B a s i c L i t e r a c y L e a r n i n g M a t e r i a l

B u r e a u o f A l t e r n a t i v e L e a r n i n g S y s t e m

D E P A R T M E N T O F E D U C A T I O N

2Basic Literacy Learning Material

Ako’y Pilipino, Ipinagmamalaki Ko Ito!

Karapatang-Ari 2013

Bureau of Alternative Learning System

DEPARTMENT OF EDUCATION

Pag-aari ng Kawanihan ng Alternatibong Sistema sa Pagkatuto, Kagawaran ng Edukasyon ang modyul na ito. Ang alinmang

bahagi nito ay hindi maaaring ilathala o kopyahin sa anumang paraan o anyo nang walang nakasulat na pahintulot mula sa

organisasyon o ahensiya ng pamahalaang naglathala.

Inilathala sa Pilipinas ng:

Bureau of Alternative Learning System

Department of Education

3/F Mabini Bldg., DepEd Complex

Meralco Avenue, Pasig City, Philippines

Tel No.: (02) 635-5188 Fax No.: (02) 635-5189

Ako’y Pilipino,

Ipinagmamalaki Ko Ito!

i

Tungkol saan ang modyul na ito?

Pag-aaralan sa modyul na ito ang mga bagay na magpapakilala sa atin bilang

Pilipino. Makikilala tayo dahil sa ating wika, mga kaugalian, at tradisyon. Bilang Pilipino, ating

minamahal, pinahahalagahan, at itinatangi ang mga ito.

Ang modyul na ito ay nahahati sa dalawang (2) aralin:

Aralin 1 - Filipino…Pambansang Wika ng Pilipinas

Aralin 2 - Mga Kaugalian at Tradisyong Tunay na Pilipino.

Ano-ano ang matututuhan mo sa modyul na ito?

Matapos pag-aralan ang modyul na ito, maisasagawa mo na ang sumusunod:

• natatalakay ang mga pinagmulan ng wikang Filipino;

• nasasabi ang mga kahalagahan ng wikang gamit natin sa pamayanan;

• naipamamalas ang mga pagpapahalaga sa pambansang wika;

• nakababasa nang wasto ng mga salita ukol sa wika at magagandang

kaugalian;

• naipakikita ang paggalang sa wika, mga kaugalian, at tradisyong Pilipino; at

• nakapagbibigay ng mga kahulugan ng mga payak na pangungusap na

mayroong kaugnayan sa wika at mga kaugaliang Pilipino.

ii

Ano-ano na ang alam mo?

Bago magsimula sa pag-aaral ng modyul na ito, alamin natin kung ano-ano ang

mga pagkakakilanlan sa mga Pilipino.

Panuto: Basahin ang mga pahayag na sumusunod. Punan ang mga patlang ng titik ng

tamang sagot.

______ 1. Ang pambansang wika ng Pilipinas ay _____________ .

a. Ingles b. Filipino c. Italyano d. Espanyol

______ 2. Ang kawikaang “Ang hindi magmahal sa sariling wika ay higit pa sa mabaho

at malansang isda” ay mula sa mga panulat ni _______________ .

a. Jose Taruc b. Juan Luna c. Jose Rizal d. Rafael Recto

______ 3. Ang salitang kabisera ay tumutukoy sa ________________ .

a. sentro ng negosyo b. parke c. munisipyo d. sulat

______ 4. Sa kulturang Pilipino, sinasabing ang mga matatanda ay dapat na __________.

a. pabayaan b. alagaan at igalang c. pahirapan d. sigawan

______ 5. Ang salitang bayanihan ay kasing-kahulugan ng ________________ .

a. masarap na ulam b. tahanan c. tawiran d. pagtutulungan

1

Aralin 1

Filipino…Pambansang Wika ng Pilipinas

Kilala ang mga Pilipino bilang masisipag, matitiyaga, at matiisin. Dahil dito,

napapamahal sila sa ibang lahi. Bukod pa rito, magaling magsalita ang mga Pilipino ng

wikang Ingles.

Ang Ingles ay wikang pandaigdig kaya mahalagang matutuhan natin ito. May wikang

pambansa naman tayo na dapat nating matutuhan bago ang wikang banyaga.

Alamin natin ang kabutihang dulot ng sariling wika natin at sa bansa.

Pagkatapos pag-aralan ang araling ito, makakaya mo nang gawin ang sumusunod:

• nasasabi ang pinagmulan ng pambansang wika;

• nasasagot ang mga payak na tanong tungkol sa wika;

• nakasusulat ng payak na pangungusap;

• naipahahayag ang kahalagahan ng wikang pambansa at kung paano ito

pahahalagahan; at

• nakalulutas ng suliraning pamilang sa paraang pagbabawas.

2

Pakinggan Natin

Ako’y Isang Pinoyni Florante de Leon

Ako’y isang Pinoy Si Gat Jose Rizal

sa puso’t diwa noo’y nagwika

Pinoy na isinilang Siya’y nagpangaral

sa ating bansa sa ating bansa

Ako’y hindi sanay sa “Ang hindi raw magmahal

wikang mga banyaga sa sariling wika

Ako’y Pinoy na mayroong Ay higit pa ang amoy

sariling wika. ng malansang isda”.

Koro:

Wikang pambansa

Ang gamit kong salita

Bayan kong sinilangan

Hangad kong lagi ang kalayaan.

3

Pag-usapan Natin

Sagutin ang sumusunod:

1. Ano ang lahi ng nagsasalita?

2. Bakit niya sinasabi na Pinoy siya sa puso’t diwa?

3. Bakit kaya hindi siya sanay magsalita ng wikang banyaga?

4. Ano ang sabi ni Jose Rizal sa taong hindi nagmamahal sa sariling wika?

5. Ano ang hangad ng bawat Pilipino para sa kanyang bansa?

4

Basahin Natin

Ako’y Pilipino

Filipino ang wika ko

Pilipinas ang bansa ko

Tayo’y Pilipino

May sariling wika

Ito ay ang Filipino

Taas noo, kahit kanino

Ipinagmamalaki ko

Ang pambansang wikang Filipino.

5

Subukin Natin

Sipiin ang mga pangungusap sa sagutang papel.

1. Ang wikang pambansa ay Filipino.

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

2. Mahal ko ang aking wika.

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

6

Alamin Natin

Filipino ang ating wikang pambansa. Tagalog ang naging batayan nito.

Ito ay dahil sa pagkakahawig ng istruktura nito sa ibang wika sa Pilipinas. Bukod

dito, Tagalog ang gamit sa Maynila. Maynila ang kabisera ng Pilipinas. Kabisera

ito dahil dito ang sentro ng kalakalan at pamahalaan.

Idineklara ni Manuel L. Quezon ang Tagalog bilang wikang pambansa

noong ika-30 ng Disyembre 1937 na naging batas noong Mayo, 1946. Pinagtibay

ito ng Saligang Batas 1973. Ang Wikang Filipino ay isa sa mga sagisag ng bansa.

Dahil dito, sinikap nating makapagsalita, makasulat, at makipagtalastasan

sa wikang Filipino.

7

Subukin Natin

A. Isulat sa sagutang papel ang letra ng wastong sagot.

1. Ang ating wikang pambansa ay .

a. Ingles b. Filipino c. Cebuano

2. Ang kabisera ay ang sentro ng pamahalaan at .

a. kalakalan b. kabayan c. kababayan

3. Pinagbatayan ng wikang pambansa ay .

a. Filipino b. Cebuano c. Tagalog

4. Ang nagdeklara na Filipino ang magiging wikang pambansa ay si .

a. Quezon b. Aquino c. Osmeña

8

Kwentahin Natin

1. Si Edna ay isang OFW sa Dubai. Tuwing Sabado ay naglalaan siya ng oras

upang makapagturo sa mga batang Pilipino. Itinuturo niya ang wikang Filipino.

Kung mayroong 25 bata ang nakatala at 15 lamang ang pumapasok, ilan

ang bilang ng mga batang hindi pumapasok?

a. Ilan ang nagpatala? Ilan ang pumasok? Ilan ang hindi dumalo?

- =

b. Anong katangian ang taglay ni Edna?

c. Kung ikaw ay nasa ibang bansa, paano mo pahahalagahan ang sariling

wika?

9

2. Nagdaraos ng 2 misa tuwing Linggo si Father John sa Filipino Community sa

Italy. Sa unang misa, ginagamit niya ang Ingles na dinadaluhan ng 12

pamilya. Samantalang wikang Filipino sa pangalawang misa na 30 pamilya

naman ang dumadalo.

a. Ilan ang dumadalo sa unang misa? sa pangalawa? Aling misa ang may

mas maraming dumalo? Ilan ang higit nito?

- =

b. Sa palagay mo, bakit mas marami ang dumadalo sa misang gamit ang

wikang Filipino?

10

Tandaan Natin

Filipino - pambansang wika ng Pilipinas

Tagalog - batayang wika ng Filipino

- ginagamit na salita sa kabisera

kabisera - sentro ng pamahalaan, kalakalan o negosyo

wikang Filipino - ginagamit sa pagsalita, pagsulat, sa mga pormal na

komunikasyon at sa iba pang uri ng pakikipagtalastasan

- pagkakakilanlan bilang Pilipino

Manuel L. Quezon - Ama ng Wikang Pambansa

11

Alamin natin ang iyong natutuhan

A. Sagutin ang puzzle na nasa ibaba.

Pababa

1. Ayon sa awit, “ang hindi magmahal

sa sariling ______ ay higit pa ang

amoy sa malansang isda.

2. wikang pambansa

3. batayang wika ng Filipino

Pahalang

4. bansang ginagamit ang wikang

Filipino

5. sentro ng pamahalaan at kalakalan

6. Ama ng Wikang Pambansa

1 2 3

4

5

6

12

B. Sagutin.

1. Si Edward ay inhinyero sa Saudi. Hilig niya ang musika. Siya ay may 45 CD.

Ang 35 sa mga ito ay musikang Pilipino, samantalang ang iba naman ay

awiting banyaga.

a. Ilan lahat ang mga CD ni Edward? Ilang ang musikang Pilipino?

Ilan ang banyaga?

- =

b. Anong katangian mayroon si Edward?

c. Ikaw, aling musika ang kinahihiligan mo? Bakit?

13

Aralin 2

Mga Kaugalian at Tradisyong Tunay na Pilipino

Ang pagiging Pilipino ay hindi lamang maipakikita sa paggamit ng sariling wika sa

lahat nang pagkakataon. May mga natatangi tayong mga kaugalian at tradisyon na

tatak Pilipino talaga. Kilalang-kilala tayo sa pagkamatulungin, mapagmahal sa

kasambahay at maasikaso sa mga kaibigan.

Ngunit naipakikita nga ba natin ang pagiging Pilipino? Ito ba ay nagagawa natin

araw-araw. Maaaring sa pamamagitan ng pagtanggap natin sa opinyon ng iba. O kaya

nama’y sa pagiging mapagpakumbaba. Ito ba ay makikita sa paraan ng ating pagsasalita

o sa pakikitungo natin sa ating kapwa?

Pagkatapos pag-aralan ang araling ito, makakaya mo nang isagawa ang sumusunod:

• naipahahayag ang saloobin ukol sa larawang nakita;

• nabibigkas nang maayos ang awit ukol sa ugaling Pinoy;

• nakasusulat ng payak na pangungusap;

• nakalulutas ng suliraning pamilang gamit ang paraang pagbabawas; at

• naipahahayag ang mga paraan upang mapagyaman ang mga gawi at

kaugaliang Pilipino.

14

Pag-aralan Natin

Ganito sila noon…Ganito pa rin ba tayo ngayon?

15

Pag-usapan Natin

Mga Ugaling Pinoy

(Himig: Paruparong Bukid)

Sa aki’y pamana Tanggaping magiliw

Ng ama at ina Mga paumanhin

Susing mahalaga Ang gawang mabuti

Katulong sa tuwina. Laging ugaliin.

Susi ng paggalang Kapwa natin tao

Po, opo, salamat Ay pangalagaan

Laging gagamitin Nang maging tahimik

Sa lahat ng oras. Itong pamayanan.

Koro :

Kung tayo’y nagkulang Ang masamang gawi

Paumanhi’y hingin Iwasan, itakwil

Kung hirap ang buhay Pag-ibig sa kapwa

Huwag itong damdamin. Ang panatilihin.

16

Basahin Natin

Dito tayo kikita,

pagbutihin

natin.

O, anak, ibig mo

rin bang maging

sapatero ?

Opo, Itay. Hindi po

basta sapatero,

mahusay pong

sapatero.

Pare, marami

ka palang suki.

Aba, oo. Kasi

pinagbubuti ko

ang aking

trabaho.

Dito tayo kikita,

kailangang

pagbutihin natin.

O, anak, big mo rin

bang maging

sapatero?

17

Subukin Natin

A. Basahin ang mga pangungusap na sumusunod.

Isulat ang mga ito sa mga inihandang guhit.

1. Alagaan at igalang ang matatanda.

______________________________________

______________________________________

______________________________________

2. Magandang kaugalian ng mga

Pilipino ang bayanihan.

______________________________________

______________________________________

______________________________________

17

18

B. Basahin ang mga salita sa kahon. Piliin ang mga salitang nagpapakita ng mga

mabubuting gawing Pilipino. Kopyahin ang mga ito sa patlang.

bayanihan nagtutulungan sigawan matiisin sa hirap

nagmamano nagpapasalamat malikhain

Magiliw na pagtanggap ng panauhin. Walang galang sa matatanda.

Minamadali ang trabaho.

1. 5.

2. 6.

3. 7.

4.

19

Kwentahin Natin

Suriing mabuti ang larawan sa ibaba. Isulat ang sagot sa bawat patlang.

A. Nag-anyaya si Mang Andres ng apatnapu’t dalawang kalalakihan sa kanilang

baranggay para sa paglilipat ng kanilang tahanan. Tatlumpu’t dalawa lamang

ang dumating sa araw ng paglilipat.

1. Ilan ang dumating sa araw ng paglilipat?

2. Ilan ang hindi dumating?

20

3. Kung isa ka sa inanyayahan, darating ka ba? Bakit?

4. Anong kaugalian ang ipinakikita ng mga dumating? Makabubuti ba ito o

makasasama? Bakit?

B. Naglunsad ng programang pangkalinisan ang Baranggay Aurora na may temang

“Kapit-Bisig Kapamilya”. Inaasahan ng kapitan na dadalo ang animnapu’t walong

pamilya subalit dalawampu’t isa ang hindi dumalo.

1. Ilan ang pamilyang nakiisa sa programa?

2. Ilan ang hindi dumalo?

3. Kung isa ka sa mamamayan ng Aurora, dadalo ka ba? Bakit?

4. Anong kaugalian ang ipinakikita ng mga dumalo? Makabubuti ba o

makasasama ba ito sa kalagayan ng samahan ng mamamayan?

21

Tandaan Natin

Mahalagang isaisip, isapuso ang pagpapahalaga sa ating wikang pambansa,

kaugalian, at tradisyong Pilipino.

• Pambansang wika natin ang Filipino. Isa ito sa ating mga pagkakakilanlan bilang

isang malayang bansa na may pagkakaisa.

• Tagalog ang batayang wika na pinagmulan ng wikang Filipino. Ito ang salita sa

kabisera mula noon hanggang ngayon.

• Dapat mahalin ang wikang Filipino. Gamitin ito sa pagsasalita, pagsusulat at sa

mga komunikasyon o pakikipagtalastasan.

• May iba’t ibang kaugalian, tradisyon at saloobin na katangi-tangi sa mga Pilipino

tulad ng pagiging:

o magalang at mapag-alaga sa mga matatanda

o matulungin at mapagmahal sa kasambahay

o maasikaso at magiliw sa pagtanggap sa mga kaibigan

o malikhain at masinop sa mga gawain at trabaho

o matatag ang loob at matiisin sa hirap

o may magandang ugali katulad ng pagiging magaling makisama sa kapwa

o mapagpahalaga sa mga magagandang kaugalian at tradisyon ng ating

lahi

o makatao at higit sa lahat ay maka-Diyos

22

Ano-ano ang natutuhan mo?

A. Isulat sa sagutang papel ang angkop na salitang angkop sa larawan. Piliin ang sagot

sa loob ng kahon.

bayanihan pagmamano malikhain

magiliw sa mga bisita maka-Diyos mapag-alaga

1. 2.

23

3. 5.

4. 6.

24

B. Pumili ng isang tradisyon o kaugalian na nais mo. Ipaliwanag sa 3-4 na pangungusap.

Isulat sa sagutang papel.

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

C. Sagutin ang sumusunod na tanong ayon sa sitwasyon.

Ayon sa panayam na isinagawa sa limampu’t walong kabataan, tatlumpu’t

anim sa kanila ang nagmamano.

1. Ilan lahat ang mga nakapanayam?

_______________________________________________________________________

2. Ilan ang mga nagmamano?

_______________________________________________________________________

3. Ilan ang mga hindi nagmamano?

_______________________________________________________________________

4. Bilang Pilipino, ano ang gagawin mong aksyon sa resulta ng panayam?

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________