahcunthen aw ko hai seh. Cuvek ahcunKhristian nupi maw pasal mawcu a luat, kham ding zianghman

a um lo. Remte ih um dingahPathian in a lo ko a si. Khristiannunau, ka pasal ka runsuak theihrimhrim lo ding tiah ziangtinso nati thei? Khristian mipa, ka nupi karunsuak thei hrimhrim lo ding tiahziangtinso na tithei? tiah a sim. Aumzia cu then awk ding a si lo;asinan Pathian duhdan thlun loinan um a si ahcun sualnak sungahan lut dingih cumi an sir awlo a siahcun rundam an si cuang loding.

amah do aw in an then aw a siahcun cuih innsang cu a dingsuaktheidah lo ding" tiah a sim. Hitawkih "do aw" timi hi fei le naamthawn asilole meithal thawn doawk thu a si lo ih, innsungsangremawklonak lam a sim mi a si.Himi ih rahsuah cu biakinn ahkhawm ding feh zik, "nannih nazipaziat ah nan khawm? Asilole tuinicu nan Khrismas ni a si lo maw?ti vekin nu le pa le faate thusuhawknak a suak mi khi a si. Mahih hrinmi faate rori tuini na pi tethlaithar puai an tuah zikih an losawm sokhaw! nan telve pei maw?tivek khal thil umthei mi a si. Cutin asile, zumlotu thawnthitawk polhnak hi thathnemnaka um lo ruangah ka then mai dingkan ti ding maw? Ti hlah e! 1Kor7:12-16 ah Paulin, (Bawipaithupek mi si loin keimah ih timi)ka simduh mi cu: Khristian inPathian zumlo nupi a thit ih cuih anupi cun amah thawn umtlangding a duh ko a si ahcun maakhlah seh. Cule Khristian nunaupakhat in Pathian zumlo pasal anei ih cuih a pasal in amah thawnumtlang ding a duh ko a si ahcuna taan lo pei. Ziangahtile a nupithawn an komawk ruangah cuihPathian theilo pasal cu Pathian

KHRISTIAN LE THIT UMNAK Mi thenkhat in thit umnak thawn peh parin sawmnak ca an nganih" Khristian dan thianghlim thawn thit umnak" ah in ra telpi/ sunloihpive dingah kan lo sawm a si tiah an ngan theu. A hram thokah thitumnak hi ziangtin an hmang? Asilole thit umnak hi Khristian dan vekihruahnak hi ziangtik lai ihsin a thok? timi kan zoihnit ta pei:

Kohhran din pek laiah thitumnak hi Kohhran ih tuah dingtivek ruahnak a um lo. Kum zabi4 nak tiang thit umnak cu innsangpa bik in a kaihruai men theu. Acaan caanah theihpitu(tetti)dingah kohhran upa asilolerongbawltu an sawm ih, cutin antuah men theu. Amah lawngte,kum zabi 4 nak cem hnu, kumzabi 5 nak ihsin thokin monu le

moneitu thlawsuah petu dingahbishop lole puithiam pawl ansawm tanih an telpi theu ti a si.

Cuti cun kum zabi 9 nak athlen tikah thlanglam kohhran ihsinCharles Magne(AD 802) leSaklam Kohhran ihsin EmperorLeo(AD 895)te pawlin bishop cuKohhran aiawh le thlawsuah petudingah thit umnak ih tel tengtengding an si an ti. Asinan Europe

Page 13: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

Published:Kalay Church of ChristTaungzalat (4), Kalaymyo

Editorial BoardEditor in-Cheif : N. Thian LianAssociate Editors: Lal Rem Sang

: Thang Sian Khup Circulating Manager: Tawk Sang

Advisors : Kap Ling Thang: Suak Thang: Hreng Tin Kham: Zam Ro Lian (USA)

A sung ih thu pawlNo. Thu lu Cahmai

Cahram kuatnak ding:Editor: Dawtnak Au aw publication

Kalay Church of Christ Taungzalat (4), Kalaymyo

Emial: [email protected]

Hmai thla Dawtnak Au Aw Issue hrang cahram in run kuatdingah le cafang kan sual lonak dingah a fiang thei bikin in

ngansak hram dingah zangfah kan dil a si.

Theihternak

1. EDITORIAL................................................................................... 1- 2

2. THUPIBIK MIANGMO THUCAH NETABIK.......................... 3- 4

3. NAUHAKTE VEKIH PATHIAN UKNAK CO........................... 4 -7

4. DANIEL ZARH 70 .................................................................... 7-10

5. PATHIAN IH LUNGTHLI TUM...............................................10-13

6. THIH THLANGAMNAK.............. . ...........................................13-16

7. PATHIAN UKNAK A RUNG THLEN DAN.................................16-19

8. ZUMTU PAKHAT IN ZUMLOTU NUPI/PASAL AH

A NEI ASILE A SUAL MAW? ......................................................19-23

9. KHRISTIAN LE THITUMNAK...................................................23-24

10. KAW3HHRAN SUNG THU........................................................

ELCSummer Class

ELC in a kum(15)nak Mirang ca le Mirang tong zirnak Thaltlawng a phuansal ih, a lungluttu hrangah luh a theih zo. Mi in ELC an seherhnak san cu: 1) Mirang tongin thlacam, hlasak tivek in an zirh thok. 2) Nauhak pawl ih thlun thei, ciin thei dante zohin an zirh. 3) Cak tukin khor loin nauhak pawlih cahdan zohin nuamte tein an khor. 4) Boarder vekin sumpai tampi cemliam a tul lo. 5) Milian, mi farah, miphun le biaknak thleidannak a um lo. -Hmun dangih ni 1000 um hnakin ELC ih nikhat te um hi a thahnemsawn ding ti ruahsannak thawn pan mai aw. A hmun : Kalay Church of Christ Taungzalat(4), Kalaymyo. Zir thok ni : 4 March, 2019 Luh ni : March 3,2019( Sunday) Hminsin :Phunkhat ihsin phunhra kai ding tiang. Pehtlaihnak : 09898076733

Page 14: 2019 ? ???????? ??? ? Editorial zumdan a pompitu pawl cu Post-Tribulationist tiah an ko. Hih a tlunih zumdan pathum lakah Mid -Tribulationistzumdan pompitu an tambik ti a si. Mid -

2019? ???????? ??? ? 2019? ???????? ??? ?

The Voice of Love January - March, 2019

'Thilrit a phurmi le zonzaih a tuarmi pawl ka hnen ra uh.Colhdamnak ka lo pe ding.'"

(Mtt. 11:28)

Estd. 2001

To,

____________________

____________________

From:

Dawtnak Au-aw PublicationKalay Church of Christ

Upper Myanmar

Printed at: Mitta Pann Computer CentreTaungzalat, TahanPh: 0947072095, 0933396083

To,

_____________________

_____________________