1

สื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

Korean Entertainment Media and The Appreciation of

Korean Culture Among Thai Adolescents

โดย

ผูชวยศาสตราจารยปรีชา พันธุแนน

อาจารยมุทิตา อารยะเศรษฐากร

อาจารยสูดิน ชาวหินฟา

อาจารยวทัญู มุงหมาย

อาจารยจิรายุ อัครวิบูลยกิจ

อาจารยบดินทร ดุก

นางสาวณัฐญภรณ สุทธิพรรณพงศ

โครงการวิจัยน้ีไดรับทุนสนับสนุนการวิจัยจากมหาวิทยาลัยเกริก

พ.ศ. 2551

2

ชื่องานวิจัย สื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

ชื่อผูวิจัย ผูชวยศาสตราจารยปรีชา พันธุแนน และคณะ

ปท่ีทําการวิจัย 2551

บทคัดยอ

การวิจัยเร่ือง สื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย มีวัตถุประสงคของการวิจัย 1) เพื่อศึกษาคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยท่ีมีตอสื่อบันเทิงเกาหลี 2) เพื่อศึกษาความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย การวิจัยคร้ังน้ีเปนการวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) ประชากรของการวิจัยคือ วัยรุนไทยท่ีศึกษาอยูในระดับมัธยมศึกษาตอนตนถึงระดับอุดมศึกษาในพื้น ท่ีเขตบางเขน และเขตลาดพราวกรุงเทพมหานคร การคัดเลือกกลุมตัวอยาง ใชวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) ทําการคัดเลือกจากนักเรียนท่ีกําลังศึกษาในระดับมัธยมศึกษา รวม 180 คน และนักศึกษาท่ีกําลังศึกษาอยูในระดับอุดมศึกษา 220 คน รวมเปนกลุมตัวอยางท่ีใชในการศึกษาท้ังสิ้น 400 คน

เคร่ืองมือท่ีใชในการเก็บรวบรวมขอมูลคือแบบสอบถาม (Questionnaire) โดยเน้ือหาของแบบสอบถามไดแบงสวนโครงสรางของเน้ือหาออกเปน 3 ตอน คือ ตอนท่ี 1 เปนคําถามเก่ียวกับขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนไทย ตอนท่ี 2 เปนคําถามเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลี และตอนท่ี 3 เปนคําถามเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

ผลการศึกษาขอมูลเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย พบวา วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตนมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ภาพรวมอยูในระดับปานกลาง สวนวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ภาพรวมอยูในระดับมาก และวัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษามีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ภาพรวมอยูในระดับปานกลาง ผลการทดสอบสมมติฐานเพื่อหาความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตน พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีมีความ สัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยทุกขอ ยกเวน สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีและสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี จากการเขาชมเว็บไซต ไมมีความสัมพันธกับการชื่นชมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย สวนวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยทุกขอยกเวน สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลี สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศน สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศน

3

เกาหลี สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ และสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต ไมมีความสัมพันธ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย และวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีมีความ สัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยทุกขอ ยกเวน สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

4

Title Korean Entertainment Media and The Appreciation of Korean Cultural Valueamong Thai Adolescents

Researchers Asst.Prof.Preecha Phannan et al.Year 2008

AbstractThe objectives of this research were 1) to study the effect of Korean Cultural Value

Appreciation among Thai Adolescents on Korean entertainment media. 2) to study therelationship between Korean entertainment media and the value appreciation in Koreanculture.

The quantitative research mythology was utilized in this study. The quantitative datawas collected with the aid of a questionnaire from 400 students studying at the secondaryschools and the universities located in Bangkhen District, Bangkok. They were selected bythe purposive sampling technique.

The questionaire was divided into three sections : The first one on the demographicdata of the respondents; the second one on Korea entertainment media and the third one onthe Korean Value Appreciation among the respondents.

The outcome of the research revealed that the students of the lower secondary classhad the Korean Value Appreciation at the middle level, the higher secondary class at thehigh level and the university students at the middle level as well.

As for the hypothesis on the relationship between Korean entertainment media andthe Korean cultural appreciation, it was proved that among the lower secondary students allentertainment media are corrected to the value appreciation of Korean culture.

Among the higher secondary students, all entertainment media, except televisionare correlated to the value appreciation of Korean culture.

Among the university students, all entertainment media are correlated to the valueappreciation of Korean culture as well.

5

กิตติกรรมประกาศ

งานวิจัยฉบับน้ีสําเร็จลงไดดวยองคประกอบหลายดาน และความชวยเหลือจากหลายฝายท่ีสนับสนุนใหผูวิจัยสามารถทํางานไดจนประสบความสําเร็จ

ขอขอบพระคุณทานอธิการบดี รองอธิการบดีฝายวิชาการ คณบดีคณะนิเทศศาสตร และหัวหนาศูนยสงเสริมวิจัยและผลิตตําราท่ีไดสนับสนุนและสงเสริมใหคณะวิจัยไดมีโอกาสทําการวิจัยในเร่ืองน้ี

ขอขอบพระคุณผู ท่ีใหขอมูลประกอบการงานวิจัยฉบับน้ีท่ีใหความรวมมือในการตอบแบบสอบถามเปนอยางดี คุณคาและประโยชนของงานวิจัยฉบับน้ี ผูวิจัยและคณะวิจัยขอมอบเปนเคร่ืองบูชาพระคุณของบิดา มารดา ญาติพี่นอง คณาจารย ตลอดจนผูมีพระคุณทุกทาน ท่ีไดอบรมสั่งสอนใหคณะวิจัย เปนคนดี มีคุณธรรม อันเปนพื้นฐานสําคัญในการประสบผลสําเร็จทางการศึกษา

ปรีชา พันธุแนน และคณะ

พ.ศ. 2551

6

สารบัญหนา

บทคัดยอภาษาไทย (ก)บทคัดยอภาษาอังกฤษ (ค)กิตติกรรมประกาศ (ง)สารบัญตาราง (ช)สารบัญภาพ (ฏ)

บทท่ี 1 บทนํา1.1 ความเปนมาและความสําคัญของปญหา 11.2 วัตถุประสงคของการศึกษา 51.3 ขอบเขตการศึกษา 51.4 ปญหานําในการศึกษา 61.5 ประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับ 61.6 นิยามศัพท 7

บทท่ี 2 แนวคิดทฤษฏีและผลงานวิจัยท่ีเกี่ยวของ2.1 แนวคิดทฤษฎีเก่ียวกับการสื่อสาร 82.2 แนวคิดทฤษฎีเก่ียวกับพฤติกรรมการเปดรับสื่อ 282.3 แนวคิดเก่ียวกับคานิยม 362.4 แนวคิดดานวัฒนธรรม 422.5 งานวิจัยท่ีเก่ียวของ 752.6 กรอบแนวคิดในการวิจัย 792.7 สมมติฐานการวิจัย 80

บทท่ี 3 วิธีดําเนินการวิจัย3.1 ประชากรและกลุมตัวอยาง 813.2 เคร่ืองมือท่ีใชในการวิจัย 823.3 การเก็บรวบรวมขอมูล 833.4 การตรวจสอบความเชื่อถือไดของเคร่ืองมือ 843.5 การวิเคราะหขอมูล 85

7

สารบัญ (ตอ)หนา

บทท่ี 4 การวิเคราะหขอมูล4.1 ผลการวิเคราะหขอมูลปจจัยสวนบุคคลของผูตอบแบบสอบถาม 874.2 ผลการวิเคราะหขอมูลเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ ท่ีปรากฏผานสื่อเมืองไทย 904.3 ผลการวิเคราะหขอมูลเก่ียวกับความนิยมในวัฒนธรรมเกาหลี

ของวัยรุนไทย 1054.4 ผลการวิเคราะหความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ

ท่ีปรากฏผานสื่อของไทยกับความนิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย 111

บทท่ี 5 สรุปผลการวิจัย อภิปรายผล และขอเสนอแนะ5.1 สรุปผลการศึกษาวิจัย 1505.2 อภิปรายผลการวิจัย 1565.3 ขอเสนอแนะในการนําผลการศึกษาไปใช 1585.4 ขอเสนอแนะในการวิจัยคร้ังตอไป 158

บรรณานุกรม 159

ภาคผนวกแบบสอบถาม 167

ประวัตคิณะผูวิจัย 172

8

สารบัญตาราง

ตารางท่ี หนา4.1 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนกลุมตัวอยาง

ระดับมัธยมศึกษาตอนตน 874.2 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนกลุมตัวอยาง

ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 884.3 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนกลุมตัวอยาง

ระดับอุดมศึกษา 894.4 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสื่อบันเทิงเกาหลีในความสนใจของวัยรุนไทย

ในระดับมัธยมศึกษาตอนตน 904.5 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสื่อบันเทิงเกาหลีในความสนใจของวัยรุนไทย

ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 954.6 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสื่อบันเทิงเกาหลีในความสนใจของวัยรุนไทย

ในระดับอุดมศึกษา 1004.7 แสดงคาเฉลี่ยและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี

ของวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตน 1054.8 แสดงคาเฉลี่ยและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี

ของวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 1074.9 แสดงคาเฉลี่ยและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี

ของวัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษา 1094.10 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลี

ปรากฏตัวในงานเทศกาล กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 111

4.11 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอรในงานจัดแสดงสินคา กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 112

4.12 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 113

9

สารบัญตาราง(ตอ)

ตารางท่ี หนา4.13 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอ

ภาพยนตรเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 114

4.14 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 115

4.15 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 116

4.16 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 117

4.17 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 118

4.18 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 119

4.19 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ เกาหลีของวัยรุนไทยกับคานิยมในวัฒนธรรมระดับมัธยมศึกษาตอนตน 120

4.20 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 121

4.21 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 122

10

สารบัญตาราง(ตอ)

ตารางท่ี หนา4.22 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อ

บันเทิงเกาหลีประเภทเกม กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน 123

4.23 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในงานเทศกาล กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 124

4.24 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอรในงานจัดแสดงสินคา กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 125

4.25 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 126

4.26 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 127

4.27 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 128

4.28 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 129

4.29 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 130

4.30 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 131

11

สารบัญตาราง(ตอ)

ตารางท่ี หนา4.31 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับ

นวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 132

4.32 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 133

4.33 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 134

4.34 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 135

4.35 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกม กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 136

4.36 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในงานเทศกาล กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา 137

4.37 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอรในงานจัดแสดงสินคา กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา 138

4.38 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 139

4.39 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 140

12

สารบัญตาราง(ตอ)

ตารางท่ี หนา4.40 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภท

ของละครโทรทัศนเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 141

4.41 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 142

4.42 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 143

4.43 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 144

4.44 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 145

4.45 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 146

4.46 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 147

4.47 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 148

4.48 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกม กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 149

13

สารบัญภาพ

แผนภาพท่ี หนา1 เร่ืองคานิยมของคนเมืองและคนชนบท 392 วงจรพฤติกรรมบุคคล 653 กรอบแนวคิด 79

14

บทท่ี 1

บทนํา

1.1 ความเปนมาและความสําคัญของปญหา

ปจจุบันน้ีเปนยุคแหงการสื่อสารมวลชนแบบเสรี มีการเชื่อมโยงขอมูลขาวสารถึงกันระหวางประเทศในท่ัวทุกภูมิภาคของโลก การสื่อสารมวลชนยังเปนชองทางสําคัญท่ีชวยใหขอมูลและขาวสารเหลาน้ันสามารถสงตอถึงกันไดในระยะเวลาอันสั้นและมีอิทธิพลตอสมาชิกของสังคมในวงกวาง เกิดการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมตางถ่ินผานทางการสื่อสารท่ีไรพรมแดนมากข้ึน ดังน้ันเร่ืองของการสื่อสารมวลชน จึงมิใชเพียงการเผยแพรภายในประเทศของตนเทาน้ัน แตมีการเผยแพรเร่ืองราวในดานตาง ๆ ของประเทศตนน้ันใหเปนท่ีรูจักไปยังนานาประเทศอีกดวย โดยเฉพาะในเร่ืองของการสื่อสารดานวัฒนธรรมเราสามารถรับรูวัฒนธรรมของตางประเทศโดยแฝงผานมากับเน้ือหาของสื่อ ดังเชนเกรกอร่ี เบทสัน (Gregory Bateson) และเจอรเกน รูสซ (Jurgen Ruesch) (อางถึงใน กานตพิชชา วงษขาว, 2550:2) ไดนิยามเร่ืองของวัฒนธรรมในแงของการสื่อสารไววา “วัฒนธรรมเปนชุดของกระบวนการสื่อสาร ซึ่งหมายถึงคําวา วัฒนธรรมและการสื่อสาร น้ันมีความหมายเทาเทียมกัน และถึงแมวาวัฒนธรรมและการสื่อสารจะเปนคนละอยางกัน แตท้ังสองสิ่งน้ีก็มิอาจแยกขาดจากกันได”

ประเทศไทยไดมีการรับอิทธิพลของการสื่อสารขามวัฒนธรรม ซึ่งมีการไหลของขอมูลขาวสารเขามาเปนจํานวนมาก โดยมีการเปดรับท้ังวัฒนธรรมจากตะวันตกและจากตะวันออก ยกตัวอยางวัฒนธรรมขามชาติท่ีมีอิทธิพลในสังคมไทย ไดแก วัฒนธรรมในรูปแบบของอเมริกันผานสื่อภาพยนตรของ Hollywood วัฒนธรรมในแบบของญี่ปุน ความนิยมในตัวดาราชาวญี่ปุนจากละครโทรทัศน เปนตน ในทางกลับกันเมื่อพิจารณาถึงการไหลออกของวัฒนธรรมไทยสูประเทศอ่ืนน้ัน กระทรวงวัฒนธรรมและหนวยงานตาง ๆ ไดมีการดําเนินการในหลายทาง อาทิการสงการแสดงนาฏศิลปของไทยไปยังตางประเทศ วัฒนธรรมเร่ืองอาหารไทยซึ่งไดรับความนิยมมากในตางประเทศ แต ในทางกลับกันสังคมไทยเองก็ทําการเปดรับวัฒนธรรมจากตางประเทศเขามาทางสื่อมวลชนมากเชนกัน อาจกลาวไดวาสังคมไทยเองก็มิไดปดก้ันของการไหลเขามาของสื่อสารมวลชนขามชาติ

ในชวงเวลา 10 ปท่ีผานมา สังคมไทยยังคงมีการไหลเขามาของสื่อตางชาติเปนจํานวนมากเชนเคย แตสําหรับสื่อท่ีเปนท่ีนาจับตามองถึงยุทธวิธีและการประสบความสําเร็จในการเผยแพรเร่ืองราวของประเทศตนใหประเทศตาง ๆ ในแถบภูมิภาคเดียวกันเปนท่ีรูจักน้ัน ก็คือ สื่อจากประเทศเกาหลีใต หรือท่ีเรียกสั้น ๆ วา “สื่อเกาหลี” ซึ่งปจจุบันเปนท่ีกลาวถึงในเร่ืองยุคของกระแสเกาหลีฟเวอร

15

วัฒนธรรม เทคโนโลยีและการศึกษา ท่ีถายทอดผานทางสื่อของประเทศเกาหลีน้ัน ไดรับความสนใจท้ังจากประเทศไทยและประเทศอ่ืนๆ ในภูมิภาคเอเชีย เปนปรากฏการณท่ีนักสื่อสารมวลชนและนักวิชาการดานตาง ๆ เร่ิมตระหนักถึงสิ่งท่ีเกิดข้ึนในสังคมในปจจุบัน

อยางไรก็ตาม การถายทอดวัฒนธรรมและการนําเสนอวัฒนธรรมตาง ๆ ผานสื่อได สงผลใหผูรับสารมีโอกาสเรียนรูวัฒนธรรมใหม ๆ และมีประสบการณโดยผานมาทางสื่อมวลชนหรือท่ีเรียกกันวา ประสบการณผานสื่อ (Mediated Experience) เมื่อสื่อมวลชนนําเสนอวัฒนธรรมใดวัฒนธรรมหน่ึงซ้ําแลวซ้ําเลา ผนวกกับผูรับสารใหการยอมรับและติดตามวัฒนธรรมน้ัน ๆ มูลเหตุดังกลาวก็จะทําใหผูมีประสบการณรวมและรับวัฒนธรรมน้ันมาเปนแนวทางในการดําเนินชีวิตในท่ีสุด เชนเดียวกับการท่ีสังคมไทยน้ันรับประสบการณจากสื่อของเกาหลี ในยุคปจจุบันน้ีคอนขางมาก จึงทําใหเกิดคานิยมในวัฒนธรรมท่ีมีอิทธิพลตอความรูสึกวาตองการท่ีจะไปสัมผัสกับประสบการณน้ันอยางแทจริง ซึ่งถือไดวาการถายทอดวัฒนธรรมท่ีผานมากับสื่อเกาหลีน้ันเปนเร่ืองท่ีนาสนใจย่ิงนัก

คานิยมในวัฒนธรรมของเกาหลีท่ีไดถูกถายทอดผานสื่อมวลชนท่ีมีปริมาณมากข้ึน สวนหน่ึงท่ีสําคัญก็เพราะสื่อมวลชนสามารถแพรกระจายสารไปยังกลุมคนท่ีกวางขวางไดในระยะเวลาท่ีรวดเร็วและสําหรับยุคดิจิตอลเชนน้ี สื่อมวลชนน้ันไดเขามามีบทบาทเปนสื่อกลางใหเกิดการปฏิสัมพันธข้ึนในสังคม รวมถึงยังเปนเคร่ืองมือในการถายทอดภาษา ประเพณี ทัศนคติ ความเชื่อ คานิยม ตลอดจนวัฒนธรรมจากสังคมหน่ึงไปยังอีกสังคมหน่ึงท้ังในระดับบุคคลและระดับมวลชน (Cross CulturalCommunication) เปนผูผลิตสินคาทางวัฒนธรรม โดยมีชองทางการสื่อสารท่ีใชเทคโนโลยีทันสมัย สื่อจึงมีทิศทางการไหลและการถายทอดเน้ือหามากข้ึน ซึ่งอาจเปนการถายทอดขามทวีปเชนจากโลกตะวันตกสูโลกตะวันออก หรือการถายทอดภายในเขตหรือภูมิภาคเดียวกัน เชนจากโลกตะวันออกดวยกันเอง ซึ่งปรากฏการณเชนน้ีเกิดข้ึนจนกลายเปนปรากฏการณท่ีเกิดข้ึนในโลกปจจุบัน แตสิ่งท่ีคนสวนใหญคิดวาเปนเร่ืองธรรมดาเหลาน้ีน้ันไดแฝงไวถึง การแสดงถึงเน้ือหาทางวัฒนธรรมของประเทศผูผลิตสื่อเหลาน้ันเขามาดวย อาจจะเปนท้ังการต้ังใจนําเสนอเร่ืองราวท่ีมีจุดประสงคเพื่อสรางใหประเทศตนเปนท่ีรูจักตอนานาประเทศ โดยหวังผลทางดานการเมือง เศรษฐกิจ และสังคม เปนการครอบงําทางวัฒนธรรม หรือเปนเพียงการนําเสนอเน้ือหาประกอบสื่อเทาน้ัน แตท้ังน้ีรายละเอียดท่ีประกอบกับตัวสารของสื่อน้ัน ไดถูกแทรกซึมเขาไปท้ังโดยต้ังใจและไมต้ังใจ และสําหรับผูรับสารน้ัน ก็ไดทําการเปดรับสารและเลือกท่ีจะจดจําในสิ่งท่ีตรงกับความสนใจของตนเอง เมื่อกลายเปนท่ีสนใจของกลุม วัฒนธรรมน้ันก็ไดรับความนิยม เปนท่ียอมรับ และนํามาใชเปนวัฒนธรรมรวมอยางหน่ึงของประเทศจนเกิดความกลมกลืนไปกับวัฒนธรรมเดิม (สุรพงษ โสธนะเสถียร, 2533:86)

16

สื่อมวลชนท่ีมีอิทธิพลตอผูรับสารมากสื่อหน่ึงในปจจุบันน้ันไดแก สื่อโทรทัศน ซึ่งมีอิทธิพลตอการเผยแพรขาวสารและเร่ืองราวในดานตางๆ เปนอยางมาก เพราะผูท่ีรับสารสามารถเห็นไดท้ังภาพเคลื่อนไหว สี และเสียงไปพรอมๆ กัน จึงทําใหสื่อโทรทัศนไดรับความนิยมในการรับชม หรือรับรูขาวสารผานทางสื่อโทรทัศนเปนอยางมากในทุกเพศ ทุกวัย (พัลลภา วิชิตะกุล, 2546:3) อีกท้ังยังเปนสื่อท่ีผูรับสารยังสามารถเขาใจในสารไดถึงแมจะไมรูหนังสือก็ตาม ภาพตางๆ ท่ีนําเสนอผานสื่อโทรทัศนน้ัน กอใหเกิดความเขาใจไดดีโดยมีคํากลาวไววา ภาพ 1 ภาพ มีคาเทากับ 1,000 คําโดยเฉพาะอยางย่ิงภาพท่ีมีการเคลื่อนไหวอยางตอเน่ืองในโทรทัศน อีกท้ังภาพยังสามารถทําใหคนเชื่อไดมากดวย เพราะการท่ีไดเห็นน้ัน คือการทําใหเชื่อ (Seeing is Believing) (ปรมะ สตะเวทิน, 2539:95)

เงื่อนไขของการเขาถึงสื่อโทรทัศนน้ัน ไมตองใชทักษะพิเศษใด ๆ จากผูใชสื่อน้ี และ ไมมีคาใชจายเหมือนการดูภาพยนตร ทําใหโอกาสในการรับสื่อมีมากกวา อีกท้ังในเร่ืองของการใหความประทับใจและการโนมนาวก็มีมากกวาสื่อวิทยุ (กาญจนา แกวเทพ,2545 : 278) พรอมท้ังยังเปนสื่อท่ีมีการสรางความจริงรวมกัน (shared reality) กลายมาเปนสํานึกรวมโดยท่ัวไปของผูคนท่ีถูกปลูกฝงจากโทรทัศน คือ เปนความจริงรวมกัน มิไดเปนความคิดเห็นท่ีเฉพาะเจาะจงอันหมายถึง เปนแบบแผนหลัก ๆ ทางวัฒนธรรม อันไดแก ขอตกลงเบ้ืองตน เก่ียวกับขอเท็จจริงของชีวิต และเกณฑมาตรฐานท่ีเราใชวินิจฉัยเร่ืองตาง ๆ ตัวอยางเชน การมองชีวิตสังคมวัฒนธรรม ของประเทศเกาหลีท่ีผานการสืบทอดมายาวนานในอดีต ผานเร่ืองราวของละคร ดังเร่ืองแดจังกึม จอมนางแหงวังหลวง เปนตน คํากลาวของ เกิรบเนอร และคณะ (Gerbner,1994) ท่ีวา โทรทัศนเปนสื่อท่ีทําหนาท่ีประดุจแขนขาในการสรางวัฒนธรรมหลักหรือสวนกลางข้ึนมา มองไดวา คนในสังคมตาง ๆ แตละชาติซึ่งไมเคยได รับรูติดตอสื่อสารกันอยางใกลชิด แตเมื่อเขาอยูในระบบการสื่อสารขนาดใหญของสังคม ทําใหเกิดความเขาใจเบ้ืองตนรวมกันได อยางเชน สังคมไทย สังคมญี่ปุน หรือสังคมจีน ตางไดรับประสบการณรวมผานสื่อละครโทรทัศนเกาหลีไดพรอม ๆ กัน ท้ังน้ีโดยท่ีสื่อโทรทัศนน้ัน ไดมีการนําเสนอรายการตาง ๆท้ังเพื่อใหความรูและเพื่อความบันเทิง ตอกลุมผูชมท่ีมีความชอบ และเลือกเปดรับตามความสนใจท่ีแตกตางกัน และเมื่อกลาวถึงรายการประเภทตาง ๆ อาทิ เชน รายการประเภทขาว กีฬา สารคดี เกมโชว ฯลฯ น้ันรายการประเภทละครโทรทัศน นับไดวาเปนรายการท่ีผูชมจํานวนมากใหความสนใจ และติดตามชมรายการหน่ึง เน่ืองจากละครโทรทัศนเปนการนําเสนอเร่ืองราวตางๆ ท่ีเกิดข้ึนในสังคม โดยอาศัยตัวแสดงเปนผูถายทอดบทบาทน้ันๆ ใหผูชมไดรับรู เมื่อผูชมรับรูก็จะเกิดปฏิกิริยาตอบสนองตอท้ังละครโทรทัศนและดาราท่ีเลนละครโทรทัศนเร่ืองน้ัน (พัลลภา วิชิตะกุล, 2546:3) รูปแบบเน้ือหาสวนใหญของละครมักมุงเก่ียวกับความบันเทิงเปนหลัก และมีการดําเนินเน้ือเร่ืองชวนใหผูชมติดตาม และเมื่อผูชมเกิดความสนใจ ก็จะเกิดการติดตามชมอยางสม่ําเสมอ จนกลายเปน แฟนละคร และเกิด

17

กระแสความนิยมชมชอบ ของละครโทรทัศนน้ันซึ่งกลายเปนการซึมซับเอาเน้ือหาและเร่ืองราวบรรยากาศของละคร องคประกอบตางๆ ท่ีแวดลอมในเน้ือหาโดยอัตโนมัติ กอใหเกิดผลกระทบตามมาอยางเชน ความประทับใจในฉาก สถานท่ีการถายทํา จนทําใหเกิดความประทับใจในสถานท่ีน้ันและลงทุนเดินทางเพื่อไปสัมผัสดวยตนเอง จนปจจุบันทําใหกลายเปนกลยุทธในการสงเสริมทางการตลาดและการเผยแพรวัฒนธรรมผสมเขาไปวิธีการหน่ึง

การเร่ิมตนของคานิยมวัฒนธรรมเกาหลีน้ัน นันทขวาง สิรสุนทร (2548:7) กลาวไวในกรุงเทพธุรกิจ วา เร่ิมแรกของอาการฮิตวัฒนธรรมเกาหลีน้ัน มาจากการแพรภาพของซีรีสโรแมนติก Autumn inMy Heart ซึ่งนํามาออกอากาศ โดยสถานีโทรทัศนไอทีวี โครงการเอเซียนซีรีส ดวยองคประกอบของละครหลายอยางท่ีลงตัว จึงทําใหละครเร่ืองน้ีมีเรตต้ิงสูง จนนําไปสูการนําซีรีสเร่ืองอ่ืนๆ ตามมา

ในชวงป พ.ศ. 2547 ละครซีรีส ท่ีไดรับการกลาวขวัญและกระแสตอบรับอยางมากใน ทุกเพศทุกวัย คือละครเร่ืองแดจังกึม จอมนางแหงวังหลวง ท่ีออกอากาศทางสถานีโทรทัศนชอง 3 ไดสรางชื่อเสียงใหแกดารานํา และสรางกระแสการรับประทานอาหารเกาหลีข้ึนในสังคมไทย เห็นไดจากมีบทความท่ีกลาวถึงละครเร่ืองน้ีเปนจํานวนมากท้ังในประเทศไทยและประเทศอ่ืนๆ ในแถบภูมิภาคเอเชีย ดังเชนรายงานขาวพิเศษ เร่ือง “ระวังกิมจิสึนามิ พลังดาราเกาหลีกระแทกตลาดรอบใหม” ในหนังสือพิมพผูจัดการรายสัปดาหท่ีกลาวถึง “ลี ยอง เอ นักแสดงสาวท่ีรับบท แดจังกึม ทีวีซีรีสสุดฮิตอีกเร่ืองหน่ึง ความนิยมมีมากถึงขนาดท่ีชอง 3 ตองนํามาออกอากาศซ้ําอีกคร้ังในชวงเย็น พรอมท้ังยังเปนท่ีชื่นชอบของคนไทยอีกหลายประเทศแถบเอเชียอีกดวย จนไดรับฉายาวา “Asia’s Sweetheart”(ผูจัดการรายสัปดาห, 2549:12)

นอกจากน้ีสิ่งท่ีสนับสนุนกระแสคานิยมของสื่อเกาหลีโดยเฉพาะสื่อละครโทรทัศนน้ันคือการสรางเว็บไซตเพื่ออธิบายถึงเร่ืองราวของวัฒนธรรมเกาหลีมีเอกลักษณหรือความหมายในการแสดงออกท่ีผานมาทางสื่อละครโทรทัศน เพื่อใหผูชมสามารถดูละครโทรทัศนของเกาหลีไดเขาใจมากข้ึน อาทิเชนการเรียกชื่อ การต้ังชื่อของชาวเกาหลี การอธิบายเร่ืองราวเก่ียวกับอาหารเกาหลี วัฒนธรรมการรับประทานอาหาร และอาหารท่ีเรียกวา กิมจิ ซึ่งอีกนัยหน่ึงเปนเหมือนสิ่งตอบแทนตนของประเทศเกาหลี คือเมื่อพูดถึง กิมจิ

สิ่งท่ีนาสนใจของการเขามาของกระแสเกาหลีฟเวอรอีกประการหน่ึง (ผูจัดการรายสัปดาห,2549:8) คือ จากเดิมท่ีสังคมไทยจะนิยมสื่อและวัฒนธรรมจากตะวันตก กับวัฒนธรรมผานสื่อในประเทศตะวันออกดวยกัน ซึ่งจะเปนจากประเทศญี่ปุนมาเปนระยะเวลาท่ียาวนานน้ัน กลับมีการเปลี่ยนทัศนคติ หันมาชื่นชอบวัฒนธรรมของเกาหลีแทนในระยะเวลาการกอตัวท่ีไมนานนัก ซึ่งสงผลท้ัง

18

ทางดานสินคา ผลิตภัณฑตาง ๆ จากเกาหลีใหเปนท่ีรูจักมากข้ึน ทําใหมองเห็นอิทธิพลของสื่อท่ีเขามาสงผลกระทบตอระบบหลักในหลาย ๆ ทางรัฐบาลมองเห็นความสําคัญในการใชสื่อเปนใบเบิกทางในการถายทอดเน้ือหาวัฒนธรรมผานสื่อและมีเปาหมายในการข้ึนมาเปนประเทศในกลุมผูนําของเอเชียเทียบเคียงประเทศจีนและญี่ปุน ดังน้ันทางหนวยงานท่ีเก่ียวของของประเทศไทยจึงควร เรียนรูถึงผลกระทบท่ีมีตอวัยรุนไทยซึ่งไวตอการรับรู เพื่อประโยชนในการต้ังรับการเขามาของวัฒนธรรมเกาหลีและประยุกตใชวิธีการเหลาน้ีเพื่อประโยชนในการเสริมสรางวัฒนธรรมไทยเชนเดียวกัน เพราะจากปรากฏการณท่ีเกิดข้ึน เด็กวัยรุนไทยไดมีการรับรูและเรียนรูตอการถายทอดวัฒนธรรมธรรมเกาหลีผานสือ่ในรูปแบบตางๆ อาทิ การต้ังแฟนคลับ ดูคอนเสิรต ศิลปนนักรองนักแสดงวัยรุนของเกาหลี การแตงกายดวยเสื้อผา หนา ผม เลียนแบบศิลปนนักรองนักแสดงวัยรุนของเกาหลี การกินอาหาร ฟงเพลง ดูละครโทรทัศน ภาพยนตรของเกาหลีเพิ่มข้ึน เปนตน

จากปรากฏการณท่ีเกิดข้ึนเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีกอใหเกิดความซึมซับทางวัฒนธรรมเกาหลีและการเลียนแบบของวัยรุนไทย ทําใหคณะผูวิจัยมีความสนใจท่ีศึกษาเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยท่ีมีตอสื่อบันเทิงเกาหลี และความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย เพื่อจะไดนําขอมูลผลการวิจัยท่ีคนพบ ไปใชในการวางแผนพัฒนาการเปดรับสื่อของวัยรุนไทยและลักษณะของคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยซึ่งอาจมีผลกระทบตอครอบครัวและสังคมตอไป

1.2 วัตถุประสงคของการศึกษา1.2.1 เพื่อศึกษาคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยท่ีมีตอสื่อบันเทิงเกาหลี1.2.2 เพื่อศึกษาความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของ

วัยรุนไทย

1.3 ขอบเขตการศึกษา1.3.1 ศึกษาคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ของวัยรุนไทยจากสื่อบันเทิงเกาหลีรูปแบบตางๆ

เชน คอนเสิรต ศิลปน/นักรอง ภาพยนตร ละครซีรีส สารคดี เกมโชว ท่ีกําลังไดรับความนิยมและรูจักในวงกวางของผูรับสื่อวัยรุนไทย และออกอากาศในชองฟรีทีวี (3,5,7,9, NBT และ Thai PBS) รวมถึงสื่อบันเทิงไทยดานตางๆ เชน Cable TV. วิทยุ โรงภาพยนตร อินเทอรเน็ต หรือในรูปแบบ วีซีดี/ดีวีดี ซึ่งในปจจุบันเปนชวงท่ีวัยรุนเปดรับสื่ออยางแพรหลาย

19

1.3.2 ในการศึกษาคร้ังน้ี เลือกกลุมประชากรศึกษาในกลุมวัยรุน ซึ่งไดแกกลุมนักเรียนนักศึกษา ซึ่งกําลังศึกษาอยูในระดับมัธยมศึกษาตอนตน มัธยมศึกษาตอนปลาย และระดับอุดม ศึกษาในเขตบางเขนและเขตลาดพราว กรุงเทพมหานคร

1.3.3 ระยะเวลาในการศึกษาและเก็บขอมูล ต้ังแตเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2551 – เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2552

1.4 ปญหานําในการวิจัย1.4.1 สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีปรากฏผานสื่อประเทศไทย แตละประเภท ไดแกสื่อบุคคล สื่อวิทยุ

โทรทัศน สื่อวิทยุกระจายเสียง สื่อสิ่งพิมพ สื่ออินเทอรเน็ตและสื่อมัลติมิเดีย เปนท่ีสนใจของวัยรุนไทยอยางไร

1.4.2 คานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยเปนอยางไร มีระดับการชื่นชมในระดับใดบาง

1.4.3 สื่อบันเทิงเกาหลีมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยอยางไรบาง

1.5 ประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับ1.5.1 สามารถนําขอมูลผลการวิจัยเก่ียวกับความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี ใหหนวยงานท่ี

เก่ียวของ เชน สื่อสารมวลชน ไปใชในการพัฒนาดานขาวสารบันเทิงของประเทศไทยใหมีคานิยมในวัฒนธรรมไทยแกวัยรุนไทยและประเทศอ่ืนๆ

1.5.2 สามารถนําขอมูลผลการวิจัยเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ใหหนวยงานท่ีเก่ียวของ เชน ผูประกอบการธุรกิจเก่ียวกับวัฒนธรรมเกาหลี หรือผูประกอบ การท่ัวไป ไดใชในการวางแผนการตลาดใหสอดคลองกับความตองการและเกิดคานิยมในผลิตภัณฑหรือบริการของกลุมเปาหมายท่ีเปนวัยรุนไทย

1.5.3 สามารถนําขอมูลผลการวิจัยเก่ียวกับความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยท่ีมีความสัมพันธกันใหหนวยงานท่ีเ ก่ียวของ ท้ังดานศูนยวัฒนธรรมไทย ผูประกอบการ และสื่อสารมวลชน ใชในการวางแผนและควบคุมใหสอดคลองกับความสนใจและการบริโภคสินคาวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ใหอยูในกรอบท่ีพอดีตอการพัฒนาสังคมโดยรวม

20

1.6 นิยามศัพท

วัยรุนไทย หมายถึง วัยรุนชาวไทยท่ีมีกําลังศึกษาอยูในระดับมัธยมศึกษาตอนตนมัธยมศึกษาตอนปลายและระดับอุดมศึกษา ในเขตบางเขนและเขตลาดพราว กรุงเทพมหานคร ท่ีมีความสนใจและความนิยมในวัฒนธรรมเกาหลี

คานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี หมายถึง การท่ีวัยรุนไทยไดมีการซึมซับและมีการเสพวัฒนธรรมเกาหลีไวในการใชชีวิตประจําวันในรูปแบบตางๆ ดวยความชื่นชอบและพอใจไดแก การแตงกายดวยเสื้อผาและเคร่ืองประดับ การรับประทานอาหาร การแตงทรงผม การแตงหนา การแสดงทาทาง การเรียนรูภาษา การศึกษาตอ การตกแตงบานท่ีอยูอาศัย การรวมกลุม การจัดต้ังชมรม การปรากฏตัวตอสาธารณะชนท่ัวไปในสไตลรูปแบบของวัยรุนดารานักรองนักแสดงศิลปนเกาหลี

ส่ือบันเทิงประเทศเกาหลี หมายถึง สื่อบันเทิงของประเทศเกาหลีดานตาง ๆ เชน ภาพยนตรละครทีวี ละครทีวีชุด (Series) เพลง เกมโชว คอนเสิรต รายการทีวี เคเบิลทีวี วีซีดี ดีวีดี เปนตน

ส่ือบุคคล หมายถึง ดารา นักรอง นักแสดงเกาหลี ท่ีปรากฏตัว ในงานเทศกาลตางๆ และเปนพรีเซ็นเตอรสินคา ท่ีวัยรุนไทยใหความสนใจ

ส่ือภาพยนตร หมายถึง ภาพยนตรเกาหลี ท่ีวัยรุนไทยใหความสนใจและใหความสําคัญทางดานประเภทของภาพยนตร ความสําคัญของเน้ือเร่ือง และการสราง

ส่ือวิทยุโทรทัศน หมายถึง รายการทางโทรทัศน ท่ีวัยรุนไทยใหความสนใจและใหความสําคัญทางดานประเภทของรายการทางโทรทัศน ความสําคัญของเน้ือหาละครโทรทัศน และการสราง

ส่ือวิทยุกระจายเสียง หมายถึง รายการทางวิทยุท่ีวัยรุนไทยใหความสนใจทางดานประเภทรายการทางวิทยุ

ส่ือส่ิงพิมพ หมายถึง นวนิยายหรือละครโทรทัศนเกาหลี ท่ีวัยรุนไทยใหความสนใจ ติดตามอาน รวมท้ังติดตามสะสมซื้อหาภาพดารานักรองนักแสดงศิลปนเกาหลี จากหนังสือพิมพ นิตยสารหรือหนังสือพอคเก็ตบุค

ส่ืออินเทอรเน็ต หมายถึง สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีวัยรุนไทยใหความสนใจเขาโหลดขอมูลผานสื่ออินเทอรเน็ต ท่ีเผยแพรโดยเว็บไซตตางๆ และสื่อท่ีถูกบันทึกไวในแผน วีซีดี ดีวีดี และเกมออนไลนของเกาหลี

21

ส่ือเกม หมายถึง สื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกมออนไลน เกมจาก ซีดี หรือ ดีวีดี ท่ีวัยรุนไทยใหความสนใจท้ังซื้อ และโหลดมาเลนเพื่อความบันเทิง

22

บทท่ี 2แนวคิด ทฤษฎี และผลงานวิจัยท่ีเก่ียวของ

การวิจัยเ ร่ือง “สื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของรุนไทย (KoreanEntertainment Media and The Appreciation of Korean Culture Among Thai Adolescents)”

คณะผูวิจัยไดใช แนวคิด ทฤษฎี ขอมูลและผลงานวิจัยท่ีเก่ียวของดังน้ี

2.1 แนวคิดทฤษฎีเก่ียวกับการสื่อสาร2.2 แนวคิดทฤษฎีเก่ียวกับพฤติกรรมการเปดรับสื่อ2.3 แนวคิดเก่ียวกับคานิยม2.4 แนวคิดดานวัฒนธรรม2.5 งานวิจัยท่ีเก่ียวของ2.6 กรอบแนวคิดในการวิจัย2.7 สมมติฐานการวิจัย

2.1 แนวคิดทฤษฎีเก่ียวกับการสื่อสาร

2.1.1 แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับการเปดรับส่ือ

ขาวสารเปนสิ่งจําเปนอยางย่ิงสําหรับกิจกรรมตางๆ ในชีวิตมนุษย มนุษยเปนสัตวสังคม ท่ีตองการอาศัยการแลกเปลี่ยนขาวสาร ความรู และประสบการณซึ่งกันและกัน ขาวสารเปนปจจัยสําคัญ ท่ีใชประกอบการตัดสินใจของมนุษย โดยเฉพาะอยางย่ิงมนุษยเกิดความไมแนใจในเร่ืองใดเร่ืองหน่ึง มากเทาใด ความตองการขาวสารก็จะย่ิงเร็วมากข้ึน(วิภาวรรณ พัฒนพงษ, 2547 : 17)

วิลเบอร ชแรมม (Wilbur Schramm, 1978 : 13 อางในพีระ จิระโสภณ, 2542 : 632) กลาววาโดยท่ัวไปบุคคลมักจะเลือกรับสื่อท่ีใชความพยายามนอยท่ีสุดหรือหมายถึงสะดวกในการรับรูมากท่ีสุดและไดรับผลประโยชนตอบแทนมากท่ีสุด

ในการเลือกรับรูขาวสาร ผู รับสารมีกระบวนการเลือกสรรขาวสารท่ีแตกตางกันไป จากประสบการณ ความเชื่อ และทัศนคติ ฯลฯ ซึ่งกระบวนการในการเลือกสรรน้ี เปรียบเสมือนเคร่ืองกรอง(Filter) ขาวสารในการรับรูของมนุษย ประกอบดวยการกรอง 3 ข้ันตอน ดังน้ี (พีระ จิระโสภณ, 2542 :636-638)

23

1. การเลือกรับหรือการเลือกสนใจ (Selective Exposure) กลาวคือ บุคคลจะเลือกเปดรับสื่อและขาวสารตางๆ ตามความสนใจและความตองการของตน เพื่อนํามาใชแกปญหาและเปนขอมูลเพื่อสนองความตองการของตน นอกจากบุคคลเลือกเปดรับขาวสารแลว บุคคลยังเลือกใหความสนใจตอขาวสารท่ีสอดคลองกับทัศนคติ และความเชื่อด้ังเดิมของบุคคลน้ันๆ ในขณะเดียวกันก็พยายามหลีกเลี่ยงการรับขาวสารท่ีขัดแยงกับความเชื่อ ทัศนคติ และความสนใจ ท้ังน้ีเพื่อใหเกิดความสบายใจและความพึงพอใจในการเปดรับขาวสาร

2. การเลือกรับรูและตีความหมาย (Selective Perception and Selective Interpretation)กลาวคือ เมื่อบุคคลเปดรับขาวสารจากแหลงใดแหลงหน่ึง ผูรับสารจะเลือกรับรูหรือเลือกตีความสารท่ีไดตามความเขาใจของตนเอง ทัศนคติ ประสบการณ ความเชื่อ ความตองการ ความคาดหวัง และแรงจูงใจของตน

3. การเลือกจดจํา (Selective Retention) กลาวคือ หลังจากท่ีบุคคลเลือกรับ เลือกความสนใจ เลือกรับรู และตีความขาวสารไปในทิศทางท่ีสอดคลองกับทัศนคติและความเชื่อของตนแลวบุคคลยังเลือกจดจําเน้ือหาสาระของสารในสวนท่ีตองการจําเขาไปไวเปนประสบการณเพื่อท่ีจะนําไปใชในโอกาสตอไป ในขณะเดียวกันก็มักจะลืมขาวสารท่ีไมตรงกับความสนใจหรือไมเห็นดวย

ชารลส แอทกิน (Atkin, 1973 : 15 อางในอัมภิณี เกตุซื่อสัตย 2545 : 15) ไดกลาวถึงการเปดรับขาวสารท่ีเปนการรับรูท่ีเกิดข้ึนในชีวิตประจําวันท่ีตองอาศัยการแลกเปลี่ยนขาวสาร ความรู และประสบการณ บุคคลท่ีเปดรับขาวสารมาก ยอมมีหูตากวางไกล มีความรูความเขาใจในสภาพแวดลอมและเปนคนท่ีมีความทันสมัยกวาบุคคลท่ีเปดรับขาวสารนอย แตอยางไรก็ตามการท่ีบุคคลใดบุคคลหน่ึงเปดรับขาวสารมากอาจไมทําใหบุคคลน้ันเปนคนท่ีรูมากเสมอไป และการเปดรับขาวสารนอยก็ไมไดทําใหมีความรูนอยเสมอไป

ปรมะ สตะเวทิน (2539 : 35) ไดกลาววา คอมพิวเตอร อินเทอรเน็ต เปนสื่อท่ีทันสมัยมากท่ีสุดในปจจุบัน เพราะความหลากหลายของขอมูลขาวสาร การใหขอมูลท่ีทันสมัย เปนแหลงความรูท่ีกวางขวาง ซึ่งในปจจุบันคอมพิวเตอรและอินเทอรเน็ตมีบทบาทในชีวิตของเรามากข้ึน เชนใชในการสื่อสารขอมูลในดานสังคมโลก วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีของแตละภาค ท้ังในประเทศและตางประเทศ เพื่อการสื่อสารท่ีสะดวกรวดเร็ว ประชาชนสามารถหาความรูไดในยุคของขอมูลขาวสาร

ชองทางของขาวสารท่ีไดรับ เปนท้ังการโฆษณา (Advertising) และเปนการประชาสัมพันธ(Public relation) ท่ีใชสื่อตางๆ เปนชองทาง (Channel) สื่อท่ีเรานึกถึงอยูตลอดเวลา คือสื่อทุกชนิดตองมีจิตวิทยา (Phychology) และสังคมวิทยา (Sociology) สื่อแตละชนิด ซึ่งเสรี วงษมณฑา (2542: 133 – 134 อางในพัชรา ลาภลือชัย, 2546 :30) ไดอธิบายความหมายของสื่อประเภทตางๆ ไวดังน้ี

24

1. สื่อบุคคล เปนสื่อท่ีสามารถใชสื่อสารไดสองทาง มีการโตตอบกันได แตมักเปนไปในวงแคบการสื่อสารระหวางบุคคล (Interpersonal Media) มีลักษณะ ดังน้ี

1.1 มนุษยยอมเชื่อบุคคลท่ีมีความสําคัญตอชีวิตของคน เชน เชื่อพอแม เชื่อครู เชื่อสามี เชื่อลูก คนเหลาน้ีเรียกวา บุคคลท่ีมีความสําคัญตอชีวิต (Significant other) มนุษยเราทุกคนตองมีบุคคลเหลาน้ีอยูในใจ ซึ่งเปนเร่ืองของสังคมวิทยา (Sociology) ทําใหการสื่อสารระหวางบุคคลเปนสื่อสําคัญลําดับแรกของการสื่อสารท้ังหมด สามารถชนะทุกๆ สื่อ แตถาเมื่อไรคนไมชนะสื่ออ่ืนๆบุคคลน้ันตองพิจารณาตนเอง แสดงวา ตนเองไมเปนบุคคลสําคัญของคนน้ัน เพราะเขามองขามเราไปแลวเอาสื่อมาสําคัญกวาชีวิตของเรา

1.2 มนุษยเราใหคุณใหโทษ (Sanction) หมายความวาถาเขาไมเชื่อเรา เราสามารถโกรธเขาได แตสื่อโกรธเราไมได เชน แมบอกใหเราไปซื้อสินคาย่ีหอหน่ึงเราไมซื้อ แมสามารถโกรธเราได แตถาสื่อวิทยุ โทรทัศน นิตยสาร บอกใหเราซื้อแตเราไมซื้อสินคาน้ัน สื่อเหลาน้ี ก็ทําอะไรเราไมไดสวนน้ีเรียกวาความสามารถทางดานสังคม (Socialability)

2. สื่อสารมวลชน ไดแก โทรทัศน วิทยุ หนังสือพิมพ และนิตยสาร2.1 สื่อโทรทัศน มีหลักสังคมวิทยา คือ

- สื่อโทรทัศนเปนสื่อท่ีเคลื่อนท่ีไมได (Immovable) ท้ังในบานและนอกบาน เชนเราเสียบสายอากาศ กับเคร่ืองรับไวอยางเหมาะสมแลว พอไมอยากดูก็จะเข็นไปหองอ่ืนๆ ก็อาจทําใหภาพไมชัดเจน เมื่อเทียบกับวิทยุแลว โทรทัศนเปนสื่อท่ีอยูคงท่ี อยูติดท่ีมากกวา สวนวิทยุสามารถเคลื่อนยายไปไหนมาไหนก็ได

- สื่อโทรทัศนเปนสื่อครอบครัวมากกวา (Family media) คือการดูโทรทัศนจะไมดูคนเดียว แตจะดูกับสมาชิกคนอ่ืนๆ ของครอบครัว ดังน้ันสินคาทีสมาชิกในครอบครัวใช จึงเหมาะท่ีจะสื่อสารทางโทรทัศน

2.2 สื่อวิทยุ มีลักษณะดังน้ี- เปนสื่อเฉพาะบุคคล (Personal media) ฟงคนเดียวไดไมเหมือนกับสื่อโทรทัศน- เปนสื่อท่ีถูกเคลื่อนยายได (Movable) จะนําไปไหนไดสะดวก

2.3 สื่อหนังสือพิมพ เปนสื่อท่ีเสนอเร่ืองราวไดฉับไว (Immediate media) กวาสื่ออ่ืนๆ มีลักษณะดังน้ี

- เปนสื่อเพื่อสมองชวนคิด- เปนสื่อท่ีนําเสนอเร่ืองราวไดฉับไว แตในปจจุบันสูสื่อวิทยุไมไดแลว และถูกใช

เปนปฏิทินของชีวิต (Calender) คือ ตอนเชาทุกวันกอนออกจากบาน ไปทํางานจะตรวจสอบวาในวันน้ีมีอะไรเกิดข้ึนแคไหน เปนลักษณะของการติดตามขาว

25

- เปนสื่อท่ีไมเก็บเปนขออางอิง (Reference) เพราะเปนสื่อแบบวันตอวัน (Day byday media) เมื่ออานแลวก็ท้ิง

2.4 สื่อนิตยสาร มีลักษณะดังน้ี- เปนสื่อเพื่อสมองท่ีชวนใหคิดเหมือนกับหนังสือพิมพ- เปนสื่อท่ีนิยมนําไปอานในหองนอน (Bed time medium)- เปนสื่อยามรอคอยท่ีมีความเปนสวนตัวสูง (Waiting – time personal medium)

- เปนสื่อท่ีคอนขางไมมีกําหนดเวลา (Timeless) หมายความวา จะนําข้ึนมาอานเมื่อใดก็ได แมเวลาจะผานไป 3-4 เดือนแลวก็ตาม แตหนังสือพิมพท่ีออกเมื่อ 3 เดือนท่ีแลวจะไมมีใครนํามาอานอีก เปนตน

- เปนสื่อท่ีควรคาแกการเก็บ จะเปดอานอีกเมื่อไรก็ได3. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน Internet E-mail ซึ่งมีขอดี คือ ใหขอมูลขาวสารไดมาก มีภาพสาม

มิติ มีการเคลื่อนไหว มีภาพเสมือนจริง มีลูกเลนมาก แตมีขอเสีย คือมีราคาสูง จํานวนผูรับสาร อยูในวงแคบ จึงเปนสื่อเพื่อสนองภาพพจนมากกวา

แนวคิดของ Wilbur Schramm (อางใน สุธิดา ชิโนดม, 2545 : 21) วาดวยองคประกอบในดานตางๆ ของการเลือกเปดรับสารของผูรับสาร มีดังน้ี

1. การประเมินสารประโยชนของขาวสาร เน่ืองจากผูรับสารแสวงหาขาวสารเพื่อสนองจุดประสงคของตนอยางใดอยางหน่ึง การประเมินสารประโยชนของขาวสารจึงชวยใหผูรับสารไดเรียนรูวาขาวสารมีประโยชนท่ีแตกตางกัน จึงกอใหเกิดการพัฒนา ปรับปรุงอุปนิสัยและรูปแบบการแสวงหาขาวสาร

2. ประสบการณ เน่ืองจากผูรับสารยอมมีประสบการณเก่ียวกับขาวสาร วัตถุ สิ่งของ ฯลฯแตกตางกันไป ประสบการณเปนตัวแปรท่ีทําใหผูรับสารแสวงหาขาวสารแตกตางกัน

3. ภูมิหลังท่ีแตกตางกัน จะทําใหผูรับสารมีความสนใจในสื่อท่ีแตกตางกัน4. ความสามารถในการรับสาร ท้ังสภาพรางกาย และจิตใจของคนจึงมีสวนสัมพันธกับ

ความสามารถในการรับขาวสารของบุคคล

5. บุคลิกภาพ เปนตัวแปรท่ีมีความสัมพันธกับการเปดรับขาวสาร ซึ่งมีผลตอการเปลี่ยนทัศนคติ การจูงใจ และพฤติกรรมของผูรับสาร

26

6. ความสามารถในการรับสาร ท้ังสภาพรางกายและจิตใจของคนจะมีสวนสัมพันธกับความสามารถในการรับขาวสารของบุคคล

7. อารมณ สภาพทางอารมณของผูรับสารแตละคนเปนตัวแปรสําคัญท่ีทําใหผูรับสารเขาใจความหมายของขาวสาร หรืออาจเปนอุปสรรคตอความเขาใจความหมายในขาวสารของผูรับสาร

8. ทัศนคติ เปนตัวแปรท่ีกําหนดการรับ และการตอบสนองขาวสารหรือสิ่งเราตางๆ ดวยการแสดงออกมาทางพฤติกรรมของผูรับสารท่ีมีตอขาวสารแตละประเภทท่ีพบ ทัศนคติของผูรับสารเปนสิ่งท่ีเปลี่ยนแปลงได เมื่อทัศนคติเปลี่ยนไป การรับขาวสารและการตอบสนองตอขาวสารก็จะแตกตางกันไปดวย

นอกจากน้ี Willbur Schramm และ Atkin ยังไดกลาวถึงการเปดรับสื่อของผูรับสารไวในลักษณะเดียวกันวา ผูรับสารมีแนวโนมท่ีจะเลือกเปดรับสื่อท่ีสามารถจัดหามาได (Availability) และสะดวกในการเปดรับมากท่ีสุด รวมท้ังเปนสื่อท่ีผูรับสารเปดรับเปนประจําดวย

การสื่อสารเปนปจจัยหน่ึงท่ีมีความจําเปนอยางมากในชีวิตประจําวันของมนุษย เพราะมนุษยตองมีการแลกเปลี่ยนขาวสารซึ่งกันและกัน ขาวสารจะเปนตัวแปรอยางหน่ึงในการกําหนดการตัดสินใจของมนุษยโดยเฉพาะเมื่อยามมนุษยเกิดปญหาและเกิดความไมแนใจในสิ่งใดสิ่งหน่ึง Alkin (1973)กลาวไววา บุคคลท่ีเปดรับขาวสารมากจะมีหูตากวางไกล มีความรู ความเขาใจในสภาพแวดลอมและเปนคนท่ีทันสมัย ทันตอเหตุการณกวาบุคคลท่ีเปดรับขาวสารนอย

องคประกอบในการเลือกเปดรับขาวสารของผูรับสาร

องคประกอบดานตาง ๆ ในการเลือกเปดรับสารของผูรับสาร มีดังน้ี (Scharamm, 1973 : 121- 122)

1. ประสบการณจะทําใหผูรับสารแสวงหาขาวสารแตกตางกัน2. การประเมินประโยชนของขาวสาร จะทําใหผูรับสารแสวงหาขาวสารเพื่อสนองจุดประสงค

ของคนอยางใดอยางหน่ึงท่ีแตกตางกัน3. ภูมิหลังท่ีแตกตางกัน จะทําใหผูรับสารมีความสนใจในขาวสารท่ีแตกตางกัน4. การศึกษาและสภาพแวดลอม จะทําใหผูรับสารมีความสนใจแตกตางกันในพฤติกรรมการ

เลือกรับสื่อและเน้ือหาของขาวสารท่ีตางกัน

27

5. ความสามารถในการรับสารท้ังสภาพรางกายและจิตใจ จะมีสวนสัมพันธกับความสามารถในการรับขางสารของบุคคล น่ันคือ ประสาทสัมผัสทุกอยางสามารถทํางานและรับรูไดตามปกติ

6. บุคลิกภาพ มีผลตอการเปลี่ยนแปลงทัศนคติ การโนมนาวใจ และพฤติกรรมการรับสารของผูรับสาร

7. อารมณ สภาพทางอารมณของผูรับสารมีผลตอการเขาใจความหมายของขาวสาร หรืออาจเปนอุปสรรคตอการเขาใจความหมายของขาวสารก็ได อารมณของผูรับสารสามารถพิจารณาไดจากความรูสึกท่ีเกิดจากตัวผูรับสารในขณะน้ัน และความรูสึกหรือทาทีท่ีอยูกอนแลวเก่ียวกับขาวสารน้ัน

8. ทัศนคติ เปนตัวกําหนดทาทีของการรับและการตอบสนองตอสิ่งเราหรือขาวสารท่ีรับไดขาวสารท่ีเขาถึงความสนใจของผูรับสารมีแนวโนมทําใหการสื่อสารมีประสิทธิภาพมากย่ิงข้ึน

ปจจัยท่ีมีความสัมพันธตอการเปดรับขาวสารของผูรับสารคนเราทุกคนมีธรรมชาติในการเปดรับขาวสารอยูตลอดเวลา แตจะเปดรับสื่ออยางไรน้ัน ข้ึนอยู

กับปจจัยท่ีเปนตัวกําหนดคือ1. ปจจัยท่ีมองจากแงมุมของผูรับสารเอง เปนปจจัยท่ีมีความสําคัญมากแบงเปน 2 สวน

1.1 ปจจัยท่ีวิเคราะหตามทฤษฏีการสื่อสารวิเคราะหถึงปจจัยของการสื่อสารของผูรับสารในแบบจําลองกระบวนการสื่อสาร ดังน้ี

1.1.1 ทักษะในการสื่อสาร (Communication Skills) ถาผูรับสารไมสามารถฟง อาน หรือคิด เขาจะไมสามารถรับสารท่ีผูสงสารสงไปได

1.1.2 ทัศนคติ (Attitude) ผูรับสารจะถอดรหัสขาวสารอยางไร มีสาเหตุบางสวนมากจากทัศนคติ ท้ังทัศนคติตอตนเอง ผูสงสาร และขาวสาร ซึ่งจะมีผลตอการเปดรับสาร และการแปลความหมายในขาวสารของผูรับสารท้ังสิ้น

1.1.3 ระดับความรู (Knowledge Level) ผูรับสารท่ีมีระดับความรูแตกตางกัน มีแนวโนมท่ีจะรับรูสิ่งรอบขางแตกตางกัน และมีแนวโนมจะแปลความหมายของขาวสารแตกตางกัน

1.1.4 ระบบสังคม (Social System) มนุษยทุกคนมีบทบาทหนาท่ีในสังคมแตกตางกัน เชน นักศึกษา ลูกจาง อาจารย ฯลฯ สถานภาพท่ีแตกตางกันมีผลทําใหการเปดรับและการตีความขาวสารแตกตางกัน

1.1.5 วัฒนธรรม (Culture) หมายถึง ลักษณะท่ีแสดงถึงความเปนระเบียบเรียบรอย ความกลมเกลียว ศีลธรรมอันดีของประชาชน และระบบหรือวิธีการดําเนินชีวิตของผูคนใน

28

สังคม ซึ่งแตละสังคมจะมีวัฒนธรรมเปนของตนเอง ในการกําหนดวิถีชีวิต ความสัมพันธของคนในสังคม และเปนตัวชี้วัดใหเห็นความแตกตางระหวางสังคม วัฒนธรรมของผูรับสารจึงเปนปจจัยท่ีสําคัญอยางหน่ึงท่ีมีผลตอการเปดรับและการตีความขาวสาร

1.2 ปจจัยท่ีวิเคราะหตามลักษณะทางประชากรศาสตร ผูรับสารแตละคนจะมีลักษณะทางประชากรศาสตรเฉพาะบุคคล โดยเฉพาะความแตกตางในเร่ือง เพศ อายุ การศึกษาฐานะทางสังคมและเศรษฐกิจ ภูมิลําเนา

2. ปจจัยดานบุคลิกภาพและจิตวิทยาสวนบุคคล มีแนวคิดวาคนเราแตละคนมีความแตกตางเฉพาะตัวบุคคลอยางมาก ในดานโครงสรางทางจิตวิทยาสวนบุคคล ซึ่งเปนผลสืบเน่ืองมาจากลักษณะการอบรมเลี้ยงดูท่ีแตกตางกัน การดํารงชีวิตในสภาพแวดลอมทางสังคมท่ีไมเหมือนกัน ซึ่งสงผลกระทบถึงระดับสติปญญา ความคิด ทัศนคติ ตลอดจนกระบวนการของการรับรู การเรียนรู และการจูงใจ

3. ปจจัยดานสภาพความสัมพันธทางสังคม เน่ืองจากคนเรามักจะยึดติดอยูกับกลุมสังคมท่ีตนสังกัดอยูเปนกลุมอางอิง (Reference group) ในการตัดสินใจท่ีจะแสดงพฤติกรรมใด ๆ ก็ตามน่ันคือมักจะคลายตามกลุมในแงความคิด ทัศนคติและพฤติกรรม เพื่อใหเปนท่ียอมรับของกลุม

สรุปไดวา ในการเปดรับสารของผูรับสาร สารน้ันๆ จะตองเปนสารท่ีตรงกับความสนใจหรือสอดคลองกับความตองการของผูรับสาร ดังน้ันการผลิตสื่อใดๆ ก็ตามควรเลือกสื่อท่ีอยูในความสนใจและความตองการของผูรับสารเปนสําคัญ เพื่อใหสื่อตางๆ ท่ีนําเสนอออกไปอยูในความจดจําของผูรับสาร ซึ่งจะสงผลตอการจดจําในตัวสินคาหรือกิจกรรมการทองเท่ียวของโครงการเท่ียวไทยครึกคร้ืนเศรษฐกิจไทยคึกคักได ดวยเหตุน้ีผูสงสารหรือนักสื่อสารการตลาดจําเปนตองวิเคราะหผูรับสารโดยการศึกษากระบวนการประมวลผลขาวสารขอมูล และการเลือกเปดรับสื่อและขาวสารซึ่งเปนกระบวนการท่ีเกิดข้ึนภายในตัวผูรับสารใหถองแท เพื่อใหสารท่ีสื่อออกไปไปยังผูรับสารน้ันเปนไปตามเปาหมายของผูสงสาร

กาญจนา แกวเทพ (2545 : 306) ระบุในการเปดรับสารของผูรับสารน้ัน คนเรามีความต้ังใจท่ีจะแสวงหาขาวสารเพื่อนํามาใชประโยชนในทางใดทางหน่ึง เชน เพื่อประกอบการตัดสินใจซื้อสินค าหรือบริการ เมื่อมีความต้ังใจท่ีแนนอนการเขาไปใชสื่อจึงไมใชกิจกรรมท่ีทําไปตามยถากรรมหรือไรเปาหมาย หากแตเปนกิจกรรมท่ีมีเปาหมาย

29

การวัดพฤติกรรมการเปดรับสื่อ (Media exposure) มีตัวชี้ (Index) ท่ีใชวัดกันสวนใหญแบงเปน 2 ประเภท (McLeod & Garrett, 1972 : 21) คือ

1. วัดจากเวลาท่ีใชกับสื่อ2. วัดจากความถ่ีของการใชสื่อ แยกตามประเภทของเน้ือหารายการท่ีแตกตางกันกับปจจัย

หลายอยาง เชน ความสนใจของผูฟง เวลาวางท่ีคนมีอยูและการมีสื่อใกลตัวผูรับสารเปนตน การวัดในเร่ืองเวลาท่ีใชกับสื่อมีขอเสียท่ีวาคําตอบข้ึนอยูกับปจจัยหลายอยาง เชน ความสนใจของผูฟง เวลาวางท่ีคนมีอยู และการมีสื่อใกลตัว ดวยเหตุน้ี คําตอบท่ีเก่ียวกับเวลาท่ีใชกับสื่อจึงมักไมสามารถแปลความหมายไดในทางจิตวิทยาและมักไมใหผลท่ีชัดเจนเมื่อนําไปเชื่อมโยงความสัมพันธกับตัวแปรอ่ืนและเพื่อแกปญหาความไมชัดเจนในเร่ืองน้ี จึงไดมีการวัดตัวแปรการเปดรับสื่อโดยใชความถ่ีของการใชสื่ออยางเฉพาะเจาะจง เชน วัดความถ่ีของการอานโฆษณาหรือบทความประชาสัมพันธเก่ียวกับสถานีบริการนํ้ามัน ปตท. รูปแบบใหม ในหนังสือพิมพ นิตยสารหรือวารสาร ความถ่ีของการชมหรือฟงโฆษณาสถานีบริการนํ้ามัน ปตท. ทางโทรทัศนหรือวิทยุ เปนตน

จากทฤษฎีกระบวนการการเลือกเปดรับสาร (Selectivity Process Theory) ไดแสดงใหเห็นถึงกระบวนการเลือกรับสารของมนุษย วาไมไดรับสารโดยปราศจากประสบการณสวนตน แตจะตองผานการพิจารณากอนท่ีจะเลือกรับขาวสารซึ่งกระบวนการจะดําเนินไปตามข้ันตอน ดังน้ัน ในการศึกษาเก่ียวพฤติกรรมการรับสื่อโฆษณาประชาสัมพันธสถานีบริการนํ้ามัน ปตท.จึงจําเปนท่ีจะตองนําแนวคิดทฤษฎีกระบวนการเลือกเปดรับสารมาใชเปนแนวคิดเพื่อการศึกษาคร้ังน้ี

แม็คไควร (Mcquail, 2000 : 55) ไดเสนอทฤษฎีการเปดรับสื่อและการเลือกรับสารวา การเปดรับ (Exposure) หมายถึง การท่ีประสาทสัมผัสของผูบริโภคถูกกระตุนโดยสิ่งเราซึ่งผูบริโภคจะเปนผูเลือกเองวาสิ่งเราใดตรงกับความตองการของตน โดยจะหลีกเลี่ยงการเ ปดรับสิ่งเราท่ีตนเองไมตองการ ไมสนใจ และเห็นวาไมสําคัญ การเปดรับสื่อ (Media Exposure) เปนปจจัยหน่ึงท่ีสงผลตอการสื่อสาร ซึ่งเก่ียวกับปจจัยภายในของผูรับสาร เชน ปจจัยทางดานจิตวิทยา และปจจัยภายนอก เชนโอกาสในการเขาถึงสื่อ ซึ่งประกอบดวยการเขาถึงสื่อในเชิงกายภาพ (Physical Accessibility) เชนผูรับสารอยูใกลหรือไกลจากขาวสารและสื่อการเขาถึงสื่อในเชิงเศรษฐกิจ และการเขาถึงสื่อในเชิงสังคม-วัฒนธรรม (Socio-Accessibility)

แม็คไควร (Mcquail, 2000 : 56) ไดเสนอวาแบบแผนการเปดรับสื่อซึ่งสงผลตอกระบวนการสื่อสารมี 2 ลักษณะดวยกัน คือ

30

1. พฤติกรรมการรับสื่อเชิงเคร่ืองมือ (Instrumental Viewing Behavior) เปนการเปดรับสารผูรับสารต้ังใจเจาะจงจะเปดรับ โดยมีจุดมุงหมายวาจะนําเอาขาวสารไปใชประโยชนบางอยาง

2. พฤติกรรมการรับสื่อเชิงพิธีกรรม (Ritualistic/Habitual Viewing Behavior) เปนการเปดรับท่ีไมไดมีเปาหมายพิเศษ ไมไดต้ังจุดมุงหมายเอาไววาจะนําเอาความรูไปใชประโยชนอะไรเปนการเปดดูเพราะความเคยชิน ดูไปเร่ือยๆ ไมไดเจาะจงคาดหวังอะไรเปนพิเศษท้ังน้ี สามารถจําแนกพฤติกรรมการเปดรับไดเปน 3 รูปแบบ ดังน้ี

2.1 การแสวงหาขอมูล (Information Seeking) คือ การท่ีบุคคลแสวงหาขาวสารเพื่อตองการใหเร่ืองใดเร่ืองหน่ึงมีความคลายคลึงกับเหตุการณใดเหตุการณหน่ึง

2.2 การเปดรับขอมูล (Information Receptivity) คือ การท่ีบุคคลเปดรับขาวสารเพื่อตองการทราบขอมูลท่ีตนเองสนใจและอยากรู เชน การรับฟงรายการวิทยุท่ีตนเองชื่นชอบ

2.3 การเปดรับประสบการณ (Experience Receptivity) เปนการท่ีบุคคลเปดรับขาวสารเพื่อตอบสนองความตองการกระทําหรือความตองการเรียนรูอยางใดอยางหน่ึงหรือเพื่อผอนคลายอารมณ

พรทิพย วรกิจโภคาทร (2530 : 243) ไดใหขอเสนอเพิ่มเติมในประเด็นของการเปดรับสื่อและการเลือกสื่อไววา ผูรับสารจะเลือกรับสื่อตามคุณลักษณะดังน้ี

1. เลือกรับสื่อท่ีสามารถจัดหามาได (Availability) ธรรมชาติของมนุษยจะใชความพยายามเพียงระดับหน่ึงเทาน้ัน อะไรท่ีไดมายากก็มักจะไมไดรับการเลือก ดังน้ัน ผูรับสารจึงเปดรับสื่อท่ีตนไมตองใชความพยายามมากนัก เปนสื่อท่ีจัดหามาไดงายกวาสื่ออ่ืนๆ

2. เลือกเปดรับสื่อท่ีสอดคลองกับตนเอง (consistency) ผูรับสารจะเลือกเปดรับสื่อท่ีมีความสอดคลองกับความรู คานิยม ความเชื่อ ทัศนคติ และพฤติกรรมของตนเอง

3. เลือกรับสื่อท่ีสะดวกและนิยม (Convenience and Preferences) ผูรับสารจะเปดรับสื่อท่ีตนเองมีความสะดวก เชน ผูรับสารบางคนตองใชเวลาในการเดินทางอยูบนรถยนต ดังน้ันสื่อท่ีสะดวกในการเปดก็คือ วิทยุ เปนตน

4. เลือกรับสื่อตามความเคยชิน (Accustomed) ผูรับสารบางคนจะติดอยูกับการเปดรับสื่อเดิมๆ ท่ีตนเปดรับอยูเปนประจํา ซึ่งมักพบในบุคคลท่ีมีอายุมากท่ีรับสื่อใดซ้ําๆ และไมสนใจสื่อใหมๆ

5. เลือกเปดรับสื่อตามลักษณะเฉพาะของสื่อ (Characteristic of Media) คุณลักษณะของสื่อมีผลตอการเลือกเปดรับสื่อของผูรับสาร เชน บางคนชอบท่ีจะเปดรับขาวสารใสสถานท่ีตางๆ ก็จะนิยมท่ีสามารถพกพาได จึงเปดรับหนังสือหรือหนังสือพิมพในขณะท่ีบางคนชอบสื่อท่ีมีภาพและเสียงก็จะนิยมสื่อโทรทัศนหรือภาพยนตร เปนตน

31

การศึกษาของ ออลพอรต และโพสตแมน (Allport & Postman, 1967 : 88) พบวาผูรับสารมักถายทอดขาวสารไปยังคนอ่ืนๆ ไมครบถวนเหมือนท่ีรับมา เน่ืองจากแตละคนเลือกจดจําเฉพาะสวนท่ีเห็นวานาสนใจเทาน้ัน สวนขาวสารท่ีเหลือมักจะถูกลืมหรือไมนํามาถายทอดตอท้ังน้ี แคลปเปอร(Klapper, 1960 : 33) กลาววา ความพรอมท่ีจะจดจําสารมักเกิดข้ึนแกคนท่ีสนใจและพรอมจะเขาใจและพรอมท่ีจะลืมสาร เมื่อไมสนใจจะรับรูและไมพรอมจะเขาใจ ดังน้ันการเลือกจดจําเน้ือหาสาระของสารท่ีเราไดรับจึงเปนการชวยเสริมใหทัศนคติหรือความเชื่อเดิมของเรามีความมั่นคงมากข้ึ นและเปลี่ยนแปลงไดยากข้ึน การรับรูในลักษณะตางๆ ดังตอไปน้ีอาจสงผลตอการสื่อสารไดเชนกัน ไดแก

1. การรับรูแบบเหมารวม (Stereotype) หรือการมองไมเห็นความแตกตาง คือมองวาสิ่งตางๆเหลาน้ันเหมือนกันหมด เชน มองวาผูหญิงทุกคนออนแอเหมือนกัน ซึ่งมีสาเหตุมาจากธรรมชาติของคนท่ีมักจัดสิ่งตางๆ ออกเปนหมวดหมูเพื่อใหงายตอการจดจํา โดยดูวาสิ่งใดมีลักษณะคลายกันก็จัดเขาไวเปนประเภทเดียวกัน การทําเชนน้ีอยูเสมอจึงทําใหมองแตความเหมือนหรือความคลายคลึงจนไมสามารถแยกแยะความแตกตางระหวางสิ่งตางๆ ได ท้ังสิ่ งท่ีอยูประเภทเดียวกันก็มีเอกลักษณของตนท่ีแตกตางกันไปจากสิ่งอ่ืน ซึ่งทําใหเกิดทัศนะคติ อคติ ความเชื่อ และคานิยมท่ีมีอิทธิพลตอการสื่อสารได

2. การรับรูแบบมีอคติหรือความโนมเอียง (Bias) คือ การรับรูโดยไมพิจารณาจากขอมูลท่ีเปนจริง แตใชความรูสึกสวนตัวเปนเคร่ืองตัดสินความถูกผิดของขอมูล เชน มองวาเพื่อเปนฝายถูกเสมอและมองศัตรูวาเปนฝายผิดเสมอ ท้ังๆ ท่ีในความเปนจริงไมมีใครทําผิดตลอดและไมมีใครทําถูกตลอดการรับรูเชนน้ีจึงเบ่ียงเบนขาวสารท่ีไดรับไปในทิศทางท่ีตนพอใจเทาน้ัน

3. การรับรู แบบสุดข้ัว (Black or White) เปนการมองหรือตัดสินอะไรบางอยางเด็ดขาดไมมีการประนีประนอม เห็นวาอะไรมีเพียง 2 ลักษณะซึ่งมีความแตกตางอยางตรงขามไมมี จุดก่ึงกลางระหวางความแตกตางท้ัง 2 ดานน้ัน เชน มองวาคนไมดีคือคนเลว คนไมสวยคือคนข้ีเหร เปนตน การรับรูเชนน้ีจะจํากัดความคิดและสกัดก้ันทางเลือกท่ีเหมาะสมในการแกปญหารวมท้ังทําใหไมสามารถเปดรับความคิดเห็นท่ีแตกตางไปจากความคิดของตนได

4. การรับรูแบบแชแข็ง (Freezing Retention) คือการท่ีเรายึดมั่นถือมั่นในความคิดและความเชื่อของเราท้ังๆ ท่ีในความเปนจริงแลวทุกสิ่งทุกสิ่งทุกอยางในโลกมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาเปนการท่ีเห็นสิ่งใดสิ่งหน่ึงแลวจะรับรูในสถานะของสิ่งน้ันๆ ไมเปลี่ยนแปลง แมในความเปนจริงอาจมีความเปลี่ยนแปลงเกิดข้ึนแลวก็ตาม อาทิ เห็นวาสุนัขเปนสัตวดุรายนากลัว แมจะพบสุนัขปวยหนัก ไมมีเร่ียวแรง ก็ยังมองวานากลัวอยู

จากการศึกษาทฤษฎีเก่ียวกับการเปดรับสื่อและการเลือกรับสาร และทฤษฎีกระบวนการการเลือกเปดรับสาร เห็นถึงความคลายคลึงกันในการอธิบายพฤติกรรมการเปดรับสื่อวา การเปดรับสื่อของ

32

ผูบริโภคเกิดข้ึนอยางเปนกระบวนการและเปนระบบซึ่งการรับรูท่ีเกิดข้ึนยอมท่ีจะผานการคัดเลือกจากประสบการณของผูท่ีรับสาร

2.1.2 ทฤษฎี KAPสมควร กวียะ (2546:162) ไดกลาวถึง ทฤษฎี KAP วาเปนตัวแปรในการวัดความสําเร็จของ

การสื่อสารวาผูรับสารมีการเปลี่ยนแปลงในดานความรู ทัศนคติ และพฤติกรรม ตามท่ีผูสงสารตองการหรือไม มีตัวแปรท่ีสําคัญ 3 ตัว คือ

ความรู (Knowledge/Cognition) ความรูหรือการรับรูเบ้ืองตน ซึ่งบุคคลสวนมากจะไดรับผานประสบการณ โดยการเรียนรูจากการตอบสนองตอสิ่งเรา (S-R) แลวจัดระบบเปนโครงสรางของความรูท่ีผสมผสานระหวางความจํากับสภาพจิตวิทยา ดวยเหตุน้ีความรูจึงเปนความจําท่ีเลือกสรรซึ่งสอดคลองกับสภาพจิตใจของตนเอง ความรูจึงเปนกระบวนการภายใน อยางไรก็ตามความรูก็อาจสงผลตอพฤติกรรมท่ีแสดงออกของมนุษยได

ทัศนคติ (Attitude) เปนดัชนีชี้วาบุคคลน้ันคิดและรูสึกอยางไรกับคนรอบขาง วัตถุหรือสิ่งแวดลอมตลอดจนสถานการณตาง ๆ โดยทัศนคติน้ันมีรากฐานมาจากความเชื่อท่ีอาจสงผลถึงพฤติกรรมในอนาคตได ทัศนคติจึงเปนเพียงความพรอมท่ีจะตอบสนองตอสิ่งเรา และเปนมิติของการประเมินเพื่อแสดงวาชอบหรือไมชอบตอประเด็นหน่ึง ๆ ซึ่งถือเปนการสื่อสารภายในบุคคลท่ีเปนผลกระทบจากการรับสาร อันจะมีผลตอพฤติกรรมตอไป โดยทัศนคติไดแยกออกเปน 3 สวนคือ

1. สวนประกอบทางความคิดหรือความรูความเขาใจเรียกวา “cognitive component”ไดแกความคิดซึ่งเปนสวนประกอบของมนุษยในการคิด ซึ่งความคิดน้ีอาจจะอยูในรูปใดรูปหน่ึงแตกตางกันออกไป

2. สวนประกอบทางดานอารมณ ความรูสึกเรียกวา “affective component” ซึ่งเปนตัวเราความคิดอีกทอดหน่ึง ถาหากบุคคลมีภาวะความรูสึกท่ีดีหรือไมดีจะแสดงออกขณะคิดถึง สิ่งน้ันออกมาในลักษณะท่ีแตกตางกัน เชน ความรูสึกในดานบวก “positive affective component” ก็จะมีความรูสึกในดานบวกเปนไปในทางท่ีดี ในทางตรงขาม บุคคลท่ีมีความรูสึกในดานลบเรียกวา“negative affective component” ก็จะมีความรูสึกเปนไปในดานลบเปนไปในทางท่ีไมดี เชน ในยุคปจจุบันมีความนิยมสื่อบันเทิงจากประเทศเกาหลีเปนอยางมาก บางกลุมคนท่ีมีทัศนคติในทางบวกจะมีความชื่นชมตอศิลปนจากตางประเทศ มีความตองการติดตามศิลปนคนน้ัน ๆ ในขณะเดียวกันบางกลุมท่ีมีทัศนคติในทางลบจะมีแนวคิดตอตานกับผลงานบันเทิงและศิลปนจากประเทศเกาหลี

33

3. สวนประกอบทางดานพฤติกรรมเรียกวา “behavioral component” ซึ่งมีแนวโนมเนนไปในทางการกระทําหรือพฤติกรรมในลักษณะท่ีวาเมื่อมีสิ่งเราก็จะเกิดปฏิกิริยาอยางใดอยางหน่ึง เชนเมื่อบุคคลมีความรูสึกในดานบวก พฤติกรรมท่ีแสดงออกก็จะเปนไปในทางท่ีดี ตัวอยางเชน เมื่อละครทีวีเร่ือง แดจังกึม กําลังไดรับความนิยม กลุมแฟนละครก็มีความตองการศึกษาถึงวิธีการปรุงอาหารในแบบเกาหลีและตองการเดินทางไปเท่ียวยังสถานท่ีถายทําละครเร่ืองแดจังกึมดวย

การยอมรับ (Practice) หรือ พฤติกรรม (Behavior) เปนการแสดงออกของบุคคลโดยมีพื้นฐานจากความรูและทัศนคติแตกตางกัน ความแตกตางของความรูและทัศนคติเกิดข้ึนเพราะความแตกตางในการเปดรับสื่อและความแตกตางในการแปลสารท่ีตนไดรับ จึงกอใหเกิดประสบการณสะสมท่ีแตกตางกันอันมีผลตอพฤติกรรมของบุคคล โดยท่ัวไปการสื่อสารเพื่อการโนมนาวพฤติกรรมสามารถเกิดข้ึนไดทุกระดับ ต้ังแตปจเจกชนคนขางเคียงไปจนถึงระดับสังคม การโนมนาวพฤติกรรมในทุกๆระดับของการสื่อสารสังคมอาจผานสื่อโดยอาศัยวิธีดังน้ี

1. การปลุกเราอารมณ เพื่อใหเกิดความต่ืนเตนเราใจในการติดตามไมวาดวยภาพหรือเสียงเชน การนําเสนอภาพคอนเสิรต, เบ้ือหลังการถายทําละคร

2. การเห็นอกเห็นใจ ดวยการแสดงความออนโยน เสียสละและความกรุณาปราณี ก็อาจโนมนาวใจใหผูคนยอมรับได เชน ภาพของศิลปนท่ีไปชวยเหลือสังคม เปนตน

3. การสรางแบบอยางข้ึนในจิตใจ เปนการสรางมาตรฐานอยางหน่ึงเพื่อใหมาตรฐานน้ันปลุกศรัทธา และเปนตัวอยางแกผูรับสารท่ีจะตองปฏิบัติตาม

ผลของการโนมนาวใจดวยวิธีการขางตน กอใหเกิดพฤติกรรมพื้นฐาน 2 แบบคือ

1. กระตุนใหเกิดพฤติกรรมแปลกใหมหรือใหมีพฤติกรรมตอเน่ือง (activation)

2. หยุดย้ังพฤติกรรมเกา (deactivation) ท้ังการกระตุนและการหยุดย้ัง เปนพฤติกรรมพื้นฐานท่ีกอใหเกิดพฤติกรรมอ่ืน ๆ ตามมา เชนการตัดสินใจวินิจฉัยตอประเด็นปญหาการจัดหายุทธวิธีดําเนินงานและการสรางพฤติกรรมเพื่อสวนรวม

34

2.1.3 ทฤษฎีผูปดและเปดประตูสาร (Gatekeeper Theory)

จากการท่ีนักสื่อสารมวลชนมีหนาท่ีเลือกสรร ตกแตง เร่ืองราวหรือเหตุการณตาง ๆ ท่ีเกิดข้ึนกอนท่ีจะเสนอไปยังผู รับสาร ซึ่ งลักษณะหนาท่ีเชนน้ีคลายกับวาทําหนาท่ีเปน "ผู เฝาประตู "(Gatekeeper) หรือบางแหงก็เรียกกันวานายทวารขาวสาร หรือผูปดและเปดประตูสาร ซึ่งการจะเรียกเชนใดน้ันความหมายก็คงไมพนผูท่ีคอยกลั่นกรองขาวสารเพื่อท่ีจะสงผานสื่อมวลชนไปยังผูรับสารน่ันเอง

แนวความคิดเก่ียวกับหนาท่ี "ผูเฝาประตู" (Gatekeeper) น้ีมาจากขอเขียนของ เค เลวิน ซึ่งไดใหขอสังเกตไววา ขาวสารมักจะไหลผานชองทางตาง ๆ อันประกอบไปดวยบริเวณประตูท่ีซึ่งมีการปลอยหรือกักขาวสารตาง ๆ ตามกฎเกณฑท่ีต้ังไว หรือโดยวินิจฉัยของผูเฝาประตูเองวาจะยอมใหขาวสารใดไหลผานไปไดหรือไม หรือขาวสารอะไรควรจะสงไปถึงผูรับสารชาหนอย หรือขาวสารอะไรควรตัดออกไปท้ังหมด ซึ่งแนวความคิดน้ีเอง ไดถูกนํามาอธิบายลักษณะการไหลของขาวสารจากผูสงสารไปยังผูรับสารในกระบวนการสื่อสารมวลชน หรือเปรียบเสมือนเปนบุคคลผูทําหนาท่ีปดและเปดประตูขาวสารท่ียืนอยูระหวางตัวขาวสารและผูรับสารจากสื่อสารมวลชน

จากแนวความคิดเร่ือง "ผูเฝาประตู" ของเลวิน น้ี ดี เอ็ม ไวท (White,D. M., 1950) ไดนํามาใชในการศึกษากิจกรรมของบรรณาธิการขาวโทรพิมพของหนังสือพิมพทองถ่ินฉบับหน่ึงในอเมริกา ซึ่งกิจกรรมในการตัดสินใจคัดเลือกขาวเพื่อตีพิมพในหนังสือพิมพน้ีมีสวนคลายกับหนาท่ีผูเฝาประตู(Gatekeeper) ซึ่งสามารถแสดงไดโดยแบบจําลองดังตอไปน้ี

ทฤษฎีผูปดและเปดประตูขาวสาร(Gatekeeper Theory)

แบบจําลองผูเฝาประตูของ ดี เอ็ม ไวท (1950) ในท่ีน้ี N คือ แหลงขาวตางๆ

________________________________________

N1, N2, N3, N4 คือ ขาวแตละชิ้น

N21, N31 คือ ขาวท่ีถูกเลือก

M คือ ผูรับสาร

N1, N4 คือ ขาวท่ีไมถูกเลือก

35

แบบจําลองหรือทฤษฎีน้ีแสดงใหเห็นวา จากตนตอแหลงขาว ซึ่งในตัวอยางขางตนก็คือ สํานักขาวโทรพิมพ จะมีขาวสารมากมายหลายชิ้น (N1, N2, N3, N4) สงมายังสํานักงานหนังสือพิมพ หรือสถานีวิทยุกระจายเสียง หรือสถานีวิทยุโทรทัศนตาง ๆ บรรณาธิการขาวจะทําหนาท่ีคัดเลือกขาวสารเพียงบางชิ้นเพื่อตีพิมพหรือออกอากาศ สวนอีกหลายชิ้นก็อาจถูกโยนท้ิงตะกราไป ขาวสารท่ีถูกคัดเลือกน้ีจะถูกตัดแตงใหเหมาะสมกับเวลา เน้ือท่ี หรือลักษณะสื่อเพื่อสงไปยังผูอาน ผูชม หรือผูฟงแบบจําลองน้ีพยายามชี้ใหเห็นถึงกิจกรรมผูเฝาประตูหรือผูปดและเปดประตูสารของสื่อมวลชนท่ัวไปจากตัวอยางขางตน ดี เอ็ม ไวท ไดศึกษาบทบาทของบรรณาธิการขาวโทรพิมพท่ัวไปในสหรัฐอเม ริกาถาเปนตัวอยางในเมืองไทย เราก็อาจจะหมายถึง บทบาทของบรรณาธิการขาวตางประเทศท่ัวไป ทําหนาท่ีคอยตรวจขาวจากเคร่ืองโทรพิมพ หรือจากเอกสารขาวท่ีสงมาจากสํานักขาวตาง ๆ เชน สํานักขาวเอพี สํานักขาวเอเอฟพี สํานักขาวรอยเตอร หรือสํานักขาวไทย เปนตน ซึ่งแตละวันจะมีขาวเขามามากมายนับสิบนับรอยชิ้นแตบรรณาธิการจะทําหนาท่ีคัดขาวท่ีจะตีพิมพ หรือออกอากาศเพียงไมก่ีชิ้นท่ีตนเห็นวานาสนใจเทาน้ัน

แบบจําลองหรือทฤษฎีของ ดี เอ็ม ไวท น้ีอธิบายอยางงายๆ ถึงบทบาท "ผูปดและเปดประตูสาร" หรือ "ผูเฝาประตู" ของสื่อมวลชน ซึ่งในความเปนจริงแลวอาจจะมีข้ันตอนสลับซับซอนกวาน้ีเชนขาวโทรพิมพท่ีสงมาน้ัน กอนท่ีจะสงมาก็จะตองมีการกลั่นกรอง มากอนจากบรรณาธิการ สํานักขาวน้ันๆ หรือแมแตผูสื่อขาวของสํานักขาวเองก็จะทําหนาท่ี "ผูเฝาประตู" คือ เลือกวาจะทํารายงานขาวไหนหรือไม ทําข าวไหนบาง ก็ได และเมื่ อข าวโทรพิมพ น้ันถูกสงมายังสํ า นักพิมพ สถานีวิทยุกระจายเสียง หรือสถานีวิทยุโทรทัศน นอกจากจะถูกคัดเลือกโดยบรรณาธิการขาวตางประเทศแลว ก็อาจจะถูกกลั่นกรองจากบรรณาธิการหรือหัวหนาขาวในระดับสูงอีกทีก็ไดเชนกัน นอกจากน้ันขาวท่ีตีพิมพหรือออกอากาศไปยังผูรับสารเมื่อผูรับสารไดอาน ไดรับฟง หรือไดรับชมแลวก็อาจจะถายทอดไปยังบุคคลอ่ืน เชน สมาชิกในครอบครัว ญาติ เพื่อน ฯลฯ การถายทอดโดยผูเปดรับสารสื่อมวลชนน้ีก็จะเปนไปในลักษณะ "ผูเฝาประตู" คือ เลือกจะถายทอดเพียงบางสวนหรือสวนใดสวนหน่ึงก็ยอมไดอีกเชนกัน จึงเห็นไดวาขาวสารสื่อมวลชนมักจะไหลผานผูเฝาประตูหรือผูปดและเปดประตูสารตาง ๆ มากมายหลายชั้นทีเดียว

นอกจากท่ีกลาวมาขางตนแลว วิลเบอร ชแรมม (Wilbur Schramm, 1973) กลาวไววาGatekeeper เปนผูมีสิทธิในการเปดและปดประตูสารตาง ๆ ท่ีมีมาถึง gatekeeper ซึ่งการสื่อสารในสังคมทุกวันน้ี Gatekeeper ก็ยังคงมีบทบาทอยางสําคัญมากท้ังน้ีเพราะ Gatekeeper เหลาน้ี ไดแกนักขาว บรรณาธิการขาว หัวหนาฝายขาวตาง ๆ ไมวาจะเปนขาว เศรษฐกิจ การเมือง สังคม หรือ

36

วัฒนธรรม ผูเขียน ผูพิมพ นักวิจารณ หัวหนาหนวยงานดานสื่อสาร ผูจัดการโฆษณา ประธาน ครู และพอแมเปนตน

หนาท่ีของ Gatekeeper ไมเพียงแตเลือกหรือปฏิเสธสารตาง ๆ ท่ีเขามาเทาน้ัน Gatekeeperยังทําหนาท่ีจัดสารน้ัน ๆ ใหอยูในรูปท่ีเขาตองการตลอดจนกระท่ังกําหนดการนําเสนอขาวสารระยะเวลาท่ีหนวงเหน่ียวขาวสารน้ันไววาจะเสนอในชวงเวลาใดหรือเสนอสารท้ังหมดซ้ํา ๆ กัน หรือเลือกเสนอเพียงบางสวนเทาน้ัน

Gatekeeper ผูซึ่งควบคุมการไหลของขาวสารท้ังในระดับชาติและระดับทองถ่ินก็มีนักขาวบรรณาธิการขาว ผูจัดการโฆษณา ของท้ังหนังสือพิมพทองถ่ินและหนังสือพิมพแหงชาติและเครือสถานีโทรทัศน ตลอดจนสํานักขาว

อยางไรก็ตาม กรณีท่ีนักขาวไดรับมอบหมายจากบรรณาธิการขาวใหไปหาขาว นักขาวผูน้ันก็จะทําหนาท่ีเหมือนกับผูเฝาประตูหรือผูปดเปดประตูสารเชนกัน คือจะเปนคนตัดสินใจในเบ้ืองตนวาจะเขียนขอเท็จจริงในเร่ืองของขาวท่ีตนหามาอยางไร

การท่ีนักขาว และบรรณาธิการขาว จะตัดสินใจเลือกขาวอยางไรน้ัน ขอเขียนของ Bagdikian ไดบอกไววา ข้ึนอยูกับปจจัยดังตอไปน้ี

1. หลักท่ียึดถือในการบริหาร2. การมองโลกของความจริงและนิสัยของคน โดยมองวาผูอานตองการอะไรและมีความ

ปรารถนาอยางไร3. คานิยม ซึ่งยึดถือโดยกองบรรณาธิการท่ีมีความเชี่ยวชาญในวิชาชีพ มีมาตรฐานทางดาน

ความยุติธรรม และเปนท่ียอมรับในวงวิชาชีพ คือเขาจะเปนผูตัดสินวาอะไรท่ีผูอานในหมูคณะของเขาควรจะไดรู

4. การประเมินคาของขาวสาร โดยการแขงขันของสื่อ5. คานิยมสวนตัว และนิสัยแปลก ๆ ของบรรณาธิการเชน ถาบรรณาธิการกลัวหรือไมชอบ

อะไรบางอยาง เขาจะไมอนุญาตใหสิ่งท่ีเขาไมชอบปรากฏอยูในขาว หรือตีพิมพบนหนังสือพิมพในขณะท่ีเขาเปนบรรณาธิการอยู นอกจากปจจัยท้ัง 5 แลว ยังมีสิ่งซึ่งเก่ียวของกับการตัดสินใจของบรรณาธิการอีก เชน ปจจัยเร่ืองเวลา และเน้ือท่ีการเสนอขาวสาร ตัวอยางเชน นักขาวท่ีหาขาวมาไดแลว รายงานขาวเขาสูหนวยงานของตนก็จะมีคนอ่ืน ๆ คือพวก Rewriter เปนผูเฝาประตูอีกตอหน่ึงพวกน้ีจะทําหนาท่ีตบแตงขาว จะโดยการตัดทอน ยอหนา ตัดบางประโยค บางคําของขาว หรืออาจจะไมแกไขตนฉบับขาวท่ีนักขาวคนน้ันสงมาเลยก็ได แลวก็สงขาวน้ันออกไปตีพิมพหรือออกอากาศ แตบางคร้ังเมื่อสงขาวไปแลวไมไดตีพิมพก็มี ท้ังน้ีเพราะเน้ือท่ีในหนาหนังสือพิมพไมพอ หรือเวลาในการ

37

กระจายเสียงมีไมพอ อาจจะเปนเพราะผูจัดการฝายโฆษณารับโฆษณาเขามามากจนทําใหเน้ือท่ีและเวลาในการเสนอขาวไมพอ ตัวผูจัดการฝายโฆษณาน้ีก็ถือวาทําหนาท่ีเปน gatekeeper เชนกัน

2.1.4 ทฤษฎีการปลูกฝง (Cultivation Theory)ความสนใจในสื่อตัวใหมของสังคม โทรทัศน อาจกลาวไดวา ทฤษฎีการปลูกฝงของสื่อน้ัน จัด

ไดวาอยูในกลุมนักคิดท่ีเชื่อวา อิทธิพลของสื่อมวลชนน้ันมีอยูในระดับหน่ึง หากแตมิใชผลกระทบในระยะสั้น เชน Magic Bullet Theory ไดกลาวเอาไว แตเปนผลกระทบท่ีเกิดข้ึนในระยะยาว และเปนผลมาจากการสั่งสม สื่อมวลชนท่ี Cultivation Theory ใหความสนใจมากท่ีสุด ก็คือ สื่อโทรทัศน

ในชวงป ค.ศ. 1970 Gerbner ผูนําเสนอทฤษฎีน้ีใหความสนใจท่ีจะศึกษาบทบาทของสื่อโทรทัศนมากท่ีสุด เน่ืองจากเหตุผลท่ีวา

- ในชวงเวลาดังกลาว โทรทัศนไดเขามาเปนศูนยกลางในชีวิตประจําวันของของชาวอเมริกันเรียบรอยแลว

- สื่อโทรทัศนไดสรางสิ่งแวดลอมทางสัญลักษณ (หรือ “โลกทางสังคม” ในกํากับของกลุมSocial Construction of Reality) เกือบท้ังหมดของประชาชน

- โทรทัศนเปนตัวนําขาวสารสวนใหญท่ีเก่ียวกับประสบการณในชีวิตบุคคล และเปนชองทางหลักในการเรียนรูทุกสิ่งทุกอยางในชีวิตมากกวาชองทางอ่ืนๆ เชน ประสบการณตรง หรือการบอกเลาจากผูอ่ืน

อิทธิพลและบทบาทของโทรทัศนท่ีไดทําหนาท่ี “ปลูกฝง” หรือ “สรางโลก” ท่ีแมวาจะไมตรงกับ“โลกแหงความเปนจริง” ใหกลายเปน “ความเปนจริงของบุคคล” หลักการปลูกฝงความเปนจริงน้ีเปนไปตามขอเสนอท่ีวา “เพราะเราเชื่อวา ‘มัน’ (โทรทัศน) จริง มันก็เปนจริง”

ในสวนท่ีเก่ียวกับการวิเคราะหเน้ือหาของทฤษฎีการปลูกฝง (Cultivation Theory) น้ัน มีวิธีการเฉพาะตัวเน่ืองจากแนวคิดพื้นฐานของทฤษฎีท่ีวา ตัวสารของโทรทัศนน้ัน ไดถูกผลักข้ึนมาจากสภาวะแวดลอมทางสังคมและวัฒนธรรมแตละแหง ดังน้ัน ตัวสารน้ันเองก็ทําหนาท่ีเปนประดุจตัวบงชี้ทางวัฒนธรรมท่ีจะตองวิเคราะหใน 4 มิติ คือ

1. สิ่งท่ีปรากฏ (Existence) คือ การหาคําตอบวา สิ่งท่ีสื่อมวลชนไดนําเสนอปรากฏตอสายตาผูรับ คืออะไรบาง เปนเน้ือหาอะไร และมีจํานวนมากนอยบอยคร้ังเพียงใดท่ีถูกนําเสนอ

2. การจัดลําดับความสําคัญ (Priority) ไดแก การตอบคําถามวาในบรรดาเน้ือหาท่ีถูกเสนอน้ันเน้ือหาท่ีสื่อมวลชนไดใหความสําคัญมากท่ีสุดหรือเปนหลักของกานําเสนอ

3. การวิเคราะหคุณคา (Value) คือ การตัดสินเก่ียวกับคุณคาซึ่งแฝงเรนอยูในเน้ือหาท่ีเก่ียวของกับระบบสารทางวัฒนธรรมน้ันมีอะไร

38

4. การวิเคราะหความสัมพันธ (Relationships) คือ การหาความสัมพันธระหวางสวนตางๆ ในตัวสารวาอะไรสัมพันธกับอะไร และการวิเคราะหความหมายทางโครงสรางของตัวสาร

Gerbner ไดใหสูตรสั้นๆ สรุปขอคนพบวา โทรทัศนไดมีบทบาทในลักษณะของ 3 B คือ1. Blurring กลาวคือ โทรทัศนไดคอยๆ ลบภาพหรือทําใหโลกของความเปนจริงท่ีคนเคยมีให

จางหายไป2. Blending โทรทัศนไดคอยๆ ผสมความเปนจริงของคนเขากับกระแสหลักทางวัฒนธรรมท่ีมี

อยูในโทรทัศน3. Bending โทรทัศนไดคอยๆ โนมใหโลกของคนเปนไปตามกระแสหลักท่ีตอบสนองตอ

ผลประโยชนของโทรทัศนเองการนิยามคําวา “ความรุนแรงในโทรทัศน” น้ันหมายความวาอยางไร เปนความรุนแรงทาง

กายภาพ ทางวาจา หรือการกระทํา การใชวาจาท่ีรุนแรงจะถือวา เปน “ความรุนแรง” หรือไม ถาเด็ก 2คนเลนชกตอยกัน เราจะถือวาเปนความรุนแรงไหม เพราะเด็กผูชายก็ยอมเลนชกตอกันอยูแลว เปนตน

แมวาเน้ือหาของรายการโทรทัศนน้ันมีการนําเสนอภาพของความรุนแรงอยางมากมายอยูเปนประจํา และเปนภาพท่ีมากกวาเหตุการณท่ีเกิดข้ึนในโลกแหงความเปนจริง ซึ่งอาจนํามาตีความหมายตอไปไดวา สื่อมวลชนมิไดทําหนาท่ีเปน “กระจกสองสะทอนความเปนจริง” อยางถูกตอง หรือหากกลาวใหรุนแรงกวาน้ันก็คือ “สื่อมิใชกระจกสองโลก หากแตเปนตัวโลกเสียเอง” อยางไรก็ตาม ในทางตรงกันขาม ก็ยังไมมีขอพิสูจนไดวา มีความสัมพันธในลักษณะสาเหตุ-ผลลัพธ (Causal Relationship)ระหวางความรุนแรงในรายการโทรทัศนกับพฤติกรรมกาวราวรุนแรงของคนดู นักทฤษฎี Gerbner ไมสามารถจะสรุปแบบฟนธงลงไปไดวา การดูรายการโทรทัศนท่ีกาวราวอยางหนักไดสงเสริมใหผูชมมีพฤติกรรมี่กาวราวรุนแรงในชีวิตจริง

โทรทัศนทําการปลูกฝงไดอยางไรสื่อมวลชนเชนโทรทัศนน้ันมีบทบาทในการปลูกฝงโลกท่ีเปนจริงใหแกบุคคล คําถามท่ียัง

หลงเหลือตอไปก็คือ โทรทัศนทําเชนน้ันไดอยางไรซึ่งคําตอบอาจจะมีดังน้ี1. เน่ืองจากธรรมชาติของสื่อโทรทัศนเองท่ี McLuhan เคยกลาววา สื่อโทรทัศนเปนสื่อท่ีมา

บอย มาแรง และมาเร็ว และลักษณะท่ีซ้ํากัน (Representative) ของโทรทัศนเอง2. ในอีกดานหน่ึง คําตอบน้ันอาจจะมาจากฝายผูรับสาร คือแบบแผนการเปดรับสื่อโทรทัศน

ของผูรับสารน้ัน มักเปนแบบไมจําเพาะเจาะจง (Non Selective) กลาวคือ จะเปดดูท้ังๆ ท่ีไมไดมีความต้ังใจจะเลือกดูรายการอะไรเปนพิเศษ ลักษณะดังกลาวทําใหอัตราการเปดรับมีสูง หรืออาจเรียกวา

39

เปนการดูแบบพิธีกรรมเพราะความคุนเคย (Ritual Viewing) ดังท่ีปรากฏในชีวิตประจําวันวา คนเราสวนใหญเมื่อเขามาในบานก็จะเปดโทรทัศนเอาไว และดูไปเร่ือยๆ เพราะความเคยชิน

3. เหตุผลอีกประการหน่ึง มาจากธรรมชาติท่ีเปนอันหน่ึงอันเดียวกับรายการโทรทัศน(Uniformity Nature) ดังท่ีไดกลาวมาแลววา รายการขาว เกมโชว สารคดี ไมวาจะเปนของชองใด ยุคสมัยใด โดยหลักใหญๆ แลวจะเปนแบบแผนเดียวกันท้ังสิ้น ดังน้ัน โลกท่ีโทรทัศนสรางมาหอหุมตัวบุคคลจึงสั่งสมพอกพูนไปในทิศทางเดียวกัน

4. กลวิธีในการปลูกฝงน้ันอาจจะมี 2 แบบ แบบเรียกวา “แบบวิธีหลัก” (Mainstreaming) จะเปนกรณีของพวกท่ีใชโทรทัศนอยางมาก (Heavy Users) ซึ่งแนนอนวา เมื่อคนกลุมน้ีใชเวลาสวนใหญของชีวิตน่ังเฝาอยูหนาจอโทรทัศนพวกเขาก็ยอมไดรับขอมูล แนวคิดและสัญลักษณจากโทรทัศนซึ่งสามารถผูกขาดแหลงขาวสําหรับชีวิตคนกลุมน้ีได เชน ถาเราเฝาดูแตหนังประเภท Court Film จากโทรทัศน ซึ่งแสดงใหเห็นความไมยุติธรรม ความฉอฉล ชองโหวของกฎหมาย การขายตัวของผูพิพากษา ฯลฯ ท่ีปรากฏอยางตอเน่ืองในหนังเร่ืองแลวเร่ืองเลา โดยท่ีชีวิตจริงของเราอาจไมเคยตองไปของแวะกับกระบวนการศาล สถิตยุติธรรมเลย คงเปนเร่ืองหลีกเลี่ยงไดยากท่ีโลกแหงความเปนจริงในสวนท่ีเก่ียวกับระบบศาลของเราจะผิดแยกแตกตางไปจากแนวคิดท่ีปรากฏในภาพยนตรโทรทัศน

แบบวิธีท่ีสองเรียกวา “Resonance” ซึ่งจะเกิดข้ึนเมื่อผูชมเลือกเอาแตเน้ือหาในโทรทัศนเฉพาะสวนเลี้ยวท่ีรองรับกับประสอบการณในชีวิตจริงของเขาเชน คนท่ีเคยเห็นเพื่อบานไดรั บความอยุติธรรมจากระบบศาล ก็จะเลี่ยงดูแตเน้ือหาท่ีวาดวยความไมยุติธรรมของศาลจากรายการในโทรทัศน ดังน้ัน จึงเทากับเขาถูกปลูกฝงความเปนจริงถึง 2 ข้ึน ท้ังจากประสบการณจริงและประสบการณผานสื่อ

5. เหตุผลประการสุดทายก็คือ คุณสมบัติของโลกแหงความเปนจริงกับโลกท่ีผานสื่อ ซึ่งเอ้ืออํานวยตอการเรียนรูของคน ในขณะท่ีโลกแหงความเปนจริง (Real World) น้ัน เปนสิ่งท่ีอยูหางไกลท่ีจะเขาถึง เปนโลกท่ีเต็มไปดวยความสลับซับซอน แตในโลกของโทรทัศนน้ันกลับเปนโลกท่ีอยูใกลประชิดติดตัวและเปนโลกท่ีเรียบงายจึงสะดวกตอการทําความเขาใจ (Simplified) ถูกปลูกฝงและเรียนรูจากโลกของโทรทัศนมากกวาจากโลกแหงความเปนจริง

2.1.5 ชองทางการเปดรับขาวสาร ประกอบดวย 3 ชองทางไดแก

1. ส่ือสารมวลชน (Mass Media)ความหมายของคําวาสื่อสารมวลชนของ ปรมะ สตะเวทิน (2539, น.131) หมายถึง สื่อท่ี

สามารถนําสารจากผูสงสารไปยังผูรับสารท่ีประกอบดวยคนจํานวนมากไดอยางรวดเร็ว ภายในเวลาท่ี

40

ใกลเคียงกัน หรือเวลาเดียวกัน โดยผานสื่ออิเล็กทรอนิกส (Electronic Media) คือ วิทยุ โทรทัศนภาพยนตร และสิ่งพิมพ คือ หนังสือพิมพ คือสิ่งพิมพตางๆ ผูสงสารเปนผูเลือกใชสื่อประเภทใด จึงจะเหมาะสมและมีประสิทธิภาพสูงสุด แมวาจะเปนสื่อประเภทเดียวกัน ก็ยังตองพิจารณาวาจะใชหนังสือพิมพฉบับใด หรือถาเปนโทรทัศนจะใชชองใด

วิทยุกระจายเสียง วิทยุกระจายเสียงเปนสื่อท่ีสามารถสงขาวไดรวดเร็วและกวางขวาง ถึงแมผูรับขาวสารจะอานหนังสือไมออกก็สามารถรับขาวสารไดและยังเปนสื่อท่ีประชาชนใหความเชื่อถือมาก รองมาจากโทรทัศน แตเหนือกวาหนังสือพิมพ

วิทยุโทรทัศน วิทยุโทรทัศนเปนสื่อมวนท่ีมีอิทธิพลตอการดําเนินชีวิตของประชาชนในปจจุบันท้ังยังมีพลังในการหันเหความคิด ความเชื่อถือไดมากท่ีสุด เมื่อเปรียบเทียบกับสื่อมวลชนชนิดอ่ืน ๆ

หนังสือพิมพ หนังสือพิมพเปนสื่อท่ีสําคัญย่ิงและยังเปนเคร่ืองมือท่ีทรงอิทธิพลในการสรางกระแสประชามติไดอีกดวย

การสื่อสารมวลชนสามารถสื่อสารไปสูผูรับสารไดจํานวนมาก และสามารถเขาถึงผูรับสารท่ีมีความแตกตางทางลักษณะประชากรท่ีแตกตางกันไปอยางท่ัวถึงในเวลาอันรวดเร็ว และครอบคลุมพื้นท่ีกวางขวาง ทําใหบทบาทหนาท่ีของสื่อสารมวลชนมีความสําคัญในการนําเสนอขอมูลขาวสารตลอดจนความคิดเห็น การตีแผขอมูลและขุดคุยประเด็นตาง ๆ ของสังคม ดังน้ันสื่อสารมวลชนจึงถูกใชเปนเคร่ืองมือในการพัฒนาดานตาง ๆ เพื่อจรรโลงใหสังคมดํารงอยูได

สื่อมวลชนมีบทบาทสําคัญในการเผยแพรขอมูลขาวสารตีแผขอเท็จจริงใหกับประชาชน ไดรับทราบ รับรูไดถึงในระดับมาก แตการท่ีประชาชนจะรับรูไดมากนอยเพียงใดก็อยู ท่ีผูรับสารจะเลือกเปดรับขาวสารน้ันหรือไม

2. ส่ือบุคคล (Personal Media)สื่อบุคคล หมายถึง บุคคลผูท่ีนําพาขาวสารจากบุคคลหน่ึงไปยังบุคคลหน่ึง โดยอาศัยการ

ติดตอสื่อสารระหวางบุคคล 2 คน หรือกลุมยอย (มากกวา 2 คนข้ึนไป) การสื่อสารระหวางบุคคลจะเปนการสื่อสารแบบเห็นหนาเห็นตากันท้ังผูรับสารและผูสงสาร สามารถแลกเปลี่ยนกันโดยตรงสามารถซักถามทําความเขาใจและมีการสื่อสารปฏิสัมพันธระหวางกันไดอยางทันทีทันใด โตตอบซึ่งกันและกันไดทันที ซึ่งอาจทําการแลกเปลี่ยนกันทําหนาท่ีผูรับสารและผูสงสาร

สื่อบุคคล จึงเปนสื่อท่ีมีความสําคัญในข้ันตอนการจูงใจและตัดสินใจ และจากการท่ีการสื่อสารระหวางบุคคลเปนการสื่อสารแบบตัวตอตัว หากผูรับสารมีความเชื่อถือในตัวผูสงสารก็ทําใหการสื่อสารมีประสิทธิภาพมากข้ึน และจะชวยลดกระบวนการทางเลือกในทางจิตวิทยา (SelectiveProcess) โดยเฉพาะอยางย่ิง และการเกิดปฏิกิริยาตอตานสาราของผูสงสาร

41

ในสังคมไทยชนบทยังคงมีความเปนสังคมเกษตรหรือก่ึงเกษตรท่ีมีความสัมพันธทางสังคมแบบด้ังเดิมอยู ทําใหสื่อบุคคลยังเปนรูปแบบการสื่อสารท่ีมีความสําคัญ มีความเปนกันเองและไววางใจจากบุคคลในทองถ่ิน ทําใหผูนําความคิดเห็นมักจะเปนผูท่ีมีอิทธิพลตอความคิดและการตัดสินใจของประชาชน ทําใหเกิดการยอมรับสารไดงายข้ึน

3. ส่ือเฉพาะกิจ (Identity Media)สื่อเฉพาะกิจ เปนสื่อท่ีจัดทําข้ึนเพื่อสนับสนุนกิจกรรมอยางใดอยางหน่ึงโดยเฉพาะการใชสื่อ

ในลักษณะการใหความรูและขาวสารท่ีเปนเร่ืองราวเฉพาะอยาง โดยมีกลุมเปาหมายถึงผูรับท่ีกําหนดไวแนนอน ไดแก ปายประกาศเอกสารสิ่งพิมพ เชน แผนพับ ใบปลิว ปายโฆษณา เปนตน

บทบาทของสื่อในการเปนเคร่ืองมือท่ีสงผานขอมูล การใหความจริง เสนอความคิด ถายทอดความรูสึก ทําใหสื่อเปนเคร่ืองมือท่ีทรงพลังในการนําพาสารไปยังผู รับสาร สื่อแต ละประเภทมีคุณสมบัติท่ีแตกตางกันท้ังความรวดเร็วในการเขาถึงผูรับสาร จํานวนผูรับสาร การไหลของขาวสารและประสิทธิผลของการสื่อสารทําใหสื่อแตละประเภทมีท้ังขอดีขอดอยแตกตางกันโดยสื่อสารมวลชนจะสามารถเขาถึงผูรับสารในวงกวางซึ่งสงผลตอการใหความรู ความเขาใจ และการใหการศึกษา สวนการสื่อสารระหวางบุคคล จะเปนการสื่อสารในการใหขอมูลขาวสารในวงจํากัด แตมีความสําคัญในการสรางความรู ความเขาใจ และมีอิทธิพลอยางมากตอการจูงใจใหผูรับสารคลอยตามยอมรับท่ีจะเปลี่ยนแปลงทัศนคติ การเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรมในการใหความรวมมือในกิจกรรมตาง ๆ

จากทฤษฎีและแนวคิดการเลือกเปดรับขาวสารน้ี จะเห็นไดวามนุษยมีความจําเปนท่ีตองติดตอสื่อสารซึ่งกันและกัน และจะเปดรับสารก็ตอเมื่อตองการขาวสารขอมูลตาง ๆ ท่ีตนเองสนใจและเพื่อตอบสนองความตองการของตนเอง ไมวาจะเปนดานความรู การไดพักผอน การใชภาษาตาง ๆรวมท้ังตองการประโยชนสําหรับตนเองดวย

2.1.6 ทฤษฎีผลกระทบทางส่ือ

ทฤษฏีผลกระทบของสื่อท่ีมีตอผูรับสารน้ันมีจํานวนมากมาย เชน1. Social Regulation สื่อมวลชนไดชวยสังคมแสดงออกซึ่งระเบียบกฎเกณฑตางๆ ท่ีสังคม

ตองการใหผูคนไดมองเห็นและยอมรับอยางเต็มใจ เชน ในละครหรือภาพยนตรมีผูทําผิดกฎหมายก็จะมีตํารวจมาจับกุมผูกระทบผิดไปลงโทษ เปนตน

2. Status Conferral เปนหนาท่ีและศักยภาพของสื่อในการใหการรับรองบุคคลและสถาบันวามีคุณสมบัติท่ีดี หรือเปนตัวแทนความคิดเห็นหรือเปนตัวแทนของสถาบันตางๆ เชน เมื่อเกิดเหตุการณ

42

ตางๆ ในสังคม โทรทัศนก็จะเลือกนักวิชาการหรือบุคคลในวิชาชีพท่ีไดรับการยอมรับมาเปนผูแสดงทัศนะ เรียกไดวา สื่อปนบุคคลเหลาน้ันข้ึนมาใหเปนท่ียอมรับ เปนตน

3. การกําหนดวาระ (Agenda – Setting) เปนบทบาทของสื่อมวลชนในการจัดขาวสารท่ีเกิดข้ึนอยางมากมายเอาไวเปนระบบระเบียบเพื่อพรอมสําหรับการนําเสนอ ซึ่งในข้ันตอนของการนําเสนอน้ัน สื่อก็จะชวยจัดวาระเรียงตามลําดับความสําคัญเพื่อใหประชาชนสนใจตอประเด็นท่ีสื่อเลือกมานําเสนอ อันกอใหเกิดอิทธิพลทางออม อะไรท่ีพาดหัวใหญท่ีสุดแสดงวาสําคัญท่ีสุด

4. Narcotisation หมายถึง อิทธิพลทางออมของสื่อมวลชนท่ีเขาครอบงําชีวิตประจําวันของคน ทําใหคนใชสื่ออยางมาก เปนประจําสม่ําเสมอราวกับติดยาเสพติด และหมดความสนใจกับสิ่งเราแบบอ่ืน ๆ ในชีวิต เชน คนหมกมุนกับการเลนเกมออนไลน จนทําใหกิจกรรมตางๆ ในชีวิตหายไป เชนการพูดคุยกับผูอ่ืน ไมสนใจกิจกรรมนอกบาน เปนตน

5. การสอดสองดูแล (Surveillance) เปนบทบาทของสื่อท่ีดูแลความเปนไปของสังคมโดยเฉพาะเร่ืองท่ีผิดปกติ สื่อตองคอยรายงานภัยอันตรายตางๆ ในสังคม ท้ังภัยธรรมชาติ อาชญากรรมการหลวกลวง เปนตน

6. ทฤษฏีการพึ่งพาสื่อมวลชน (Media Dependency Theory)ทฤษฏีน้ีเชื่อวาสื่อมวลชนมีอิทธิพลโดยตรงตอบุคคล และความตองการขาวสารของ

แตละบุคคล สื่อมวลชนน้ันๆ จะมีอิทธิพลตอผูรับสารมากนอยเพียงใดข้ึนอยูกับสิ่งตอไปน้ี- ลักษณะของโครงสรางสังคมแบบเปนอยางไร- โครงสรางน้ันเอ้ือใหสื่อมวลชนมีบทบาทตอผูรับสารมากนอยเพียงใด- ทําใหผูรับสารตองพึ่งพาสื่อมากนอยแตกตางกันไป

สุดทายคือจะตัดสินวาสื่อมวลชนจะมีอิทธิพลตอผูรับสารมากหรือนอยตางกันไป ตัวอยางเชนประเทศไทยเปนประเทศท่ีกําลังพัฒนาใหเปนสังคมอุตสาหกรรมท่ีโทรทัศนมีบทบาทตอประชาชนมากประชาชนสวนใหญดูขาวภาคคํ่าเพื่อรับรูขาวสารตางๆ เปนตน

ปจเจกจะตองพึ่งพาสื่อจะข้ึนอยูวา สื่อทําหนาท่ีในการนําขาวสารมาใหประชาชน และระดับการเปลี่ยนแปลงของโครงสรางสังคมมีมากนอยเพียงใด เชน ในชวงเวลาท่ีมีภาวะวิกฤตตางๆประชาชนตองมีการพึ่งพาสื่อมากข้ึน จนกระท่ังขาวสารเร่ืองน้ันอาจจะครอบงํากระแสความสนใจของประชาชนไวไดท้ังหมด ในกรณีเชนน้ีหากชองทางการใชและการทําหนาท่ีของสื่อมวลชนลมเหลว เชนรัฐปดก้ันขาวสาร ไฟฟาดับ เปนตน ประชาชนก็จะหันไปใชชองทางอ่ืนๆ เชน โทรศัพทไปถามขาวสารเปนตน

43

สําหรับโครงสรางสังคมแบบอุตสาหกรรมน้ันประชาชนมีความจําเปนและมีความตองการท่ีจะตองพึ่งพาสื่อมวลชนอยางมาก ท้ังน้ีเน่ืองจากลักษณะสังคมอุตสาหกรรมน้ันมีลักษณะซับซอนมากกวาสังคมเกษตรกรรม ดังน้ันประชาชนจึงตองการสื่อมวลชนมาชวยทําหนาท่ีหลายๆ อยาง เชนชวยอธิบายเร่ืองราวพัฒนาการของสิ่งตางๆ ในโลก เชน รายงานขาวการโคลนน่ิง เปนตน ชวยชี้นําผูรับสาร เชน แนะนําการกินไก และไขในชวงระบาดของไขหวัดนก และชวยผอนคลายความตึงเครียดอันเปนผลสืบเน่ืองมาจากสังคมอุตสาหกรรม

คนเรามักจะรูจักโลกโดยมิไดผานประสบการณตรง หากแตรูจักโดยผานสื่อ ดังน้ันสื่อมวลชนจึงมีหนาท่ีในการเชื่อมโยงบุคคลกับโลก อยาง

- ชวยใหปจเจกบุคคลเขาใจโลก เชน ละครไทยชวยใหคนตางชาติเขาใจสังคมไทยมากข้ึน เปนตน

- ชวยใหคนรูจักวิธีแสดงออกอยางมีความหมายตอการเคลื่อนไหวของสังคมและโลกภายนอก เชน รายงานขาวพยากรณอากาศ ทําใหรูวาจะตองเตรียมตัวอยางไรบาง เปนตน

- ชวยวางรูปแบบความคาดหวัง เชน ประชาชนคาดหวังลักษณะของนายกรัฐมนตรีควรเปนเชนไร เปนตน

ตัวแปรตัวหน่ึงท่ีจะมีสวนกําหนดระดับการพึ่งพาสื่อก็คือ ความตองการของปจเจกบุคคล หากบุคคลตองการขาวสารอยางมาก อัตราการพึ่งพาขาวสารก็จะมีมากข้ึน ซึ่งทําใหสื่อมวลชนและขาวสารมีอิทธิพลตอบุคคลสูงตามไปดวย ดังน้ันแตละบุคคลจะพึ่งพาสื่อหรือไดรับอิทธิพลจากสื่อไมเทากัน

2.2 แนวคิดทฤษฎีเก่ียวกับพฤติกรรมการเปดรับสื่อ

2.2.1 ทฤษฎีพฤติกรรมผูบริโภค

พฤติกรรมผูบริโภคเปนเร่ืองเก่ียวของกับการปฏิบัติ หรือการแสดงออกรวมท้ังกระบวนการตัดสินใจของมนุษยท่ีเก่ียวกับการซื้อสินคา น่ันหมายความวา พฤติกรรมของมนุษยน้ันเปนเร่ืองท่ีเก่ียวของกับความนึกคิด (Thought) ความรูสึก (Feeling) หรือมีการแสดงออก (Action) ในการดํารงชีวิตประจําวันน้ัน แตละบุคคลยอมมีกระบวนแหงพฤติกรรมของตนเองเสมอและพฤติกรรมท่ีแสดงออกน้ันไมจําเปนตองเหมือนกัน เพราะแตละคนยอมมีทัศนคติ (Attitude) หรือสิ่งจูงใจ (Motive)ของตนเองท่ีทําใหพฤติกรรมของตนเองแตกตางไปจากบุคคลอ่ืนๆ ทัศนคติหรือสิ่งจูงใจเหลาน้ีจะเกิด

44

ข้ึนอยูตลอดเวลา โดยผลจากการยึดถือสิ่งตาง ๆ ความคิดของตนและรับเอาสิ่งตาง ๆ จากภายนอกเขามา ซึ่งมนุษยแตละคนมีการตัดสินใจภายใตสิ่งควบคุมเหลาน้ี เพื่อการแสดงออกซึ่งพฤติกรรมของตนตลอดเวลา (อดุลย จาตุรงคกุล, 2539 : 4-5)

ปจจัยภายในท่ีมีอิทธิพลตอพฤติกรรมคือ กระบวนการทางจิตวิทยาหรือท่ีรูจักกันดีในดานการตลาดวา พฤติกรรมผูบริโภค เปนกระบวนการท่ีเกิดข้ึนภายในตัวบุคคล โดยมีแรงจูงใจเปนตัวผลักดันและมีอิทธิพลตอพฤติกรรมผูบริโภค นักการตลาดจําเปนอยางย่ิงท่ีตองศึกษาทําความเขาใจเก่ียวกับแรงจูงใจ เพื่อท่ีจะสรางตัวเลือกท่ีมีอิทธิพลตอพฤติกรรมผูบริโภคผานขอมูลขาวสาร ตราสินคาการสงเสริมการขาย และการตัดสินใจเก่ียวกับสวนประสมทางการตลาดอ่ืน ๆ ปจจัยภายในหรือปจจัยเชิงจิตวิทยาท่ีเกิดข้ึนภายในตัวนักทองเท่ียวแตละคนไดแก (ฉลองศรี พิมลสมพงศ, 2543 : 35-39)

1. ความจําเปน ความตองการ และการจูงใจ (Needs, wants and motivation) เปนความจําเปน (needs) สามารถเปนไปไดท้ังรางกายและจิตใจ เชนการพักผอนหยอนใจ การไดเรียนรูสิ่งตางๆ เพื่อความรอบรูทันสมัย เปนสิ่งท่ีนักทองเท่ียวมีความตองการ (wants) แตอาจเปนไดท้ังท่ีรูตัวและไมรูตัว นักการตลาดตองสรางความตองการในความจําเปนน้ันดวยการจูงใจ (motivation) ซึ่งในดานการเดินทางทองเท่ียวของแตละคนอาจเกิดจากความตองการในระดับท่ีตางกันและมีแรงจูงใจหลาย ๆ อยางเกิดข้ึนพรอมกันได

2. การรับรู (Perception) เปนกระบวนการท่ีมนุษยมีตอสิ่งตางๆรอบตัว โดยข้ึนอยูกับปจจัยภายในคือ ความเชื่อ ประสบการณ อารมณฯลฯ และปจจัยภายนอกคือ การไดรับการกระตุนจากประสาทสัมผัสท้ัง 5 ไดแก รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส โดยมีกระบวนการรับรูดังท่ีไดอธิบายไวในแนวคิดและทฤษฎีการเปดรับขอมูลและขาวสาร

3. การเรียนรู (Learning) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงความเขาใจอันมีผลจากประสบการณอาจทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมดวยการเรียนรูของมนุษยเกิดจากการตอบสนอง (Response)เมื่อไดรับสิ่งกระตุน (Stimulus) ตามทฤษฎีสิ่งกระตุน- ตอบสนอง (Stimulus-Response Theory) การสื่อสารท่ีไดผลจึงตองอาศัยการกระตุนดวยความถ่ีเพื่อใหผูบริโภคเกิดการตอบสนอง

4. บุคลิกภาพ (Personality) หมายถึงลักษณะเดนเฉพาะบุคคล อันเกิดมาจากความรูสึกนึกคิด ความตองการ การเรียนรูและการรับรูท่ีสะทอนออกมาเพื่อตอบสนองตอสิ่งแวดลอมตามทฤษฎีจิตวิเคราะห (Psychoanalysis Theory) ของฟรอยด (Sigmund Freud) ไดวิเคราะหบุคลิกภาพโดยเนนแรงจูงใจท่ีมาจากจิตใตสํานึกเปนตัวกําหนดบุคลิกภาพของมนุษยดังน้ี

45

ID เปนบุคลิกภาพท่ีเกิดจากสิ่งกระตุนอยางหยาบ ทําใหมีการตอบสนองเพื่อความพึงพอใจเปนสําคัญโดยไมคํานึงถึงคานิยมในสังคมและวัฒนธรรม

EGO เปนบุคลิกภาพท่ีเกิดจากการควบคุมจิตใตสํานึก ซึ่งจะควบคุมการกระตุน ID ได การตอบสนองจะเปนไปลักษณะสอดคลองกับคานิยมในสังคมและวัฒนธรรม

SUPER EGO เปนบุคลิกภาพท่ีสะทอนถึงจริยธรรมและคุณธรรมของสังคม เปนบุคลิกภาพของพลเมืองดีท่ีการสื่อสารการตลาดควรใชเปนแนวทาง

5. รูปแบบการดํารงชีวิต (Life Style) หมายถึงพฤติกรรมการดํารงชีวิต เชนการเลือกการพักผอนหยอนใจ บางคนชอบการอานหนังสือหรือดูโทรทัศนท่ีบาน บางคนชอบออกไปดูภาพยนตรหรือเดินเลนตามศูนยการคา การเลือกการเดินทาง บางคนชอบเดินทางเอง บางคนชอบเดินทางเป นหมูคณะรูปแบบการดํารงชีวิตจะควบคูกันไปกับคานิยม (Values) ของคน ๆ น้ันดวย เชน นิยมเดินทางโดยเคร่ืองบิน นิยมการทองเท่ียวตางประเทศ เปนตน

6. แนวคิดเกี่ยวกับตนเอง (Self Concept) หมายถึงความคิดหรือความเขาใจภายในตัวเองอันเกิดพรอม ๆ กับการรับรู (Perception) ประกอบดวยแนวคิดเก่ียวของตนเองท่ีแทจริง (RealSelf) เปนความเขาใจตนเองอยางแทจริงวามีนิสัยหรือความชอบอยางไร เชนชอบทองเท่ียวโบราณสถานเพราะไดศึกษาประวัติศาสตร ชอบทองเท่ียวธรรมชาติเพราะไดพักผอน คลายความตึงเครียด เปนตน

แนวคิดของตนเองในอุดมคติ (Ideal Self Concept) เปนความนึกคิดท่ีตนเองอยากเปนหรือมีคนเขาใจตนเองเปนเชนน้ัน แลวแสดงพฤติกรรมใหสอดคลองกับแนวคิดน้ันเชน การไปช็อบปงท่ีประเทศฝร่ังเศสทุกป เพราะคิดวาเปนสิ่งท่ีแสดงถึงความทันสมัยและรํ่ารวยของตน

แนวคิดของตนเองท่ีคิดวาบุคคลอ่ืนมองตนเองท่ีแทจริง (Reference-Group Self Concept)เปนภาพท่ีบุคคลท่ีคิดวาคนอ่ืนมองตนเองท่ีแทจริงอยางไร เชนคิดวาคนอ่ืนมองตนเดินทางทองเท่ียวเพราะตองการพักผอน

แนวคิดของตนเองท่ีคิดวาบุคคลอ่ืนคิดเก่ียวกับตนเอง (Self-Image Concept) เปนภาพท่ีบุคคลตองการใหคนอ่ืนคิดถึงตนในแงใดแงหน่ึง เชนตองการใหคนอ่ืนมองวาการเดินทางทองเท่ียวตางประเทศทําใหตนเองเปนท่ียอมรับในสังคม

แนวคิดตาง ๆ เหลาน้ีมีผลตอการตัดสินใจซื้อบริการการทองเท่ียว เชนการเดินทางโดยเรือสําราญอันหรูหรา การเลือกท่ีพักแรมเปนโรงแรมชั้นหน่ึง การเดินทางเพื่อไปชมงานแสดงศิลปะ ละครเพลง หรือชมการแขงขันกีฬาระดับโลก เปนตน

7. ทัศนคติ (Attitudes) หมายถึง ความโนมเอียงท่ีเกิดจากการเรียนรูในการตอบสนองตอสิ่งกระตุนไปในทิศทางท่ีสม่ําเสมอหรือความรูสึกนึกคิดท่ีมีตอสิ่งหน่ึงสิ่งใด ทัศนคติมีอิทธิพลอยางย่ิงตอ

46

การรับรูและพฤติกรรมการบริโภคของนักทองเท่ียว และสามารถบิดเบือนขอมูลไดจากทัศนคติท่ีเกิดจากประสบการณ เชนการเดินทางไปทองเท่ียวประเทศหน่ึงแลวถูกโจรกรรม จึงเกิดทัศนคติท่ีไมดีตอประเทศน้ัน อาจบอกวา ประเทศน้ันไมสวยงาม อากาศไมดี อาหารไมอรอยไปดวย นอกจากน้ี ทัศนคติอาจเกิดจากการบอกกลาวของกลุมอางอิงตาง ๆ เชน สื่อมวลชน ครอบครัว เพื่อนรวมงาน เปนตน การเปลี่ยนทัศนคติตองใชเวลาและเคร่ืองมือในการสื่อสารมากและตองทําการประชาสัมพันธอยางตอเน่ืองดวย

ดังน้ันการศึกษาทัศนคติของนักเรียนนักศึกษาไทยท่ีมีตอศิลปนเกาหลี เปนการศึกษาถึงความแตกตางทางดานลักษณะประชากรศาสตรซึ่งเปนตัวแปรอิสระท่ีจะนําไปสูพฤติกรรมการตัดสินใจความพึงพอใจ ในการรับชมสื่อบันเทิงจากประเทศเกาหลี รวมถึงการนําไปสูการเลียนแบบทางดานวัฒนธรรมจากสื่อบันเทิงของประเทศเกาหลีดวย

วัชรีวรรณ ธารีรัชต (2552) ไดเขียนถึงพฤติกรรมวัยรุนไทยท่ีใหความสนใจตอดาราวัยรุนเกาหลี ไววา ปจจุบันวัยรุนไทยมีความสนใจในดารานักรองตางชาติมากกวาของไทยโดยสวนมากจะเปนนักรอง ของเอเชีย อยางเชน Dong Bang Shin Gi (TVXQ), Super Junior,Rain, Se7en และเมื่อไมนานมาน้ี วงดนตรีจากเกาหลีเขามามีบทบาทดึงดูดความสนใจของวัยรุนไทยน่ันคือ Paran และSS501 ทําใหกระแสของนักรองเกาหลี แรงมากข้ึน และเมื่องาน Pattaya Music Festival 2006 วงSuper Junior ก็ไดเขามาเปดตัวในประเทศไทย ทําใหวัยรุนไทยไดเห็นความสามารถท้ังในดานการรองเพลง การเตน และบางคนในวงก็มีงานแสดงเปนของตัวเอง จะเห็นไดวาดารานักรองนักแสดงเกาหลีกลุมดังกลาวไมไดมีดีท่ีหนาตาเพียงอยางเดียว ในเร่ืองของสไตลการเตนก็เปนตัวของตัวเอง แตจะเห็นไดวาดารานักรองของไทยก็ไดรับอิทธิพลมา เปนอยางมาก ยกตัวอยางเชน สองสาวดูโอ Nego Jumpของคายอารเอสโปรโมชั่น ท่ีมีการใชชื่อเพลงเปน ภาษาเกาหลี สไตลเพลงก็เปนเกาหลีผสมกับญี่ปุนชื่อวงก็เปนชื่อท่ีนํามาจากภาษาญี่ปุน สไตลเหมือน กับทางคาย Hello! Project ของญี่ปุนคายน้ีเปนคายท่ีรับเด็กวัยรุนสาวๆ นารักๆ สไตลใสๆ นักรองของคายน้ี จะมีแตผูหญิง เชน วง MorningMusume, Berryz Kobo เปนตน จะเห็นไดวาลวนแลวแตทําออกมา เพื่อตามกระแสในบานเรา ละครเกาหลีก็เปนอีกสิ่งหน่ึงท่ีวัยรุนในบานเราใหความสนใจไมแพกับดารานักรอง จนอาจจะพูดไดวา เปนตนเหตุของการชื่นชอบดาราเกาหลีในบานเราไดเลยทีเดียว อยางละครเร่ืองเจาหญิงวุนวาย กับเจาชายเย็นชา ท่ีเคยออกอากาศอยูทางชอง 7 ทุกวันเสาร-อาทิตย ก็เปนอีกเร่ืองหน่ึงท่ีการันตีไดวากระแสละครเกาหลีกําลังเปนท่ีสนใจอยางมากในประเทศไทย และเมื่อวันท่ี25 พฤศจิกายน 2549Hawl นักรองท่ีรองเพลงประกอบละครเร่ืองน้ีก็ไดเดินทางมาโปรโมทเพลงละครเร่ืองน้ีท่ีสยามพารากอนในงาน สุดสัปดาห มีคนใหความสนใจเปนอยางมาก และทางชอง ITV ก็มีชวง Asian Series เปนการ

47

นําละคร ท้ังของเกาหลีและญี่ปุนมาออกอากาศใหดูกัน ซึ่งสวนใหญก็เปนละครท่ีเปนท่ีนิยมของทางญี่ปุน และเกาหลี ละครของทางญี่ปุนสวนมากก็เปนละครท่ีดารานักรองจากคายเพลงยักษใหญของประเทศญี่ปุน แสดงน่ันคือคาย Johnny's Entertainment (JE) หรือท่ีคนไทยรูจักกันในนาม Johnny'sJR. นักรองของคายน้ีมีความสามารถท้ังการรอง การเตน เลนดนตรี เลนละคร และสวนมากนักรองท่ีอยูคายน้ี จะสามารถตีลังกาไดเกือบทุกคน บางคนก็มีความสามารถแตงเน้ือรอง และทํานองเองไดอีกดวย ถาดูทางดานดารานักรองของไทยแลวก็จะมีนอยคนนักท่ีมีความสามารถขนาดน้ี

จากกระแสของความนิยมดาราวัยรุนญี่ปุนและเกาหลีท่ีกําลังมาแรง ทําใหเกิดกิจกรรมยามวางใหมข้ึนมาในหมูวัยรุนไทย ท่ีชื่นชอบ J-pop และ K-Pop น่ันคือการเตน cover น่ันเอง การเตนcover น้ันคือการเตน และแตงตัว เลียนแบบดารานักรอง หรือวงท่ีวัยรุนไทยมีความชื่นชอบ เหตุผลท่ีคิดจะเตน cover กันน้ันคือ อยากท่ีจะเปนแบบนักรองของญี่ปุนเกาหลี อยากไดเพื่อนใหม ไดแสดงความเปนตัวของตัวเอง เวลาหลังเลิกเรียนหรือในวันเสารก็จะ มีการรวมตัวกันเพื่อซอมเตน ท้ังยังมีงานท่ีใหแสดง cover เพื่อประกวด และแสดงความสามารถ ในดานการเตนวาสามารถเตนไดเหมือนตนแบบแคไหน โดยจะตัดสินเปนคะแนนโหวดจากคนดู ในการจัดงานแตละคร้ังก็จะมีคนมารวมงานอยางคับค่ัง ถือไดวาเปนการใชเวลาใหเปนประโยชน และยังเปนการออกกําลังกายไปในตัวอีกดวยแสดงใหเห็นวาวัยรุนไทยชื่นชอบในความสามารถของดารานักรองของญี่ปุน เกาหลีมากกวา สวนเร่ืองหนาตา หรือภาพพจนน้ันเปนเร่ืองท่ีรองลงมา ซึ่งบางคนก็เขาใจผิดวาคงมีความชอบกันท่ีใบหนา ไมใชท่ี ความสามารถ สวนทางดานดารานักรองของไทยก็มีเอกลักษณเปนของตนเอง ซึ่งแตกตางจากดารานักรองญี่ปุน เกาหลี แตก็มีบางสวนท่ีดูคลายกันในเร่ืองของภาพพจน อยางเชน ฟลม รัฐภูมิ ท่ีมีภาพพจนสไตลเกาหลี, โปรเจค G-Junior ก็มีลักษณะคลาย ๆ กับคาย JE ของทางญี่ปุนตางกันตรงท่ีJE ไมมีผูหญิงแต G-Junior มี เปนตน อาจเปนเพราะทางตนสังกัดตองการท่ีจะตามกระแสความนิยมของวัยรุนไทย ในปจจุบันก็วาได อยางไรก็ตามไมวาใครจะมองอยางไร ดารานักรองของไทยก็มีความสามารถ ไมแพกับดารานักรองของญี่ปุนหรือเกาหลีเชนกัน เพียงแตของไทยยังขาดในเร่ืองของการฝกฝน ใหมากข้ึนเทาน้ันเอง

2.2.2 ทฤษฎีแรงจูงใจแรงจูงใจ (Motivation) คือ สิ่งซึ่งความคุมพฤติกรรมของมนุษย อันเกิดจากความตองการ

(Needs) พลังกดดัน (Drives) หรือ ความปรารถนา (Desires) ท่ีจะพยายามด้ินรนเพื่อใหบรรลุผลสําเร็จตามวัตถุประสงค ซึ่งอาจจะเกิดมาตามธรรมชาติหรือจากการเรียนรูก็ได แรงจูงใจเกิดจากสิ่งเราท้ังภายในและภายนอกตัวบุคคลน้ัน ๆ เอง ภายใน ไดแก ความรูสึกตองการ หรือขาดอะไรบางอยาง จึงเปนพลังชักจูง หรือกระตุนใหมนุษยประกอบกิจกรรมเพื่อทดแทนสิ่งท่ีขาดหรือตองการน้ัน สวนภายนอกไดแก สิ่งใดก็ตามท่ีมาเรงเรา นําชองทาง และมาเสริมสรางความปรารถนาในการป ระกอบ

48

กิจกรรมในตัวมนุษย ซึ่งแรงจูงใจน้ีอาจเกิดจากสิ่งเราภายในหรือภายนอก แตเพียงอยางเดียว หรือท้ังสองอยางพรอมกันได อาจกลาวไดวา แรงจูงใจทําใหเกิดพฤติกรรมซึ่งเกิดจากความตองการของมนุษยซึ่งความตองการเปนสิ่งเราภายในท่ีสําคัญกับการเกิดพฤติกรรม นอกจากน้ียังมีสิ่งเราอ่ืน ๆ เชน การยอมรับของสังคม สภาพบรรยากาศท่ีเปนมิตร การบังคับขูเข็ญ การใหรางวัลหรือกําลังใจหรือการทําใหเกิดความพอใจ ลวนเปนเหตุจูงใจใหเกิดแรงจูงใจได

ทฤษฎีแรงจูงใจแบงออกไดเปนทฤษฎีใหญ ๆ คือ1. ทฤษฎีพฤติกรรมนิยม (Behavioral View of Motivation)

ทฤษฎีน้ีใหความสําคัญกับประสบการณในอดีต (Past Experience) วามีผลตอแรงจูงใจของบุคคลเปนอยางมาก ดังน้ันทุกพฤติกรรมของมนุษยถาวิเคราะหดูแลวจะเห็นวาไดรับอิทธิพลท่ีเปนแรงจูงใจมาจากประสบการณใน อดีตเปนสวนมาก โดยประสบการณในดานดีและกลายเปนแรงจูงใจทางบวกท่ีสงผลเราใหมนุษยมีความตอง การแสดงพฤติกรรมในทิศทางน้ันมากย่ิงข้ึนทฤษฎีน้ีเนนความสําคัญของสิ่งเราภายนอก (Extrinsic Motivation)

2. ทฤษฎีการเรียนรูทางสังคม (Social Learning View of Motivation)ทฤษฎีน้ีเห็นวาแรงจูงใจเกิดจากการเรียนรูทางสังคม โดยเฉพาะอยางย่ิงการสราง

เอกลักษณและการเลียนแบบ (Identification and Imitation) จากบุคคลท่ีตนเองชื่นชม หรือคนท่ีมีชื่อเสียงในสังคมจะเปนแรงจูงใจท่ีสําคัญในการแสดงพฤติกรรมของบุคคล

3. ทฤษฎีพุทธินิยม (Cognitive View of Motivation)ทฤษฎีน้ีเห็นวาแรงจูงใจในการกระทําพฤติกรรมของมนุษยน้ันข้ึนอยูกับการรับรู

(Perceive) สิ่งตาง ๆ ท่ีอยูรอบตัว โดยอาศัยความสามารถทางปญญาเปนสําคัญ มนุษยจะไดรับแรงผลักดันจากหลาย ๆ ทางในการแสดงพฤติกรรม ซึ่งในสภาพเชนน้ี มนุษยจะเกิดสภาพความไมสมดุล (Disequilibrium) ข้ึน เมื่อเกิดสภาพเชนวาน้ีมนุษยจะตอง อาศัยขบวนการดูดซึม(Assimilation) และการปรับ (Accomodation) ความแตกตางของประสบการณท่ีไดรับใหมใหเขากับประสบการณเดิมของตนซึ่งการจะทําไดจะตองอาศัยสติปญญาเปนพื้นฐานท่ีสําคัญทฤษฎีน้ีเนนเร่ืองแรงจูงใจภายใน(intrinsic Motivation) นอกจากน้ันทฤษฎีน้ียังใหความสําคัญกับเปาหมายวัตถุประสงค และการวางแผน ทฤษฎีน้ีใหความสําคัญกับระดับของความคาดหวัง (Level ofAspiration) โดยท่ีเขากลาววาคนเรามีแนวโนมท่ีจะต้ัง ความคาดหวังของตนเองใหสูงข้ึน เมื่อเขาทํางานหน่ึงสําเร็จ และตรงกัน ขามคือจะต้ังความตาดหวังของตนเองตํ่าลง เมื่อเขาทํางานหน่ึงแลวลมเหลว

4. ทฤษฎีมานุษยนิยม (Humanistic View of Motivation)

49

แนวความคิดน้ีเปนของมาสโลว (Maslow) ท่ีไดอธิบายถึงลําดับความตองการของมนุษย โดยท่ีความตองการจะเปน ตัวกระตุนใหมนุษยแสดงพฤติกรรมเพื่อไปสูความตองการน้ัน ดังน้ีถาเขาใจความตองการของมนุษยก็สามารถ อธิบายถึงเร่ืองแรงจูงใจของมนุษยไดเชนเดียวกัน

องคประกอบของแรงจูงใจ นักจิตวิทยาปจจุบันไดศึกษาและสรุปวา องคประกอบของแรงจูงใจมี 3 ดานคือ

1. องคประกอบทางดานกายภาพ (Biological Factor) ในองคประกอบดานน้ีจะพิจารณาถึงความตองการทางกายภาพของมนุษย เชน ความตองการปจจัย 4 เพื่อจะดํารงชีวิตอยูได

2. องคประกอบทางดานการเรียนรู (Learned Factor) องคประกอบดานน้ีเปนผลสืบเน่ืองตอจากองคประกอบขอ 1 ท้ังน้ีเพราะมนุษยทุกคนไมสามารถไดรับการตอบสนองความตองการในปริมาณ ชนิด และคุณภาพตามท่ีตนเองตองการ และในหลาย ๆ คร้ัง สิ่งแวดลอมเปนตัววางเงื่อนไขในการสรางแรงจูงใจของมนุษย

ประเภทของแรงจูงใจ นักจิตวิทยาไดแบงลักษณะของแรงจูงใจออกเปนประเภทใหญ ๆ ไดดังน้ีกลุมท่ี1 แรงจูงใจฉับพลัน (Aroused Motive) คือแรงจูงใจท่ีกระตุนใหมนุษยแสดงพฤติกรรม

ออกมาทันทีทันใด แรงจูงใจสะสม (Motivational Disposition หรือ Latent Motive) คือแรงจูงใจท่ีมีอยูแตไมไดแสดงออกทันที จะคอย ๆ เก็บสะสมไวรอการแสดงออกในเวลา ใดเวลาหน่ึงตอ

กลุมท่ี 2 แรงจูงใจภายใน (Intrinsic Motive) คือ แรงจูงใจท่ีไดรับอิทธิพลมาจากสิ่งเราภายในตัวของบุคคลผูน้ัน แรงจูงใจภายนอก (Extrinsic Motive) คือแรงจูงใจท่ีไดรับอิทธิพลมาจากสิ่งเราภายนอก

กลุมท่ี 3 แรงจูงใจปฐมภูมิ (Primary Motive) คือแรงจูงใจอันเน่ืองมาจากความตองการท่ีเห็นพื้นฐานทางรางกาย เชน ความหิว, กระหาย แรงจูงใจทุติยภูมิ (Secondary Motive) คือแรงจูงใจท่ีเปนผลตอเน่ืองมาจากแรงจูงใจข้ันปฐมภูมิ

แรงจูงใจภายในและภายนอก (Intrinsic and Extrinsic Motivation) นักจิตวิทยาหลายทานไมเห็นดวยกับทฤษฎีพฤติกรรมนิยมท่ีอธิบายพฤติกรรมดวยแรงจูงใจทางสรีระแลแรงจูงใจ ทางจิตวิทยาโดยใชทฤษฎีการลดแรงขับ เพราะมีความเชื่อวา พฤติกรรมบางอยางของมนุษยเกิดจากแรงจูงใจภายใน

แรงจูงใจภายใน หมายถึง แรงจูงใจท่ีมาจากภายในตัวบุคคล และเปนแรงขับท่ีทําใหบุคคลน้ันแสดงพฤติกรรม โดยไมหวังรางวัลหรือแรงเสริมภายนอก

ความมีสมรรถภาพ (Competence) ไวท ไดอธิบายวาความมีสมรรถภาพเปนแรงจูงใจภายในซึ่งหมายถึงความตองการท่ีจะมีปฏิสัมพันธกับสิ่งแวดลอมไดอยางมีประสิทธิภาพไวทถือวามนุษยเรา

50

ตองการปรับตัวใหเขากับสิ่งแวดลอมมาต้ังแตวัยทารกและพยายามท่ีจะปรับปรุงตัวอยูเสมอความตองการมีสมรรถภาพจึงเปนแรงจูงใจภายใน

ความอยากรูอยากเห็น (Curiosity) ความอยากรูอยากเห็นเปนแรงจูงใจภายในท่ีทําใหเกิดพฤติกรรมท่ีอยากคนควาสํารวจสิ่งแวดลอม ดังจะเห็นไดจากเด็กวัย 2-3 ขวบจะมีพฤติกรรมท่ีตองการจะสํารวจสิ่งแวดลอมรอบ ๆ ตัว โดยไมรูจักเหน็ดเหน่ือย

3. แรงจูงใจใฝกาวราว (Aggression Motive)ผูท่ีมีลักษณะแรงจูงใจแบบน้ีมักเปนผูท่ีไดรับการเลี้ยงดูแบบเขมงวดมากเกินไป บางคร้ังพอแมอาจจะใชวิธีการลงโทษท่ีรุนแรงเกินไป ดังน้ันเด็กจึงหาทางระบายออกกับผูอ่ืน หรืออาจจะเน่ืองมาจากการเลียนแบบ บุคคลหรือจากสื่อตาง ๆ ผูมีแรงจูงใจใฝกาวราว จะมีลักษณะท่ีสําคัญดังน้ี

- ถือความคิดเห็นหรือความสําคัญของตนเปนใหญ- ชอบทํารายผูอ่ืน ท้ังการทํารายดวยกายหรือวาจา

4. แรงจูงใจใฝพึ่งพา (Dependency Motive)สาเหตุของการมีแรงจูงใจแบบน้ีก็เพราะการเลี้ยงดูท่ีพอแมทะนุถนอมมากเกินไป ไมเปดโอกาสใหเด็กไดชวยเหลือตนเอง ผูท่ีมีแรงจูงใจใฝ พึ่งพาจะมีลักษณะสําคัญ ดังน้ี

- ไมมั่นใจในตนเอง- ไมกลาตัดสินใจในเร่ืองตาง ๆ ดวยตนเอง มักจะลังเล- ไมกลาเสี่ยง- ตองการความชวยเหลือและกําลังใจจากผูอ่ืน

2.2.3 แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับความพึงพอใจ

ความหมายของความพึงพอใจมีนักวิชาการหลายทานไดใหความหมายของความพึงพอใจ ดังน้ีวิมลสิทธิ หรยางกูร (2526 : 4) กลาววา ความพึงพอใจเปนการใหคาความรูสึกของ

คนเราท่ีสัมพันธกับโลกทัศนท่ีเก่ียวกับความหมายของสภาพแวดลอมจะแตกตางกัน เชน ความรูสึกดี-เลว พอใจ-ไมพอใจ สนใจ –ไมสนใจ เปนตน

51

หลุย จําปาเทศ (2533 : 6) กลาววา ความพึงพอใจ หมายถึง ความตองการ(Need) ไดบรรลุเปาหมาย พฤติกรรม ท่ีแสดงออกมาจะเปนความสุข ซึ่งสังเกตไดจากสายตา คําพูดและการแสดงออก

พิณ คงพูล (2529 : 21) สรุปความหมายของความพึงพอใจวา หมายถึง ความรูสึกรัก ชอบ ยินดี เต็มใจ ท่ีเกิดจากการไดรับการตอบสนองความตองการท้ังดานวัตถุและจิตใจ

มณีวรรณ ต้ันไทย (2533 : 66) ไดใหความหมาย ความพึงพอใจหลังการไดรับบริการวา เปนระดับความพึงพอใจของประชาชนท่ีมีตอการใหบริการในดานตางๆ ดังน้ี

1) ดานความสะดวกท่ีไดรับ2) ดานตัวเจาหนาท่ีผูใหบริการ3) ดานคุณภาพของบริการท่ีไดรับ4) ดานระยะเวลาในการดําเนินการ5) ดานขอมูลท่ีไดรับจากการบริการ

วรูม (Vroom, W.H.,1964 : 328) กลาววา ทัศนคติและความพึงพอใจในสิ่งหน่ึงสามารถใชแทนกันได เพราะท้ังสองคําน้ีหมายถึง ผลท่ีไดจากบุคคลเขาไปมีสวนรวมในสิ่งน้ัน ทัศนคติดานบวกจะแสดงใหเห็นสภาพความพึงพอใจในสิ่งน้ัน และทัศนคติดานลบแสดงใหเห็นสภาพความไมพึงพอใจในสิ่งน้ัน

โวลแมน เบญจามิน (Wolman, Benjamin B.,1973 : 384) กลาววา ความพึงพอใจหมายถึงความรูสึก(Feeling) มีความสุขเมื่อคนเราไดรับผลสําเร็จตามจุดมุงหมาย(Goals) ความตองการ (Wants) หรือ แรงจูงใจ(Motivation)

แมคคอนิค และอีเจน (McCormick, J. Ernest, Iigen, R. Daniel (1980 : 306) กลาววา ความพึงพอใจเปนแรงจูงใจของมนุษย ท่ีต้ังอยูบนความตองการพื้นฐาน(Basic Needs) มีความเก่ียวของกันอยางใกลชิดกับผลสัมฤทธิ์และสิ่งจูงใจ (Incentive) และพยายามหลีกเลี่ยงสิ่งท่ีไมตองการ

กลาวโดยสรุป ความพึงพอใจ หมายถึง ความรูสึกหรือทัศนคติของบุคคลท่ีมีตอสิ่งใดสิ่งหน่ึง หรือปจจัยตางๆ ท่ีเก่ียวของ ความรูสึกพอใจจะเกิดข้ึนเมื่อตองการของบุคคลไดรับการ

52

ตอบสนองหรือบรรลุตามจุดมุงหมายในระดับหน่ึง ความรูสึกดังกลาวจะลดลงหรือไมเกิดข้ึนหากความตองการหรือจุดมุงหมายน้ันไมไดรับการตอบสนอง

2.3 แนวคิดเก่ียวกับคานิยมกอ สวัสด์ิพานิช (2518) ไดกลาววา คานิยม เปนความคิด พฤติกรรมและสิ่งอ่ืนท่ีคนในสังคม

หน่ึงเห็นวา มีคุณคา จึงยอมรับมาปฏิบัติและหวงแหนไวระยะหน่ึง คานิยมมักเปลี่ยนแปลงไปตามกาลสมัยและความคิดเห็นของคนในสังคม

พนัส หันนาคินทร (2529) กลาวถึงความหมายของคานิยมไววา เปนการยอมรับนับถือและพรอมท่ีจะปฏิบัติตามคุณคาท่ีคนหรือกลุมคนในสังคม มีตอสิ่งตางๆ อาจเปนวัตถุ ความคิดหรือการกระทําในดานตางๆ เชน เศรษฐกิจ สังคม ท้ังน้ี ไดมีการประเมินคาจากทัศนะตางๆ โดยรอบคอบแลว

Kluckhohn (1958 : 204) นักมานุษยวิทยาวัฒนธรรมชาวอเมริกัน (cultural anthropologist)ไดใหความหมายของคานิยม (values) วาหมายถึง “ความคิดปรารถนา จะไดสิ่งใดสิ่งหน่ึงของบุคคลในสังคม คานิยมเปนมาตรการในการตัดสินวาบุคคลควรจะทําอะไรและตองการอะไร คานิยมเปนสิ่งท่ีทําใหทราบถึงเปาหมายตาง ๆ ท่ีบุคคลในสังคมแสวงหา ทําใหทราบถึง ระบบความเชื่อถือ ตลอดจนสิ่งอันเปนท่ีชื่นชอบของกลุมคนในสังคมน้ัน” นิยามคานิยมของ Kluckhohn เปนการมองถึงหนาท่ีของคานิยม ในสังคม ท่ีชวยบุคคลในสังคมตัดสินใจกระทําภายใตระบบความเชื่อและสังคมแตละสังคมเห็นวาควรกระทํา

Smelser (1968 : 25) นักสังคมวิทยาชาวอเมริกัน ใหความหมายคานิยมวา “เปนสิ่งท่ีบอกคุณคาของคนอยางกวาง ๆ วาจุดหมายอะไรบางในชีวิตเปนสิ่งท่ีปรารถนา” คานิยมในความหมายของSmelser จึงเปนเคร่ืองชี้แนวทางปฏิบัติอยางกวาง ๆ ไมเฉพาะเจาะจงแกบุคคลใด ซึ่งสอดคลองกับความหมายของ Kluckhohn

Rokeach (1968 : 5) นักจิตวิทยาชาวอเมริกัน ใหนิยามคานิยมไวชัดเจนมากวา คานิยมเปนความเชื่อท่ีเชื่อวาเปาหมายบางอยางหรือวิถีปฏิบัติบางอยางเปนสิ่งท่ีตนและสังคมเห็นวาดี มีคุณคาท่ีจะยึดถือเปนเปาหมาย เปนแนวปฏิบัติและเปนแนวในการ-ดําเนินชีวิต” การใหนิยามคานิยมของRokeach ไดรับการยอมรับอยางมากและถูกอางถึงเสมอในการศึกษาเก่ียวกับคานิยม

สุภวรรณ พันธุจันทร (2552) ไดกลาวสรุปความหมายของคานิยมไวดังน้ี ความหมายของคานิยมมีผูรูหลายทานไดใหความหมายไวดังน้ี

53

คานิยม มาจากคําในภาษาอังกฤษวา “Value” และมาจากคําสองคําคือ “คา” กับ “นิยม”เมื่อคําสองคํารวมกันแปลวา การกําหนดคุณคา คุณคาท่ีเราตองการทําใหเกิดคุณคา คุณคาดังกลาวน้ีมีท้ังคุณคาแทและคุณคาเทียม ซึ่งคุณคาแทเปนคุณคาท่ีสนองความตองการในการพัฒนาคุณภาพชีวิตสวนคุณคาเทียม หมายถึงคุณคาท่ีสนองความตองการอยากเสพสิ่งปรนเปรอชั่วคูชั่วยาม

คานิยม หมายถึง ทัศนะของคนหรือสังคมท่ีมีตอสิ่งของ ความคิด และเหตุการณท่ีเก่ียวของกับความปรารถนา คุณคาและความถูกตองของสังคมน้ันๆ เชน ชาวอเมริกันถือวา “ประชาธิปไตย”มีคาสูงสุดควรแกการนิยมควรรักษาไวดวยชีวิต อเมริกันรักอิสระ เสรีภาพ และความกาวหนาในการงานเปนตน สวนคานิยมของคนไทยหรือคนตะวันออกโดยท่ัวไปน้ันแตกตางจากคานิยมในอเมริกันหรือคนตะวันตก เชน คนไทยถือวาความสงบสุขทางจิตใจและการทําบุญใหทานเปนสิ่งท่ีพึงปรารถนา การเคารพเชื่อฟงบิดามารดาและการกตัญูรูคุณเปนสิ่งท่ีควรยกยอง

คานิยม หมายถึง สิ่งท่ีบุคคลพอใจหรือเห็นวาเปนสิ่งท่ีมีคุณคา แลวยอมรับไวเปนความเชื่อหรือความรูสึกนึกคิดของตนเอง คานิยมจะสิงอยูในตัวบุคคลในรูปของความเชื่อตลอดไป จนกวาจะพบกับคานิยมใหม ซึ่งตนพอใจกวาก็จะยอมรับไว เมื่อบุคคลประสบกับ การเลือกหรือเผชิญกับเหตุการณจะตองตัดสินใจอยางใดอยางหน่ึงเขาจะนําคานิยมมาประกอบการตัดสินใจทุกคร้ังไป คานิยมจึงเปนเสมือนพื้นฐานแหงการประพฤติ ปฏิบัติของบุคคลโดยตรง

“คานิยม” คือ ความคิด (Idea) ในสิ่งท่ีควรจะเปนหรือสิ่งท่ีถูกตองพึงปฏิบัติมีความสําคัญและคนสนใจ เปนสิ่งท่ีคนปรารถนาจะได หรืจะเปนและมีความสุขท่ีจะไดเปนเจาของ

“คานิยม” หมายถึง ความเชื่อวาอะไรดี ไมดี อะไรควร ไมควร เชน เราเชื่อวาการขโมยทรัพยของผูอ่ืน การฆาสัตวตัดชีวิต เปนสิ่งท่ีไมดี ความกลาหาญ ความซื่อสัตย เปนสิ่งท่ีดี

คานิยม หมายถึง “ระบบความชอบพิเศษ” เพราะสิ่งท่ีเราชอบมาก เราจะใหคุณคามากกวาสิ่งท่ีเราไมชอบ คานิยมอาจแบงเปน 2 ประเภท ไดแก

1. คานิยมเฉพาะตัว (Individual Value)2. คานิยมสังคม (Social Value)คานิยมทางสังคม เปนระบบความชอบพิเศษท่ีคนในแตละสังคมมีอยู คานิยมประเภทน้ีเกิด

จากการเรียนรูจากสังคมในระดับตาง ๆ ซึ่งจะมีความสัมพันธกับพฤติกรรม เชน นาย ก ชอบสิ่งใดมากก็จะทําสิ่งน้ันมากเปนตน ดังน้ันการสังเกตคานิยม ของสังคมอาจพิจารณาไดจากพฤติกรรมเดน ๆ ของสมาชิกในสังคมแลวอนุมานมานวา สังคมน้ันมีคานิยมอยางไร เชน คานิยมสังคมไทยท่ีเปนคานิยมด้ังเดิม คือ ยึดถือตัวบุคคล ความรักสนุก และยึดทางสายกลาง เปนตนลักษณะของคานิยม ท่ีแทน้ันจะมีลักษณะดังตอไปน้ี

54

1. เปนคานิยมท่ีบุคคลเลือกหรือยอมรับ โดยไมไดถูกบังคับบุคคลมีเสรีภาพในการตัดสินใจเลือกหรือยอมรับคานิยมใดก็ไดท่ีเห็นวาเหมาะสมนาปฏิบัติ

2. เปนคานิยมท่ีบุคคลมีโอกาสเลือกจากตัวเลือกหลายๆ ตัว ไมใชเปนเพราะมีตัวเลือกจํากัดเพียงสิ่งเดียว จึงทําใหตองยอมรับโดยปริยาย

3. เปนคานิยมท่ีไดรับการกลั่นกรองพิจารณาอยางรอบคอบจากบุคคลตลอดจนมีการวิเคราะหขอดีขอเสียของตัวเลือกหลายๆ ตัว เมื่อเห็นวาตัวเลือกใดดีท่ีสุดเหมาะสมท่ีสุดหรือมีเหตุผลในการสรางความพอใจไดมากท่ีสุดก็จะเลือกตัวเลือกน้ัน

4. เปนคานิยมท่ีบุคคลยกยอง เทิดทูนและภูมิใจ5. เปนคานิยมท่ีบุคคลสามารถยอมรับอยางเปดเผยและพรอมท่ีจะสนับสนุนคานิยมท่ีตน

ยอมรับ6. เปนคานิยมท่ีบุคคลยึดถือปฏิบัติจริงไมใชเพียงคําพุดเทาน้ัน7. เปนคานิยมท่ีบุคคลปฏิบัติอยูเสมอๆ บอยๆ ไมใชปฏิบัติเปนคร้ังคราวจากลักษณะขางตน

อาจกลาวไดวาคานิยมท่ีแทน้ันเปนคานิยมท่ีผานการเลือกมาอยางดีและเมื่อเลือกแลวก็ถือปฏิบัติอยางสม่ําเสมอดวยความมั่นใจความภูมิใจ

จากคํานิยามตางๆ เหลาน้ี พอจะสรุปไดวาคานิยมน้ัน เปนความคิดหรือความเชื่อท่ีบุคคลพิจารณาแลววาเปนสิ่งท่ีถูกตองและมีคุณคา จึงนํามาใชในการประกอบการตัดสินใจท่ีจะแสดงพฤติกรรมออกมาในสถานการณตาง ๆ กันอิทธิพลของคานิยมท่ีมีตอพฤติกรรมของบุคคล

รองศาสตราจารย สุพัตรา สุภาพ (อางในสุภวรรณ, 2552) ไดกลาวถึงคานิยมสังคมเมืองและคานิยมสังคมชนบทของสังคมไทยไวคอนขางชัดเจน โดยแบงคานิยมออกเปนคานิยมของคนในสังคมเมืองและสังคมชนบทซึ่งลักษณะคานิยมท้ังสองลักษณะ จัดไดวาเปนลักษณะของคานิยมท่ีทําใหเกิดมีอิทธิพลตอคานิยมท่ีมีตอพฤติกรรมของบุคคล ซึ่งสามารถแสดงใหเห็นชัดเจนในตาราง ดังน้ี

คานิยมสังคมเมือง คานิยมสังคมชนบท

1. เชื่อในเร่ืองเหตุและผล2. ข้ึนอยูกับเวลา3. แขงขันมาก4. นิยมตะวันตก5. ชอบจัดงานพิธี

1. ยอมรับบุญรับกรรมไมโตแยง2. ข้ึนอยูกับธรรมชาติ3. เชื่อถือโชคลาง4. ชอบเสี่ยงโชค5. นิยมเคร่ืองประดับ

55

6. ฟุมเฟอยหรูหรา7. นิยมวัตถุ8. ชอบทําอะไรเปนทางการ9. ยกยองผูมีอํานาจผูมีตําแหนง10.วินัย11. ไมรักของสวนรวม12. พูดมากกวาทํา13. ไมชอบเห็นใครเหนือกวา14. เห็นแกตัวไมเชื่อใจใคร

6. นิยมคุณความดี7. นิยมพิธีการและการทําบุญเกินกําลัง8. ชอบเปนฝายรับมากกวาฝายรุก9. ทํางานเปนเลน ทําเลนเปนงาน10. พึ่งพาอาศัยกัน11. มีความเปนสวนตัวมากเกินไป12. รักญาติพี่นอง13. มีความสันโดษ14. หวังความสุขชั่วหนา

ตารางแสดงแผนภาพท่ี 1 เร่ืองคานิยมของคนเมืองและคนชนบทประเภทของคานิยม

คานิยมน้ันกลาวกันโดยท่ัวไปวามี 2 ประเภท คือ คานิยมสวนบุคคลและคานิยมของสังคม1. คานิยมสวนบุคคล คานิยมสวนบุคคลเปนการตัดสินใจเลือกในสิ่งหรือสถานการณท่ีตน

ตองการหรือพอใจน้ันถือวาเปนคานิยม (Value) ของบุคคลน้ัน เชน นายแดง อยากเปนคนขยันขันแข็งเอาการเอางาน นายแดงก็จะปฏิบัติตามตามพื้นฐานของความคิดของตนเอง เพราะฉะน้ัน นายแดงจะมีคานิยมของความขยันขันแข็งและแสดงความเปนคนขยันออกมา

2. คานิยมของสังคม ซึ่งนักวิชาการไดแสดงทัศนะไวตาง ๆ กันดังน้ี คานิยมของสังคม คือการรวมคานิยมของคนสวนใหญในสังคม กลาวคือ สมาชิกของสังคมสวนใหญนิยมสง หรืออยากจะปฏิบัติตนในสถานการณน้ัน ๆ อยางไร สิ่งหรือสถานการณน้ัน ๆ ก็กลายเปนคานิยมของสังคม ของสังคมน้ัน ขอยกตัวอยาง เชน ในสถานการณท่ีผัวเมียตบตีกัน สมาชิกสวนใหญของสังคมอยากสอดรูสอดเห็นถึงความเดือดรอนของคนอ่ืนจึงไดไปมุงดู การมุงดูก็เปนคานิยมของสังคมน้ัน

คานิยมของสังคม หมายถึง สิ่งท่ีตนสนใจ สิ่งท่ีตนปรารถนาจะได ปรารถนาจะเห็นหรือกลับกลายมาเปนสิ่งท่ีคนถือวาเปนสิ่งบังคับ ตองทําตองปฏิบัติ เปนสิ่งท่ีคนบูชายกยอง และมีความสุขจะไดเห็น ไดฟง ไดเปนเจาของ

คานิยมของสังคม หมายถึงคานิยมของคนสวนใหญในสังคมกลาวคือสมาชิกของสังคมสวนใหญยอมรับวาเปนสิ่งท่ีดีงาม หรือควรแกการปฏิบัติสิ่งหรือสถานการณน้ัน ๆ ก็จะกลายเปนคานิยมของสังคมน้ัน ๆ

นอกจากน้ี คานิยมยังแบงออกเปน 2 ระดับคือ1. คานิยมในทางปฏิบัติ (Pragmatic values) เปนหลักของศีลธรรมท่ีต้ังอยูบนรากฐานท่ีวา

ตนในสังคมตองพึ่งพาอาศัยกัน ดังน้ันคานิยมจึงประณาม สิ่งท่ีทําใหเกิดความแตกแยกในสังคม เชน

56

การคดโกง การทํารายกัน และยกยองพฤติกรรมท่ีเปนประโยชนตอสวนรวม เชน ความขยันขันแข็งความซื่อสัตย

2. คานิยมอุดมคติ (Ideal values) ซึ่งมีความลึกซึ่งกวาคานิยมในทางปฏิบัติ เชนศาสนาคริสตสอนวาใหคนรักเพื่อนบานเหมือนกับรักตนเอง ซึ่งนอยคนท่ีจะปฏิบัติตามได แตคานิยมระดับน้ีก็มีความสําคัญในการทําใหคนเห็นแกตัวนอยลงความสําคัญของคานิยม

อาจกลาวไดวาคานิยมมีความเก่ียวพันกับวัฒนธรรม คานิยมบางอยางไดสรางแกนของวัฒนธรรมน่ันเอง เชน คานิยมเร่ืองรักอิสรเสรีของสังคมไทย ทําใหคนไทยมีพฤติกรรมท่ี “ทําอะไรตามใจคือไทยแท” เพราะฉะน้ันคานิยมจึงมีความสําคัญมากและมีผลกระทบถึงความเจริญหรือความเสื่อมของสังคม กลาวคือ สังคมท่ีมีคานิยมท่ีเหมาะสมและถูกตอง เชน ถาสังคมใดยืดถือคานิยมเร่ืองความซื่อสัตย ความขยันหมั่นเพียร ความเสียสละ หรือความสามัคคี สังคมน้ันยอมจะเจริญกาวหนาแนนอนแตในทางกลับกัน ถาสังคมใดมีคานิยมท่ีไมสนับสนุนความเจริญ เชน คานิยมท่ีเชื่อเร่ืองโชคชะตาก็จะกอใหเกิดพฤติกรรมไมกระตือรือรน หรือเฉื่อยชา ซึ่งจะเปนอุปสรรคในการพัฒนา เปนตน

อิทธิพลของคานิยมตอตัวบุคคลคานิยมไมวาจะเปนของบุคคลหรือคานิยมของสังคม จะมีอิทธิพลตอตัวบุคคล ดังน้ี คือ1. ชวยใหบุคคลตัดสินใจวาสิ่งใดผิด สิ่งใดถูก ดีหรือไมดี มีคุณคาหรือไมมีคุณคาควรทํา

หรือไมควรทํา2. ชวยใหบุคคลในการกําหนดทาทีของตนตอเหตุการณท่ีตนตองเผชิญ3. ชวยสรางมาตรฐาน และแบบฉบับจากการประพฤติปฏิบัติของบุคคล4. มีอิทธิพลเหนือบุคคลในการเลือกคบหาสมาคมกับบุคคลอ่ืน และเลือกกิจกรรมทางสังคม

ซึ่งตนจะตองเขาไปรวมดวย5. ชวยใหบุคคลกําหนดความคิดและแนวทางปฏิบัติ6. ชวยเสริมสรางหลักศีลธรรม ซึ่งบุคคลจะใชในการพิจารณา การกระทําของตนอยางมี

เหตุผลแงคิดเกี่ยวกับคานิยม

1. โดยปกติแลวบุคคลมักจะมีคานิยมในเร่ืองเดียวกันหรือสิ่งเดียวกัน แตกตางกันไป ท้ังน้ีเพราะแตละบุคคลมีความรู ประสบการณและสิ่งแวดลอมไมเหมือนกัน แตบุคคลก็อาจจะมีคานิยมในบางเร่ืองตรงกันได เรียกวา คานิยมรวม (shared values) ซึ่งสวนมากมักไดมาจากอิทธิพลของศาสนา

2. มนุษยเรามักจะชอบคบหาสมาคมกับบุคคลท่ียืดถือคานิยมอยางเดียวกัน

57

3. คานิยมบางอยางไดกลายมาเปนกฎหมายเชน คานิยมในเร่ืองเสรีภาพกอใหเกิดกฎหมายเก่ียวกับเสรีภาพสวนบุคคล

4. คานิยมยอมเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา กลาวคือ คานิยมบางอยางอาจเสื่อมความนิยมไป หรืออาจมีคานิยมใหมบางอยางเกิดข้ึนมา เชน คานิยมของกุลสตรีไทย แบบผาพับไว ปจจุบันสังคมไทยเร่ิมเปลี่ยนเปนนิยมหญิงไทยท่ีมีลักษณะคลองแคลววองไวเหมาะสมกับสภาพของสังคมและเศรษฐกิจท่ีเปลี่ยนแปลงไป เปนตน

5. คานิยมของคนและคานิยมของสังคมจะกําหนดการตัดสินใจในการเลือกของบุคคล6. คานิยมบางอยาง ชวยเสริมสรางความสัมพันธอันดีระหวางบุคคลดวยกัน แตคานิยม

บางอยางเปนไปในทางตรงกันขาม ท่ีเปนเชนน้ีก็เพราะคานิยมมีอิทธิพลตอความประพฤติของบุคคลท่ัวไป ถาเราย่ิงมีความรูสึกวาคานิยมใดมีความสําคัญตอเรามาก เราก็มักจะรูสึกลําเอียงวาคานิยมน้ันถูกตองมากย่ิงข้ึนและคิดไปวาคานิยมท่ีขัดแยงกับของตนน้ันผิดและไมยอมรับ

7. คานิยมของสังคม ไมจําเปนวาตองมีอยูในตัวบุคคลในสังคมน้ันทุกคนไป แตอาจจะมีอยูในสมาชิกของสังคมสวนใหญเทาน้ัน เชน การยกยองคนรํ่ารวย หรือเงินเปนปจจัยสําคัญในการดํารงชีวิตในสังคมปจจุบัน เปนตน2.4 แนวคิดดานวัฒนธรรม

2.4.1 แนวคิดเร่ืองอัตลักษณทางวัฒนธรรมอัตลักษณ เปนเร่ืองของ “ฉัน” (I) “พวกเรา” (us) ในสวนท่ีเก่ียวกับประสบการณชีวิต

อุดมการณ สํานึก กฎเกณฑ พิธีกรรม ฯลฯ ท่ีทําใหแตกตางไป “คนอ่ืนๆ” (other) และ “พวกเขา”(them) (กาญจนา แกวเทพ, 2544)

วัฒนธรรมคือวิถีและแบบแผนการดําเนินชีวิต ไมวาจะเปนแนวคิด ความเชื่อ คานิยม ฯลฯและเมื่อกลาวถึงอัตลักษณ ก็คือการบงบอกความเปนตัวตน ท้ังวัฒนธรรมและอัตลักษณตางมีอิทธิพลซึ่งกันและกันอยางตอเน่ือง เมื่อกลาวถึงอัตลักษณทางวัฒนธรรมจึงหมายถึง ความเปนตัวตนท่ีบงบอกถึงแบบแผนวิถีชีวิตท่ีไดปฏิบัติมา สิ่งท่ีบงบอกวาเรามีความแตกตางกับคนอ่ืนหรือชนชาติอ่ืน การอยูในท่ีท่ีตางกันก็มีวัฒนธรรมท่ีตางกัน เมื่ออัตลักษณเปนตัวบงชี้ท่ีทําใหเห็นถึงความแตกตางกันแตละบุคคลและอัตลักษณทางวัฒนธรรมก็เปนตัวบงชี้ท่ีทําใหเห็นความเปนตัวตนของวัฒนธรรมซึ่งมีความแตกตางกันแตละวัฒนธรรม

ท้ังน้ี กลาวไดวา อัตลักษณทางวัฒนธรรม หมายถึง ลักษณะเฉพาะหรือความเปนตัวตนท่ีบงบอกถึงความเปนทองถ่ินหรือความเปนชาติ กลาวคือ ลักษณะเฉพาะท่ีบงบอกแบบแผนการดําเนินชีวิตของแตละทองถ่ินหรือแตละชาติซึ่งมีความแตกตางกันข้ึนอยูกับเกณฑหรือระดับท่ีมอง หากมองในภาพ

58

กวางจะเปนการมองความเปนตัวตนของวัฒนธรรมแตละวัฒนธรรมในฐานะท่ีเปนวัฒนธรรมชาติท่ีมีความแตกตางกันแตละชาติและแตละประเทศ เมื่อมองในระดับท่ีลึกข้ึนจะเปนการมองตัวตนของความเปนวัฒนธรรมทองถ่ินซึ่งมีความแตกตางกันแมอยูในชาติเดียวกัน

เชนเดียวกับท่ี กาญจนา แกวเทพ (2544) ไดกลาวไววา อัตลักษณทางวัฒนธรรมเปนเร่ืองของตัวบงชี้ท่ีมีลักษณะเปนผลผลิตทางวัฒนธรรม เชน อาหารไทย รําไทย ฯลฯ แลวยังเปนเร่ืองของกระบวนการทางวัฒนธรรม เชน การเก็บรักษาอัตลักษณทางวัฒนธรรม การร้ือฟน การทํานุบํารุงปฏิสังขรณ

Sarbaugt (1988 อางใน กาญจนา แกวเทพ, 2544) อธิบายวา ความรูสึกเปนวัฒนธรรมเดียวกันน้ัน อาจจะแลวแตรหัส/สัญญะท่ีเรากําลังใชเกณฑแบง เชน การใชรหัสเร่ืองภาษาไทย คนท่ีพูดภาษาไทยท้ังหมดก็จะมีอัตลักษณรวมกัน แตเมื่อใชความเปนตะวันตก/ตะวันออกเปนเกณฑขอบเขตของความเปนตะวันออกเหมือนกันก็ขยายออกไปถึงคนท่ีอยูซีกโลกตะวันออกท้ังหมดเปนตน พรอมกันน้ัน Sarbaugt ไดเสนอตัวแปร 4 ตัวสําหรับวิเคราะหความแตกตางระหวางวัฒนธรรม หรือ การพิจารณาอัตลักษณแตละวัฒนธรรม ดังน้ี

1. โลกทัศน (Woldview) โลกทัศนเปนชุดของความเชื่อเก่ียวกับธรรมชาติของชีวิตเปาหมายชีวิต ความสัมพันธระหวางมนุษยกับจักรวาลและสิ่งตางๆ รอบตัว เชน ชาวพุทธมีโลกทัศนวา ชีวิตน้ันเปนทุกข เปนตน

2. แบบแผนของบรรทัดฐาน (Normative Pattern) เปนแบบแผนท่ีวางแนวทางในการปฏิบัติของคนในกลุมวา ควรหรือไมควรทําอยางไร เชน

- ตองทําอยางไรจึงจะเปนคนดี/ตองไมทําอะไรจึงจะเปนคนดี- ควรทําอยางไรจึงจะเปนคนดี/ไมควรทําอะไรจึงจะเปนคนดี- อาจจะทําอยางไร จึงจะเปนคนดี

โดยระดับความเขมงวดของแบบแผนน้ี ในแตละวัฒนธรรมจะแตกตางกันไป3. ระบบรหัส (Code System) รหัสเปนแบบแผน/กฎท้ังหมดท่ีเก่ียวของกับทุกอยางท่ีมี

ความหมายไมวาจะเปนวัจนภาษา อวจภาษา สถานท่ี กาลเวลา โครงสรางสังคม ฯลฯ ตัวแปรน้ีจะเก่ียวของกับการสื่อสารโดยตรง

4. ความสัมพันธท่ีบุคคลไดรับรู (Perceived Relation) เปนความสัมพันธระหวางวัฒนธรรมหรือ ความสัมพันธระหวางกันโดยความสัมพันธท่ีบุคคลรับรูอาจจะมีหลายมิติ เชน

59

- ความสัมพันธระหวางวัฒนธรรมท่ีบุคคลรับรู เชน ประเทศตางๆ ในเอเชียมีคานิยมความเคารพตอผูอาวุโส หรือ รักพี่นองเพื่อนฝูงคลายๆกัน สิ่งน้ีจึงกลายเปนเอกลักษณหรืออัตลักษณของ คานิยมแบบเอเชีย (Asian Value)

- ความสัมพันธเก่ียวกับลําดับชั้นของความสัมพันธ เชน ความแตกตางระหวางประเทศท่ีเปนเจาของอาณานิคมกับประเทศท่ีตกเปนอาณานิคม

- ความรูสึกบวก – ลบกับผูอ่ืนในขณะท่ี Edward Hall (อางใน ศิรินาถ ปนทองพันธ, 2549) ไดกลาววาวัฒนธรรมน้ัน

กอใหเกิดอัตลักษณ การเรียนรูทําใหทราบถึงความแตกตางจากกลุมตางๆ ไว 10 กลุม ดังน้ี1. ระบบการสื่อสารและภาษา2. ลักษณะทาทางและการแตงกาย3. อาหารและนิสัยการบริโภค4. เวลาและความสํานึก5. การตอบแทนและการทักทาย6. ความสัมพันธ7. คานิยม และบรรทัดฐาน8. ความรูสึกความเปนตัวเองและระยะหาง9. การพัฒนาดานจิตใจและการเรียนรู10.ความเชื่อทัศนคติ

ปจจัยตางๆ ท่ีทําใหเรามีความแตกตางกันกอใหเกิดความเปนตัวตน อัตลักษณทางวัฒนธรรมเปนการตอตัวมาจากการใชวาทกรรมและปฏิบัติการตางๆ ในสังคมท่ีดําเนินอยูในชีวิตประจําวันของบุคคล บุคคลท่ีมีอัตลักษณทางวัฒนธรรมเดียวกันก็จะถูกยอมรับจากสมาชิกในสังคมหรือวัฒนธรรมน้ันๆ วาเปนพวกเดียวกัน ในขณะบุคคลท่ีมีอัตลักษณทางวัฒนธรรมตางกับเราก็ถือวาเปนการแสดงวาพวกเขามีอัตลักษณทางวัฒนธรรมอ่ืน

แนวคิดใหมลาสุดในเร่ืองอัตลักษณทางวัฒนธรรม ก็คือ กระบวนการตอสูในเร่ืองอัตลักษณทางวัฒนธรรม จะกลาวไดวา กระบวนการตอสูในเร่ืองอัตลักษณทางวัฒนธรรมน้ีเปนการเคลื่อนไหวทางสังคมรูปแบบใหม ดังท่ี อภิญญา เฟองฟูสกุล (2546) ไดชี้ประเด็นใหเห็นวาเน่ืองดวย การปฏิวัติระบบการสื่อสารโลกทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงและผสมผสานทางวัฒนธรรมเปนไปอยางรวดเร็วและซับซอนย่ิง ทําใหมีการเคลื่อนไหวใหมท่ีมิใชรัฐบนเวทีการเมืองระหวางประเทศเทาน้ันอีกตอไป สิ่งเหลาน้ีทําใหตองมีการปรับมโนทัศนขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมเพื่อใหสามารถอธิบายปรากฏการณได เน่ืองเพราะการเคลื่อนไหวเพื่อแสดงตัวตนทางวัฒนธรรม

60

การเมืองเร่ืองอัตลักษณมีหลายลักษณะ เชน การตองการมีพื้นท่ีทางสังคมมากข้ึน เชนการเคลื่อนไหวของผูชายชอบหรือผูถูกสังคมปดปาย เชนผูรักรวมเพศ หรือคนเพศท่ีสามหรือคนไขโรคเอดสเปนตน บางคร้ัง เปนการเสนอวิถีชีวิตแนวใหม เชน ขบวนการมังสวิรัติ หรือ ขบวนการท่ีเสนอทางเลือกการพัฒนาใหม บางคร้ังวิถีแบบใหมแสดงออกในรูปแบบของอัตลักษณทางศาสนา ดังน้ัน กลาวไดวารูปแบบและยุทธศาสตรการเคลื่อนไหวไดเปลี่ยนไปจากเดิม เปนการตอสูในเร่ืองของสัญลักษณท่ีเนนกระบวนการผลิตความหมายและการสรางอัตลักษณใหมน้ันรูปแบบการแสดงออกจึงมีความซับซอนหลายหลายข้ึน นอกเหนือจกการรวมกลุมในท่ีสาธารณะแลว บางคร้ังการตอสูยังแผงอยูในกิจกรรมในชีวิตประประวันดวยเน่ืองจากเพราะการสรางอัตลักษณทางสังคมใหมเก่ียวพันใกลชิดกับอัตลักษณในระดับปจเจกหรือในระดับบุคคลดวย

2.4.2 กระแสโลกาภิวัตนกับอัตลักษณทางวัฒนธรรมกระแสโลกาภิวัตนท่ีเอ้ืออํานวยใหเกิดการไหลเวียนของขาวสารท่ีเสรีไปในทุกทิศทุกทางและ

ความเจริญทางเทคโนโลยีท่ีกาวหนาปจจุบันท่ีสงผลกระทบตอการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมน้ีสงผลกระทบตออัตลักษณทางวัฒนธรรมของคนในสังคม โดยนักวิชาการหลายทานเห็นวาผลกระทบจากกระแสโลกาภิวัตนตออัตลักษณทางวัฒนธรรมน้ันมีหลายดานโดยไมไดมีการขมหรือทําลายอัตลักษณพื้นเมืองทางวัฒนธรรมอยางเดียวเทาน้ัน

เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรมจากกระแสโลกาภิวัตน และการท่ีกระแสโลกาภิวัตนและกระแสการเปลี่ยนแปลงภายนอกน้ีสามารถสงผลกระทบตอวัฒนธรรมประเพณีฉันใด ในทํานองเดียวกันกระแสโลกาภิวัตนก็สงผลกระทบอัตลักษณทางวัฒนธรรมหรือตัวตนทางวัฒนธรรม(Cultural Identity) ไดหลายทางเชนกัน (สุริชัย หวันแกว, 2547) กลาวคือ

1. อัตลักษณของชาติหรือวัฒนธรรมแหงชาติเส่ือมลงหรือผุกรอนลง โดยถูกกระทบกระแทกจากพลังแหงตลาดภายนอกเหลาน้ี จนถูกทําลายหรือเสื่อมโทรมลงดวยกระแสวัฒนธรรมแบบแปรเปนเน้ือเดียวกัน (Cultural Homogenization) ตามกระแสโลกาภิวัตนวัฒนธรรมภายนอกท่ีทรงอานุภาพ สิ่งท่ีเกิดข้ึนตามมาก็คือวัฒนธรรมเรากลายเปนเพียงสินคา (Communization) ในตลาดสรรพสินคาทางวัฒนธรรมโลกไป เชน มวยไทย กลายเปนคิกบอกซิ่ง รําไทย ผาไหมและอาหารไทยเปนตน วัฒนธรรมดานวัตถุของชุมชนทองถ่ินจึงมีโอกาสท่ีจะกลายเปนสินคาในวงจรของตลาดโลกมากข้ึนทุกที แมแตการถายภาพยนตรเร่ืองเดอะบีชของบริษัท เดอะฟอซตองการฉากชายหาดของเกาะพีพี จังหวัดกระบ่ี ดังน้ัน นับวัน “กลไกตลาด” จะมีสวนสําคัญท่ีทําใหสังคมทุกระดับกับกระบวนการท่ีวัฒนธรรมทางวัตถุ (Material Culture) ของตนมีโอกาสสูงท่ีจะหลุดลอยไปจากชุมชน ซึ่งเปนเจาของ

61

ของวัฒนธรรมน้ันเองไดมากข้ึนทุกที และหลายกรณีปรากฏวาทรัพยากรทางวัฒนธรรมน้ันไดหลุดจากการควบคุมใดๆ ของเจาของวัฒนธรรมแตเดิมน้ันไปเปนสวนหน่ึงท่ีดําเนินไปตามกลไกตลาดมากข้ึนตัวอยางท่ีทําใหวัฒนธรรมเฉพาะกลุมแปลงเปน “โลโก” หรือ “แบรนดเนม” เปนสิ่งท่ีแยกขาดจากชุมชนเจาของวัฒนธรรมอยางเด็ดขาดและนับวันปรากฏการณน้ีจะมีมากข้ึน

2. อัตลักษณเฉพาะตัวกลับมีความเขมขนและเดนชัด ข้ึน ไมวาจะเปนความเปนตัวตนของกลุมสังคมในระดับใดก็ตามมีโอกาสจะมีความเดนชัดข้ึน ความเปนตัวตนหรืออัตลักษณของชาติหรือ ของทองถ่ิน กลับถูกกระตุนและตอกยํ้าใหเขมแข็งและเขมขนข้ึน แนวคิดน้ีเชื่อวาความเปนตัวตนตองประชันและแขงขัน (Contested) ในความโดดเดน ดังน้ันการตอสูกับกระแสโลกาภิวัตนจึงตองอาศัยวิธีการสรางเสริมความมั่นใจและความเชื่อมั่นในชาติตน หรือ ชาติพันธุ เผาพันธุของตน ซึ่งบางทีก็มีเหตุมีผลอยู แตบางกรณีก็เสริมสรางใหเกิดความรูสึกรักคนรวมสายเลือดเดียวกันอยางไรหลักเหตุผล บางกรณีมุงใหเกิดความรูสึกตองกลับคืนสูรากเหงาท่ีแทหรือความเปนญี่ปุนท่ีแท ฯลฯ ท่ีเปนอกาลิโก คลายกับเชื่อวาตองมีธาตุแทของวัฒนธรรม (Essentialism) แหงชาติ ด้ังเดิมน้ันๆ เชน ความเปนไทย หากเปนดานศรัทธาความเชื่อ ซึ่งถือเปนหลักของความเปนตัวตนรวมกันก็อิงแกนท่ีเปนสัจธรรมยึดมั่นถือมั่นอยางเด็ดขาดสมบูรณ ในหลายกรณีเปนลักษณะทางดานศาสนาท่ียึดความเด็ดขาด(Fundamentalism) ซึ่งอาจรวมไปถึงการมุงสถาปนารัฐศาสนาเชน รัฐอิสลามหรือการเคลื่อนไหว ซึ่งมุงใหรัฐเทิดทูนหลักศาสนาใดศาสนาหน่ึงเปนศาสนาประจําชาติเหนือศาสนาและความเชื่ออ่ืนใดท้ังหมด

3. อัตลักษณท่ีสรางสรรคขึ้นใหม อัตลักษณแบบเกาออนตัวลง ชีวิตจิตใจและอัตลักษณของกลุมและสังคมทีความหลากหลายข้ึน ท้ังน้ีกระแสโลกาภิวัตนอาจเปนตัวกระตุนใหสํานึกในอัตลักษณของวัฒนธรรมพื้นถ่ินสูงข้ึน ในบางกรณีอัตลักษณน้ีอาศัยรากฐานทางดานชาติพันธุ ทางดานภาษา ทางดานศาสนา ฯลฯ ภายใตกระแสโลกาภิวัตนท่ีรุกเขามาน้ี กลุมชนและชุมชนตลอดจนประเทศเกิดความตระหนักรูถึงภาวะปริแตกของอัตลักษณเดิม โดยไมเชื่อวาจะสามารถหันไปเอาภาพสําเร็จรูปจากรากฐานเดิมท่ีเคยอิงกรอบรัฐสวนกลางเดิมท่ีถูกกระทบมาใชไดเลย ในทางตรงกันขามเห็นวาจําตองสรางสรรคอัตลักษณรวมกันท่ีเคยยึดโยงกันอีกคร้ังหน่ึงท้ังน้ี โดยเอ้ือใหเกิดการผสมผสานองคประกอบวัฒนธรรมข้ึนมาใหมแทนท่ีของเดิมท่ีผุกรอนหรือท่ีกระจัดกระจายไปมากแลว ในบางกรณีก็ทําใหหันไปสํารวจรากฐานเดิมท่ีผุกรอนหรือกระจัดกระจายไปมากแลว ในบางกรณีทําใหหันไปสํารวจรากฐานเดิมท่ีหย่ังลึกลงไปมากข้ึน เชนกระแสสนใจภูมิปญญาชาวบาน ภูมิปญญาแพทยพื้นบาน ท้ังน้ี อัตลักษณของใหมรวมกันของกลุมหรือทองถ่ินหรือของสังคมประเทศ ยอมเปนผลจาก

62

การปฏิสัมพันธกับกระแสโลกาภิวัตนท่ีมีท้ังดานบวกและดานลบควบคูกัน แมกระท้ังตอกลุมตางๆ ในสังคมเอง

แนวคิดดังกลาวมีความสอดคลองกับแนวคิดของอภิญญา เฟองฟูสกุล (2546) โดยชี้ใหเห็นวาตองไมมองระบบโลกาภิวัตนในแงของข้ัวตรงขามเสมอไป หากแตตองมองใหเห็นฯดวยวาพลวัตรของระบบโลกาภิวัตนน้ันสามารถผลิตข้ัวตรงขามออกมาดวย น่ันก็คือพลังทองถ่ินนิยม และอธิบายเพิ่มเติมวาพลังท้ังสองกระแสเปรียบเสมือนข้ัวตรงขามของเหรียญเดียวกันย่ิงพื้นท่ีโลกถูกครอบคลุมดวยพลังโลกาภิวัตนมากข้ึนเทาใด การเนนความเปนทองถ่ินก็จะปรากฏใหเห็นชัดข้ึนเชนกัน

นิษฐา หรุนเกษม ผูวิจัยเร่ือง กระบวนการผลิตซ้ํา และสรางใหมของอัตลักษณทางวัฒนธรรมของชุมชนบานหนองขาว ไดชี้ใหเห็นวากระแสของโลกาภิวัตนมีท้ังสวนท่ีลดทอนความหลากหลายทางวัฒนธรรมแตขณะเดียวกัน พลังดานตรงขามของกระแสโลกาภิวัตนผลิตพลังทองถ่ินข้ึนมา และยังกอใหเกิดกระบวนการผสมผสานทางวัฒนธรรมระหวางโลกาภิวัตนและทองถ่ินถวยกระบวนการดังกลาวคือ การฟนฟูและผลิตซ้ําจิตสํานักทางประวัติศาสตร การสรางความหมายใหมและกําหนดบทบาทใหมใหกับอัตลักษณของทองถ่ินโดยเชื่อมโยงสัมพันธกับพลังตางๆในบริบทโลกาภิวัตน เพื่อนําอัตลักษณน้ันๆ มาใชแกปญหาหรือสรางประโยชนใหมใหชุมชน(http://midnightuniv.org/midnight2545/document983.html)

ดังท่ี กระแสโลกาภิวัตนน้ันสงผลกระทบตางๆ ไดสงผลกระทบตออัตลักษณทางวัฒนธรรมภายใตการเปลี่ยนแปลงของวัฒนธรรมและสังคมท่ีซับซอนและหลากหลาย ดังตัวอยางตอไปน้ีจะชวยทําใหเห็นปรากฏการณท่ีเกิดข้ึนในประเด็นของอัตลักษณทางวัฒนธรรม

กรณีของชาวไอนุ (Ainu) ในประเทศญี่ปุน ชาวไอนุเปนฯชนพื้นเมืองด้ังเดิมของประเทศญี่ปุนแตถูกดูถูกและถูกลืนทางวัฒนธรรม ท้ังถูกมองวาไมมีความหมายในสังคมมีสถานะทางเศรษฐกิจไมดีและเปนชนกลุมนอยทางการเมือง กลุมไอนุจึงใชการทองเท่ียวเปนยุทธศาสตรการตอสูดวยการสรางหมูบานแบบโบราณข้ึนมาใหมซึ่งมีกิจกรรมการทองเท่ียวตางๆ ใหแกนักทองเท่ียวไมวาจะเปนกิจกรรมสอนภาษาพื้นเมือง แสดงพิธีกรรมและงานหัตถกรรม โดยไดมีการร้ือฟนภูมิปญญาเดิมข้ึนมาท้ัง การเพาะปลูก ภาษา ประวัติศาสตร และพิธีกรรมตางๆ ของกลุม (อภิญญา เฟองฟูสกุล, 2546)

ในขณะท่ีชาวไอนุนําอัตลักษณทางวัฒนธรรมของตนมาตอสูจากการดูถูกทางสังคม กลุมวัฒนธรรมฮาวายไดเคลื่อนไหวเรียกรอยใหวัฒนธรรมด้ังเดิมของตนรอดพนจากการถูกทําลายจากวิถีชีวิตคนอเมริกันและการรุกล้ําดานเกษตรกรรมของชาวเอเชีย เมื่อการทองเท่ียวถูกทําใหเปนปจจัยหลัก

63

ทางเศรษฐกิจ กลุมวัฒนธรรมฮาวายจึงเดินขบวนประทวงเพื่อตอตานการทองเท่ียว เห็นไดวากลุมวัฒนธรรมฮาวายตอตานการรุกล้ําทางวัฒนธรรมจากการทองเท่ียวมากกวาจะเห็นการทองเท่ียวเปนโอกาสเหมือนกลุมไอนุ

กรณีการสูญเสียความด้ังเดิมของวัฒนธรรมก็เกิดข้ึนในประเทศไทยเชนกัน จากการศึกษาพบวางานผาปกของชาวมงอพยพในจังหวัดเชียงใหมน้ันเปลี่ยนไป โดยผาปกลายแบบโบราณไดถูกแทนท่ีดวยลายใหมๆ ท่ีแสดงภาพชีวิตประจําวันของพวกเขาเน่ืองจากเปนลายท่ีขายดีจากนักทองเท่ียว

จินนี สาระโกเศศ (2552) ตองยอมรับวาท่ีผานมา “เกาหลี” มาแรงมากในประเทศไทยหลังจากท่ี “ญี่ปุน” บูมอยูพักใหญ “เกาหลี” ก็เขามาแซงหนา และดูทาวาจะไมถอยไปงายๆ ภาพยนตรรักกุกก๊ิกนารัก ละครสดใสและเน้ือหากินใจ ดารานักรองหนาตาขาวใสในบุคลิกดี ทําให “เกาหลี” มาแรงมากๆในประเทศในเอเชียดวยกัน และกําลังเร่ิมขยายฐานไปในอเมริกาดวย ไมใชแคเมืองไทยท่ีเกิดสภาวะ “เกาหลีบูม” ในประเทศท่ีเปนผูนําในทุกๆเร่ืองของเอเชียอยาง “ญี่ปุน” ก็เกิดสภาวะน้ีมาแลวเหมือนกัน คนญี่ปุนเรียกสภาวะน้ีวา “คันริว” ท่ีแปลตรงตัววา “เกาหลีนิยม” น่ันเอง

“คันริว” ในญี่ปุนเกิดข้ึนมาหลายปกอนหนาน้ีแลว บางชวงความนิยมก็ข้ึนถึงจุดสูงสุด บางชวงก็ลดตํ่าลงจนนาแปลกใจสัญลักษณ “เกาหลี” นิยมท่ีย่ิงใหญท่ีสุดของ “ญี่ปุน” คือ ใบหนาของ “เบ ยองจุน” ท่ีคนญี่ปุนเรียกวา “ยงซะมะ” ท่ีหมายความวา “ทานยง”

“ยงซะมะ” ไดฐานความนิยมเปนผูหญิงญี่ปุน โดยเฉพาะกลุม “แมบาน” จากภาพยนตรเร่ือง“Fuyu no Sonata” หรือในชื่อภาษาไทยวา “เพลงรักสายลมหนาว” (Winter Love Song) “ยงซะมะ” มีภาพลักษณของผูชายท่ี “รักมั่น” ในความรัก ซึ่งเปนความรักท่ีโหยหาในหมูผูหญิงญี่ปุน ความย่ิงใหญและโดงดังของยงซะมะ มีสวนใหเกิดกระแส “เกาหลีนิยม” หรือวา “คันริว” คร้ังย่ิงใหญในญี่ปุน จนเกิดมีการจัดทัวรไปเยือนเกาหลี เพื่อเย่ียมชมสถานท่ีซึ่งเปนแตละฉากในเร่ืองหลังจากน้ันละครเกาหลีเร่ืองแลวเร่ืองเลาก็เขามาฉายในญี่ปุน ท้ังๆท่ีกอนหนาน้ัน ไมเคยมีใครทําไดถึงขนาดน้ีเลย ตางจากเมืองไทยท่ีความนิยมใน “เกาหลี” กลับเปนท่ีดารานักรอง ผูเปนท่ีรักของวัยรุนอยาง “เรน”

“เรน” ทําใหเด็กไทยอยากไปเท่ียวเกาหลี อยากดูดีและแตงตัวเกงแบบเกาหลี ทําให กระแส“บอยแบนด” และการเตนรําแบบ “Popping” และ “Locking” ย่ิงใหญในเมืองไทย ทําใหวัยรุนไทยจํานวนมาก โดยเฉพาะในสยามสแควร ไวผม แตงตัว และไขวควาความเปน “นักรอง” และ “ดารา” ในแบบเกาหลี ถึงแมวาระดับความนิยม “เกาหลี” ในเมืองไทยและญี่ปุนน้ัน ย่ิงใหญไมแพกัน แตรูปแบบลักษณะและการแสดงออกของคนไทยกับคนญี่ปุนน้ันแตกตางกันเปนอยางมาก แตไมวาจะอยางไร ก็ตองยอมรับวา “เกาหลี” ในวันน้ีกาวไปไกล ไกลเกินกวาความคาดหมาย การเผยแพรวัฒนธรรมผานสื่อ ผานภาพยนตรและดนตรีท่ีทุกคนสัมผัสไดน้ัน ไดผลเกินคาด ถือไดวาเปนการสราง “ความนิยม” ใน

64

ชาติและประเทศไดในแบบท่ีนุมนวล เปนมิตร และไมกาวราวรุนแรงถือไดวาวันน้ี “เกาหลี” กาวจากประเทศ “นอกความสนใจ” ไปเปนประเทศ “ในกระแส” ไปไดอยางงดงาม

ปรากฏการณดังกลาวขางตนเปนปรากฏการณท่ีเกิดข้ึนในรูปกลุมอัตลักษณทางวัฒนธรรมของทองถ่ิน อยางไรก็ตาม การเผยแพรอัตลักษณทางวัฒนธรรมในระดับชาติก็มีปรากฏใหเห็นเชนกันเชน ประเทศเกาหลีใตท่ีรัฐบาลเห็นชองทางในการเผยแพรกระจายวัฒนธรรมผานวัฒนธรรมบันเทิงจนทําใหเกิดปรากฎการณความนิยมวัฒนธรรมเกาหลีไปท่ัวเอเชีย กระแสท่ีเกิดข้ึนท้ังทําใหคนรูจักวัฒนธรรมของเกาหลี เกิดความนิยมในวัฒนธรรมเกาหลีและนํารายไดมหาศาลเขาสูประเทศ

ปรากฏการณท่ีเก่ียวกับอัตลักษณทางวัฒนธรรมดังกลาวเปนเร่ืองยากในการจะแยกวิเคราะหดวยแนวทางท่ีเปนแบบแผนตายตัวได เน่ืองจากสิ่งท่ีเกิดข้ึนลวนแตกตางกันตามเหตุการณและบริบทของสังคมน้ันๆ

2.4.3 วัฒนธรรมวัยรุนวัฒนธรรมวัยรุน คือ สิ่งท่ีมนุษยสรางข้ึน มิใชสิ่งท่ีมนุษยสรางข้ึนกําหนดข้ึน มิใชสิ่งท่ีมนุษยทํา

ตามสัญชาตญาณอาจเปนการประดิษฐวัตถุสิ่งของข้ึนใช หรืออาจเปนการกําหนดพฤติกรรมความคิดตลอดจนวิธีการหรือระบบการทํางาน ฉะน้ันวัฒนธรรมก็คือระบบในสังคมมนุษยท่ีมนุษยสรางข้ึนมิใชระบบท่ีเกิดข้ึนโดยธรรมชาติตามสัญชาตญาณ

วัฒนธรรมเกิดข้ึนเมื่อมนุษยท่ีอยูในบริเวณใกลเคียงกันในสังคมเดียวกันทําความตกลงกันวาจะยึดระบบไหนดี พฤติกรรมใดบางท่ีจะถือเปนพฤติกรรมท่ีควรปฏิบัติ และมีความ หมายอยางไรแนวความคิดใดจึงเหมาะสม ขอตกลงเหลาน้ีคือการกําหนดความหมายใหกับสิ่งตางๆ ในสังคม เพื่อวาสมาชิกของสังคมจะไดเขาใจตรงกันและยึดระบบเดียวกัน หรืออีกนัยหน่ึง เราอาจเรียกระบบท่ีสมาชิกในสังคมไดตกลงกันแลววา ระบบสัญลักษณ ดังน้ัน วัฒนธรรมก็คือ ระบบสัญลักษณในสังคมมนุษยท่ีมนุษยสรางข้ึน เมื่อสรางข้ึนมาแลว จึงสอนใหคนรุนหลังไดเรียนรูหรือนําไปปฏิบัติ วัฒนธรรมจึงตองมีการเรียนรูและถายทอด เมื่อมนุษยเรียนรูเก่ียวกับวัฒนธรรมมนุษยก็รูวาอะไรควรทํา และอะไรไมควรทํา ฉะน้ันความสัมพันธระหวางวัฒนธรรมและพฤติกรรมของมนุษยในสังคมจึงเปนความสัมพันธท่ีใกลชิดกันมาก (อมรา พงศาพิชญ, 2537)

ในวัฒนธรรมหน่ึงสามารถแบงไดเปนวัฒนธรรมยอยตางๆ (Subculture) ไดอีกเชนวัฒนธรรมยอยเฉพาะทองถ่ิน เชื้อชาติ กลุมวิชาชีพ รวมถึงการแบงวัฒนธรรมยอยตามวัย ไดแก วัยเด็ก วัยรุน วัยผูใหญ วัยชรา ซึ่งแตละวัฒนธรรมยอยก็จะมีพฤติกรรมก็จะมีแนวคิดพฤติกรรมท่ีเปนแบบแผนของระบบสัญลักษณเปนของตัวเอง

65

วัฒนธรรมวัยรุนในฐานะท่ีเปนวัฒนธรรมยอยในสังคม คือ “ลักษณะโดยท่ัวไปของวัฒนธรรมยอยก็คือรูปแบบ (Style) กลาวคือ กลุมท่ีมีวัฒนธรรมยอยท่ีโดดเดนแตกตางไปจากกลุมอ่ืนๆ ก็คือกลุมท่ีมีการใชรูปแบบใบเชิงสัญลักษณรูปแบบหน่ึงๆ”

รูปแบบทําใหเกิดตัวบงชี้ (Indicator) ท่ีสําคัญหลายประการ รูปแบบการแสดงใหเห็นถึงระดับความยึดถือในวัฒนธรรมยอย และยังชี้ใหเห็นถึงการเปนสมาชิกของวัฒนธรรมยอยหน่ึงๆ ซึ่งมีลักษณะท่ีปรากฏออกมาอยางไมสนใจหรืออยางตอตานคานิยมหลักของสังคม รูปแบบของวัฒนธรรมยอยมีองคประกอบหลัก 3 สวน

1. รูปลักษณ รูปลักษณภายนอกท่ีประกอบดวยเคร่ืองตางกาย ขาวของเคร่ืองใช เชน ทรงผลเคร่ืองประดับ และวัตถุตางๆ ท่ีมนุษยประดิษฐข้ึนมา

2. การประพฤติปฏิบัติตัว ซึ่งรวมถึงการแสดงออก กิริยา และทาทาง3. ภาษาของกลุม ไดแก คําศัพทพิเศษ และวิธีการพูดออกมานอกจากน้ีรูปแบบในวัฒนธรรมยอยยังรวมถึงรูปแบบการดําเนินชีวิต (Lifestyle) ดวยวัยรุนก็เปนกลุมสังคมท่ีมีวัฒนธรรมของกลุม ซึ่งฟลลิปป ไรซ (อางในอมรา พงศาพิชญ, 2537)

ไดอธิบายถึงลักษณะของวัฒนธรรมวัยรุนไววา “สังคมวัยรุนไมไดเปนโครงสรางท่ีรวมคนหนุมสาวท้ังหมดไวเปนสังคมเดียว แตมีสังคมวัยรุนตางๆ ท่ีหลายกหลายกันไปตามกลุมอายุ ระดับสังคมเศรษฐกิจ และภูมิหลังของชาติพันธหรือสัญชาติ ย่ิงไปกวาน้ันสังคมวัยรุน มีโครงสรางท่ีคลุมเครือเปนสังคมท่ีไมลักษณะเปนทางการ ไมมีบัญญัติไวเปนลายลักษณอักษรและไมมีรูปแบบโครงสรางตามประเพณีแตอยางใด คนแตละคน ไดเขามาและออกไปจากแตละระบบสังคมน้ีในชวงเวลาเพียงไมก่ีปสั้นๆ ทําใหสังคมวัยรุนไมมีความเปนปกแผนทางดานโครงสรางมากนัก” วัฒนธรรมวัยรุนเปนหลักความเชื่อ คานิยม และการปฏิบัติท่ีวัยรุนท่ัวท้ังประเทศพรอมใจกันสนับสนุนอยู ในเมื่อวัฒนธรรมระดับชาติของผูใหญมีลักษณะแตกตางกันไปตามภูมิภาพชาติพันธุและชนชั้น ดังน้ัน การแสดงออกซึ่ งวัฒนธรรมวัยรุน จึงมีความหลากหลายแตกตางกันไปตามสวนตางๆ ของประชากรวัฒนธรรมวัยรุนไมไดมีลักษณะเหมือนกันหมด ภาพลักษณของวัฒนธรรม วัยรุนซึ่งเปนท่ีนิยมแพรหลายน้ันมักจะหมายถึง วัยรุนซึ่งเปนชนชั้นกลางอาศัยอยูในเขตเมือง

กลาวโดยสรุปก็คือ สังคมวัยรุน หมายถึง เครือขายความสัมพันธระหวางวัยรุนท้ังหลายวัฒนธรรมวัยรุนก็คือวิถีชี วิตท้ังหมดของวัยรุน ผู ใหญบางคนรูสึกวาวัยรุนมี วัฒนธรรมยอย(Subculture) เปนของตัวเอง และบางคนก็เห็นวาวัฒนธรรมวัยรุนเปนเงาสะทอนวัฒนธรรมผูใหญ ซึ่งอยูกับวัยรุนน้ันจะยึด พอแม หรือเพื่อนบานเปนหลัก

66

ในการศึกษาเก่ียวกับวัฒนธรรมวัยรุนในฐานะท่ีเปนวัฒนธรรมยอยอ่ืนๆ น้ัน จะตองศึกษารูปแบบท่ีเปนองคประกอบหลักของวัฒนธรรมยอย ซึงพอจะประมวลสัญลักษณท่ีเปนการแสดงออกซึ่งรูปแบบดานตางๆ ของวัฒนธรรมวัยรุนไดดังน้ี

1. รูปแบบท่ีเปนรูปลักษณ ตัวอยางสัญลักษณท่ีแสดงออกซึ่งวัฒนธรรมวัยรุนในรูปแบบน้ีท่ีสําคัญ ไดแก การแตงกาย เคร่ืองใชหรือประดิษฐกรรมตางๆ และดนตรี

ซาราห ทอรนต้ัน (อางในอมรา พงศาพิชญ, 2537) กลาววา วัฒนธรรมวัยรุนมีแนวโนมท่ีจะเปนวัฒนธรรมยอยทางดนตรี (Music Subculture) วัยรุนเปนวัยท่ีซื้อแผนเสียง เทป และฟงเพลงท่ีบันทึกเสียงมากกวาวัยอ่ืนๆ รายการโทรทัศนสําหรับวัยรุน ก็เปนรายการดนตรีเสียเปนสวนมากนิตยสารวัยรุนก็เปนนิตยสารเก่ียวกับดนตรีเปนสวนใหญ อัตลักษณ และเวลาวางของวัยรุนก็มักจะเก่ียวของกับดนตรี

2. รูปแบบการประพฤติปฏิบัติตัว ไดแก การแสดงออก ท้ังท่ีรูปแบบการประพฤติ ปฏิบัติตัวในกิจกรรมสวนตัว และตัวตอสังคมท่ีเปนสัญลักษณท่ีสามารถสื่อความหมายการเปนสมาชิกของวัฒนธรรมวัยรุนได

3. รูปแบบภาษากลุม สัญลักษณท่ีสําคัญของรูปแบบประเภทน้ีคือ ภาษาท่ีสื่อสารเปนท่ีเขาใจกันในกลุมวัฒนธรรมวัยรุนของตน โดยเฉพาะอยางย่ิงภาษาพิเศษของกลุมท่ีเรียกวาภาษาแสลง ภาษาประเภทน้ีชวยใหประหยัดคําอธิบายท่ียืดยาวทําใหสามารถพูดถึงสิ่งท่ีสังเกตเห็นหรือมีปะสบการณไดอยางกระชับ และยังเปนตัวเสริมและดํารงความเปนปกแผนของกลุมดวย การท่ีจะเขาเปนสมาชิกของกลุมใดกลุมหน่ึงหมายถึงผูน้ันจะตองพูดจาภาษาเดียวกันกับพวกเขา

4. รูปแบบการดําเนินชีวิต รูปแบบการดําเนินชีวิตของวัยรุนน้ันประปอบไปดวยการเรียน ซึ่งก็ถือเปนงานของวัยรุนสวนใหญ อีกองคประกอบหน่ึงท่ีควบคูกับการเรียนก็คือกิจกรรมท่ีทําในเวลาวาง

มิลลิเซนท (อางในอมรา พงศาพิชญ, 2537) ไดจัดประเภทกิจกรรมท่ีกระทําในเวลาวางของวัยรุนไดดังน้ี

- อานหนังสือ อานหนังสือเรียน ทําการบาน- ฟงวิทยุ ดูโทรทัศน ฟงเพลงจากเทปบันทึกเสียง- อยูกับเพื่อนๆ คุย ทํากิจกรรมแปลกๆ เพื่อฆาเวลา- เลมเกมและเลนกีฬากลางแจง- ดูเกมและดูกีฬากลางแจง- สรางและซอมแซมสิ่งตางๆ ทํางานบาน เลี้ยงเด็ก- เขาสโมสรวัยรุน กิจกรรมท่ีจัดข้ึนอ่ืนๆ- ชมภาพยนตร คอนเสิรต ละครเวที เตนรํา

67

จากลักษณะวัฒนธรรมโดยท่ัวไปและวัฒนธรรมยอยดังท่ีกลาวมาแลวน้ัน นอกจากจะมีองคประกอบหลักท่ีเปนรูปแบบในดานตางๆ แลว องคประกอบอีกสวนหน่ึงท่ีเรียกไดวาเปนเบ้ืองหลังการแสดงออก ซึ่งรูปแบบท้ังหลายก็คือองคประกอบท่ีเปนแนวคิดในวัฒนธรรมวัยรุนไดแก คานิยมของวัยรุนหรืออีกนัยหน่ึงก็คือความตองการของวัยรุนท่ีเปนความตองการของตัวเองบวกกับความตองการของสังคมคือกลุมท่ีตนเองตองการเขารวมดวย

วัฒนธรรมวัยรุนนอกจากจะสมารถพิจารณาในลักษณะท่ีเปนวัฒนธรรมยอยท่ีประกอบดวยแบบแผนของแนวคิดและพฤติกรรมอันมีรากฐานมาจากคนในกลุมสังคมวัยรุน ซึ่งสื่อมวลชนก็จะมีหนาท่ีสื่อสารวัฒนธรรมโดยการสะทอนหรือสรางความหมายจากความเปนจริงท่ีพบเห็นไดในสังคมแลวยังจะสามารถพิจารณาวัฒนธรรมวัยรุนในลักษณะท่ีเปนวัฒนธรรมระดับโลกท่ีมีการถายทอดแบบแผนของแนวคิดและพฤติกรรมดวยระบบสัญลักษณซึ่งเปนท่ีเขาใจในระดับนานาชาติ ผานสื่อมวลชนท่ีครอบคลุมไปท่ัวโลก โดยมีเวลาและแหลงกําเนิดวัฒนธรรมท่ีคอนขางแนนอน

ชวงวัยรุนยุคปจจุบันกินเวลาคอนขางนาน เพราะวิวัฒนาการของระบบเศรษฐกิจ สังคมการศึกษาและวัฒนธรรม ทําใหการเรียนรูเพื่อละท้ิงพฤติกรรมวัยเด็ก และการเตรียมตัวเพื่อรับผิดชอบอยางผูใหญแทจริง กินเวลานานข้ึน

กอ สวัสด์ิพาณิชย ไดอธิบายไวใน หนังสือวัยรุนและการปรับปรุงบุคลิกภาพ (2519) วา เด็กวัยรุนในปจจุบันออกไปคบหาสมาคมกันนอกบานเปนจํานวนมาก และมักเอาอยางกันในหลายเร่ืองเชน รสนิยมทางดนตรี การแตงตัว ภาษาพูด และแบบพฤติกรรมตางๆ สิ่งท่ีเด็กกระทํารวมกันเหลาน้ีทําใหเด็กวัยรุนมีลักแตกตางกับวัยอ่ืนๆ อยางเห็นไดชัด

วัฒนธรรมวัยรุนในสมัยปจจุบันแสดงออกดวยการนิยมในดนตรีและการเตนรําอันรอนแรงรสนิยมเชนน้ีขัดกับความรูสึกของสังคมอยูไมนอย การแตงตัวและการไวผมตามสมัยนิยมก็เปนสิ่งซึ่งผูใหญในสังคมไมเห็นดวย ภาษาท่ีเด็กใชก็เปนภาษาท่ีใหมๆ แปลกๆ บางกลุมก็ใชภาษาซึ่งรุนแรง และมีการโจมตีสังคมอยูดวย สวนพฤติกรรมโดยท่ัวไป ก็ไดแกความแสวงหาความสนุกอยางไมมีขอบเขตการสงเสียงดัง ขาดความสํารวมในกริยามารยาท สรุปแลวลักษณะของวัฒนธรรมวัยรุนไมเปนไปตามวัฒนธรรมใหญของสังคมบางอยางก็ขัดแยงกับวัฒนธรรมใหญเปนอันมาก ผูใหญในสังคมหลายทานจึงไมเห็นดวยกับวัฒนธรรมวัยรุน

วัยรุนเปนวัยท่ีเด็กคบคาสมาคมระหางเพื่อนรุนเดียวกันมากท่ีสุด เปนวัยท่ีออ กจากบานมากกวาปรกติ และเปนวัยท่ีเด็กกําลังตองการเรียนรูทุกสิ่งทุกอยาง ซึ่งเก่ียวของกับตน เด็กจะไมเรียนเฉพาะท่ีโรงเรียน หรือท่ีบานเทาน้ัน แตเด็กจะเรียนรูจากสื่อมวลชน จากกิจกรรมตางๆ ท่ีสังคมจัดข้ึนและท่ีสําคัญท่ีสุดคือ วัยรุนจะเรียนรูหลายสิ่งหลายอยางจากพวกเดียวกัน เด็กวัยรุนจะรวมกลุมกันอยางหลวมๆ ดวยการประพฤติปฏิบัติอยางเดียวกัน หรือยึดถือวัฒนธรรมชนิดเดียวกัน ซึ่งจะทําให

68

มองเห็นลักษณะของคนวัยน้ีแตกตางกับคนวัยอ่ืนๆ อยางเห็นไดชัดเจน ในแงของการสรางวัฒนธรรมน้ัน วัยรุนจะไมองคกร ไมมีระบบ เปนแตเพียงการเอาอยางกันตอๆ ไปเทาน้ัน ใครคิดอะไรข้ึนใหม ถาเปนท่ีถูกใจ เด็กก็จะยอมรับมาปฏิบัติ เพื่อรุนเดียวกันเห็นก็เอาอยางกันเปนทอดๆ จนแพรไปยังทุกตอนของประเทศ และบางอยางก็แพรหลายไปยังท่ัวโลก สื่อมวลท่ีมีประสิทธิภาพสูงก็มีสวนชวยในวัฒนธรรมของวัยรุนเผยแพรไดอยางกวางขวาง และรวดเร็วมากข้ึน ตอมาเมื่อวัยรุนเร่ิมคบหาสมาคมกันมากข้ึน

จึงเห็นไดวา วัยรุนเปนวัยท่ีมีการเรียนรูมากท่ีสุด จะมีเรียนรูคานิยม วัฒนธรรม รวมท้ังเรียนรูสิ่งตางๆ จากสังคม ดังน้ันบุคคล องคการสังคม และสถาบันสังคมหลายอยางจึงมีอิทธิพลตอการเรียนรูของวัยรุน ดังตัวอยางตอไปน้ี

1. ครอบครัว ถือเปนสถาบันแรก และอันท่ีสําคัญท่ีสุด ท่ีมีอิทธิพลตอการสรางคานิยมใหแกวัยรุน ท้ังน้ีเพราะครอบครัวเปนหนวยแรกท่ีอบรมสั่งสอนพฤติกรรมสังคมใหแกคนต้ังแตเกิดถึงแมเด็กจะเติบโตข้ึนก็ยังอยูกับครอบครัว และไดรับการอบรมจากครอบครัวเปนประจํา สิ่งใดท่ีครอบครัวอบรมสั่งสอนไวหรือสิ่งใดท่ีครอบครัวเรียกรองยอมมีผลตอการปฏิบัติของคนอยูไมมากก็นอย

2. วัฒนธรรมของสังคม สิ่งตางๆ ท่ีคนในสังคมปฏิบัติอยูโดยท่ัวไป ไมวาจะมีระเบียบแบบแผนอยางใด ไมวาจะมีมาตรฐานแตกตางกันอยางไร ยอมมีอิทธิพลตอคานิยม และพฤติกรรมการแสดงออกของคนในสังคมอยูไมนอย รวมท้ังการมีอิทธิพลตอการพัฒนาบุคลิกภาพของคนในสังคมดวย เชน ในสมัยใดสังคมใดท่ีวัฒนธรรมการแตงกายแบบญี่ปุนเขามามีอิทธิพลยอมมีผลใหคนในสังคมมีพฤติกรรมการแตงกายท่ีแสดงออกมาในแนวญี่ปุนเชนกัน

3. สังคมวัยรุนและกลุมเพื่อน การคบหาสมาคมกับเพื่อนในวัยรุนเดียวกันไมวาจะเปนกลุมเพื่อนสนิท หรือการทํากิจกรรมอ่ืนๆ ในสังคมวัยรุน ผลท่ีเด็กไดรับอันหน่ึงก็คือ การเรียนรูและการยอมรับคานิยม และพฤติกรรมตางๆ จากกิจกรรมน้ันๆ สวนเพื่อหรือสังคมวัยรุนจะมีอิทธิพลเหนือพฤติกรรมของเด็กอยางไร ยอมข้ึนอยูกับความแตกตางระหวางบุคคลกลุมเพื่อนสนิทและองคกรเยาวชนบางอยาง มักมีอิทธิพลมากพอท่ีจะเปลี่ยนแปลงความคิดบางอยางใหแกวัยรุนได

4. สื่อมวลชน เด็กวัยรุนในสมัยปจจุบันไดรับความรู และความคิดจากสื่อมวลชนเปนอันมากในบางกรณีเด็กยอมรับเอาความรูและความคิดเหลาน้ันไปยึดถือเปนคานิยมบางประการของตน การโฆษณาสินคาโดยอาศัยสื่อมวลชน ก็มีสวนทําใหเกิดคานิยมบางอยางแกเด็กวัยรุน ตัวอยางท่ีเห็นไดชัดท่ีสุด ไดแก คานิยมหรือสมัยนิยมในการตางกายของเด็กวัยรุน การไว และการเสริมความงาม สมัยใดท่ีเห็นวาการแตงกายแบบเสื้อสายเด่ียว กางเกงขาบานเปนท่ีนิยม สื่อมวลชนจะนําความคิดเชนน้ีออกไปเผยแพร นักธุรกิจและนักแสดงก็ชวยกันกระพือคานิยมแบบน้ีออกสูสังคม คนสังคมโดยเฉพาะวัยรุน และวัยหนุมสาวจึงเปลี่ยนรสนิยมไปดวย ถึงแมวาบางคร้ังการแตงกายดังกลาวจะไมเหมาะกับ

69

บุคลิกของแตละคน หรือไมเหมาะสมกับสังคมของเราก็ตาม ซึ่งบางทีสื่อมวลชนอาจจะไมไดเปนผูริเร่ิมข้ึนเอง แตสื่อมวลชนเปนเคร่ืองมืออันสําคัญท่ีจะเผยแพรคานิยมใหแพรหลายไดมาก

2.4.4 แนวคิดเร่ืองวัฒนธรรมยอยของวัยรุน

แนวคิดเร่ืองวัฒนธรรมยอย (Subculture)ในสังคมประกอบดวยกลุมบุคคลขนาดใหญท่ียอมมีความหลากหลายและแตกตางกันไมวาจะ

เปนเชื้อชาติ ศาสนา ความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณีหรือวัฒนธรรม กลาวคือ สังคมไมไดประกอบดวยเพียงวัฒนธรรมเดียวเทาน้ัน หากแตสังคมประกอบดวยวัฒนธรรมท่ีมีมากกวาหน่ึงวัฒนธรรมข้ึนไป โดยมีท้ังวัฒนธรรมหลักและวัฒนธรรมรอง สังคมน้ันๆ ยึดถือรวมกัน เชน ในสังคมไทย มีวัฒนธรรมไทยเปนหลัก ไดแก ภาษาไทย อาหารไทย ดนตรีไทย เปนตน และวัฒนธรรมยอย หรือวัฒนธรรมรอง (Subcultrue) ท่ีเปนเอกลักษณเฉพาะกลุมน้ันๆ เชน วัฒนธรรมของคนไทยเชื้อสายจีน วัฒนธรรมของคนไทยภาคเหนือ วัฒนธรรมของวัยรุน หรือ วัฒนธรรมของผูประกอบอาชีพครูเปนตน วัฒนธรรมยอยน้ันสามารถไดเปน วัฒนธรรมยอยทางเชื้อชาติ ศาสนา กลุมวิชาชีพ รวมท้ังสามารถแบงวัฒนธรรมตามเกณฑอายุได เชน วัยเด็ก วัยรุน วัยผูใหญ

กลุมของวัฒนธรรมยอยไดพัฒนาข้ึนมาจากกิจกรรมทางสังคมตางๆ ไมวาจะเปนครอบครัวอาชีพ การศึกษา ศาสนา เชื้อชาติ การพัฒนาน้ีทําใหการศึกษาเก่ียวกับวัฒนธรรมยอยมีความสลับซับซอนอยางมหาศาลเพราะแนวคิดทฤษฎีเก่ียวกับวัฒนธรรมยอยน้ันเปนการอธิบายเก่ียวกับพฤติกรรมของมนุษยทามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรม และเมื่อกลาวถึงวัฒนธรรมยอยในทางสังคมวิทยาแลวจะนิยามถึงกลุมบุคคลท่ีมีพฤติกรรมซึ่งมีลักษณะแตกตางและถูกแยกออกมาจากวัฒนธรรมหลักในสังคมน้ันๆ กลุมเหลาน้ีจะถูกเรียกวาเปนกลุมของวัฒนธรรมยอยโดยในทางสังคมวิทยาจะกลาวถึงวากลุมของวัฒนธรรมยอยในลักษณะน้ันมากกวาจะกลาวถึงวาเปนกลุมท่ีมีวัฒนธรรมแตกตางท่ีเปนของตนเอง เน่ืองจากกลุมเหลาน้ีถูกเชื่อมโยงกับวัฒนธรรมหลักและถูกมองวาเปนลักษณะพิเศษของวัฒนธรรมหลัก (http://www.sociology.org.uk/p2d5.htm)

Stuart Hall และ Tony Jefferson (1976) นิยาม วัฒนธรรมยอย วาเปนวิธีการท่ีกลุมยอยใชจัดการกับชีวิตทางวัตถุและวิถีชีวิตดานอ่ืนๆ ท่ีแตกตางไปจากกลุมอ่ืนๆ โดยมีเปาหมายเพื่อสรางอัตลักษณ วิธีการน้ีเปนปฏิบัติการท่ีกลุมดําเนินไปอยางมีความหมายและจิตสํานึก ไมวาจะเปนวัตถุ

70

ความสัมพันธ ระบบคานิยม ระบบความเชื่อท่ีผลิตออกมาและวิธีการผลิตลวนมีเอกลักษณเฉพาะกลุม(อางใน กาญจนา แกวเทพ, 2544)

ในประเด็นเร่ืองความสัมพันธระหวางวัฒนธรรมหลักและวัฒนธรรมยอยน้ันอาจมีหลายหลายรูปแบบเกิดการประทะกันอยางเปดเผย บางรูปแบบอาจอยูรวมกันไดหรือบางรูปแบบวัฒนธรรมยอยตองพยายามตอรองเพื่อใหมี “พื้นท่ีสาธารณะ” ในการแสดงออก(กาญจนา แกวเทพ,2544) เชนวัฒนธรรมยอยของวัยรุน จะเห็นวาอยูในลักษณะท่ีพยายามแสดถึงความแตกตาง โดยการตอบโตและตอรองตอวัฒนธรรมหลักเพื่อการสืบทอดและการดํารงอยู

สําหรับความสัมพันธระหวางวัฒนธรรมหลักและวัฒนธรรมยอยน้ีไมเปนแบบแผนท่ีตายตัวเน่ืองจากพฤติกรรมทางสังคมน้ันเปลี่ยนแปลงอยูเสมอ พฤติกรรมของมนุษยจะเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาเมื่อพบกับสถานการณใหมหรือความสัมพันธใหม ท้ังน้ี แมวาวัฒนธรรมหลักและวัฒนธรรมยอยจะมีความแตกตางกันแตก็มิใชวาวัฒนธรรมท้ังสองจะไมเก่ียวของกัน ในทางตรงกันขามวัฒนธรรมท้ังสองน้ันตางมีอิทธิพลและสงผลกระทบตอกันอยางสม่ําเสมอและตอเน่ือง ท้ังจากวัฒนธรรมหลักสูวัฒนธรรมยอยและจากวัฒนธรรมยอยสูวัฒนธรรมหลัก(http://www.sociology.org.uk/psd5.htm)

แนวคิดเร่ืองวัฒนธรรมยอยของวัยรุน (Youth Subcultrue)วัฒนธรรมยอยของวัยรุน คือ รูปแบบหรือวิถีการดําเนินชีวิตท่ีวัยรุนแสดงใหเห็นถึงความ

แตกตางของตนดวยการแสดงลักษณะพิเศษท้ังในดานพฤติกรรมและความสนใจ ลักษณะตางๆ ท่ีจะสามารถแสดงออกใหเห็นถึงความเปนตัวตนของตนเอง เชน สไตลของทรงผล การแตงตัว รองเทาภาษา คําสแลง หรือ รสนิยมในการฟงเพลและการเขารวมในกิจกรรมตางๆ วัฒนธรรมยอยของวัยรุนแสดงใหเห็นการมีสวนรวมในความเปนตัวตนหรืออัตลักษณของตนเองในกลุมยอยนอกเหนือจากความเปนตนเองสถาบันทางสังคม เชน สถาบันครอบครัว กลุมเพื่อน บานและสถาบันการศึกษา

Michael Brake (1985) กลาววาชนชั้นทางสังคม เพศวิถีและจริยธรรมเปนสงท่ีสําคัญในการอธิบายเชื่อมโยงถึงวัฒนธรรมยอยของวัยรุนได จึงอาจกลาวไดวาวัฒนธรรมยอยของวัยรุนมายถึงระบบ รูปแบบของการแสดงออกหรือ รูปแบบการดําเนินชีวิตท่ีถูกพัฒนาโดยกลุมในสวนท่ีรองลงมาของระบบโครงสรางเพื่อโตตอบระบบอํานาจหลักของสังคม สิ่งเหลาน้ีสะทอนถึงความพยายามในการแก ไ ขความขัดแย ง ในระบบโครงสร า งภายใตบ ริบททางสั งคม ท่ีกว างและหลากหลาย(http://en.wikipedia.org/wiki/Youth_subculture)

สําหรับในลัทธิมารกซิสมนักวิชาการไดอธิบายเร่ืองวัฒนธรรมยอยของวัยรุนโดยเนนไปท่ีชนชั้นของสังคมและชนชั้นยอยๆ มากกวาการใหความสําคัญกับวัยรุนเปนหลัก Stuart Hall และ Tony

71

Jefferson (1993) อธิบายถึงวัฒนธรรมยอยของวัยรุนวาเปนสัญลักษณหรือหลักปฏิบัติท่ีพยายามจะตอตานอํานาจของระดับชนชั้นกลางโดยการยอมรับและแสดงพฤติกรรมท่ีคุกคามสถาบันอํานาจเหลาน้ัน (http://en.wikipedia.org/wiki/Youth_subculture)

Stan Cohen (1964) กลาววาวัฒนธรรมของวัยรุนไมไดเชื่อมโยงกับการจัดกลุมทางสังคมซึ่งเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติเชนเดียวกับการโตตอบปจจัยทางสังคม หากแตการเผยแพรของสื่อมวลชนตางหากท่ีสงผลใหเกิดการกอตัวของวัฒนธรรมยอยของวัยรุนโดยการท่ีสื่อมวลชนยัดเยียดกรอบแนวคิดท่ีตองการตอคนท่ีจะสามารถกําหนดพฤติกรรมได(http://en.wikipedia.org/wiki/Youth_subculture)

ในการศึกษาวัฒนธรรมในฐานะท่ีเปนวัฒนธรรมยอยวัฒนธรรมหน่ึงๆน้ัน จะตองศึกษารูปแบบท่ีเปนองคประกอบหลักของวัฒนธรรมยอยซึ่ง F.Phillip Rice (1987, อางใน ธิดารัตน รักประยูร,2545)ไดประมวลสัญลักษณท่ีเปนการแสดงออกถึงรูปแบบตางๆ ของวัฒนธรรมวัยรุนดังตอไปน้ี

1. รูปแบบท่ีเปนรูปลักษณ ตัวอยางสัญลักษณท่ีแสดงออกซึ่งวัฒนธรรมวัยรุนในรูปแบบน้ีท่ีสําคัญไดแก

1.1 การแตงกาย1.2 เคร่ืองมือเคร่ืองใช หรือ ประดิษฐกรรมตางๆ1.3 ดนตรี

2. รูปแบบประพฤติตน ไดแก การแสดงออก ท้ังท่ีเปนรูปแบบการประพฤติตนท่ีเปนกิจกรรมสวนตัวและตอสังคม ท่ีสามารถสื่อความหมายการเปนสมาชิกของวัฒนธรรมวัยรุนได

3. รูปแบบภาษา4. รูปแบบการดําเนินการ แบงออกเปน 3 สวน ดังน้ี

4.1 รูปแบบชีวิตการเรียน4.2 รูปแบบการประกอบอาชีพของวัยรุน4.3 รูปแบบกิจกรรมยามวาง

วิภารัตน พันธฤทธิ์ดํา (2544) กลาววา การศึกษาเก่ียวกับวัฒนธรรมยอยของวัยรุนน้ันตองศึกษาการในรูปแบบท่ีเปนองคประกอบหลักของวัฒนธรรมยอย 4 ประการดังกลาว โดยไดใหรายละเอียดเพิ่มเติมจากแนวคิดของ F. Phillip Rice (1987) ในรูปแบบตางๆ ดังตอไปน้ี

1. การแสดงอัตลักษณตามวัฒนธรรมวัยรุน

72

1.1 การแตงกายการแตงกายเปนสิ่งหน่ึงท่ีแสดงวัฒนธรรมวัยรุนไดอยางชัดเจนท่ีสุดเพราะเปนหนทางสําคัญท่ี

วัยรุนคนพบและแสดงออกความเปนตัวของตัวเอง แสดงใหเห็นถึงปมท่ีขัดแยงกับผูใหญทางดานความเปนอิสระหรือไมเปนอิสระ เปนการแสดงออกถึงรูปแบบการดําเนินชีวิต ปรัชญาทางการเมือง รวมท้ังการแตงกายเปนการทําใหวัยรุนมั่นใจในอัตลักษณของตนเองและรูสึกเปนสวนหน่ึงของสังคมตน กลุมวัยรุนยอมรับวาสัญลักษณของวัยรุนคือความไมเหมือนใคร โดยเฉพาะในเร่ืองการแตงกายและทรงผมของแตละกลุม ท้ังน้ีเมือเวลาผานไปรูปแบบตางๆ น้ันก็เปลี่ยนไปดวยรูปแบบการแตงกายของวัยรุนจํานวนมาก กลายเปนท่ียอมรับของคนรุนผูใหญดวย และหากเปนเชนน้ัน วัยรุนมักหารูปแบบใหมมาเปนหนทางแสดความไมเหมือนใครตอไป

1.2 เคร่ืองใช หรือประดิษฐกรรมตางๆวัยรุนยังนําเคร่ืองใชหรือประดิษฐกรรมตางๆ เปนสัญลักษณในการแสดงออกถึงอัตลักษณทาง

วัฒนธรรมของตนเองดวย1.3 ดนตรีดนตรีเปนท่ีนิยมของวัยรุนอยางมากไมวาจะเปนรูปแบบใด ซึ่งแตละรูปแบบดนตรีก็มีความ

หลากหลายและแตกตางไปอยางมีลักษณะเฉพาะ ดนตรีมีอิทธิพลตอวัยรุนมากนับต้ังแตในยุคกอนจนถึงปจจุบัน ความนิยมในรูปแบบดนตรีตางๆน้ัน วัยรุนจําวนมากไดแสดงอัตลักษณของตนโดยผานดนตรี เชน วัยรุนบางกลุมแสดงตัวตนโดยการคิดเพลงข้ึนมาใหมในลักษณะเฉพาะอยางท่ีไดเปนเพลงท่ีเห็นไดท่ัวไปในแนวเพลงหลัก วัยรุนบางกลุมเกิดความนิยมในแนวดนตรีบางแนวและแสดงออกใหเห็นถึงความนิยมในแนวเพลงน้ันๆ อยางเห็นเดนชัด เปนตน

2. รูปแบบการประพฤติตนรูปแบบการประพฤติตน ไดแก การแสดงออก ท้ังรูปแบบการประพฤติปฏิบัติตัวในกิจกรรม

สวนตัว และรูปแบบการปฏิบัติตนในสังคมท่ีเปนสัญลักษณท่ีสามารถสื่อความหมายการเปนสมาชิกทางสังคมได

3. รูปแบบภาษาของกลุมสัญลักษณท่ีสําคัญของรูปแบบน้ีคือ ภาษาท่ีสามารถเขาใจกันไดเฉพาะในกลุมวัฒนธรรม

วัยรุนของตน โดยเฉพาะอยางย่ิงภาษาพิเศษของกลุมท่ีเรียกวา ภาษาแสลง การเกิดข้ึนมาจากกระแสจากสื่อมวลชน หรือ เปนภาษเฉพาะท่ีกลุมคิดข้ึนมาเอง ภาษาพิเศษน้ีแสดงความเปนอัตลักษณของ

73

กลุมท่ีมีความเฉพาะและแสดงถึงความมีอัตลักษณรวมกันของกลุมน้ันๆ การท่ีจะเขาเปนสมาชิกของกลุมตองมีลักษณะรวมเฉพาะอันน้ีดวย

4. รูปแบบการดําเนินชีวิตรูปแบบการดําเนินชีวิตของวัยรุน การเรียนถือวาเปนองคประกอบหลักของการดําเนินชีวิตของ

วัยรุนสวนใหญ และเวลาสวนใหญท่ีวัยรุนใชก็คือการเรียน และองคประกอบท่ีควบคูกันก็คือกิจกรรมท่ีทําในเวลาวาง

4.1 รูปแบบการเรียนรูปแบบชีวิตการเรียนของวัยรุนมีหลายรูปแบบและแตละรูปแบบท่ีแตกตางกันก็มีสัญลักษณท่ี

แสดงออกถึงรูปแบบน้ันๆ แตกตางกัน เชน วัฒนธรรมย อยของชาวมหาวิทยาลัย(CollegiateSubculture) มีลักษณะสังคมท่ีเก่ียวกับการเรียน การนัดเท่ียว การด่ืมกิน เปนตน โดยข้ึนอยูกับตัวของวัยรุนและบริบททางสังคมท่ีทําใหการแสดงออกทางพฤติกรรมของกลุมวัฒนธรรมของวัยรุนมีความเหมือนหรือแตกตางกัน

4.2 รูปแบบกิจกรรมยามวางMillicent E. Poole (อางใน วิภาวี วิโรจนพันธุ, 2539) ไดจัดประเภทกิจกรรมท่ีวัยรุนกระทําใน

เวลาวางของวัยรุน ดังน้ี1) อานหนังสือ2) ฟงวิทยุ3) อยูกับเพื่อนๆ4) เลนเกมและกีฬากลางแจง5) เลนกีฬาในรม6) สรางและซอมแซมสิ่งตางๆ ท่ีบาน7) เขาชมรม สโมสรวัยรุนหรือเขารวมกิจกรรมท่ีจัดข้ึนอ่ืนๆ8) ชมภาพยนตร คอนเสิรต ละครเวที เตนรําการศึกษาเก่ียวกับวัฒนธรรมยอยของวัยรุนน้ันตองศึกษาจากรูปแบบการดําเนินชีวิตในเชิง

สัญลักษณของวัยรุนดังกลาวขางตน ไดสอดคลองกับ Dick Hebdige ซึ่งเขาก็ใหความสนใจในการวิเคราะหวัยรุนจากความหมายแฝงเชิงสัญลักษณเชนเดียวกัน โดย Dick Hebdige (1979 อางในกาญจนา แกวเทพ, 2544) ผูท่ีศึกษาเก่ียวกับ “วัฒนธรรมวัยรุน” ไดใหความสนใจในการวิเคราะหมิติของวัฒนธรรมท่ีเรียกวา “ตัวบท” (Text) ซึ่งอาจจะเปนเสื้อผา การใชสิ่งของ ฯลฯ และทําการวิเคราะหความหมายท่ีแฝงเรนอยูในตัวบทเหลาน้ี ตามวิธีการของโครงสรางนิยม นอกจากน้ีเขายังไดเชื่อมโยง

74

ตัวบทดังกลาวกับเงื่อนไขความเปนจริงทางสังคมๆ ไมวาจะเปนความสัมพันธทางการผลิต (ฐานะทางชนชั้นของวัยรุน) การแบงชวงเวลา เวลาวางในการใชชีวิตประจําวัน เปนตน

Hebdige ไดทําการศึกษาและพบวาสื่อมวลชนนําเสนอวัยรุนในลักษณะของภาพตัวแทน(Representative) โดยภาพตัวแทนน้ีเปนการลดทอนคุณสมบัติอันหลากหลายใหเหลือเพียงบางคุณสมบัติ โดยมีภาพตัวแทนหลักๆ ของวัยรุนท่ีสื่อมวลชนนําเสนอมี 2 ประเภท ดังน้ี

1. ภาพของวัยรุนท่ีชอบสรางความเดือดรอน (Trouble Makers) ในชวงป ศ.ศ. 1960 มีกระแสการปฏิ วัติของนักศึกษาเกิดข้ึนท่ัวโลก ไมวาจะเปนขบวนการฮิปปในสหรัฐอเมริกา การยึดมหาวิทยาลัยของนักศึกษาในยุโรป เปนตน รูปแบบการปฏิบัติท่ีวัยรุนนิยมและใหความสนใจอยางมากคือการแสดงดนตรี ผลจากการวิเคราะหเน้ือหาในสื่อมวลชนโดยเฉพาะหนังสือพิมพจะสรางภาพของวัยรุนเหลาน้ี ใหเปนภาพของวัยรุนท่ีสรางความเดือนรอนใหสังคม เลนดนตรีแลวตีกัน มั่วสุมขางถนแตงตัวแปลก ทํารายผูอ่ืน เปนตน โดยสื่อมวลชนสรางและนําเสนอใหเห็นอยางตอเน่ือง

2. ภาพวัยรุนผูรักความสนุกสนาน (Fun Lover) ในระยะเวลาตอมา สื่อมวลชนมักนําเสนอภาพของวัยรุนท่ีรักความสนุกสนานโดยเสนอในลักษณะของภาพยนตรเพลง หรือ โฆษณาในโทรทัศนโดยภาพท่ีถูกนําเสนอเปนภาพของวัยรุนท่ีเร่ิมไมสนในการเมือง

นอกจากน้ี การศึกษาของ Hebdige ยังพบวาภาพของวัยรุนท่ีถูกนําเสนอเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลาเน่ืองจากการแสดงออกของวัยรุนท่ีเปลี่ยนไป จากบริบททางสังคม เห็นวาในชวงป ค.ศ. 1960วัยรุนมีสวนเก่ียวของในสังคมและการเมืองหากแตวาในชวง ป ค.ศ. 1980 วัยรุนไดเปลี่ยนไปใหความสนใจเก่ียวกับการแสวงหาความสนุกสนานบันเทิง วัยรุนในชวงน้ีใหความสนใจเก่ียวกับการแตงตัว

แม Hebdige ศึกษาในเร่ืองวัฒนธรรมยอยของวัยรุนท่ีเปนรุนเดียวกันแตเขาก็ใหความสําคัญประเด็นของเชื้อชาติและชนชั้น เขาไดพบวาแมแตวัยรุนในกลุมเดียวกัน ก็ยังมีเร่ืองชนชั้นดํารงอยู เชนเร่ืองของสไตล เปนตน ยกตัวอยางดังตอไปน้ี

วัยรุนท่ีมาจากชนชั้นคนงาน วัยรุนในชนชั้นน้ีมักตัดผมเกรียน นิยมดนตรีแบบคนผิวดําชอบการเตนรํา ชอบทํากิจกรรมรวมกัน และมักลมเหลวในการเรียน

วัยรุนท่ีมาจากชนชั้นกลาง วัยรุนในชนชั้นน้ีชอบแตงตัวอยางมีอัตลักษณ นิยมทํากิจกรรมสวนตัว ชอบดนตรีแบบแปลกใหม แมจะแตงตัวแบบฮิปปแตก็ยังเรียนหนังสือไดดีและประสบความสําเร็จดานการเรียน

หากมากวัฒนธรรมยอยของวัยรุนในประเด็นของชนชั้นอาจอธิบายไดวา สไตลและแฟชั่นมีบทบาทสําคัญในกลุมวัฒนธรรมยอยโดยเปลี่ยนแปลงไปตามระดับชนชั้น กลาวคือ ในระดับของวัยรุนท่ีใชแรงงานน้ัน วัยรุนจะใหความสําคัญโดยเนนไปท่ีแฟชั่นเพราะมันเปนทางเดียวท่ีจะ สามารถอวดหรือแสดงตัวตนในแบบท่ีพวกเขาเปนได ในขณะท่ีวัยรุนในระดับชนชั้นกลา งและชนชั้นสูงมี

75

แนวทางอ่ืนในการอวดหรือแสดงออกความเปนอัตลักษณของพวกเขา เชน บาน รถ เคร่ืองเสียงแพงๆหรือ อุปกรณเคร่ืองใชตางๆ กลุมของวัฒนธรรมยอยสวนมากจะสามารถเชื่อมโยงไดจากรูปแบบแนวเพลงเฉพาะ กรณีตัวอยางของรูปแบบแนวเพลงบางชนิดสามารถแสดเอกลักษณของกลุ มได เชน ฮิปฮอป หรือ ร็อคพังค เปนตน(http://en.wikipedia.org/wiki/Youth_subculture)

Willis Straw (1990) อธิบายถึงดนตรีของวัฒนธรรมยอยของวัยรุนวา ดนตรีเปนพื้นท่ีทางวัฒนธรรมท่ีทําใหดนตรีแนวใหมๆ สามารถอยูรวมกันได ดนตรีทําใหเกิดการปฏิสัมพันธระหวางบุคคลภายใตการจําแนกความแตกตางท่ีมีความหลายหลายมาก ท้ังน้ีดนตรีใหมๆ ก็ทําใหเกิดความเปลี่ยนแปลงและเกิดความสมบูรณดวย (http://en.wikipedia.org/wiki/Youth_subculture)

Willis (อางใน กาญจนา แกวเทพ, 2544) เปนนักวิชาการจากกลุมเบอรมิงแฮมเชนเดียวกับHebdige แตเขาไดใหความสําคัญกับ วัฒนธรรมท่ีคนมีชีวิตอยู (Lived Culture) ท่ีเรียกวาแนวทางแบบ “วัฒนธรรมนิยม” ในขณะท่ี Hebdige ใหความสําคัญในการวิเคราะห “ตัวบท” ดวยแนวทางโครงสรางนิยม Willis นําเสนอแนวคิดวา นักการตลาดในยุคกอนจะวิเคราะห “ตลาดของวัยรุน” เพื่อทําการผลิตสินคาใหเหมาะกับกลุมเปาหมายแตละกลุมโดยดูจากเกณฑดานประชากรหรือ ตําแหนงในกระบวนการผลิตของวัยรุน เชน ลักษณะครอบครัว ชนชั้น รายได ระดับการศึกษา อาชีพ เปนตน แตปจจุบันตองดูจากเกณฑ รสนิยมและอุปนิสัย (Taster and Habits) ดังจะเห็นไดจากนิตยสารวัยรุนท่ีเนนเร่ือง “การบริโภค” เปนสําคัญ ดังน้ัน การวิเคราะหวัฒนธรรมจึงเคลื่อนยายความสนใจจากกระบวนการผลิตมาสูกระบวนการบริโภค

Willis ไดชี้ใหเห็นวา วัยรุนไมไดมีสวนรวมในการกําหนดหรือควบคุม แตเปนผูถูกกําหนดและควบคุม ในข้ันตอนของกระบวนการทางวัฒนธรรมอันไดแก การผลิต การกระจายและการบริโภคน้ันวัยรุนมีอิสรภาพในการตอสูและแปรเปลี่ยนสวนของการบริโภคเทาน้ัน ดวยเหตุน้ีเขาจึงใชการบริ โภควัฒนธรรมในการสรางสรรควัฒนธรรมของพวกเขาเอง โดยเฉพาะในชวงเวลาวาง Willis ไดทําการสํารวจรูปแบบตางๆ ของการใชผลิตกรรมทางวัฒนธรรมของวัยรุนและไดสรุปผลการศึกษาวา เด็กวัยรุนเปนกลุมคนท่ีใชสื่ออยางกระตือรือรน เฉลียวฉลาดและซับซอนมากกวาคนทุกกลุมในสังคม โดยดูจากวัฒนธรรมสื่อมวลชนเปนรูปแบบหลักและไดตัวอยางของผลวิจัยดังน้ี

ส่ือโทรทัศน เปนสื่อท่ีวัยรุนใชมากท่ีสุด รวมถึงสื่ออ่ืนๆ ท่ีคาบเก่ียวดวยพบวา วัยรุนเปนกลุมท่ีเขาใจสื่อโทรทัศนมากท่ีสุด และอานความหมายจากโทรทัศนอยางเปนตัวของตัวเอง

76

เพลง/วิทยุ เพลงและวิทยุเปนหัวใจของวัฒนธรรมวัยรุน ใน 3 ทศวรรษท่ีผานมาพบวา มีความแตกตางกันในเร่ืองรสนิยมการฟงเพลงของกลุมวัยรุนท้ังหมด และวัยรุนท่ัวไปมีความรูสึกดีมากเก่ียวกับเพลงท่ีตนสนใจ

เส้ือผา วัยรุนมีการเลือกรูปแบบเสื้อผาอยางสรางสรรค ท้ังน้ีเพราะเสื้อผาเก่ียวของกับอัตลักษณ อยางชัดเจนมากกวาสื่อประเภทอ่ืน วัยรุนไดสรางรหัสเฉพาะในเร่ืองวัฒนธรรมการแตงกายข้ึนมา เชน การแตงกายระหวางชุดไปเท่ียวกับชุดไปทํางาน เปนตน

กลาวโดยสรุป Willis มีความเห็นวา ในปริมณฑลตางๆ ตามท่ีกลาวมาน้ัน วัยรุนไดทําการตอบโตการครอบงําของผูใหญดวยการสรางสรรควัฒนธรรมโดยเฉพาะในข้ันตอนของการบริโภคดวยการหยิบยืมเอาผลิตภัณฑจากวัฒนธรรมหลัก วัฒนธรรมการคา หรืออุตสาหกรรมการสราง วัฒนธรรมมาสรางอัตลักษณใหแกวัฒนธรรมยอยวัยรุนของตนเอง ดังน้ัน วัยรุนจึงเปนกลุมท่ีมีความรูเทาทันสามารถแยกแยะและสามารถดัดแปลงหรือตอรองกับวัฒนธรรมหลักเพื่อการดํารงอยูและการสืบทอดวัฒนธรรมของตนเอง

Svetlana Kilmova ไดชี้ใหเห็นถึงปจจัยท่ีสงผลกระทบตอวัฒนธรรมยอยของวัยรุนวาสิ่งท่ีมีผลกระทบตอการสรางวัฒนธรรมยอยของวัยรุนอยางมากก็คือระดับการเปลี่ยนแปลงของสังคมกลาวคือ ในสังคมท่ีเกิดการเปลี่ยนแปลงอยางคอยเปนคอยไปน้ัน คนรุนใหมจะคอยๆ กาวตามรุนพอแมของพวกเขา สิ่งน้ีเปนสิ่งท่ีเปนเอกภาพและเปนจุดแข็งของวัฒนธรรมระหวางรุนตอรุน แตหากสังคมไดรับการเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว การสงตอวัฒนธรรมรุนตอรุนอยางคอยเปนคอยไปน้ันจะไมปรากฏอีกตอไป และจะเกิดความแตกตางกันอยางรุนแรงระหวางรุนเกาและรุนใหม รูปแบบอัตลักษณของรุนพอแมของพวกเขาไมเหมาะกับบริบททางสังคมท่ีเปลี่ยนไปอีก เด็กวัยรุนจะตระหนักวาพวกเขาไมสามารถจะเรียนรูจากประสบการณเดิมของรุนพอแมไดอีกตอไปแลว พวกเขาจึงพยายามหาอัตลักษณใหมท่ีมีความสอดคลองกับบริบททางสังคมท่ีเปลี่ยนแปลงไป(http://en.wikipedia.org/wiki/Youth_subculture)

ดวยการเปลี่ยนแปลงสังคมน้ันไดส งผลกระทบตอวัยรุนและวัฒนธรรมยอยของวัยรุนผลการวิจัยและผลการสํารวจดังตอไปน้ีจะตอบยํ้าและชี้ใหเห็นถึงความเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมวัยรุนท่ีเกิดจากการใหความสําคัญกับอินเทอรเน็ตและเทคโนโลยีท่ีทันมัยในยุคโลกาภิวัฒน

ผลจากการวิจัยของชินโนเวต (Synovate PAX) เมื่อเดือนสิงหาคม ป พ.ศ. 2548 ท่ีบริษัทชินโนเวต (ประเทศไทย) ไดรวมกับ เอ็มเอสเอ็น (MSN) เอ็มทีวี (MTV) และยาฮู (Yahoo) ไดศึกษาทําการวิจัยพฤติกรรมของวัยรุนเอเชีย อายุระหวาง 8-24 ป เก่ียวกับพฤติกรรมดานการใชจาย การบริโภคสื่อ

77

ย่ีหอสินคาท่ีชื่นชอบ รวมถึงความใฝฝนในนอนาคต เพื่อเผยและเชื่อมโยงพฤติกรรมของวัยรุนเอเชียใน8 ประเทศ ไดแก ฮองกง สิงคโปร ไตหวัน มาเลเซีย ไทย อินโดนีเซีย ฟลิบปนส และ อินเดีย พบวาวัยรุนมีความคลั่งไลในการบริโภค และขับเคลื่อนดวยแรงบันดาลใจ โดยใหความสําคัญกับเงินมากแตยังคงมีศีลธรรมอยู สําหรับของขวัญวันเกิดท่ีตองการไดคือ คอมพิวเตอร รอยละ31 โทรศัพทเคลื่อนท่ี รอยละ24 กลองดิจิตอล รอยละ 8 และพีดีเอ รอยละ 6 สิ่งท่ีเห็นฯไดอยางชัดเจนจากผลการวิจัยคือ การเปนเจาของโทรศัพทเคลื่อนท่ี เคร่ืองเลนดีวีดี และวีดีโอเกมในภูมิภาคเอเชียอยูในระดับท่ีสูง โดยในสวนของวัยรุนไทยไดเปดรับใหเทคโนโลยีเขาเปนสวนหน่ึงในชีวิตอยางตอเน่ืองและใหความสําคัญกับเร่ืองน้ีเปนอยางมาก

นอกจากน้ี จากการวิจัยพบวา อินเทอรเน็ตและดิจิตอลเทคโนโลยีน้ันมีความสําคัญและเปนตัวแปรสําคัญของวัยรุนเอเชียในการติดตอสื่อสารโดยวัยรุนไทยรอยละ 61 มีโทรศัพทเคลื่อนท่ี และ รอยละ 36 มีคอมพิวเตอร ท่ีสําคัญพบวาประมาณรอยละ 50 ของวัยรุนเอเชียอายุระหวาง 12-24 ป นิยมใชสื่ออินเทอรเน็ตเปนสื่อกลางสําคัญในการหาขอมูลตางๆ มากกวาโทรทัศน ขณะท่ีวัยรุนรอยละ 32 ใชสื่อโทรทัศน และรอยละ 10 ใชหนังสือพิมพเปนสื่อกลาง

ท้ังน้ีพบถึงสาเหตุในการใชอินเทอรเน็ตของวัยรุนเอเชีย คือ วัยรุนใชอินเทอรเน็ตเพื่อการหาขอมูล อีเมล ดาวนโหลดเพลงหรือภาพยนตร ใชเปนเคร่ืองมือสื่อสารติดตอกับเพื่อน และเกมออนไลนซึ่งกระแสน้ีจะเพิ่มมากข้ึน โดยท่ี 1 ใน 3 พบวาใชอินเทอรเน็ตมากข้ึนรอยละ 43 ในป พ.ศ. 2549 เมื่อเทียบกับ ป พ.ศ. 2548 (http://www.synovate.com/knowledge/infact/issues/200508)

แกรนท วัทท ผูจัดการท่ัวไป เอ็มเอสเอ็น เอเชียตะวันออกเฉียงใต (MSN) กลาววา ผลการสํารวจในคร้ังน้ี ไดใหความเขาใจเก่ียวกับเร่ืองเทคโนโลยีท่ีมีอิทธิพลตอผูคนท่ีเติบโตข้ึนโดยท่ีอินเทอรเน็ตไดเขามาเปนสวนหน่ึงของชีวิตประจําวัน เน่ืองจากพฤติกรรมของวัยรุนเอเชียแสดงใหเห็นวา สินคาดิจิตอล เทคโนโลยี และอินเทอรเน็ต มีอิทธิพลตอพฤติกรรมของวัยรุน อาทิ อีเมลลและการพูดคุยออนไลนกลายมาเปนศูนยกลางในการติดตอกับเพื่อนๆ และโลกภาพนอก(http://www.adslthailand.com/forum/viewtopic.php?t=21747)

จากผลการวิจัยดังกลาวทําใหเห็นรูปแบบใหมในการดําเนินชีวิตของวัยรุนยุคปจจุบัน ซึ่งอินเทอรเน็ตและความเจริญกาวหนาทางเทคโนโลยีเขามามีอิทธิพลและเปนสวนหน่ึงในชีวิตประจําวันของวัยรุน นอกจากน้ี เพื่อพิจารณาถึงพฤติกรรมการใชอินเทอรเน็ตของวัยรุนอยางละเอียดมากข้ึน จากการสํารวจโดยศูนยวิจัยกรุงเทพโพลล มหาวิทยาลัยกรุงเทพจากกลุมตัวอยางท่ีมีอายุ 12-25 ป ในกรุงเทพมหานครจํานวน 1,200 คน เมื่อป พ.ศ. 2544 พบวา กลุมตัวอยางถึงรอยละ 36.45 ใชอินเทอรเน็ตเพื่อความบันเทิงและเลนเกมรอยละ 32.2 ใชอินเทอรเน็ตเพื่อการสนทนาและหาเพื่อน

78

ในขณะท่ีกลุมตัวอยางเพียงรอยละ 16.2 ใชเพื่อหาความรูหรือทําการบานและรอยละ 3.8 ใชเพื่อหาขอมูลประกอบการตัดสินใจ

แตเมื่อพิจารณาพฤติกรรมการใชอินเทอรเน็ตตามกลุมท่ีกําลังศึกษา พบวา กลุมชั้นประถมใชเพื่อความบันเทิงและเลนเกมเปนสวนมาก (รอยละ 60.3) กลุมชั้นมัธยมใชเพื่อความบันเทิง/เลนเกม(รอยละ 34.2) และสนทนาและหาเพื่อน (รอยละ 33.6) ในขณะท่ีกลุมอุดมศึกษาสวนใหญใชเพื่อสนทนาและหาเพื่อน (รอยละ 38.3) และใชเพื่อความบันเทิงและเลนเกม (รอยละ 21.3)(http://research.bu.ac.th/oldpoll210/poll48.htrml)

จากผลวิจัยดังกลาว จะพบวาการเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วของสังคมสงผลกระทบตอรูปแบบพฤติกรรมของวัยรุนอยางมาก และเมื่อพิจารณาถึงความคิดเห็น Svetlana Kilmova ท่ีกลาววาการเปลี่ยนแปลงทางสังคมท่ีรวดเร็วสงผลกระทบตอการสรางวัฒนธรรมยอยของวัยรุนอยางมากก็พบวานอกจากจะกระทบตอรูปแบบวัฒนธรรมยอยของวัยรุน กลุมทางวัฒนธรรมแลวยังกระทบวัยรุนในเร่ืองทัศนคติ คานิยม รวมถึงการแสดงอัตลักษณของพวกเขาอยางมากอีกดวย

ดังท่ีไดกลาวถึงประเด็นสําคัญตางๆ ขางตน จะทําใหเขาใจความเปนวัฒนธรรมยอยของวัยรุนและสามารถมองเห็นในภาพรวมไดชัดเจนมากข้ึน อยางไรก็ตาม เมื่อสังคมเกิดการเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วเชนน้ี ปจจัยสําคัญท่ีสงผลกระทบตอวัยรุนอยางย่ิงก็คือระบบทุนนิยมภายใตยุคโลกาภิวัตนในปจจุบัน สิ่งเหลาน้ีทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงตอระบบโครงสราง ท้ังสงผลกระทบอยางย่ิงตอคนในสงัคม ซึ่งสงผลกระทบตอเน่ืองไปยังวัฒนธรรมอยางหลีกเลี่ยงไมได ความทันสมัยและระบบทุนนิยมท่ีเนนการบริโภคเขามาไดมีอิทธิพลตอรูปแบบการดําเนินชีวิตของคนและสงผลตอรูปแบบของวัฒนธรรมอยางชัดเจน จากงานวิจัยและจากภาพรวมของวัยรุนท่ีสามารถสังเกตเห็นในปจจุบันจะพบวาเด็กวัยรุนรวมถึงคนในสังคมใหความสําคัญกับการบริโภคและเทคโนโลยีทันสมัยอยางมาก จากผลศึกษาวัฒนธรรมยอยของวัยรุนเดิมท่ีพิจารณาถึงสื่อมวลชนท่ีวัยรุนใหความสนใจน้ันก็ตองเปลี่ยนแปลงไปพิจารณาถึงเทคโนโลยีทันสมัยท่ีวัยรุนใหความสนใจดวย น่ันคือ สื่อ อินเทอรเ น็ตและอุปกรณทางเทคโนโลยี เมื่อสิ่งเหลาน้ีเขามามีบทบาทและเปนสวนหน่ึงของวัยรุนทามกลางบริบททางสังคมท่ีเปลี่ยนแปลงไปอยางรวดเร็ว

ยกตัวอยาง ในอดีตกลุมวัยรุนอาจใหความสนใจกับโทรทัศนมากท่ีสุด แตปจจุบันจากงานวิจัยขางตนและการสังเกตจากพฤติกรรมของวัยรุนในปจจุบัน พบวาวัยรุนไดใหความสนใจอยางมากกับการติดตอสื่อสารท่ีทันสมัย เชน การเขาใชเว็บไซตหรือการใชอินเทอรเน็ตในดานตางๆ ดวยปจจัยดังกลาวก็มีสวนทําใหรูปแบบของพฤติกรรมเปลี่ยนไป และเมื่อพฤติกรรมเปลี่ยนไปก็สงผลกระทบตอรูปแบบของวัฒนธรรมยอย จากเดิมท่ีกลุมวัฒนธรรมยอยอาจเปนวัฒนธรรมยอยของกลุมนักเรียนวัฒนธรรมยอยของกลุมเด็กมหาวิทยาลัยเปนกลุมท่ีเกิดจากกิจกรรทางสังคมจริงแตในปจจุบันกลุม

79

วัฒนธรรมยอยอาจเปนกลุมเพื่อนท่ีสนใจในเร่ืองเดียวกันจากเว็บไซตหรือสังคมไซเบอร เกิดกลุมวัฒนธรรมยอยท่ีเกิดจากกิจกรรมทางอินเทอรเน็ตเพิ่มเขามา สิ่งเหลาน้ีเพิ่มจํานวนของกลุมวัฒนธรรมยอยและเพิ่มความหลากหลายมากย่ิงข้ึน

จากการสํารวจท่ีพบวาวัยรุนไดใหความสําคัญกับสื่ออินเทอรเน็ตอยางมาก และใชสื่ออินเทอรเน็ตเพื่อความบันเทิงสูงท่ีสุด รองลงมาคือการใชสื่ออินเทอรเน็ตเพื่อการสนทนาและหาเพื่อนดังกลาว เห็นไดวาวัยรุนมีพื้นท่ีในการปฏิสัมพันธระหวางกันเพิ่มข้ึนจากอดีต กิจกรรมทางอินเทอรเน็ตมีบทบาทตอพฤติกรรมและรูปแบบการดําเนินชีวิตของวัยรุนอันสงผลกระทบตางๆ ดังท่ีกลาวไปแลวขางตน ประเด็นท่ีนาสนใจคือ กลุมวัฒนธรรมยอยของวัยรุนท่ีเกิดจากกิจกรรมทางอินเทอรเน็ตน้ี ไดเกิดการปฏิสัมพันธกันอยางไรและเกิดการเรียนรูทางวัฒนธรรมรวมถึงมีการแสดงออกใหเห็นอัตลักษณของกลุมหรือไม อยางไร แนวคิดและทฤษฎีท่ีเก่ียวกับวัฒนธรรมยอยของวัยรุนรวมถึงผลการศึกษาวิจัยในอดีตและปจจุบันจะเปนประโยชนในการศึกษาวิจัยเร่ือง เว็บไซตบันเทิงเกาหลีและเว็บไซตแฟนคลับดาราเกาหลีในประเทศไทยกับโลกาภิวัตนทางวัฒนธรรมอยางย่ิง

2.4.5 แนวคิดเกี่ยวกับพฤติกรรมรวมหมูความคล่ังไคลและพฤติกรรม

พฤติกรรมรวมหมูพฤติกรรมรวมหมู หมายถึง พฤติกรรมของคนจํานวนมากซึ่งไมมีแบบแผนของพฤติกรรมท่ี

แนนอนชัดเจน และไมมีโครงสรางของความสัมพันธทางสังคมของคนในกลุมน้ัน พฤติกรรมรวมหมูไดแก การแพรระบาดทางอารมณ ขบวนการสังคมประชามติและการโฆษณาชวนเชื่อ เดิมเรารูจักพฤติกรรมเชนน้ีในชื่อ พฤติกรรมรวม (สุภางค จันทวานิช, 2551)

พฤติกรรมหมูจําแนกออกเปน 3 ประเภทใหญๆ ตามระดับความรุนแรงของอารมณของกลุมคนท่ีมีพฤติกรรมรวมหมูดังน้ี

1. การแพรระบาดทางอารมณ (Emotional Contagion) คือพฤติกรรมท่ีเกิดข้ึนโดยท่ีสภาพจิตใจของกลุมคนมีอารมณเปนตัวกระตุนในระดับรุนแรงมีความต่ืนเตนสูง และระดับความรุนแรงน้ีแพรขยายไปสูแวดวงท่ีกวางออกไป พฤติกรรมประเภทน้ีประกอบดวย ฝูงชน ฝูงชนวุนวาย การจลาจลความแตกต่ืน ความเหอตามกัน ความคลั่งไคล และขาวลือ

2. ขบวนการสังคม (Social Movement) ไดแก การรวมตัวของกลุมคนท่ีมีความเชื่อหรืออุดมการณในสิ่งใดสิ่งหน่ึง กระทําการอยางตอเน่ืองเพื่อมุงหวังใหเกิดการเปลี่ยนแปลง ขบวนการสังคมมีลักษณะกํ้าก่ึง ระหวางพฤติกรรมรวมหมูท่ีเกิดจากการแพรระบาดทางอารมณ และพฤติกรรมรวมหมูท่ีเกิดจากความเชื่อหรือเหตุผล เพราะกลุมคนท่ีเขารวมในขบวนการจะไดรับการกระตุนทางอารมณแตมีองคประกอบของความเชื่อและความคิดอยูดวย จึงควรจะจําแนกพฤติกรรมรวมหมูชนิดน้ีตางหาก

80

3.มติมหาชนและการโฆษณาชวนเชื่อ (Public Opinion and Propaganda) คือ พฤติกรรมท่ีไมไดเกิดจากความผูกพันทางอารมณชั่งขณะเทาน้ัน แตกลุมคนมีความเชื่อหรือผลประโยชนร วมกันดวยแลวจึงแสดงเปนพฤติกรรมออกมา

แนวคิดความคล่ังไคลคลั่งไคล (Craze) น้ันจัดอยูในพฤติกรรมรวมหมูท่ีเกิดจากการแพรระบาดทางอารมณ ไดกลาว

ไววา ความคลั่งไคลจะเนนหนักไปท่ีอารมณ ปราศจากเหตุผลทําใหหมดเปลืองท้ังเวลา เงินทอง และกําลัง ความคลั่งไคลอาจปรากฏเปนวัตถุหรือไมเปนวัตถุก็ได เชน การคลั่งไคลดาร ภาพยนตร ดาราลิเก นักรอง นักแสดง นักดนตรี นักกีฬา หรือ นักการเมืองท่ีโปรดปราน ตองไปติดตามไปดูคนเหลาน้ันเมื่อเขามีการแสดง การปราศรัย หรือแขงขัน ไมวาฝนจะตกฟาจะรองก็ดองไปใหได ถึงจะรูวาตองเสี่ยภัยก็ยินดีจะไป นอกจากคลั่งตัวแลว ก็ยังสะสมรูปภาพ เสียงเพลงหรือเทปคําปราศรั ย ตองอานนิตยสารท่ีมีเร่ืองราวของคนเหลาน้ัน ถาเปนสมัยกอนคนท่ีคลั่งดาราลิเก หรือดารละครก็ตองกลายเปนแมยกพอยก อาการคลั่งไคลมิไดเกิดกับบุคคลเทาน้ัน แตเกิดกับวัตถุ ซึ่งจะมีการสะสมในลักษณะทุมเทหลงใหล เชน การสะสมของเกาเคร่ืองลายครา พระเคร่ือง แสตมป วาน หรืออาจเกิดกับกิจกรรมบางอยางก็ได เชน คลั่งไคลในการพนันตางๆ เชน ติดไพ บาหวย ติดมา การคลั่งสงจดหมายเวียนใหสงตอๆ กันไป ตลอดจนยาเสพติด ปรกติคนเรายอมมีอาการคลั่งไคลในระดับอ่ืนๆ เชน ชอบดาราบางคนเปนพิเศษ สะสมสิ่งของบางอยางท่ีเห็นวาเปนประโยชนหรือนารัก ถาเมือใดอารมณชื่นชมเกิดในระดับรุนแรงจนไรเหตุผลและขาดวิจารณญาณแลวก็ถือเปนอาการคลั่งไล (สุภางค จันทวานิช, 2551 : 122-123)

ในกลุมคนท่ีเกิดพฤติกรรมรวมหมู คนเหลาน้ีจะตองมีความรูสึกรวมกัน ความรูสึกรวมกันน้ี ถาเปนการแพรระบาดทางอารมณ อาจมีลักษณะเพียงชั่วครูชั่วยามไมย่ังยืน วัยรุนไปฟงคอนเสิรตนักรองขวัญใจแลวก็เกิดอารมณรวม เกิดความคลั่งไคล อาจรองกรีดหรือนํ้าตาไหล หรือตะโกนรองเพลงรวมกับผูอ่ืน ขณะท่ีกระทําสิ่งเหลาน้ีมีความรูสึกวาผูชมสวนใหญทําเหมือนกัน เกิดความมั่นใจกลาท่ีจะกระทําโดยไมรูสึกกระดากอาย ความรูสึกรวมชั่วครูน้ันอาจเปนสํานึกรวมหมูระยะสั้น แตก็ทําใหกลุมผูชมมีความรูสึกเปนอันหน่ึงอันเดียวกันและเปนพลังใหกลุมผูชมมีพฤติกรรมรวมในขณะน้ัน

ความนิยมชั่วครูกลายเปนความสนใจจริงจัง เรามักเรียกวาเปน “ความคลั่งไคล” ความคลั่งไคลมีหลายอยางนับแตความคลั่งไคลศาสนาจนถึงคลั่งเลนทายปญหาตอภาพ ลักษณะของปรากฏการณเหลาน้ันซึ่งพบอยางแพรหลายนับแตเร่ืองลึกซึ้งจนถึงเร่ืองผิวเผิน ก็คือการกระทําอะไรอยางหน่ึงอยางใดลงไปดูมีความสําคัญอยางย่ิงอยางนอยก็ในชั่วขณะหน่ึง ในความคลั่งไลจิตใตสํานึก

81

ของบุคคลจะลดนอยลงจนถึงจุดหน่ึง ซึ่งความสามารถในการใชวิจารณญาณหมดไปและการคิดถึงผลของการกระทําในอนาคตจะไมมีเลย (ประเสริฐ แยมกลิ่นฟุง, 2509)

ความคลั่งไคลเปนเร่ืองของความไรเหตุผล คนท่ีถูกความคลั่งไคลครอบงํามักจะทําอะไรท่ีโงๆหรือเปนผลเสียหายอยางแรง ท่ีวาไรเหตุผลก็เพราะคนท่ีคลั่งไคลจะทําสิ่งหน่ึงสิ่งใดดวยจิตใจแนวแนและไมรูจักหยุดลืมความสนใจและภาระผูกพันอ่ืนหมดสิ้น และไมนึกถึงผลของการกระทําของตน ในความคลั่งไคลทางการเงิน คนมักจะกระทําในทางท่ีเปนผลเสียหายแกตนเองเหมือนในความแตกต่ืนบางชนิด สําหรับเฉพาะเอกัตบุคคล การกระทําน้ันอาจจะมีเหตุผล แตเมื่อหลายคนทําพรอมกัน การกระทําจะกอใหเกิดความหายนะอยางรายแรง ในคริสตศตวรรษท่ี 17 ไดมีการคลั่งไคลดอกตูลิป แสดงถึงฐานะความรํ่ารวยและรสนิยมสูง บรรดาคนชั้นกลางจึงพยายามหาตนตูลิปไว เปนเจาของ ท้ังน้ีอาจเปนเพราะตองการสรางสถานภาพทางสังคมใหตน ผลก็คือราคาของหัวตูลิปสูงข้ึนมาก มีการเก็งกําไรกันอยางแพรหลาย และหลายคนกลายเปนคนรํ่ารวย ผูคนท่ัวไปตางพากันเอาเงินลงทุนซื้อหัวตูลิปไวราคาสูงข้ึนอยางไมนาเชื่อ เมื่อถึงจุดน้ีคนรํ่ารวยเร่ิมหยุดแสวงหาตนตูลิปเพื่อความเพลิดเพลิน และขายท่ีตนมีอยูออกไปเพื่อหากําไร ราคาของดองตูลิปจึงตกและคนจํานวนมากตองประสบความหายนะเชนเดียวกับความคลั่งไคลในเร่ืองเงินอ่ืนๆ ความไรเหตุผลของพฤติกรรมไมไดข้ึนอยูกับการกระทําของเอกัตบุคคลผูหน่ึงผูใด แตข้ึนอยูกับการกระทําเหมือนๆกันของคนจํานวนมาก

แนวคิดดานพฤติกรรมทฤษฎีการเรียนรูทางสังคมท่ีใชเปนกระบวบการคิด คือ ทฤษฎีการเรียนรูทางสังคมของแบน

ดูรา ซึ่งเปนทฤษฎีท่ีใชศึกษาการมีปฏิสัมพันธระหวางคนในสังคม และเปนแนวคิดพื้นฐานของกระบวนการเรียนรูจากการสังเกต

ทฤษฎีการเรียนรูทางสังคม (Social Learning Theory)อัลเบิรต แบนดูรา (อางในกุมารี ไชยกุล, 2552) ไดเสนอแนวคิดพื้นฐานวาพฤติกรรมของ

มนุษยมีปฏิสัมพันธกับปจจัยหลัก 2 ประการคือ ปจจัยสวนบุคคล (Personal Factors) ไดแกความคิดความเชื่อ ทัศนคติ กับปจจัยสภาพแวดลอม (Environmental Factors) ซึ่งตัวแปรท้ัง 2 ตัวน้ีจะมีอิทธิพลเชิงเหตุ-ผลตอกัน ดังแผนภาพตอไปน้ี

82

แผนภาพแสดงท่ี 2 วงจรพฤติกรรมบุคคล

แบนดูราเห็นวา อิทธิพลจากสภาพแวดลอมและปจจัยสวนบุคคลจะกอใหเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมดวยกระบวนการทางปญญา (Cognitive Learning Process) อันประกอบไปดวย 3 ข้ันตอนคือ การเรียนรูจากการสังเกต (Observational Learning) การกํากับตนเอง (Self-Regulatory) และการรับรูความสามารถของตน (Self-Efficacy)

1. การเรียนรูจากการสังเกต (Observational Learning) ในกระบวนการแบนดูรา เชื่อวา การเรียนรูของคนสวนใหญมักเกิดจากการสังเกตและเลียนแบบจากตัวแบบ (Model) เหตุการณ บุคคลและสถานการณ ท่ีผูเรียนรูมีความสนใจ ซึ่งตัวแบบความแนวคิดของแบนดูรา แบงออกเปน 4 ประเภทหลัก คือ ตัวแบบทางพฤติกรรม ตัวแบบทางวาจา ตัวแบบสัญลักษณ และตัวแบบสัมผัส

- ตัวแบบทางพฤติกรรม (Behavioral Modeling) หมายถึง การมีตัวแบบท่ีแสดงพฤติกรรม ใหบุคคลเห็น ตัวแบบประเภทน้ีมีอิทธิพลตอการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมมากท่ีสุด

- ตัวแบบทางวาจา (Verbal Modeling) หมายถึง การมีตัวแบบท่ีพูด บอก หรือเขียนบอกใหบุคคลทราบวาควรจะปฏิบัติตนอยางไร

- ตัวแบบสัญลักษณ (Symbolic Modeling) หมายถึง ตัวแบบท่ีเปนภาพหรือเสียงผาน ทางสื่อมัลติมีเดียตางๆ แบนดูรา เชื่อวา ในปจจุบัน ตัวแบบประเภทน้ีกําลังมีอิทธิพลตอการเรียนรูของมนุษยมากข้ึน เน่ืองจากมีการเผยแพรอยางกวางขวาง

- ตัวแบบสัมผัส (Kinesthetic Modeling) หมายถึง การมีตัวแบบโดยใชการสัมผัสเชน วิธีเรียนรูโดยการลูกคลําของเด็กหูหนวกและตาบอด

2. การกํากับตนเอง (Self-Regulatory) หมายถึง กระบวนการท่ีบุคคลควบคุมการแสดงพฤติกรรมของตนเอง หลังผานกระบวนการสังเกต บุคคลตองประเมินวาตนจะแสดงทาทีตอพฤติกรรมน้ันหรือไม และหากแสดงจะแสดงอยางไร ซึ่งการประเมินข้ึนอยูกับปจจัยหลัก 4 ประการ ไดแกบรรทัดฐานสวนบุคคล คุณคาของพฤติกรรม แรงจูงใจในการกระทํา และการกระทําเชิงอางอิง อันไดจากการเปรียบเทียบกับกลุมอางอิงตางๆ (Reference Group) ในสังคมท่ีบุคคลอาศัยอยู

ปจจัยสวนบุคคล สภาพแวดลอม

พฤติกรรม

83

(http://www.suphet.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=110814&Ntype=2)

สุรพงษ โสธนะเสถียร (2533:123) กลาววา พฤติกรรม คือ การกระทําหรือพฤติกรรมใดๆ ของคนเรา สวนใหญเปนการแสดงออกของบุคคล โดยมีพื้นฐานท่ีมาจากความรูและทัศนคติของบุคคลการท่ีบุคคลท่ีพฤติกรรมแตกตางกัน ก็เน่ืองมาจากความรู และทัศนคติท่ีแตกตางกัน เกิดข้ึนไดก็เพราะความแตกตางกันอันเน่ืองมาจากการเปดรับสื่อ และความแตกตางในการแปลความสารท่ีตนเองไดรับจึงกอใหเกิดประสอบการณท่ีสั่งสมท่ีแตกตางกัน อันมีผลกระทบตอพฤติกรรมของบุคคล

2.4.6 แนวคิดเกี่ยวกับสินคาวัฒนธรรมสินคาบริโภค คือสิ่งท่ีมีความหมายทางวัฒนธรรมดํารงอยู ไมวาจะเปนเสื้อผา อาหาร การ

ตกแตงท้ังภายใน-ภายนอก รถยนต โทรศัพท ฯลฯ สินคาเหลาน้ีลวนเปนสื่อการแสดงออกของความหมายทางวัฒนธรรม ความหมายน้ีอาจจะปรากฏออกมาชัดเจนหรือบางคร้ังซอนเรนอยูอยางไรก็ตาม ผูบริโภคตางก็มองเห็นความหมายในทางวัฒนธรรมในสินคาน้ันๆ ในทางกลับกันสินคาน้ันๆ ก็จะเขามาควบคุมพฤติกรรมและรับใชผูบริโภคอยางเต็ม จึงกลาวไดวา สินคาบริโภคเปน สินคาทางวัฒนธรรม

สินคา น้ันคือ วัตถุท่ีมองเห็นไดชัดเจนท่ีสุดของวัฒนธรรม และยังสื่อท่ีผานการแสดงออกทางวัฒนธรรมของมนุษย โดยสินคาจะแบงออกเปน 2 ลักษณะ คือ สินคาท่ัวๆ ไป และสินคาทางวัฒนธรรม ซึ่งไดแก สินคาท่ีเปนผลผลิตจากงานสื่อมวลชน ลักษณะสําคัญของสินคาทางวัฒนธรรมคือ มูลคาของสินคาจะไดข้ึนอยูกับเพียงประโยชนใชสอย แตข้ึนอยูกับประโยชนเชิงวัฒนธรรมท่ีแฝงอยูและสินคาประเภทอ่ืนๆ จะจบสิ้นในตัวเอง แตสินคาทางวัฒนธรรม จะเชื่อมโยงไปสูสินคาประเภทอ่ืนๆจะจบสิ้นในตัวเอง แตสินคาทางวัฒนธรรม จะเชื่อมโยงไปสูสินคาประเภทอ่ืนๆ จะจบสิ้นในตัวเอง แตสินคาทางวัฒนธรรม จะเชื่อมโยงไปสูสินคาประเภทอ่ืนๆ (นรินทร นําเจริญ, 2548) และเมื่อพิจารณาสินคาสื่อเปรียบเทียบกับสินคาประเภทอ่ืนๆ เชน สบู ผงซักฟอก ตูเย็น ฯลฯ เราจะพบว า มีท้ังลักษณะรวมท่ีเหมือนกันกับลักษณะท่ีแตกตางกัน ในแงของกระบวนการผลิตและเปาหมายการผลิตสินคาสื่อจะมีลักษณะรวมเหมือสินคาอ่ืนๆ คือ มีการลงทุนเพื่อหวังผลกําไรเปนเปาหมาย แตสินคาสื่อก็มีลักษณะเฉพาะตัวท่ีแตกตางไปจากสินคาประเภทอ่ืนๆ กลาวคือ สินคา สื่อซึ่งเปนสินคาทางวัฒนธรรม ไมมีการบรรจุ คานิยม อุดมการณ และวัฒนธรรม เชน การน่ังดูละครเร่ืองหน่ึงจากตางประเทศ จะใหผลท่ีแตกตางไปจากการขับรถยนตท่ีนําเขาจากตางประเทศ เน่ืองจากในละครน้ัน มีวิถีชีวิต คานิยม และอุดมการณบรรจุอยูภายใน (กาญจนา แกวเทพ, 2549 : 203)

84

สินคาวัฒนธรรมเกาหลีปจจุบันเปนยุคสมัยท่ีทุกอยางสามารถกอใหเกิดการบริโภคไดในปจจุบัน แมแตสิ่งท่ีเปน

นามธรรมก็ยังสามารถขายได รูปแบบการบริโภคแนวใหมถูกผลิตข้ึน ผานการครอบงําทางสัญญาในรูปแบบตางๆ เพื่อใหเกิดการบริโภคอยางไมมีสิ้นสุด ท่ีเห็นไดชัดเจนและเปนกระแสนิยมอยูขณะน้ีก็คือวัฒนธรรม (Culture) กระบวนการหรือกลยุทธการตลาดท่ีใช “วัฒนธรรม” เปนจุดขาย(Cultural marketing) ซึ่งปรากฏผานกระแส Asian Culture สินคาวัฒนธรรมถูกเสนอใหกับผูบริโภคในประเทศตางๆ มากย่ิงข้ึน และโลกาภิวัตนไดขยายทางเลือกใหกับผูบริโภค สินคาวัฒนธรรม เชน ดนตรีละคร ภาพยนตร เปนสินคาท่ีไดรับการสรางสรรคข้ึนใหมจํานวนมหาศาลอันเปนผลผลิตของการผสมผสานวัฒนธรรม ซึ่งเปนกระแสเปลี่ยนแปลงท่ีสําคัญ ท่ีกําลังเกิดข้ึนในใจกลางของตลาดทุกๆ แหงในโลก (บิสิเนสไทย, 2552)

เมื่อกระแสบันเทิงเกาหลีบูมอยางรวดเร็ว ชื่อดารานักรองมากมายกับภาษาเกาหลีท่ียังไมคุนเคยพรอมรูปและประวัติยอมเปนท่ีตองการคนหาของแฟน และแหลงขอมูลดีท่ีสุดคงไมพนเว็บไซตเว็บเหลาน้ีเมื่อใชขอมูลท้ังเร่ืองยอ ดารา ฯลฯ ดึงดูดผูอานเขามาไดแลว ก็ตอยอดใหเปนธุรกิจไดท้ังการขายโปรแกรมทองเท่ียวไปยังสถานท่ีในหนังละคร การขายแผนหนังหรือเพลง ไปจนถึงขายคอนเทนตมือถืออยางภาพวอลเปเปอรหรือริงโทน นอกจากสนับสนุนในทุกๆ ดานแลว รัฐบาลเกาหลียังไดจัดทําเว็บไซต koreacontent.org ไว เปน เคร่ืองมือในการเผยแพรสินคาวัฒนธรรม ภาพยนตร หนัง เกม ไดอยางนาสนใจ ในการคนหาและติดตออับสื่อบันเทิงเกาหลีทุกดานสูท่ัวโลก (Positioning Magazine,2549)

Koreacontent.org เปนเว็บไซตสัญชาติเกาหลีท่ีนาสนใจ จากการท่ีหนวยงานรัฐใชในการเผยแพรสินคาวัฒนธรรม โดยวาง positioning ของเว็บไวเปนศูนยรวมหรือ “Gateway for KoreanCreative Content” ในการเขาถึงขอมูลท้ังหมดท่ีเก่ียวกับบันเทิงเกาหลีไมวาหนัง ละครทีวี เพลง เกมหรือแมแตรายการอ่ืนๆ อยางสารคดี มีท้ังภาษาเกาหลีและอังกฤษใหเลือก จัดทําโดยหนวยงาน KoreaCulture and Content Agency (kocca.or.kr) ท่ีรวมศูนยงานเผยแพรความบันเทิงแดนโสมไปท่ัวโลกขอมูลแตละรายการ นอกจากรายละเอียดตัวละครและดาราแลว ยังใหขอมูลชื่อและท่ีอยูในการติดตอธุรกิจกับผูผลิตรายการน้ันโดยตรง ลาสุด เว็บ koreacontent.org ไดจัดอันดับ สินคาวัฒนธรรมประเภทตางๆ เชน เกมออนไลนยอดเย่ียม นักรองยอดเย่ียม ภาพยนตรยอดเย่ียม e-book ยอดเย่ียมคัดเลือกโดยกระทรวงวัฒนธรรมและการทองเท่ียวของเกาหลีรวมกับ Korea Culture and Contentหรือ KOCCA

85

เว็บเกาหลีท่ีมีท้ัง Review วิจารณแนะนํา, Gallery ภาพ, Forum พูดคุยบนเว็บหรือเว็บบอรด,ฯลฯ ท้ังหมดเพื่อตอยอดไปสูการขายแผนซึ่ง Kpopmusic ทําตัวเปน affiliate หรือหนารานพันธมิตรไปยังเว็บขายแผนรายใหญของเอเชีย คือ yesasia.com อีกทีหน่ึง

Popcornfor2.com (ขายแผน) เว็บไทยรายน้ีมีขอมูลและรูปจากหนังและละครทีวีท้ังจากเกาหลีและญี่ปุนมาดึงดูดคนเขามาคนมาดู สรางรายไดจากปาย banner โฆษณาและการขายแผน ซึ่งPopcornfor2 ก็เปนหนารานเชื่อมไปยัง yesasia.com เชนเดียวกัน

Jkdramas.com (ขายคอนเทนตมือถือ) ผูชมท่ีเขาหาอานขอมูลหรือเลนเว็บบอรด(Forums)ในน้ีจะสะดุดตากับเมนู Mobile ถูกเนนเปนสีเหลืองเดนสุด เพราะนําไปสูการหารายไดของเว็บน้ีคือเบอรใหโทรมือถือเขาไปดาวนโหลดภาพวอลเปเปอรและริงโทน

รวมมิตรเว็บแฟนคลับ เว็บแฟนคลับเหลาน้ีต้ังข้ึนดวยใจรักของผูทําและอยูไดดวยความเปนชุมชนแหลงนัดพบของเหลาแฟนคลับท่ีคลั่งไลดาราหรือหนังละครเร่ืองน้ันๆ หากจะมีการหารายไดบางก็เปนเพียงตัวเสริมเทาน้ันไมใชจุดประสงคหลัก

- daejunggeum.co.to แฟนคลับละครชุดแดจังกึม หารายไดจากปาย banner โฆษณาและขายปฏิทินท่ีระลึกแดจังกึม สั่งจากตางประทศ

- jeongjihun.com (ชื่อจริงของ Rain), thai.to/rainfanclub แฟนคลับ Rain นักรองหนุมเกาหลี- lovelyjihyun.com แฟนคลับ จวนจีฮุน หรือ "ยัยตัวราย" นักแสดงสาว- geocities.com/hi2wonbin แฟนคลับนักรองหนุม "วอนบิน"- babyvoxfanclub.com แฟนคลับวงเกิรลแบนด Baby Vox- beatofboa.15.forumer.com แฟนคลับนักรองสาว Boa- seungheonthailand.com แฟนคลับ ซองซึงฮอน หรือ "พี่ชาย" ใน "Autumn In My Heart"

(รักน้ีชั่วนิรันดร) ซีร่ียเร่ืองแรกๆท่ีมาจุดกระแสบันเทิงเกาหลีในไทย

K-มารเก็ตต้ิง จากการสังเกตพบวาในมิติของละครเพียงอยางเดียว "แดจังกึม จอมนางแหงวังหลวง" จะมีความใกลเคียงกับละครตางชาติอยาง "F4 รักใสใสหัวใจสี่ดวง" ท่ีสรางความฮือฮาในเมืองไทย แตในมิติของการคาแลว "แดจังกึม จอมนางแหงวังหลวง" ไมใชแค "ละคร" แตมันคือหน่ึงใน"สินคา" ทางวัฒนธรรมของเกาหลีเปน "สินคา" ท่ีเกิดข้ึนอยางต้ังใจและมีกระบวนการวางแผนเปนอยางดีของรัฐบาลและภาคเอกชนของเกาหลีใหละครหรือหนังเปนผูบุกเบิกใชพลังทาง "ศิลปะ" ท่ีทําใหคนเกิดจินตนาการคลอยตามสราง "ดีมานด" ใหเกิดข้ึน เมื่อ "ดีมานด" เกิด "ซัพพลาย" ตามมา อยางละครเร่ือง "แดจังกึม" ซึ่งมีเร่ืองราวเก่ียวของกับวัฒนธรรมการทําอาหารของเกาหลีเมื่อละครเร่ืองน้ีบุกเขาไปประเทศใด กระแสท่ีเกิดข้ึนเหมือนกันก็คือแฟนละครในประเทศน้ันสนใจอาหารเกาหลีมากข้ึนอยากชิม

86

อยากกินอาหารเกาหลี "แดจังกึม" จึงถือเปนผูขยายตลาด "อาหารเกาหลี" ในตางประเทศอยางแทจริงเหมือนกับเมื่อคร้ังท่ีละครดังอยาง Winter Love Song สรางกระแส "ฟเวอร" ในญี่ปุนและประเทศตางๆทิวทัศนความโรแมนติคของสถานท่ีท่ีใชเปนฉากหนังก็กลายเปนสิ่งท่ีแฟนละครโหยหาอยากเห็น อยากสัมผัสเมื่อ "ดีมานด" เกิด "ซัพพลาย" ก็สนองตอบ อุตสาหกรรมทองเท่ียวของเกาหลีฟูเฟองข้ึนเพราะเกิด "จุดขาย" ใหม คือ สถานท่ีในฉากละคร แคเปยโนท่ี "จุงซาน" พระเอกเลนในละครก็มีคนอยากไปน่ังเลนบางน่ีคือ อิทธิพลของ "ละคร" "ละคร" สามารถทําใหหองท่ี "เปยโน" ตัวน้ันต้ังอยูเปนสถานท่ีทองเท่ียวได ไมแปลกท่ีอุตสาหกรรมทองเท่ียวเกาหลีจะเกิดธุรกิจใหมข้ึนมา คือ ธุรกิจทัวรตามรอยละครดังเปนทัวรรูปแบบใหม เรียกกันวา "Drama Tour" เท่ียวไปตามสถานท่ีตางๆ ท่ีกอใหเกิดความทรงจําเก่ียวกับความรักของ "พระเอก-นางเอก" ในละครเร่ืองน้ีถือเปนกลยุทธการทองเท่ียวท่ีขาย"STORY" และ "จินตนาการ" อยางแทจริงทํา "โลกแหงมายา" ใหเปน "โลกเสมือนจริง" เชื่อหรือไมวาหลังจากละครและหนังเกาหลีตีตลาดญี่ปุนสําเร็จ นักทองเท่ียวชาวญี่ปุนแหไปเท่ียวเกาหลีเพิ่มมากข้ึนป 2547 นักทองเท่ียวญี่ปุนทํารายไดเขาประเทศเกาหลีสูงถึง 200,000 ลานบาท นอกจากน้ี ยังมีธุรกิจใหมเกิดข้ึน เชน Cine/Studio เปนสถานท่ีบรรจุเร่ืองราวของหนังและละครเกาหลีท่ีมีชื่อเสียงหลายเร่ืองคนท่ีคลั่งไคลในละครเร่ืองใดก็สามารถเขาไปชมฉากละครและถายรูปเปนท่ีระลึกไดน่ีคือ พลังของ"สินคาวัฒนธรรม" นิตยสาร "MARKETEER" เคยสัมภาษณ นายเจ.บี.ปารก ผูบริหารระดับสูงของสถานีโทรทัศน MBC ผูผลิตละครดังๆ มากมายรวมท้ัง "แดจังกึม" ไดกลาววาประเทศเกาหลีไมคอยจะมีทรัพยากรธรรมชาติดานการทองเท่ียวมากนัก เกาหลีจึงมุงท่ีจะสงออกสินคาวัฒนธรรมเพื่อทําใหเกาหลีเปนท่ีรูจักมากข้ึน "ไมใชแคเก็บเงินคืนมาเทาน้ัน แตเปนการทําใหเกาหลีเปนท่ีรูจักในประเทศตางๆ ยกตัวอยางงายๆ เชน สินคาเกาหลีอยางซัมซุงหรือแอลจี คนประเทศอ่ืนก็หันมาสนใจใชมากข้ึนหรือแมแตดาราดังๆ อยาง วอนบิน และ แบ ยอง จุง ก็ทําใหคนตางประเทศรูจักเกาหลีมากข้ึน และมีทัวรมาลงเยอะมากโดยเฉพาะญี่ปุน ไตหวัน มาเท่ียวเยอะจริงๆ บางคร้ังตองใชเคร่ืองบินโดยเฉพาะเพื่อรับทัวรมาลง" ไมแปลกท่ี MBC จะมีนักการตลาดท่ีดูแลตลาดตางประเทศอยางใกลชิด แยกเปน ตลาดอาเซียน จีน ไตหวัน และญี่ปุนเพราะ "ละคร" ไมใชแคเพียง "สินคา" สงออกท่ีทํารายไดมหาศาลใหกับเขาแตยังเปน "สื่อโฆษณา" ใหกับสินคา สถานท่ีทองเท่ียวและวัฒนธรรมประเพณีของเกาหลีอีกดวยเชื่อหรือไมวาวันน้ี "วัฒนธรรมประเพณี" ไดกลายเปน "สินคา" ท่ีทํารายไดใหกับเกาหลีไดถึง 10% ของมูลคาธุรกิจท้ังหมดของเกาหลีสินคาวัฒนธรรมประเพณีของเกาหลี คือ หนัง ละคร เกมออนไลน เพลงการตูน นิยาย ฯลฯป 2547 รายไดในสวนของวัฒนธรรมประเพณีเกาหลี สูงถึง 300,000 ลานบาทไมนับธุรกิจตอเน่ืองอ่ืนๆ ท่ีไดรับผลพวงจากความสําเร็จของละครและหนัง การบุกตลาดสินคาวัฒนธรรมประเพณีของเกาหลี ไมไดเกิดจากภาคเอกชนอยางเดียวดาย แตเปนยุทธศาสตรของประเทศเกาหลีมีกระทรวงวัฒนธรรมและการทองเท่ียว ในกระทรวงน้ีจะมีหนวยงานหน่ึงท่ีทําหนาท่ีดูแลสินคาดาน

87

วัฒนธรรม เชน เกม การตูน เพลง หนัง ละคร ฯลฯ ชื่อ KOCCA มีหนาท่ีสนับสนุนการเผยแพรวัฒนธรรมเกาหลีไปตางประเทศ โดยแปร "วัฒนธรรม" ใหเปน "ธุรกิจ"อยาลืมวาสหรัฐอเมริกาเคยใช"หนังฮอลลีวูด" สรางคานิยมใหมใหเกิดข้ึนในประเทศตางๆหนังฮอลลีวูดทําใหคนไทยไดรูจักไลฟสไตลตะวันตก ทําใหรูจักอาหารฟาสตฟูดรูจักรถยนตรุนใหมและคุนเคยกับ "โคก-เปปซี่"วันน้ีละครเกาหลีกําลังทําใหคนไทยและคนเอเชียคุนเคยกับวัฒนธรรมของเกาหลีมากข้ึนแตเปนการสรางความคุนเคยแบบ"ต้ังใจ" อยางย่ิงต้ังใจสราง "ดีมานด" เพื่อทําใหระบบธุรกิจของสินคาวัฒนธรรมประเพณีเคลื่อนตัวตอไปน่ีคือ K-Marketing หรือ Korea Marketing ของประเทศเกาหลี (สรกล อดุลยานนท, 2552)

ปจจุบันวัยรุนไทยไดมีความสนใจในดารานักรองตางชาติมากกวาของไทย โดยสวนมากจะเปนนักรองของเอเชีย อยางเชน Dong Bang Shin Gi (TVXQ), Super Junior, Rain, Se7en และไมนานมาน้ี ก็มีวงจากประเทศเกาหลีเขามามีบทบาทอีกวงหน่ึงนันคือ Paran และ SS501 ทําใหกระแสของนักรองเกาหลีแรงมากข้ึน และเมื่องาน Pattaya Music Festival 2006 ท่ีผานมา วง Super Juniorก็ไดเขามาเปดตัวในประเทศไทย ทําใหวัยรุนของไทยไดเห็นความสามารถท้ังในดานการรองเพลง การเตน และบางคนในวงก็มีงานแสดงเปนของตัวเอง เห็นไดวานักแสดงเกาหลีเหลาน้ัน ไมไดมีดีท่ีหนาตาเพียงอยางเดียว ในเร่ืองสไตลของการเตนบนเวทีก็เปนตัวของตัวเอง แตจะเห็นไดวาดารานักรองของไทยก็ไดรับอิทธิพลมาเปนอยางมาก เชน วงสองสาวดูโอ Nego Jump ของคายอารเอสโปรโมชั่น ท่ีมีการใชชื่อเพลงเปนภาษาเกาหลีสไตลเพลงก็เปนเกาหลีผสมกับญี่ปุน ชื่อวงก็เปนชื่อท่ีนํามาจากภาษาญี่ปุน สไตลเหมือนกับทางคาย Hello! Project ของญี่ปุน คายน้ีเปนคายท่ีรับเด็กวัยรุนสาวๆ ท่ีมีหนาตานารัก สดใส และมีแตผูหญิง เชน วงMorning Musume, Berryz Kobo เปนตน จะเห็นไดวาลวนแลวแตทําออกมา เพื่อตามกระแสในบานเรา ละครเกาหลีก็เปนอีกสิ่งหน่ึงท่ีวัยรุนในประเทศไทยใหความสนใจไมแพกับดารานักรอง อาจกลาวไดวาเปนตนเหตุของการชื่นชอบดาราเกาหลีไดเลยทีเดียว ยกตัวอยางเชน ละครเร่ือง เจาหญิงวุนวายกับเจาชายเย็นชา ท่ีออกอากาศทางชอง 7 ทุกวันเสารและอาทิตย ก็เปนอีกเร่ืองหน่ึงท่ีรับประกันไดวา กระแสละครเกาหลีกําลังแรงอยางมากในประเทศไทย และเมื่อวันท่ี 25 พฤศจิกายน 2549 ท่ีผานมา Hawl นักรองท่ีรองเพลงประกอบละครเร่ืองน้ี ไดเดินทางมาโปรโมทเพลงละครเร่ืองน้ีท่ีสยามพารากาอนในงานสุดสัปดาห และมีคนใหควมสนใจเปนอยางมาก และทางสถานีโทรทัศนชอง ITV ก็มีชวง Asian Series เปนการนําละครท้ังของเกาหลีและของญี่ปุน มาออกอากาศใหชมกันเพิ่มข้ึน ซึ่งสวนใหญก็เปนละครท่ีเปนท่ีนิยมของทางญี่ปุนและเกาหลี

88

จากกระแสของทางฝงญี่ปุนและเกาหลีท่ีกําลังมาแรง ทําใหเกิดกิจกรรมยามวางใหมข้ึนมาในหมูวัยรุนท่ีชื่นชอบ J-Pop และ K-Pop น่ันคือการเตน cover ซึ่งหมายถึงการเตนและการแตงตัวเลียนแบบดารานักรองหรือวงท่ีวัยรุนชื่นชอบ เหตุผลท่ีคิดเตน cover ของกลุมวัยรุนคือ อยากท่ีจะเปนแบบนักรองท่ีพวกเขาชื่นชอบ อยากไดเพื่อนใหม ไดแสดงความเปนตัวของตัวเอง เวลาหลังเลิกเรียนหรือในวันเสารก็จะมีการรวมตัวกันเพื่อซอมเตน ท้ังยังมีงานท่ีใหแสดง cover เพื่อประกวด และแสดงความสามารถ ในดานการตนวาสามารถเตนไดเหมือนตนแบบแคไหน โดยจะตัดสินเปนคะแนนโหวตจากคนดู ในการจัดงานแตละคร้ังก็จะมีคนมารวมงานอยางคับค่ัง ถือไดวาเปนการใชเวลาใหเปนประโยชน และยังเปนการออกกําลังกายไปในตัว (วัชรีวรรณ ธารีรัชต, 2552)

ผูเขียนนวนิยายไทยหากตองการใหหนังสือท่ีเขียนไดรับความสนใจจากผูอาน ถาเปนวัยรุนก็ตองเขียนเร่ืองราวใหมีกลิ่นอายของความเปนเกาหลีตามกระแสนิยมในปจจุบัน โดยสอดแทรกฉากหรือเร่ืองราวท่ีเปนสถานท่ีในประเทศเกาหลี หรือคนเกาหลีเปนตน การแปลหนังสือนวนิยายหรือละครโทรทัศนจากเกาหลี และตีพิมพในนิตยสารหรือพอคเก็ตบุคก็ไดรับความนิยมจากวัยรุนไทยเชนกันนอกจากน้ีวัยรุนไทยสวนใหญมีความสะดวกในการบริโภคขอมูลในรูปแบบของหนังสือพิมพและนิตยสาร เพราะซื้อหาไดงาย หรือเขาหองสมุดในสถานศึกษาก็หาอานไดงาย โดยคุณสมบัติของสื่อสิ่งพิมพดังกลาว นอกจากมีขอความท่ีเขียนถึงใหติดตามแลว ยังมีภาพสวยๆ ใหมองเห็นอีกดวย และถาเปนนิตยสารก็จะเปนภาพสีท่ีพิมพอยางสวยงาม เหมาะกับการสะสมของวัยรุนไทยท่ีนิยมชมชอบเปนการสวนตัว คอลัมนในหนังสือพิมพท่ัวไปจะมีคอลัมนบันเทิงอยูแลว ท่ีคอยรายงานความเคลื่อนไหวของศิลปนดารานักรองนักแสดงของเกาหลี หนังสือพิมพบันเทิงโดยเฉพาะก็จะมีคอลัมนเก่ียวกับความเคลื่อนไหวของศิลปนดารานักรองนักแสดงเกาหลีเปนประจําเชนกันเพื่อเอาใจกลุมเปาหมายท่ีเปนวัยรุนไทย นิตยสารบันเทิงก็เชนกันตางก็มีขาวคราวความเคลื่อนไหวเก่ียวกับศิลปนเกาหลีอยูดวย พรอมภาพประกอบท่ีสวยงาม ย่ิงถาเปนศิลปนดารานักรองนักแสดงท่ีอยูในความสนใจ ก็จะมีภาพขนาดใหญเต็มหนาทีเดียว นอกจากน้ียังมีนิตยสารท่ีนําเสนอเอาใจวัยรุนไทยท่ีมีความนิยมเกาหลีอยางแฟนพันธแทดวยการออกตัวนิตยสารชื่อ Seoul Street เปนนิตยสารบันเทิงฉบับแรกของเมืองไทยท่ีนําเสนอขาวคราววงการภาพยนตร ละคร เพลง ดารา นักรอง รวมไปถึงวัฒนธรรมแดนเกาหลี ท้ังเร่ืองการทองเท่ียว อาหารการกิน และแฟชั่น ซึ่งเปนการซื้อลิขสิทธิ์ขอมูล และภาพมาจากประเทศเกาหลีโดยตรง ไมวาจะเปนขอมูลในสวนของบันเทิง ภาพยนตร เพลง ละคร ดารานักรองเปนตน นิตยสารเลมน้ีจะซื้อลิขสิทธิ์ ขอมูล และภาพมาจากเกาหลีโดยตรง ไมวาจะเปนขอมูลในสวนของบันเทิง เร่ืองหนัง เร่ืองเพลง เร่ืองละคร เร่ืองดารา เร่ืองนักรอง ประมาณสัก 60-70% และเก่ียวกับไลฟสไตล เชน เร่ืองวัฒนธรรม แฟชั่น อาหารการกิน หรือวาการทองเท่ียว นวนิยายของท่ีคน

89

ไทยเขียนหรือขอมูลท่ีเขากับไทย หรือเร่ืองเทคโนโลยีของเกาหลี ประมาณ 30% เนนกลุมแฟนคลับเมืองไทย นําเสนอทุกแงมุมเก่ียวกับเกาหลี นิยายรักวัยรุนเกาหลีไดรับการตอบรับท่ีดีจากวัยรุนไทยกลุมเปาหมาย ผูผลิตจึงเพิ่มรูปแบบใหมในคอลัมน ตลอดเวลา เพื่อทําหนังสือใหคนไทยไดอาน ไดขอมูลความรู และไดความประทับใจจากการอาน ท่ีเปนความหลาก หลายใหแข็งแกรงทีละดาน โดยเนนกลุมของผูหญิงมากข้ึน สําหรับป 2549 นอกจากจะเปดตัวนิตยสารบันเทิงเกาหลีเลมแรกของเมืองไทยแลว เก่ียวกับความแรงของนิยายรักวัยรุนเกาหลี ป 2549 ก็ยังคงแรงอยู เพราะเน้ือหาของเร่ืองความรักจะมีคนสนใจตลอดเวลาอยูแลว เพราะวาเปนสวนหน่ึงในชีวิตประจําวัน คิดวาเน้ือหานาจะยังไปตอได เพียงแตอาจจะปรับเปลี่ยนไปในรูปของพล็อตหรือวาตัวละคร ซึ่งนิยายแนวน้ีออกมาเปนจํานวนมากตองพยายามคัดเลือกเร่ืองไมใหพล็อตซ้ํากัน แรงบันดาลใจของนักอานท่ีกลายมาเปนนักเขียน-นักแปลรุนใหมเปนจํานวนมาก จึงตองมีการดูแลตนฉบับหรือพัฒนานักเขียนตามมา (ศศกรวัฒนาสุทธิวงศ, 2552)

ถอดรหัสปรากฏการณความดัง ดงบังชินกิ ถึง วันเดอรเกิรล กองทัพวัฒนธรรมเกาหลีท่ีหลั่งไหลออกจากประเทศเกาหลี และสรางกระแสในประเทศตางๆ ท่ัวท้ังเอเชีย ท้ังภาพยนตร ละครและเพลง ตลอดทศวรรษท่ีผานมา แตดูเหมือนวาจะเร่ิมชะลอตัวลงในเวลาไมนาน โดยเฉพาะในประเทศไทย ภาพยนตรท่ียังไมมีเร่ืองใดทํารายไดสูงกวาภาพยนตรยุคบุกเบิกอยาง My Sassy Girlละครซีรีสโทรทัศน แดจังกึม คือความนิยมสูงสุดท่ียากจะหาซีรีสเกาหลีเร่ืองใดทําไดอีก คงเหลือแตเพลงท่ียังคงไดรับความนิยมอยูเฉพาะในกลุมวัยรุน จนกระท่ังเสียงเพลง Nobody จากวงเกิรล แบนดวันเดอรเกิรล ถูกเผยแพร กระแส K-Pop ท่ีดูเหมือนจะจางหาย ก็กลับคึกคักข้ึนอีกคร้ังเพลง Nobody นาจะเปนเพลงเกาหลีท่ีดังท่ีสุดในประเทศไทย นับต้ังแตคนไทยฟงเพลงเกาหลี ยอดดาวนโหลดทําสถิติสรางรายไดสูงท่ีสุดนับต้ังแตเคยมีมา หนวยธุรกิจจีเอ็มเอ็ม อินเตอรเนชั่นแนลบริษัท จีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ จํากัด (มหาชน) ผูบริหารลิขสิทธิ์เพลงเกาหลีรายใหญท่ีสุดในประเทศไทยไดรวมมือกับคายเพลงอิสระรายใหญในเกาหลี JYP Entertainment นําผลงานเพลงจากศิลปนเกาหลีอาทิ Baby V.O.X. และเรน เขามาสูเมืองไทย จนถึงวันน้ี จีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ ถือเปนผูบริหารสิทธิ์ศิลปนเกาหลีรายใหญ ท่ีมีศิลปนในสังกัดท้ัง วันเดอรเกิรล, ดงบังชินกิ, ซูเปอรจูเนียร, เกิรล เจเนอเรชั่นและบ๊ิกแบงก ฯลฯ จุดท่ีทําใหเพลงเกาหลีสามารถเขาถึงผูฟงไดท่ัวท้ังเอเชีย เกิดข้ึนเมื่อสิบปกอน เมื่อสถานการณของวงการเพลงท่ัวโลกอยูในภาวะวิกฤตจากปญหาการละเมิดลิขสิทธิ์บนอินเทอรเ น็ต ทําเอาคายเพลงเกาหลีในยุคน้ัน ท่ีตลาดเพลงภายในประเทศสวนใหญเปนเพลงฟงสบาย ภาษาเกาหลีตองหยุดลง เพราะถูกกอบป ในชวงเวลาเดียวกัน กลุมคนเกาหลีรุนใหมท่ีออกไปศึกษาเลาเรียนนอกประเทศ เรียนรูศาสตรดานเพลงจากฝงตะวันตก ท้ังยุโรป และอเมริกา กอนกลับสูประเทศ ทําเพลงใน

90

สไตลตะวันตก ตองพบวาไมมีตลาดภายในประเทศรองรับ จึงตองหันหนาออกมาทําตลาดตางประเทศตามหลังหนังและละครท่ีไปกอนหนาน้ีแลว (ผูจัดการ 360 องศา, 2552)

ปจจุบัน เกมเปนหน่ึงในความบันเทิงท่ีไดรับความนิยมสูงมากไมแพภาพยนตร หรือเพลงสังเกตไดจากผูหญิงวัยทํางานหลายๆ คน เลนเกมบนมือถืออยางใจจดใจจอขณะท่ีกําลังอยูบนรถไฟฟา เด็กเล็ก ๆ บางคนก็เลนเคร่ืองเลนเกมพกพาระหวางรอรถประจําทาง หรือไมก็ผูใหญบางทานเปดเคร่ือง notebook เลนเกมขณะท่ีกําลังดูแลรานอินเทอรเน็ตอยู ดังน้ันคงไมอาจปฏิเสธไดวา เกมเปนหน่ึงในกระแสนิยมหลักของชีวิตประจําวันของเรา แตหลาย ๆ คนใชเวลาในการเลนเกมมากเกินไปหลงใหลกับความสนุกท่ีไดรับจนไมสามารถแยกระหวางโลก ในเกมกับความเปนจริงได จนกระท่ังกระทําสิ่งตาง ๆ ลงไปโดยไมไดคํานึงวา เปนสิ่งท่ีควรหรือไมควรปฏิบัติ และเมื่อภาพของความรุนแรงความเลวรายออกสูภายนอก ทําใหหลาย ๆ คนมองวา "เกม" คือสื่อท่ีชักนําคนใหเขาสูวงจรน้ันๆ

ถาไดมีการพิจารณากันจริงๆ แลวมาดูวา เกมใหประโยชนอะไรกับเราบาง ฝกทักษะประสาทสัมผัสและความสัมพันธกันในการทํางานของรางกาย เกมเปนเคร่ืองมือท่ีมีประสิทธิภาพสูงในการพัฒนาทักษะ สมรรถภาพ และความสัมพันธระหวางระบบตางๆ ของมนุษย เร่ืองน้ีเปนเร่ืองท่ีมีการยืนยันมานานแลววา ถาหากใหเด็กเล็กไดเลนเกมท่ีเหมาะสมในระยะเวลาท่ีพอเหมาะ จะชวยเพิ่มพัฒนาการทางดานสมอง และทักษะการควบคุมตางๆ ไดอยางรวดเร็ว เพราะในขณะท่ีตากําลังมองจอภาพและมือกําลังควบคุมเมาส หรือจอยแพด สมองจะตองประมวลผลและสั่งการอวัยวะตาง ๆอยางรวดเร็วเพื่อตอบสนองสิ่งท่ีกําลังจะเกิด หรือในโรงพยาบาลตางประเทศบางแหง ผูปวยพักฟนหลังการผาตัดอวัยวะ แพทยจะใหผูปวยไดเลนเกมท่ีสามารถฟนฟูอวัยวะน้ันๆ อยางเชน เคร่ืองเลนเกมNintendo Wii ท่ีสามารถใหผูเลนไดออกกําลังกายตามจุดตาง ๆ ท่ีตองการฟนฟู ไดฝกฝนทางดานภาษา เกมหลายๆ เกม โดยเฉพาะอยางย่ิงเกมแนวสวมบทบาท (RPG) หรือเกมประเภทจําลองสถานการณตางๆ (Simulation) มักจะสรางรายละเอียดในตัวเกมไวเปนจํานวนมาก และเปนเร่ืองปกติท่ีเกมมักจะสรางออกมาเปนภาษาอังกฤษ หรือภาษาญี่ปุน (ยกเวนเกมออนไลนในประเทศไทยท่ีมีการเปลี่ยนภาษาเปนภาษาไทย) ดังน้ัน ถาหากผูเลนทราบรายละเอียดตางๆ ในตัวเกมได ยอมเพิ่มความสนุกในเกมมากข้ึนอีกเปนเทาตัวรูจักการใชงานคอมพิวเตอร น่ีเปนประโยชนอีกขอหน่ึงท่ีโดดเดนมากสําหรับเกมคอมพิวเตอร เพราะเกมจะทํางานไดตองอาศัยการทํางานรวมกันของอุปกรณคอมพิวเตอรเมื่อเกิดปญหาในแตละคร้ัง จึงจําเปนท่ีผูเลนจะตองทราบขอมูลเบ้ืองตนตางๆ เก่ียวกับคอมพิวเตอรอยางเชน RAM คืออะไร DirectX มีประโยชนอยางไร ถาเกิดขอความแจงปญหาข้ึนจะตองแกไขอยางไร เด็กท่ีเลนเกมและไดรับการชวยเหลือท่ีถูกตองจะสามารถเขาใจการทํางานของคอมพิวเตอรและสามารถใชคอมพิวเตอรไดอยางคลองแคลว ซึ่งเปนประโยชนในการทํางานตอไปในอนาคต

91

ไดสังคมของกลุมคนเลนเกม การเลนเกมไมวาจะเปนการเลนแบบออนไลนหรือการเลนเกมแบบปกติสิ่งหน่ึงท่ีผูเลนจะไดรับคือ กลุมสังคมของคนท่ีเลนเกมดวยกัน เพราะสังคมของผูเลนเกมไมเคยจํากัดวัย หรือเพศ เพียงแคคุณเลนเกมเดียวกัน คุณก็สามารถเขารวมกลุมสังคมท่ีมีความสนใจในทางเดียวกัน รวมท้ังสรางความสัมพันธระหวางสมาชิกแคละคนไดดวยเชนกัน อยางไรก็ดีถาเลนเกมมากจนเกินพอดี ก็ยอมกอใหเกิดผลเสียตางๆ มากมาย เชน ปญหาอาการติดเกม เปนจุดเร่ิมตนของพฤติกรรมตางๆ ท่ีสงผลกระทบตอชีวิตประจําวัน หากเลนเกมมากจนเกินไป จะกอใหเกิดความหมกมุนในเกม ขาดความสนใจตอหนาท่ีการงาน หรือการเรียน ถาเปนคนทํางานก็อาจจะขาดงาน เขางานสาย หรือละเลยตอหนาท่ีความรับผิดชอบของตน ถายังอยูในวัยกําลังศึกษาก็อาจจะทําใหไมสนใจในการเรียน นอนต่ืนสาย ไมทําการบาน หรือแมกระท่ังไมไปเรียนเพื่อจะเลนเกม นอกเหนือไปกวาน้ันอาจะทําใหเกิดปญหาไมสามารถเขากับบุคคลอ่ืนๆ ท่ีไมไดอยูในโลกของผูเลนเกมไดดวย ปญหาการใชจายฟุมเฟอย ปญหาน้ีจะพบไดอยางชัดเจนในกรณีเกมออนไลนซึ่งจําหนายบัตรเติมเงินเพื่อเลนหรือซื้อสินคาตางๆ ในเกม หากผูเลนมีอาการติดเกมแลว เปนเร่ืองยากท่ีจะสามารถควบคุมคาใชจายในการเลนเกมได เพราะสินคาตางๆ ภายในเกมมีหลายจุดประสงคท่ีอาจจะชวยอํานวยความสะดวกในการเลน หรือเพื่อความสวยงามในตัวละคร เมื่อผูท่ีติดเกมไมสามารถหาเงินเพื่อซื้อสินคาภายในเกมไดก็อาจจะเร่ิมจากการขอเงินจากผูปกครองบอยข้ึน หยิบยืมจากเพื่อนฝูง ในกรณีท่ีเลวรายไปกวาน้ันอาจจะแอบขโมยเงินจากผูปกครองเอง หรือจากคนอ่ืนได ปญหาดานมนุษยสัมพันธและพฤติกรรมตางๆ เปนอาการท่ีจะเกิดข้ึนหลังจากท่ีมีอาการติดเกมแลว ผูเลนจะอยูแตในโลกของเกมซึ่งตนเองเปนผูควบคุม และเร่ิมมีปญหาในการเขากับสังคมภายนอก ไมวาจะเปนความสัมพันธระหวางคนในครอบครัว หรือความสัมพันธระหวางบุคคลภายนอก ยกตัวอยางเชน เร่ิมพูดคุยกับคนภายในครอบครัวนอยลง ไมสนใจในการทํากิจกรรมภายในครอบครัว ไปจนถึงการเกิดพฤติกรรมกาวราวตอคนอ่ืนเมื่อไมสามารถไดสิ่งตางๆ ตามท่ีตองการ ซึ่งเราเองก็คงจะไดเห็นมาแลวไมมากก็นอย เชื่อวาหลายคนคงจะพอมองภาพออกแลววา เกมไมใชสิ่งเลวราย เกมเปนเพียงแคสื่ออยางหน่ึงท่ีจะถูกใชในทางดีหรือรายข้ึนอยูกับตัวคนใชเอง เปรียบเสมือนมีด หรือ รถยนต หากใชในดานดียอมสรางคุณประโยชนใหแกผูใชแตถาใชในทางท่ีผิดยอมสรางผลกระทบท่ีรุนแรงไดเชนกัน สําหรับผูปกครอง สิ่งท่ีจะตองพิจารณาเพื่อไมใหปญหาน้ีเกิดข้ึนกับ ครอบครัวคือ

1. ความอบอุนในครอบครัว เปนสิ่งท่ีสําคัญท่ีสุดท่ีจะปองกันปญหาอาการติดเกม ผูปกครองควรตระหนักวา เกมเปนเพียงแคสวนหน่ึงของการพักผอน ไมใชสวนเติมเต็มสําหรับชีวิต การใหเด็กออกไปทํากิจกรรมภายนอกกับครอบครัว หรือใหคําชี้แนะตาง ๆ พูดคุยกับเด็กดวยความเขาใจ จะชวยใหเด็กเขาใจวา เกมไมใชทุกสิ่งทุกอยางของชีวิต

2. การเลือกเกมท่ีจะใหเลน ผูปกครองควรมีสวนรวมในการเลือกเกมใหบุตรหลาน โดยอาจจะ

92

ขอคําแนะนําจากพนักงานรานจําหนายเกมท่ีไวใจไดในการเลือกเกม เกมหลาย ๆ เกมมีภาพความรุนแรง คําหยาบ หรือภาพท่ีไมเหมาะสมซึ่งผูปกครองควรจะมีสวนในการชี้แนะทุกคร้ังท่ีบุตรหลานเลนเกมประเภทน้ี

3. กําหนดเวลาในการเลนเกม ผูปกครองควรกําหนดระยะเวลาท่ีเหมาะสมในการเลนเกม โดยข้ึนอยูกับสภาพรางกายของเด็ก เน่ืองจากเด็กบางคนอาจมีโรคประจําตัวท่ีไมสามารถเลน เกมไดในระยะเวลานาน ผูปกครองจําเปนตองใหเวลาการเลนท่ีพอควร รวมท้ังสรางวินัยใหกับตัวเด็กเอง เพื่อใหเขาสามารถดําเนินชีวิตไดตามปกติ

93

2.5 งานวิจัยท่ีเก่ียวของ

อุบลรัตน ศิริยุวศักดิ์ (2552) ไดทําการวิจัย กระบวนการเอเชียภิวัตนของวัฒนธรรมปอปเกาหลี (เคปอป) : การผลิต การบริโภค และการสรางอัตลักษณของวัยรุนไทย พบวา เกาหลีไดพัฒนาบุคลากรท่ีเชี่ยวชาญดานเทคโนโลยีสงออกสินคาอุตสาหกรรมประเภทตางๆไปยังหลายประตางๆ ในเอเชีย ท่ีสําคัญ คือรัฐบาลเกาหลี เปนผูลงทุน และวางนโยบายการสงสินคาวัฒนธรรมในตลาดเอเชียโดยจัดทําแผนปฏิบัติการและพัฒนาบุคลากรฝายสรางสรรคท้ังเน้ือหาสาระดานเพลง ละคร ภาพยนตรและนโยบายของภาครัฐ และความพรอมของภาคเอกชน ทําใหสินคาทางวัฒนธรรมของเกาหลีประสบความสําเร็จดานการตลาดในประเทศตางๆ และสินคาวัฒนธรรมจากเกาหลีสงผลกระทบตอพฤติกรรมวัยรุนไทย ทําใหเกิดการเรียนรูเก่ียวกับกระแสนิยมในภูมิภาคเอเชียเปรียบเทียบกับอัตลักษณของตน และสงผลกระทบตอเศรษฐกิจ โดยวัยรุนไทยตองเสียคาใชจายเพื่อซื้อวัฒนธรรมเหลาน้ีเพิ่ม ชี้ใหเห็นชัดเจนวา วัฒนธรรมปอปเกาหลี ไดมีอิทธิพล ไมใชอิทธิพลเฉพาะในประเทศไทยแตมีอิทธิพลตอวัยรุนท่ัวเอเชีย และไมเฉพาะตอวัยรุนเทาน้ัน ความคลั่งไคลตอวัฒนธรรมเกาหลียังขยายไปยังกลุมแมบานดวย สมัยกอนญี่ปุนสงกองทัพมายึดเกาหลี ตองเสียเลือดเน้ือจํานวนมาก แตปจจุบัน เกาหลีสงวัฒนธรรมเกาหลีไปยึดญี่ปุน จนแมบานชาวญี่ปุน ติดละครเกาหลีจนงอมแงม ชวงบายๆแมบานญี่ปุน ไมเปนอันทําอะไร รอดูละครเกาหลี เอเยนต ทัวร รายหน่ึง กลาวถึงกระแสความคลั่งไคลเคปอป Game Face Magazine นิตยสารดานเกมของเกาหลี ระบุวา เมื่อปท่ีผานมา (2006)เกาหลีประสบความสําเร็จ ในการสงออกเกมออนไลนไปยังจีน ญี่ปุน และประเทศอ่ืนๆในเอเชีย การพัฒนาดังกลาวอันเปนผลตอเน่ืองมาจากการท่ีประธานาธิบดีคิม แด จุง ติดต้ังระบบไฮสปดอินเตอรเน็ตท่ัวประเทศ กาวยางตอไป เกาหลี มองไปท่ีตลาดโลก ผานทางคณะกรรมการโลกาภิวัตนมาตรฐาน (global standard committees) มุงหนาสูตลาดยุโรป อเมริกา รวมไปถึงอเมริกาใต มูลคาการสงออกเกมของเกาหลี มูลคา 75 ลานดอลลารสหรัฐฯ ในปน้ี เพิ่มข้ึนจาก 13 ลานดอลลารในป2003 มีจํานวนเกมสสงออก ไมตํ่ากวา 28,000 เกมในประเทศไทย ตลาดเกมออนไลน มีมูลคาประมาณ 1,300 ลานบาท ในจํานวนน้ี เปนเกมออนไลนจากเกาหลี 70% มีผูประกอบการนําเขาเกมเกาหลีมากกวา 10 บริษัท โดยในจํานวนน้ี มีจํานวน 5 รายท่ีเปนรายใหญ นําเขาเกมเกาหลีต้ังแต 4-10เกม และเปนผูครองตลาดรายใหญ โดยเกมท่ีฮิตท่ีสุด คือ เกมปงยา มีวัยรุนไทยติดงอมแงมมากถึง 3ลานคน ในสวนภาพยนตร ละคร ดีวีดี ซีร่ีย มีการนําเขามาในประเทศไทย ไมตํ่ากวาปละ 100 เร่ือง มีคอนเสิรตของนักรองดังจากเกาหลี อาทิ เรน เขามาเปดคอนเสิรต ปละไมตํ่ากวา 4-5 คร้ัง ปท่ีแลวเขามา 4 คร้ังปน้ีเขามา 5-6 คร้ัง แตท่ีกําลังมาแรง คือ นวนิยายเกาหลี มีการนําเขามาแปลเพิ่มข้ึนอยางรวดเร็ว ในปน้ี เฉพาะ นานมี บุคส นําเขามา 30-40 เร่ือง

94

ภาพยนตรเกาหลีท่ีมีอิทธิพลตอวัยรุนไทยวาชื่อของภาพยนตรเกาหลีท่ีสะทอนถึงกระแสนิยมเก่ียวกับชีวิตและรักโรแมนติก กุกก๊ิกสนุกสนาน สามารถสังเกตไดจากชื่อเร่ืองดังกลาว ท่ีมักจะข้ึนตนดวย “ยัย” “นาย” “เจาหญิง” “เจาชาย” เปนสวนใหญ จึงทําใหเกิดการตอกยํ้า การจดจํา การรับรูวาเปนชื่อภาพยนตรท่ีมีออกมาในแนวสดใสนารัก ดึงดูดความสนใจจากเอกลักษณของความนารักตามเน้ือหาของเร่ือง มีการใชภาษาวัยรุนเขามาต้ังชื่อจนกลายเปนลีลาของภาพยนตรเกาหลีในท่ีสุด ทําใหทราบไดทันทีวาเปนหนังชาติใดและออกแนวประเภทใด นอกจากน้ีภาพยนตรของเกาหลีไมไดเปนเพียงแคสินคาเทาน้ัน ไดสรางความประทับใจใหผูชมเกิดความรูสึกตอการไปชมสถานท่ีจริงเพื่อความประทับใจ จึงไดมีการเดินทางไปทองเท่ียวยังประเทศเกาหลี

การสงเสริมอยางจริงจังโดยภาครัฐ สงผลใหการขับเคลื่อนของภาคเอกชนเกาหลี ในการสงออกวัฒนธรรมเกาหลี เปนไปอยางมีประสิทธิภาพ ไมเฉพาะวัยรุนในเอเชียเทาน้ัน ท่ีคลั่งไคลวัฒนธรรมเกาหลี แตเคปอป กําลังกาวไปยึดโลกดวยซ้ําไป

Positioning Magazine (2552: บทคัดยอ) ไดมีบทความเร่ือง “ทําไมตอง หนังเกาหลี” เปนการกลาวถึงกระแสของความนิยมในสื่อบันเทิงดานตางๆจากประเทศเกาหลี และมีการเจาะลึกไปถึงสาเหตุของการสนับสนุนอุตสาหกรรมในประเทศเกาหลี วามีท่ีมาอยางไร มีการสนับสนุนและมีเงื่อนไขอะไรบางในการบริหารงานเพื่อการสงเสริมธุรกิจบันเทิงของรัฐบาลประเทศเกาหลีใต

จุดเร่ิมตนของความชวยเหลือท่ีรัฐบาลเกาหลีตองเขาใหการสนับสนุนอุตสาหกรรมภาพยนตรของประเทศเพราะสมัยท่ีเกาหลีเปนอาณานิคมของญี่ปุน ภาพยนตรเกาหลีสวนใหญถูกทําลายไปในสงคราม ภาพยนตรเร่ืองใหมๆท่ีสรางข้ึนหลังจากน้ันก็ยังคงไดรับผลกระทบเพราะญี่ปุนยังคุมเขมเซ็นเซอรท้ังเน้ือหาและทุนสราง อิทธิพลของญี่ปุนยังครอบงํา อุตสาหกรรมภาพยนตรเกาหลีอยูหลายปถึงขนาดมีการหามไมใหคนเกาหลีสรางภาพยนตรภาษาเกาหลีออกมาฉายในโรงภาพยนตรอยางเด็ดขาด

สิ่งท่ีรัฐบาลเกาหลีเร่ิมเขามาแทรกแซง คือการกําหนดจํานวนวันเขาฉายของภาพยนตรเกาหลีวาตองฉายอยางนอย 106 วันใน 1 ป หลังจากน้ัน ไดมีการกําหนดวาในปริมาณภาพยนตรท่ีเขาฉายในโรงท้ังหมด ตองมีสัดสวน 1 ใน 4 ของจํานวนโรงท่ีฉายภาพยนตรเกาหลี และรัฐบาลยังใหเงินสนับสนุนกับผูสรางภาพยนตรปละ 10 เร่ือง เร่ืองละประมาณ 20 ลานบาท จากการสนับสนุนตรงน้ีแหละท่ีทําใหอุตสาหกรรมภาพยนตรเกาหลีเฟองฟูมาถึงทุกวันน้ี และทําใหเกิดบริษัทผูผลิตภาพยนตรท้ังเกาและใหมข้ึนในเกาหลีมากกวา 1,000 บริษัท มีภาพยนตรเกาหลีออกสูตลาดประมาณ 70-80 เร่ือง

นอกจากการไดรับความสนับสนุนจากรัฐบาล ผูสรางภาพยนตรของเกาหลีเอง ก็สามารถสรางจุดขายของภาพยนตรไดโดดเดน เปนเพราะความท่ีผูสรางและผูกํากับ สามารถผสมผสานเอาความ

95

เปนตะวันตกและตะวันออกเขาดวยกันอยางลงตัว ซึ่ งตางจากภาพยนตรของญี่ปุนและฮองกง ท่ีผูกํากับสวนใหญมีความเปนอเมริกันมากเกินไป แนวหนังจะใกลเคียงกับภาพยนตรจากฮอลีวูด ซึ่งมีอเมริกันเปนเจาตลาดใหญอยูแลว นอกจากน้ีผูสรางของเกาหลียังสามารถหยิบเอาวัฒนธรรมของเกาหลี มานําเสนอในรูปแบบความบันเทิงท่ีหลากหลายไมจํากัดแนวของภาพยนตรไปในแนวใดแนวหน่ึง นักแสดงเองก็มีความหลากหลาย ทําใหผูชมไมรูสึกเบ่ือไดงายๆ โดยจะเห็นไดจากคนเกาหลีเอง ท่ีหันมาเลือกชมภาพยนตรเกาหลีเพิ่มมากข้ึน ทําใหรายไดของภาพยนตรเกาหลีรายๆ เร่ืองแซงหนารายไดของภาพยนตรฟอรมยักษจากฮอลีวูด

ความสําเร็จท่ีงดงามของอุตสาหกรรมภาพยนตรเกาหลี ไมไดจบอยูเพียงแคอุตสาหกรรมภาพยนตรเทาน้ัน แตสิ่งท่ีพวงตอมากับภาพยนตรคือวัฒนธรรม การกินอยู ขาวของเคร่ืองใชของเขา ท่ีกําลังซึมลึกเขาสูคนดูท่ัวโลก โดยเฉพาะอยางย่ิงคนไทย ท่ีเปดรับวัฒนธรรมของประเทศอ่ืนๆ ดวยความภาคภูมิใจ จนลืมไปวาบานเมืองตัวเองก็มีวัฒนธรรมท่ีดีงามอยูมากมายท่ีตองเรงพัฒนาและรักษาไวใหคงอยูตอไปเพราะไมแนวา ในอนาคตเยาวชนไทยอาจถูกกลายวัฒนธรรมไปเปนของชาติอ่ืนก็เปนได

กานตพิชชา วงษขาว (2550) ไดทําการศึกษาเร่ือง สื่อละครโทรทัศนเกาหลี กับการเผยแพรวัฒนธรรมในสังคมไทย พบวาคุณลักษณะทางประชากรศาสตรอันไดแก อายุ มีความสัมพันธกับความคิดเห็นตอละครเกาหลีของกลุมวัยรุน กลาวคือ อายุท่ีแตกตางกันทําใหความคิดเห็นตอละครเกาหลีของกลุมวัยรุนแตกตางกัน สวนคุณลักษณะทางประชากรอันไดแก เพศ การศึกษา อาชีพและรายไดไมมีความสัมพันธกับความคิดเห็นตอละครเกาหลีของกลุมวัยรุน กลาวคือ เพศ การศึกษา อาชีพและรายได ท่ีแตกตางกันไมทําใหความคิดเห็นตอละครเกาหลีของกลุมวัยรุนแตกตางกัน สวนตัวแปรคุณลักษณะทางประชากรศาสตรอันไดแก เพศ อายุ การศึกษา อาชีพ และรายได มีความสัมพันธกับพฤติกรรมการชมละครเกาหลีของกลุมวัยรุน

ในสวนของความสัมพันธระหวางความคิดเห็นและพฤติกรรมการชมละครเกาหลีกับพฤติกรรมการเลียนแบบทางวัฒนธรรมจากสื่อละครเกาหลี เชน ดานการรับประทานอาหาร การทองเท่ียว การแตงกาย การแสดงความรักโรแมนติค การฟงเพลงและการนิยมนักรองเกาหลีของกลุมวัยรุน พบวาตัวแปรความคิดเห็นตอละครโทรทัศนเกาหลีและตัวแปรพฤติกรรมการชมละครโทรทัศนเกาหลีมีความสัมพันธกับการเลียนแบบทางวัฒนธรรมจากสื่อ 5 ดานในทิศทางเดียวกัน ซึ่งหมายถึง หากกลุมตัวอยางมีความคิดเห็นในเชิงบวกและมีพฤติกรรมการชมละครโทรทัศนเกาหลีในปริมาณมากข้ึนก็จะมีพฤติกรรมการเลียนแบบจากสื่อละครเกาหลีในดาน การรับประทางอาหาร การทองเท่ียว การฟงเพลงและนิยมนักรองเกาหลี การแสดงความรักโรแมนติคมากข้ึนดวย

96

ดุษฎี พิทักษชัชวาล (2540) ทําการศึกษาวิจัย “ปจจัยท่ีมีผลตอพฤติกรรมการชมละครโทรทัศนเกาหลีของผูชมในเขตกรุงเทพมหานคร” พบวากลุมผูชมสวนใหญท่ีมีความนิยมในการชมละครโทรทัศนเกาหลีเปนเพศหญิง อายุ 15-25 ป สถานภาพโสด มีการศึกษาระดับปริญญาตรีหรือเทียบเทา มีรายไดตํ่ากวาหรือเทากับ 10,000 บาท มีอาชีพสวนใหญเปนนักเรียน/นักศึกษาหรือพนักงานเอกชน เลือกท่ีจะชมสื่อโฆษณาทางโทรทัศนกับครอบครัว ในชวงเวลา 21.30 -22.30 น. ทางสถานีโทรทัศนไอทีวี ในความถ่ี 2 คร้ังตอสัปดาห ชมคร้ังละ 46-60 นาที โดยท่ีกลุมพวกเขาติดตามเปนแฟนละครเปนเวลา 1-4 เดือน ชื่นชอบละครเกาหลีประเภทชีวิตรักและเปนละครเร่ืองยาวหลายตอนจบปจจัยดานบทละคร ตัวละคร พระเอกนางเอก ถือเปนปจจัยท่ีมีผลตอพฤติกรรมการชมในระดับมาก

จากการทดสอบสมมติฐานของการศึกษาของดุษฎี พิทักษชัชวาล สรุปไดวา ลักษณะทางประชากรศาสตร ไดแก อายุ อาชีพ ท่ีแตกตางกัน มีผลตอพฤติกรรมการชมละครเกาหลีทางสถานีโทรทัศน ดานความถ่ีในการชม แตกตางกัน สวนรายไดตอเดือนท่ีแตกตางกัน มีผลตอพฤติกรรมการชมละครเกาหลีท้ังดานความถ่ีในการชมและระยะเวลาในการชม แตกตางกันท่ีระดับนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05 สวนประเภทของเน้ือหาละครเกาหลีแตกตางกัน มีผลตอพฤติกรรมการชมท่ีแตกตางกัน ในดานระยะเวลาในการรับชม ท่ีระดับนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05 เหตุจูงใจในการชม มีความสัมพันธกับ พฤติกรรมการชมละครโทรทัศนเกาหลี ท้ังในดานความถ่ีและระยะเวลาในการรับชมท่ีระดับนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.01 โดยมีความสัมพันธในระดับตํ่าและมีทิศทางเดียวกัน การสงเสริมการตลาด สัมพันธกับพฤติกรรมการชมละครโทรทัศนเกาหลี ท้ังในดานความถ่ีและระยะเวลาในการรับชม ท่ีระดับนัยสําคัญทางสถิติท่ี 0.01 โดยมีความสัมพันธในระดับตํ่าและมีทิศทางเดียวกัน

97

2.6 กรอบแนวคิดในการวิจัยส่ือบันเทิงเกาหลี กับ คานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของรุนไทย

ตัวแปรอิสระ ตัวแปรตาม

ขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนไทย

- เพศ- อายุ- ระดับการศึกษา- คาใชจายตอเดือน- บานพักอาศัยในปจจุบัน

ความสนใจของวัยรุนไทยตอส่ือบันเทิงเกาหลี- สื่อบุคคล- สื่อภาพยนตร- สื่อวิทยุโทรทัศน- สื่อวิทยุกระจายเสียง- สื่อสิ่งพิมพ- สื่ออินเทอรเน็ต- สื่อเกม

แผนภาพท่ี 3 แสดงกรอบแนวคิดในการวิจัย

คานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยเกี่ยวกับ

- การแตงกาย

- รูปแบบการดําเนินชีวิต

- อาหาร

- เพลง

- ละคร

- ภาพยนตร

- ของฝาก ของท่ีระลึก

- สินคาไอที และอิเล็กทรอนิกส

98

2.7 สมมติฐานการวิจัย

1. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อบุคคลมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย2. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อภาพยนตรมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัย

รุนไทย3. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อวิทยุโทรทัศนมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของ

วัยรุนไทย4. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อวิทยุกระจายเสียงมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี

ของวัยรุนไทย5. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อสิ่งพิมพมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุน

ไทย6. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่ออินเทอรเน็ตมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของ

วัยรุนไทย7. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อเกมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

99

บทท่ี 3ระเบียบวิธีวิจัย

การศึกษาวิจัยในคร้ังน้ีเปนการศึกษาในหัวขอ “สื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย” โดยศึกษา ความสนใจของวัยรุนไทย ตอสื่อบันเทิงเกาหลี ซึ่งเปนการวิจัยในรูปแบบเชิงปริมาณ(Quantitative Research)

คณะผูศึกษาวิจัยใชรูปแบบการวิจัยเชิงสํารวจ (Survey Research) ประชากรของการวิจัยคือวัยรุนไทยท่ีศึกษาอยูในระดับมัธยมศึกษาตอนตนถึงระดับอุดมศึกษาในพื้นท่ีเขตบางเขนและเขตลาดพราว กรุงเทพมหานคร

ในการคัดเลือกกลุมตัวอยาง ใชวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) เพื่อเก็บขอมูล โดยเลือกขนาดกลุมตัวอยางท้ังหมด 400 ตัวอยาง เคร่ืองมือท่ีใชในการเก็บรวบรวมขอมูลคือแบบสอบถาม (Questionnaire) โดยไดทําการแจกแบบสอบถาม ณ สถาบันการศึกษาท้ังระดับมัธยมศึกษาและอุดมศึกษาท่ีไดกําหนดไว

การศึกษาวิจัยในคร้ังน้ี ใชแบบสอบถามเปนเคร่ืองมือในการเก็บรวบรวมขอมูล จากกลุมตัวอยาง ซึ่งจะไดดําเนินการตามข้ันตอน ดังน้ี

3.1 ประชากรและกลุมตัวอยาง3.2 เคร่ืองมือท่ีใชในการวิจัย3.3 การเก็บรวบรวมขอมูล3.4 การตรวจสอบความเชื่อถือไดของเคร่ืองมือ3.5 การวิเคราะหขอมูล

3.1 ประชากรและกลุมตัวอยาง

ประชากร ไดแกวัยรุนไทย ท่ีเปนนักเรียน นักศึกษาในสถาบันการศึกษา ในเขตบางเขนและเขตลาดพราว กรุงเทพมหานคร ท่ีศึกษาอยูในโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนตนถึงมัธยมศึกษาตอนปลาย จํานวน 5 โรงเรียน และศึกษาอยูในระดับอุดมศึกษาชั้นปท่ี 1ถึงปท่ี 4 ท้ังของรัฐและเอกชนจํานวน 2 สถาบันการศึกษา

100

กลุมตัวอยาง ทําการคัดเลือกจากนักเรียนท่ีกําลังศึกษาในระดับมัธยมศึกษาตอนตนจํานวน3 โรงเรียนๆ ละ 30 คน รวม 90 คน นักเรียนท่ีกําลังศึกษาในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จํานวน 2โรงเรียนๆ ละ 45 คน รวม 90 คน และนักศึกษาท่ีกําลังศึกษาอยูในระดับอุดมศึกษา จํานวน 2สถาบันการศึกษาๆ ละ 110 คน รวมเปน 220 คน รวมเปนกลุมตัวอยางท่ีใชในการศึกษาท้ังสิ้น 400คน

3.2 เคร่ืองมือท่ีใชในการศึกษาวิจัย

เคร่ืองมือท่ีใชในการวิจัยไดแกแบบสอบถาม ซึ่งคณะผูวิจัยสรางข้ึนเพื่อศึกษาสื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย โดยเน้ือหาของแบบสอบถามไดแบงสวนโครงสรางของเน้ือหาออกเปน 3 ตอน คือ

ตอนท่ี 1 เปนคําถามเก่ียวกับขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนไทย ขอท่ี 1 – 5 ใชคําถามแบบเลือกตอบจํานวน 5 ขอ ไดแก เพศ อายุ ระดับการศึกษา คาใชจายตอเดือน และบานพักอาศัยในปจจุบัน

ตอนท่ี 2 เปนคําถามเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีปรากฏผานสื่อประเทศไทย ขอท่ี 6 – 18 ไดใชคําถามแบบตรวจสอบรายการ (Check List) จํานวน 13 ขอ

ตอนท่ี 3 เปนคําถามเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ขอท่ี 19 – 36 ไดกําหนดเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ตามแบบของลิเคิรท (Likert Scale) จํานวน18 ขอ โดยใชเกณฑการใหคะแนนในแบบสอบถาม ดังน้ี

ระดับคานิยม การใหคะแนนมากท่ีสุด 5 คะแนนมาก 4 คะแนนปานกลาง 3 คะแนนนอย 2 คะแนนนอยท่ีสุด 1 คะแนน

เมื่อรวบรวมขอมูลและแจกแจงความถ่ีแลว ไดใชคะแนนเฉลี่ยมาพิจารณาระดับคานิยม ซึ่งมีเกณฑในการพิจารณา ดังน้ี

101

คาเฉลี่ย 4.21 - 5.00 หมายถึงมีระดับคานิยมมากท่ีสุดคาเฉลี่ย 3.41 - 4.20 หมายถึงมีระดับคานิยมมากคาเฉลี่ย 2.61 - 3.40 หมายถึงมีระดับคานิยมปานกลางคาเฉลี่ย 1.81 - 2.60 หมายถึงมีระดับคานิยมนอยคาเฉลี่ย 1.00 - 1.80 หมายถึงมีระดับคานิยมนอยท่ีสุด

ขั้นตอนในการสรางแบบสอบถามคณะผูวิจัย จะทําการสรางแบบสอบถาม โดยมีข้ันตอน ดังน้ี1. ศึกษาจากตํารา เอกสาร บทความ ทฤษฎีหลักการ และงานวิจัยท่ีเก่ียวของเพื่อกําหนด

ขอบเขตของการวิจัยและแนวทางการสรางเคร่ืองมือในการวิจัย2. ศึกษาวิธีการสรางแบบสอบถามจากเอกสาร เพื่อใหมีความชัดเจนตามวัตถุประสงคของ

การวิจัยย่ิงข้ึน3. นําขอมูลท่ีไดมาสรางเปนแบบสอบถาม4. นําแบบสอบถามฉบับรางไปขอคําปรึกษาจากกรรมการท่ีปรึกษางานวิจัยเพื่อพิจารณา

ความตรงเชิงเน้ือหา (Content validity) และขอคําแนะนําในการแกไข ปรับปรุงเพื่อใหอานแลวมีความเขาใจงาย และชัดเจนตามวัตถุประสงคของการวิจัย

5. การทดสอบความเชื่อถือได (Reliability) ของแบบสอบถาม ผูวิจัยจะนําแบบสอบถามจํานวน 30 ชุด ไปทดสอบกับกลุมอ่ืนท่ีมีลักษณะใกลเคียงกับกลุมตัวอยาง ไดคาสัมประสิทธิ์แอลฟา (Alpha Coefficient) = 0.92

6. ปรับปรุงแบบสอบถามใหมีคุณภาพ และนําแบบสอบถามฉบับสมบูรณไปใชในการเก็บขอมูลกับกลุมตัวอยางตอไป

3.3 การเก็บรวบรวมขอมูล

1. ขอมูลจากเอกสาร ไดแกศึกษาจากตํารา เอกสาร บทความ ทฤษฎีหลักการ และงาน วิจัยท่ีเก่ียวของ

2. คณะผูวิจัยขอความอนุเคราะหโดยการทําหนังสือขอความรวมมือไปยังสถาบัน การศึกษาท้ัง โรงเรียนและมหาวิทยาลัยของรัฐและวิทยาลัยของเอกชน ในเขตบางเขนและเขตลาดพราวกรุงเทพมหานคร เพื่อศึกษาขอมูลจากนักเรียน นักศึกษา

3. การสงแบบสอบถามใหกับนักเรียน นักศึกษา สงดวยตนเองและเก็บรวบรวมขอมูลแบบสอบ ถามภายในเวลา 1 - 2 เดือน

102

4. เมื่อคณะผูวิจัยรวบรวมแบบสอบถามไดท้ังหมดแลว ทําการตรวจสอบความถูกตองสมบูรณของแบบสอบถาม และนํามาทําการวิเคราะหขอมูลตามข้ันตอนตอไป

สถานท่ีเก็บขอมูล (พ้ืนท่ีเปาหมาย)คณะผูวิจัยทําการเก็บขอมูลจากกลุมตัวอยางท่ีมีกระแสคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ในเขต

ตางๆ ตอไปน้ี

สถานศึกษาระดับการศึกษา

มัธยมตน(1) โรงเรียนสาธิตเกษตร(2) โรงเรียนบดินทรเดชา ถ.ลาดพราว(3) โรงเรียนหอวัง ถ.ลาดพราวมัธยมปลาย(1) โรงเรียนสตรีวิทยา 2(2) โรงเรียนเซ็นตจอหนอุดมศึกษา(1) วิทยาลัยรัตนบัณฑิต(2) มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร

3.4 การตรวจสอบความเชื่อถือไดของเคร่ืองมือ

การทดสอบหาความเท่ียงตรง (Validity) และความเชื่อถือได (Reliability) ของแบบ สอบถามดังน้ี

1) หาความเท่ียงตรง (Validity) ของแบบสอบถามโดยการนําแบบสอบถามไปทดลองใชกับผูท่ีเก่ียวของ เพื่อหาความบกพรองของคําถาม รวมท้ังปรึกษาท่ีปรึกษาโครงการวิจัย และผูทรงคุณวุฒิเพื่อตรวจสอบหาความเท่ียงตรงตามเน้ือหา (Content Validity) และการใชภาษาท่ีถูกตองชัดเจน

103

2) หาคาความเชื่อถือได (Reliability) โดยการนําแบบสอบถามไปทําการทดสอบกอน (Pre-Test) กับกลุมวัยรุนไทย จํานวน 30 คน โดยคํานวณหาคาสัมประสิทธแอลฟา (Coefficient Alpha)ของ Cronbach โดยใชสูตรดังน้ี

= k 1- ∑ vi

k-1 vt

เมื่อ α = ความเชื่อถือไดk = จํานวนขอvi = ความแปรปรวนของคะแนนแตละขอvt = ความแปรปรวนของคะแนนรวมทุกขอ

จากการคํานวณหาคาความเชื่อถือไดของเคร่ืองมือ (Reliability) จากแบบสอบถามคา Alpha-Coefficient ของคําถามเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ไดเทากับ 0.93

3.5 การวิเคราะหขอมูล

คณะผูวิจัยจะนําแบบสอบถามท่ีรวบรวมไดมาดําเนินการ ดังน้ี1. การตรวจสอบขอมูล (Editing) คณะผู วิจัยตรวจสอบความสมบูรณของการตอบ

แบบสอบถามและแยกแบบสอบถามท่ีไมสมบูรณออก2. การลงรหัส (Coding) นําแบบสอบถามท่ีถูกตองเรียบรอยแลวมาลงรหัสตามท่ีไดกําหนดไว

ลวงหนา สําหรับแบบสอบถามท่ีเปนปลายปด (Close-ended) คณะผูวิจัยจัดกลุมคําตอบแลวจึงนับคะแนนใสรหัส

3. การประมวลผลขอมูล ขอมูลท่ีลงรหัสแลว ไดนํามาบันทึกเขา File โดยใชคอมพิวเตอรเพื่อดําเนินการประมวลผล ซึ่งใชโปรแกรมสถิติสําเร็จรูปเพื่อการวิจัยทางสังคมศาสตร และการแจกแจงความถ่ีของทุกตัวแปร แลวคํานวณรอยละ (Percentage)

4. การวิเคราะหขอมูล มีวิธีการดังน้ี การวิเคราะหขอมูลสวนบุคคลของกลุมตัวอยางและขอมูลสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีปรากฏผานสื่อประเทศไทย ใชสถิติคือ รอยละ สวนขอมูลคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ใชคาเฉลี่ย สวนเบ่ียงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมติฐานโดยการทดสอบความสัมพันธระหวางตัวแปร ดวยคาไคสแควร (Chi-square) โดยกําหนดระดับความมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

α

104

บทท่ี 4ผลการวิเคราะหขอมูล

การวิจัยเร่ือง “สื่อบันเทิงเกาหลี กับ คานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของรุนไทย (KoreanEntertainment Media and The Appreciation of Korean Culture Among Thai Adolescents)”การวิจัยคร้ังน้ีไดสอบถามวัยรุนไทย จํานวน 400 คน นําเสนอผลการวิเคราะหขอมูลแยกเปนกลุมวัยรุนตามระดับการศึกษามัธยมศึกษาตอนตน มัธยมศึกษาตอนปลาย และระดับอุดมศึกษา ดังน้ี

4.1 ผลการวิเคราะหขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนผูตอบแบบสอบถาม4.2 ผลการวิเคราะหขอมูลเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลี4.3 ผลการวิเคราะหเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย4.4 ผลการวิเคราะหความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี

ของวัยรุนไทย

105

4.1 ผลการวิเคราะหขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนผูตอบแบบสอบถาม

ตารางท่ี 4.1 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนกลุมตัวอยางระดับมัธยมศึกษาตอนตน

n = 90ขอมูลสวนบุคคล จํานวน รอยละ

เพศชายหญิง

อายุตํ่ากวา 16 ป16 - 18 ป19 - 22 ป23 ปข้ึนไป

คาใชจายตอเดือนตํ่ากวา 10,000 บาท10,000 – 20,000 บาท20,001 – 30,000 บาท30,001 – 40,000 บาท

บานพักอาศัยในปจจุบันอยูกับบิดามารดาอยูกับญาติอยูบานเชา / คอนโดมิเนียมอยูหอพัก

2862

90---

90---

6099

12

31.168.9

100.0---

100.0---

66.710.010.013.0

รวม 90 100.0

จากตารางท่ี 4.1 พบวา วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตนผูตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญิง (รอยละ 68.9) มีอายุตํ่ากวา 16 ป (รอยละ 100.0) มีคาใชจายตอเดือนตํ่ากวา10,000 บาท (รอยละ 100.0) และมีบานพักอาศัยอยูกับบิดามารดา (รอยละ 66.7)

106

ตารางท่ี 4.2 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนกลุมตัวอยางระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

n = 90ขอมูลสวนบุคคล จํานวน รอยละ

เพศชายหญิง

อายุตํ่ากวา 16 ป16 - 18 ป19 - 22 ป23 ปข้ึนไป

คาใชจายตอเดือนตํ่ากวา 10,000 บาท10,000 – 20,000 บาท20,001 – 30,000 บาท30,001 – 40,000 บาท

บานพักอาศัยในปจจุบันอยูกับบิดามารดาอยูกับญาติอยูบานเชา / คอนโดมิเนียมอยูหอพัก

4941

-90--

2664--

6723--

54.445.6

-100.0

--

28.971.1

--

74.425.6

--

รวม 90 100.0

จากตารางท่ี 4.2 พบวา วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายผูตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศชาย (รอยละ 54.4) มีอายุ 16 – 18 ป (รอยละ 100.0) มีคาใชจายตอเดือน10,000 –20,000 บาท (รอยละ 71.1) และมีบานพักอาศัยอยูกับบิดามารดา (รอยละ 74.4)

107

ตารางท่ี 4.3 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสวนบุคคลของวัยรุนกลุมตัวอยางระดับอุดมศึกษาn = 220

ขอมูลสวนบุคคล จํานวน รอยละเพศ

ชายหญิง

อายุตํ่ากวา 16 ป16 - 18 ป19 - 22 ป23 ปข้ึนไป

คาใชจายตอเดือนตํ่ากวา 10,000 บาท10,000 – 20,000 บาท20,001 – 30,000 บาท30,001 – 40,000 บาท

บานพักอาศัยในปจจุบันอยูกับบิดามารดาอยูกับญาติอยูบานเชา / คอนโดมิเนียมอยูหอพัก

106114

--

18535

9011515-

85263673

48.251.8

--

84.115.9

41.052.26.8-

38.611.816.433.2

รวม 220 100.0

จากตารางท่ี 4.3 พบวา วัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษาผูตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญิง (รอยละ 51.8) มีอายุ 19 - 22 ป (รอยละ 84.1) มีคาใชจายตอเดือน10,000 – 20,000 บาท(รอยละ 52.2) และมีบานพักอาศัยอยูกับบิดามารดา (รอยละ 38.6)

108

4.2 ผลการวิเคราะหขอมูลเกี่ยวกับส่ือบันเทิงเกาหลี

ตารางท่ี 4.4 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสื่อบันเทิงเกาหลีในความสนใจของวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตน

n = 90ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ

1. การติดตามหรือพบเห็นนักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลตางๆ

- เทศกาลเปดตัวแนะนําอาหารเกาหลีและแสดงศิลปวัฒนธรรมของเกาหลี

- เทศกาลเปดตัวแนะนําภาพยนตร, ละครเวทีและแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี

- ไมไดติดตามและไมเคยพบเห็น2. การติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอร

- งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางคและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว

- งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองตกแตงบานและสินคาเก่ียวกับอุปกรณเคร่ืองใชไฟฟา

- ไมไดติดตามสนใจ3. การสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลี

- แนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น

- แนวบูตอสูแอคชั่น, แนวโบราณและแนวสืบสวนสอบสวน

- ไมสนใจชมภาพยนตร

5

75

10

63

16

11

73

12

5

5.6

83.3

11.1

70.0

17.8

12.2

81.1

13.3

5.6

109

ตารางท่ี 4.4 (ตอ)n = 90

ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ4. การใหความสําคัญในเร่ืองตางๆ ของภาพยนตรเกาหลี

- เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํา และกระบวนการผลิต

- นักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย- ไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

5. การติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลี- แนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและ

การตูน อนิมเมชั่น- แนวบูตอสูแอคชั่น โบราณและสืบสวนสอบสวน- ไมสนใจชมภาพยนตร

6. การใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองตางๆ

- เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร การใหเสียงพากยกระบวน การผลิต วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํา

- นักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย- ไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

7. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศน

- รายการละครทางโทรทัศนภาพยนตรและรายการเพลงมิวสิควิดีโอ

- รายการวาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชวและรายการดานเทคโนโลยี

- ไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

19

656

73

107

25

596

70

13

7

21.1

72.26.7

81.1

11.17.8

27.8

65.66.7

77.8

14.4

7.8

110

ตารางท่ี 4.4 (ตอ)n = 90

ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ8. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ

- รายการเพลง และละครทางวิทยุ- รายการกีฬา วาไรต้ีบันเทิง และดานเทคโนโลยี- ไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

9. การใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศนเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทตางๆ

- หนังสือพิมพและนิตยสาร- หนังสือพอคเก็ตบุค- ไมไดใหความสนใจจากสื่อสิ่งพิมพใดๆ

10. การใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทตางๆ

- หนังสือพิมพและนิตยสาร- หนังสือพอคเก็ตบุค- ไมไดใหความสนใจตอสื่อสิ่งพิมพใดๆ

11. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีดวยการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภทตางๆ

- ภาพยนตร ละครทางโทรทัศนและการตูนอนิเมชั่น

- เพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยี

- ไมไดใหความสนใจโหลดขอมูลใดๆ

601713

81-9

601614

26

58

6

66.718.914.4

90.0-

10.0

66.717.815.6

28.9

64.4

6.7

111

ตารางท่ี 4.4 (ตอ)n = 90

ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ12. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตตางๆ

- เว็บไซตประเทศไทย ไดแกwww.popcomfor2.comwww.jkdramas.comwww.sanook.comwww.ded-d.comwww.pingbook.comwww.pantip.com

- เว็บไซตตางประเทศwww.d-addicts.com

- ไมไดใหความสนใจเขาชมเว็บไซตใดๆ13. การใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภทตางๆ

- เกมออนไลน- เกมจาก CD, DVD- ไมไดใหความสนใจจากสื่อ

85

5

-

582012

94.4

5.6

-

64.422.213.3

รวม 90 100.0

จากตารางท่ี 4.4 พบวา วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตนผูตอบแบบสอบถามสวนใหญมีการติดตามหรือพบเห็นนักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลแนะนําภาพยนตร , ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี (รอยละ 83.3) มีการติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอรจากงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว(รอยละ 70.0) มีการสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลีประเภทแนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น (รอยละ 81.1) มีการใหความสําคัญในเร่ืองตางๆ ของภาพยนตรเกาหลีดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ72.2) มีการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีเก่ียวกับแนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและ

112

การตูน อนิมเมชั่น (รอยละ 81.1) มีการใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองตางๆ เก่ียวกับนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 65.6) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนเก่ียวกับรายการละครทางโทรทัศนภาพยนตร และรายการเพลงมิวสิควิดีโอ (รอยละ 77.8) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ เก่ียวกับรายการเพลง และละครทางวิทยุ (รอยละ 66.7) มีการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 90.0) มีการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 66.7) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีดวยการโหลด ขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภทเพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิงแฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยี (รอยละ 64.4) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตของประเทศไทย (รอยละ 94.4)และมีการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภทเกมออนไลน (รอยละ 64.4)

113

ตารางท่ี 4.5 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสื่อบันเทิงเกาหลีในความสนใจของวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

n = 90ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ

1. การติดตามหรือพบเห็นนักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลตางๆ

- เทศกาลเปดตัวแนะนําอาหารเกาหลีและแสดงศิลปวัฒนธรรมของเกาหลี

- เทศกาลเปดตัวแนะนําภาพยนตร, ละครเวทีและแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี

- ไมไดติดตามและไมเคยพบเห็น2. การติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอร

- งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางคและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว

- งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองตกแตงบานและสินคาเก่ียวกับอุปกรณเคร่ืองใชไฟฟา

- ไมไดติดตามสนใจ3. การสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลี

- แนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น

- แนวบูตอสูแอคชั่น, แนวโบราณและแนวสืบสวนสอบสวน

- ไมสนใจชมภาพยนตร

2

83

5

65

22

3

70

20

-

2.2

92.2

5.6

72.2

24.4

3.3

77.8

22.2

-

114

ตารางท่ี 4.5 (ตอ)n = 90

ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ4. การใหความสําคัญในเร่ืองตางๆ ของภาพยนตรเกาหลี

- เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทําและกระบวนการผลิต

- นักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย- ไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

5. การติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลี- แนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและ

การตูน อนิมเมชั่น- แนวบูตอสูแอคชั่น โบราณและสืบสวนสอบสวน- ไมสนใจชมภาพยนตร

6. การใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองตางๆ- เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร การใหเสียงพากย

กระบวน การผลิต วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํา- นักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย- ไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

7. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศน

- รายการละครทางโทรทัศนภาพยนตรและรายการเพลงมิวสิควิดีโอ

- รายการวาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชวและรายการดานเทคโนโลยี

- ไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

30

60-

76

14-

39

51-

70

20

-

33.3

66.7-

84.4

15.6-

43.3

56.7-

77.8

22.2

-

115

ตารางท่ี 4.5 (ตอ)n = 90

ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ8. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ

- รายการเพลง และละครทางวิทยุ- รายการกีฬา วาไรต้ีบันเทิง และดานเทคโนโลยี- ไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

9. การใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศนเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทตางๆ

- หนังสือพิมพและนิตยสาร- หนังสือพอคเก็ตบุค- ไมไดใหความสนใจจากสื่อสิ่งพิมพใดๆ

10. การใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทตางๆ

- หนังสือพิมพและนิตยสาร- หนังสือพอคเก็ตบุค- ไมไดใหความสนใจตอสื่อสิ่งพิมพใดๆ

11. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีดวยการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภทตางๆ

- ภาพยนตร ละครทางโทรทัศนและการตูนอนิเมชั่น- เพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชว

และเทคโนโลยี- ไมไดใหความสนใจโหลดขอมูลใดๆ

66195

76113

68184

978

3

73.321.15.6

84.412.23.3

75.620.04.4

10.086.7

3.3

116

ตารางท่ี 4.5 (ตอ)n = 90

ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ12. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตตางๆ

- เว็บไซตประเทศไทย ไดแกwww.popcomfor2.com

www.jkdramas.comwww.sanook.comwww.ded-d.com

www.pingbook.comwww.pantip.com

- เว็บไซตตางประเทศwww.d-addicts.com

- ไมไดใหความสนใจเขาชมเว็บไซตใดๆ13. การใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภทตางๆ

- เกมออนไลน- เกมจาก CD, DVD- ไมไดใหความสนใจจากสื่อ

84

6

-

611811

93.3

6.7

-

67.820.012.2

รวม 90 100.0

จากตารางท่ี 4.5 พบวา วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายผูตอบแบบสอบถามสวนใหญมีการติดตามหรือพบเห็นนักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลแนะนําภาพยนตร, ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี (รอยละ 92.2) มีการติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอรจากงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว(รอยละ 72.2) มีการสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลีประเภทแนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น (รอยละ 77.8) มีการใหความสําคัญในเร่ืองตางๆ ของภาพยนตรเกาหลีดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 66.7) มีการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีเก่ียวกับแนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและ

117

การตูน อนิมเมชั่น (รอยละ 84.4) มีการใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองตางๆ เก่ียวกับนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 56.7) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนเก่ียวกับรายการละครทางโทรทัศนภาพยนตร และรายการเพลงมิวสิควิดีโอ (รอยละ 77.8) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ เก่ียวกับรายการเพลง และละครทางวิทยุ (รอยละ 73.3) มีการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 84.4) มีการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 75.6) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีดวยการโหลด ขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภทเพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิงแฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยี (รอยละ 86.7) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตของประเทศไทย (รอยละ 93.3)และมีการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภทเกมออนไลน (รอยละ 67.8)

118

ตารางท่ี 4.6 แสดงจํานวนและรอยละขอมูลสื่อบันเทิงเกาหลีในความสนใจของวัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษา

n = 220ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ

1. การติดตามหรือพบเห็นนักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลตางๆ

- เทศกาลเปดตัวแนะนําอาหารเกาหลีและแสดงศิลปวัฒนธรรมของเกาหลี

- เทศกาลเปดตัวแนะนําภาพยนตร, ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี

- ไมไดติดตามและไมเคยพบเห็น2. การติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอร

- งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางคและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว

- งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองตกแตงบานและสินคาเก่ียวกับอุปกรณเคร่ืองใชไฟฟา

- ไมไดติดตามสนใจ3. การสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลี

- แนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น

- แนวบูตอสูแอคชั่น, แนวโบราณและแนวสืบสวนสอบสวน

- ไมสนใจชมภาพยนตร

13

159

48

132

30

58

150

40

30

5.9

72.3

21.8

60.0

13.6

26.4

68.2

18.2

13.6

119

ตารางท่ี 4.6 (ตอ)n = 220

ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ4. การใหความสําคัญในเร่ืองตางๆ ของภาพยนตรเกาหลี

- เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทําและกระบวนการผลิต

- นักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย- ไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

5. การติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลี- แนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและ

การตูน อนิมเมชั่น- แนวบูตอสูแอคชั่น โบราณและสืบสวนสอบสวน- ไมสนใจชมภาพยนตร

6. การใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองตางๆ- เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร การใหเสียงพากย

กระบวน การผลิต วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํา- นักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย- ไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

7. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศน

- รายการละครทางโทรทัศนภาพยนตรและรายการเพลงมิวสิควิดีโอ

- รายการวาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชวและรายการดานเทคโนโลยี

- ไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

91

10128

146

4331

93

9334

134

58

28

41.4

45.912.7

66.4

19.514.1

42.3

42.315.4

60.9

26.4

12.7

120

ตารางท่ี 4.6 (ตอ)n = 220

ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ8. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ

- รายการเพลง และละครทางวิทยุ- รายการกีฬา วาไรต้ีบันเทิง และดานเทคโนโลยี- ไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

9. การใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศนเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทตางๆ

- หนังสือพิมพและนิตยสาร- หนังสือพอคเก็ตบุค- ไมไดใหความสนใจจากสื่อสิ่งพิมพใดๆ

10. การใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทตางๆ

- หนังสือพิมพและนิตยสาร- หนังสือพอคเก็ตบุค- ไมไดใหความสนใจตอสื่อสิ่งพิมพใดๆ

11. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีดวยการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภทตางๆ

- ภาพยนตร ละครทางโทรทัศนและการตูนอนิเมชั่น- เพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชว

และเทคโนโลยี- ไมไดใหความสนใจโหลดขอมูลใดๆ

1205743

1421464

1024870

52

12840

54.525.919.5

64.56.4

29.1

46.421.831.8

23.6

58.218.2

121

ตารางท่ี 4.6 (ตอ)n = 220

ส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ จํานวน รอยละ12. การใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตตางๆ

- เว็บไซตประเทศไทย ไดแกwww.popcomfor2.com

www.jkdramas.comwww.sanook.comwww.ded-d.com

www.pingbook.comwww.pantip.com

- เว็บไซตตางประเทศwww.d-addicts.com

- ไมไดใหความสนใจเขาชมเว็บไซตใดๆ13. การใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภทตางๆ

- เกมออนไลน- เกมจาก CD, DVD- ไมไดใหความสนใจจากสื่อ

214

6

-

984775

97.3

2.7

-

44.521.434.1

รวม 220 100.0

จากตารางท่ี 4.6 พบวา วัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษาผูตอบแบบสอบถาม สวนใหญมีการติดตามหรือพบเห็นนักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลแนะนําภาพยนตร, ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี (รอยละ 72.3) มีการติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอรจากงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว (รอยละ 60.0) มีการสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลีประเภทแนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิเมชั่น (รอยละ 68.2) มีการใหความสําคัญในเร่ืองตางๆ ของภาพยนตรเกาหลีดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 45.9) มีการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีเก่ียวกับแนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและ

122

การตูน อนิมเมชั่น (รอยละ 66.4) มีการใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองตางๆ เก่ียวกับเน้ือเร่ือง บทภาพยนตร การใหสียงพากย กระบวนการผลิต วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํา และทางดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 42.3) เทากัน มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนเก่ียวกับรายการละครทางโทรทัศนภาพยนตร และรายการเพลงมิวสิควิดีโอ (รอยละ 60.9) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ เก่ียวกับรายการเพลง และละครทางวิทยุ (รอยละ 54.5) มีการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 64.5) มีการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 46.4) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีดวยการโหลด ขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภทเพลงมิวสิควิดีโอวาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยี (รอยละ 58.2) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตของประเทศไทย (รอยละ 97.3)และมีการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภท เกมออนไลน (รอยละ 44.5)

123

4.3 ผลการวิเคราะหเกี่ยวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยตารางท่ี 4.7 แสดงคาเฉลี่ยและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตน

ประเด็นท่ีพิจารณา X SD แปลผล

1. การแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน 3.76 1.031 มาก2. การตกแตงรางกายดวยเคร่ืองประดับสไตลเกาหลี มีความมั่นใจในการไปไหนมาไหนในท่ีสาธารณะ

3.67 1.071 มาก

3. การรับประทานอาหารนอกบาน รานอาหารสไตลเกาหลีเปนสถานท่ี ท่ีโปรดปราน

2.43 1.132 นอย

4. เมนูอาหารเกาหลีสวนใหญรูสึกคุนเคยและชอบสั่งมารับประทาน

2.36 1.031 นอย

5. การแตงทรงผมในแบบสไตลเกาหลี ดูแลวมีความสอดคลองกลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี

3.43 1.112 มาก

6. การแตงหนาแบบสไตลเกาหลีดูแลวมีความสอดคลองกลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงเกาหลี

3.24 .952 ปานกลาง

7. การแสดงทาทางและกิริยามารยาท มักสอดคลองกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี ไปโดยอัตโนมัติ

3.12 1.188 ปานกลาง

8. การทําศัลยกรรมใบหนาของหมอเกาหลีเชื่อวามีฝมือท่ีนาเชื่อถือและสามารถชวยบันดาลใหใบหนาธรรมดาดูสวยงามข้ึนได

2.70 1.194 ปานกลาง

9. ระดับการเรียนรูภาษาเกาหลี ทําใหอานและพูดคุยไดบาง 1.92 .877 นอย10. การไดศึกษาตอท่ีประเทศเกาหลีเปนสิ่งท่ีใฝฝน ตองการไปอยูและศึกษาเรียนรูวัฒนธรรมประเพณี

2.96 1.682 ปานกลาง

11. มีการแตงกายดวยเสื้อเสื้อผาสไตลเกาหลีเชนเดียวกับเพื่อนๆ ท่ีมีความนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

3.43 1.218 มาก

12. มีการแตงกายดวยเคร่ืองประดับตกแตงสไตลเกาหลีใหสอดคลองกับกลุมเพื่อนท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

3.31 1.205 ปานกลาง

124

ประเด็นท่ีพิจารณา X SD แปลผล

13. การตกแตงบานเชนหองนอน หองน่ังเลน และหองอาหารไดรับการเห็นชอบและสนับสนุนจากคนในครอบครัว

2.34 .850 นอย

14. มีการจัดต้ังใหมีชมรมหรือมุมหองในสไตลเกาหลี เพื่อเปนท่ีพบปะ พูดคุยแลกเปลี่ยนกับเพื่อนเก่ียวกับเร่ืองเกาหลี ท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

2.64 1.009 ปานกลาง

15. การชักชวนเพื่อนๆ ไปชมภาพยนตร DVD ละครซีร่ีสเกาหลีดวยกันท่ีบานหรือไปดูท่ีบานเพื่อนกันหลายๆ คน

2.32 1.047 นอย

16. ไดรับการยอมรับจากสังคมสวนใหญและชมเชยวา มีความเหมือนกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี

2.54 1.093 นอย

17. มีการไปเดินหางกับเพื่อนๆ ท่ีรวมกันแตงกายในสไตลเกาหลีดวยความมั่นใจและอ่ิมเอิบใจท่ีมีคนมองดวยความชื่นชม

3.26 .906 ปานกลาง

18. ความเปนไปในสไตลเกาหลีท่ีชื่นชอบและยอมรับ ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม

3.64 .975 มาก

รวม 2.96 .976 ปานกลาง

จากตารางท่ี 4.7 พบวา วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตนผูตอบแบบสอบถามมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ภาพรวมอยูในระดับปานกลาง (คาเฉลี่ย = 2.96) เมื่อจําแนกเปนรายขอแลวพบวา คานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน ระดับมาก ไดแก การแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน (คาเฉลี่ย = 3.76) รองลงมาไดแก การตกแตงรางกายดวยเคร่ืองประดับสไตลเกาหลี มีความมั่นใจในการไปไหนมาไหนในท่ีสาธารณะ (คาเฉลี่ย =3.67) สวนคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน ระดับปานกลางไดแก มีการแตงกายดวยเคร่ืองประดับตกแตงสไตลเกาหลีใหสอดคลองกับกลุมเพื่อนท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน (คาเฉลี่ย = 3.31) รองลงมาไดแก การไปเดินหางกับเพื่อนๆ ท่ีรวมกันแตงกายในสไตลเกาหลีดวยความมั่นใจและอ่ิมเอิบใจท่ีมีผูอ่ืนมองดวยความชื่นชม (คาเฉลี่ย = 3.26) และคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน ระดับนอย ไดแก ไดรับการยอมรับจากสังคมสวนใหญและชมเชยวา มีความเหมือนกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี (คาเฉลี่ย = 2.54)รองลงมาไดแก การรับประทานอาหารนอกบาน รานอาหารสไตลเกาหลีเปนสถานท่ี ท่ีโปรดปราน(คาเฉลี่ย = 2.43)

125

ตารางท่ี 4.8 แสดงคาเฉลี่ยและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

ประเด็นท่ีพิจารณา X SD แปลผล

1. การแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน 3.78 .921 มาก2. การตกแตงรางกายดวยเคร่ืองประดับสไตลเกาหลี มีความมั่นใจในการไปไหนมาไหนในท่ีสาธารณะ

3.46 1.051 มาก

3. การรับประทานอาหารนอกบาน รานอาหารสไตลเกาหลีเปนสถานท่ี ท่ีโปรดปราน

2.96 .970 ปานกลาง

4. เมนูอาหารเกาหลีสวนใหญรูสึกคุนเคยและชอบสั่งมารับประทาน

3.11 1.054 ปานกลาง

5. การแตงทรงผมในแบบสไตลเกาหลี ดูแลวมีความสอดคลองกลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี

3.76 .891 มาก

6. การแตงหนาแบบสไตลเกาหลีดูแลวมีความสอดคลองกลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงเกาหลี

3.31 1.251 ปานกลาง

7. การแสดงทาทางและกิริยามารยาท มักสอดคลองกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี ไปโดยอัตโนมัติ

3.44 1.007 มาก

8. การทําศัลยกรรมใบหนาของหมอเกาหลีเชื่อวามีฝมือท่ีนาเชื่อถือและสามารถชวยบันดาลใหใบหนาธรรมดาดูสวยงามข้ึนได

3.20 1.114 ปานกลาง

9. ระดับการเรียนรูภาษาเกาหลี ทําใหอานและพูดคุยไดบาง 2.58 .924 นอย10. การไดศึกษาตอท่ีประเทศเกาหลีเปนสิ่งท่ีใฝฝน ตองการไปอยูและศึกษาเรียนรูวัฒนธรรมประเพณี

3.34 1.229 ปานกลาง

11. มีการแตงกายดวยเสื้อเสื้อผาสไตลเกาหลีเชนเดียวกับเพื่อนๆ ท่ีมีความนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

3.61 .956 มาก

12. มีการแตงกายดวยเคร่ืองประดับตกแตงสไตลเกาหลีใหสอดคลองกับกลุมเพื่อนท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

3.57 .984 มาก

126

ประเด็นท่ีพิจารณา X SD แปลผล

13. การตกแตงบานเชนหองนอน หองน่ังเลน และหองอาหารไดรับการเห็นชอบและสนับสนุนจากคนในครอบครัว

2.78 1.089 ปานกลาง

14. มีการจัดต้ังใหมีชมรมหรือมุมหองในสไตลเกาหลี เพื่อเปนท่ีพบปะ พูดคุยแลกเปลี่ยนกับเพื่อนเก่ียวกับเร่ืองเกาหลี ท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

3.34 1.051 ปานกลาง

15. การชักชวนเพื่อนๆ ไปชมภาพยนตร DVD ละครซีร่ีสเกาหลีดวยกันท่ีบานหรือไปดูท่ีบานเพื่อนกันหลายๆ คน

3.07 .946 ปานกลาง

16. ไดรับการยอมรับจากสังคมสวนใหญและชมเชยวา มีความเหมือนกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี

3.30 .999 ปานกลาง

17. มีการไปเดินหางกับเพื่อนๆ ท่ีรวมกันแตงกายในสไตลเกาหลีดวยความมั่นใจและอ่ิมเอิบใจท่ีมีคนมองดวยความชื่นชม

3.47 1.019 มาก

18. ความเปนไปในสไตลเกาหลีท่ีชื่นชอบและยอมรับ ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม

3.79 .942 มาก

รวม 3.43 1.017 มาก

จากตารางท่ี 4.8 พบวา วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายผูตอบแบบสอบถามมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ภาพรวมอยูในระดับมาก (คาเฉลี่ย = 3.43) เมื่อจําแนกเปนรายขอแลวพบวา คานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ระดับมาก ไดแก ความเปนไปในสไตลเกาหลีท่ีชื่นชอบและยอมรับ ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม(คาเฉลี่ย = 3.79)รองลงมาไดแก การแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน (คาเฉลี่ย = 3.78) สวนคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ระดับปานกลาง ไดแก การไดศึกษาตอท่ีประเทศเกาหลีเปนสิ่งท่ีใฝฝน ตองการไปอยูและศึกษาเรียนรูวัฒนธรรมประเพณี กับ มีการจัดต้ังใหมีชมรมหรือมุมหองในสไตลเกาหลี เพื่อเปนท่ีพบปะ พูดคุยแลกเปลี่ยนกับเพื่อนเก่ียวกับเร่ืองเกาหลี ท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน (คาเฉลี่ย = 3.34) เทากัน รองลงมาไดแก การแตงหนาแบบสไตลเกาหลีดูแลวมีความสอดคลอง กลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงเกาหลี (คาเฉลี่ย = 3.31) และคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ระดับนอย ไดแก ระดับการเรียนรูภาษาเกาหลี ทําใหอานและพูดคุยไดบาง(คาเฉลี่ย = 2.58)

127

ตารางท่ี 4.9 แสดงคาเฉลี่ยและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษา

ประเด็นท่ีพิจารณา X SD แปลผล

1. การแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน 3.12 1.160 ปานกลาง2. การตกแตงรางกายดวยเคร่ืองประดับสไตลเกาหลี มีความมั่นใจในการไปไหนมาไหนในท่ีสาธารณะ

2.83 1.076 ปานกลาง

3. การรับประทานอาหารนอกบาน รานอาหารสไตลเกาหลีเปนสถานท่ี ท่ีโปรดปราน

2.59 1.063 นอย

4. เมนูอาหารเกาหลีสวนใหญรูสึกคุนเคยและชอบสั่งมารับประทาน

2.49 1.075 นอย

5. การแตงทรงผมในแบบสไตลเกาหลี ดูแลวมีความสอดคลองกลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี

3.02 1.197 ปานกลาง

6. การแตงหนาแบบสไตลเกาหลีดูแลวมีความสอดคลองกลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงเกาหลี

2.90 1.280 ปานกลาง

7. การแสดงทาทางและกิริยามารยาท มักสอดคลองกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี ไปโดยอัตโนมัติ

2.65 1.213 ปานกลาง

8. การทําศัลยกรรมใบหนาของหมอเกาหลีเชื่อวามีฝมือท่ีนาเชื่อถือและสามารถชวยบันดาลใหใบหนาธรรมดาดูสวยงามข้ึนได

2.81 1.455 ปานกลาง

9. ระดับการเรียนรูภาษาเกาหลี ทําใหอานและพูดคุยไดบาง 2.11 1.151 นอย10. การไดศึกษาตอท่ีประเทศเกาหลีเปนสิ่งท่ีใฝฝน ตองการไปอยูและศึกษาเรียนรูวัฒนธรรมประเพณี

2.73 1.341 ปานกลาง

11. มีการแตงกายดวยเสื้อเสื้อผาสไตลเกาหลีเชนเดียวกับเพื่อนๆ ท่ีมีความนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

2.82 1.205 ปานกลาง

12. มีการแตงกายดวยเคร่ืองประดับตกแตงสไตลเกาหลีใหสอดคลองกับกลุมเพื่อนท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

2.76 1.204 ปานกลาง

128

ประเด็นท่ีพิจารณา X SD แปลผล

13. การตกแตงบานเชนหองนอน หองน่ังเลน และหองอาหารไดรับการเห็นชอบและสนับสนุนจากคนในครอบครัว

2.57 1.182 นอย

14. มีการจัดต้ังใหมีชมรมหรือมุมหองในสไตลเกาหลี เพื่อเปนท่ีพบปะ พูดคุยแลกเปลี่ยนกับเพื่อนเก่ียวกับเร่ืองเกาหลี ท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

2.57 1.231 นอย

15. การชักชวนเพื่อนๆ ไปชมภาพยนตร DVD ละครซีร่ีสเกาหลีดวยกันท่ีบานหรือไปดูท่ีบานเพื่อนกันหลายๆ คน

2.62 1.253 ปานกลาง

16. ไดรับการยอมรับจากสังคมสวนใหญและชมเชยวา มีความเหมือนกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี

2.68 1.246 ปานกลาง

17. มีการไปเดินหางกับเพื่อนๆ ท่ีรวมกันแตงกายในสไตลเกาหลีดวยความมั่นใจและอ่ิมเอิบใจท่ีมีคนมองดวยความชื่นชม

2.71 1.274 ปานกลาง

18. ความเปนไปในสไตลเกาหลีท่ีชื่นชอบและยอมรับ ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม

3.07 1.233 ปานกลาง

รวม 2.67 1.162 ปานกลาง

จากตารางท่ี 4.9 พบวา วัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษาผูตอบแบบสอบถามมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ภาพรวมอยูในระดับปานกลาง (คาเฉลี่ย = 2.67) เมื่อจําแนกเปนรายขอแลวพบวาคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา ระดับปานกลาง ไดแก การแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน (คาเฉลี่ย = 3.12) รองลงมาไดแก ความเปนไปในสไตลเกาหลีท่ีชื่นชอบและยอมรับ ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม (คาเฉลี่ย = 3.07) และคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา ระดับนอย ไดแก การรับประทานอาหารนอกบานรานอาหารสไตลเกาหลีเปนสถานท่ีท่ีโปรดปราน (คาเฉลี่ย = 2.59) รองลงมาไดแก การตกแตงบานเชนหองนอน หองน่ังเลน และหองอาหาร ไดรับการเห็นชอบและสนับสนุนจากคนในครอบครัว กับ มีการจัดต้ังใหมีชมรมหรือมุมหองในสไตลเกาหลี เพื่อเปนท่ีพบปะ พูดคุยแลกเปลี่ยนกับเพื่อนเก่ียวกับเร่ืองเกาหลี ท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน (คาเฉลี่ย = 2.57) เทากัน

129

4.4 ผลการวิเคราะหความสัมพันธระหวางส่ือบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

ตารางท่ี 4.10 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในงานเทศกาล กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในงาน

เทศกาล

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี

ของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน รวม

นอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เทศกาลเปดตัวแนะนําอาหารเกาหลีและแสดง ศิลปวัฒนธรรมของเกาหลีเทศกาลเปดตัวแนะนําภาพยนตรละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลีไมไดติดตามและไมเคยพบเห็น

-

1(1.3)

3(30.0)

2(40.0)

26(34.7)

1(10.0)

-

22(29.3)

4(40.0)

3(60.0)

24(32.0)

1(10.0)

-

2(2.7)

1(10.0)

5(100.0)

75(100.0)

10(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.3)

90(100.0)

Chi-Square = 24.585 Sig. = 0.002

จากตารางท่ี 4.10 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในเทศกาลแนะนําภาพยนตร ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรต มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 34.7) รองลงมา ไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 32.0)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในงานเทศกาล มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

130

ตารางท่ี 4.11 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอรในงานจัดแสดงสินคา กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็น

เตอร

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชวงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองตกแตงบานและสินคาเก่ียวกับอุปกรณเคร่ืองใชไฟฟาไมไดติดตามสนใจ

-

1(6.3)

3(27.3)

19(30.2)

9(56.3)

1(9.1)

17(27.0)

5(31.3)

4(36.4)

25(39.7)

1(6.3)

2(18.2)

2(3.2)

-

1(9.1)

63(100.0)

16(100.0)

11(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 27.804 Sig. = 0.001

จากตารางท่ี 4.11 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอรในงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอาง และสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 39.7) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 30.2)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอร มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

131

ตารางท่ี 4.12 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

แนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูนอนิเมชั่นแนวบูตอสูแอคชั่น, แนวโบราณและแนวสืบสวนสอบสวนไมสนใจชมภาพยนตร

2(2.7)

-

2(40.0)

24(32.9)

4(33.3)

1(20.0)

19(26.0)

6(50.0)

1(20.0)

26(35.6)

2(16.7)

-

2(2.7)

-

1(20.0)

73(100.0)

12(100.0)

5(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 25.154 Sig. = 0.001

จากตารางท่ี 4.12 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลีแนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูนอนิเมชั่น มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 35.6) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ32.9)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

132

ตารางท่ี 4.13 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร วิวทิวทัศนสถานท่ีถายทํา และกระบวนการผลิตนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกายไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

2(10.5)

-

2(33.3)

9(47.4)

19(29.2)

1(16.7)

6(31.6)

18(27.7)

2(33.3)

2(10.5)

26(40.0)

0

-

2(3.1)

1(16.7)

19(100.0)

65(100.0)

6(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 27.793 Sig. = 0.001

จากตารางท่ี 4.13 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลีดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 40.0) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย(รอยละ 29.2)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญในเร่ืองตางๆของภาพยนตรเกาหลี มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยม ศึกษาตอนตน อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

133

ตารางท่ี 4.14 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศน

เกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

แนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่นแนวบูตอสูแอคชั่น โบราณและสืบสวนสอบสวนไมสนใจชมภาพยนตร

2(2.7)

-

2(28.6)

23(31.5)

4(40.0)

2(28.6)

21(28.8)

4(40.0)

1(14.3)

25(34.2)

2(20.0)

1(14.3)

2(2.7)

-

1(16.7)

73(100.0)

10(100.0)

7(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 15.457 Sig. = 0.051

จากตารางท่ี 4.14 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีแนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิเมชั่น มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 34.2) รองลงมา ไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับนอย (รอยละ 31.5)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลี ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยม ศึกษาตอนตน

134

ตารางท่ี 4.15 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญกับละครโทรทัศน

เกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร การใหเสียงพากย กระบวน การผลิต วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํานักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกายไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

2(8.0)

-

2(33.6)

15(60.0)

13(22.0)

1(16.7)

6(24.0)

18(30.5)

2(33.3)

2(8.0)

26(44.1)

-

-

2(3.4)

1(16.7)

25(100.0)

59(100.0)

6(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 36.616 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.15 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ี เปนการใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองของนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 44.1) รองลงมา ไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับปานกลาง (รอยละ 30.5)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลี มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยม ศึกษาตอนตน อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

135

ตารางท่ี 4.16 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี

ทางรายการโทรทัศน

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

รายการละครทางโทรทัศนภาพยนตรและรายการเพลงมิวสิควิดีโอรายการวาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชวเกมโชวและรายการดานเทคโนโลยีไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

-

1(7.7)

3(42.9)

24(34.3)

4(30.8)

1(14.3)

19(27.1)

5(38.5)

2(28.6)

26(37.1)

2(15.4)

-

1(1.4)

1(7.7)

1(14.3)

70(100.0)

13(100.0)

7(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 35.998 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.16 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศน ดานรายการละครทางโทรทัศนภาพยนตรและรายการเพลงมิวสิควิดีโอ มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 37.1) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 34.3)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางทางรายการโทรทัศน มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนอยาง มีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

136

ตารางท่ี 4.17 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี

ทางรายการวิทยุ

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

รายการเพลง และละครทางวิทยุ

รายการกีฬา วารไรต้ีบันเทิง และดานเทคโนโลยีไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

-

-

4(30.8)

15(25.0)

13(76.5)

1(7.7)

17(28.3)

3(17.6)

6(46.2)

26(43.3)

1(5.9)

1(7.7)

2(3.3)

-

1(7.7)

60(100.0)

17(100.0)

13(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 49.471 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.17 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ ดานรายการเพลง และละครทางวิทยุ มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 43.3) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 28.3)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนอยาง มีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

137

ตารางท่ี 4.18 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภท

สิ่งพิมพ

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

หนังสือพิมพและนิตยสาร

หนังสือพอคเก็ตบุคไมไดใหความสนใจจากสื่อสิ่งพิมพใดๆ

1(1.2)

-3

(33.3)

28(34.6)

-1

(11.1)

23(28.4)

-3

(33.3)

27(33.3)

-1

(11.1)

2(2.5)

-1

(11.1)

81(100.0)

-9

(100.0)รวม 4

(4.4)29

(32.2)26

(28.9)28

(31.1)3

(3.33)90

(100.0)Chi-Square = 23.330 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.18 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทหนังสือพิมพและนิตยสาร มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 34.6) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับมาก (รอยละ 33.3)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนอยาง มีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

138

ตารางท่ี 4.19 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อ

ประเภทสิ่งพิมพ

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

หนังสือพิมพและนิตยสาร

หนังสือพอคเก็ตบุค

ไมไดใหความสนใจจากสื่อสิ่งพิมพใดๆ

-

-

4(28.6)

20(33.3)

6(37.5)

3(21.4)

15(25.0)

5(31.3)

6(42.9)

23(38.3)

5(31.3)

-

2(3.3)

-

1(7.1)

60(100.0)

16(100.0)

14(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 30.177 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.19 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทหนังสือพิมพและนิตยสารมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 38.3) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับนอย (รอยละ 33.3)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

139

ตารางท่ี 4.20 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ต กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อ

ทางอินเทอรเน็ต

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

ภาพยนตร ละครทางโทรทัศนและการตูนอนิเมชั่นเพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิงแฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยีไมไดใหความสนใจโหลดขอมูลใดๆ

-

1(1.7)

3(50.0)

4(15.4)

24(41.4)

1(16.7)

15(57.7)

10(17.2)

1(16.7)

7(26.9)

21(26.2)

-

-

2(3.4)

1(16.7)

26(100.0)

58(100.0)

6(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 51.452 Sig. = 0.000จากตารางท่ี 4.20 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความ

สนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตดาน เพลงมิวสิค วิดีโอ วาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยี มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 41.4)รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 26.2)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ต มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนอยาง มีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

140

ตารางท่ี 4.21 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี

จากการเขาชมเว็บไซต

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี

ของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนรวมนอย

สุดนอย ปาน

กลาง

มาก มาก

ท่ีสุด

เว็บไซตประเทศไทย ไดแกwww.popcomfor2.comwww.jkdramas.comwww.sanook.comwww.ded-d.comwww.pingbook.comwww.pantip.com

เว็บไซตตางประเทศwww.d-addicts.com

ไมไดใหความสนใจเขาชมเว็บไซตใดๆ

4

(4.7)

-

-

28

(32.9)

1

(20.0)

-

23

(27.1)

3

(60.0)

-

27

(31.8)

1

(20.0)

-

3

(3.5)

-

-

85

(100.0)

5

(100.0)

-

รวม4

(4.4)

29

(32.2)

26

(28.9)

28

(31.1)

3

(3.33)

90

(100.0)

Chi-Square = 2.641 Sig. = 0.620

จากตารางท่ี 4.21 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตประเทศไทย มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับนอย(รอยละ 32.9) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 31.8)

141

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

ตารางท่ี 4.22 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกม กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลี

ประเภทเกม

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เกมออนไลน

เกมจาก CD, DVD

ไมไดใหความสนใจจากสื่อ

2(3.4)

-

2(16.7)

16(27.6)

10(50.0)

3(25.0)

14(24.1)

8(40.0)

4(33.3)

24(41.4)

2(10.0)

2(16.7)

2(3.4)

-

1(8.3)

58(100.0)

20(100.0)

12(100.0)

รวม 4(4.4)

29(32.2)

26(28.9)

28(31.1)

3(3.33)

90(100.0)

Chi-Square = 51.452 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.22 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกม จาก CD,DVD มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ41.4) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 27.6)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกม มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

142

ตารางท่ี 4.23 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในงานเทศกาล กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็น

เตอร

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เทศกาลเปดตัวแนะนําอาหารเกาหลีและแสดง ศิลปวัฒนธรรมของเกาหลีเทศกาลเปดตัวแนะนําภาพยนตรละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลีไมไดติดตามและไมเคยพบเห็น

-

-

3(60.0)

1(50.0)

10(12.0)

1(20.0)

-

31(37.3)

1(20.0)

-

29(34.9)

-

1(50.0)

13(15.7)

-

2(100.0)

83(100.0)

5(100.0)

รวม 3(3.3)

12(13.3)

32(35.6)

29(32.2)

14(15.6)

90(100.0)

Chi-Square = 59.162 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.23 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในเทศกาลแนะนําภาพยนตร ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรต มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 37.3) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับมาก (รอยละ 34.9)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในงานเทศกาล มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลายอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

143

ตารางท่ี 4.24 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอรในงานจัดแสดงสินคา กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็น

เตอร

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางคและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชวงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองตกแตงบานและสินคาเก่ียวกับอุปกรณเคร่ืองใชไฟฟาไมไดติดตามสนใจ

-

-

3(100.0)

1(1.5)

11(50.0)

-

28(43.1)

4(18.2)

-

24(36.9)

5(22.7)

-

12(18.5)

2(9.1)

-

65(100.0)

22(100.0)

3(100.0)

รวม 3(3.3)

12(13.3)

32(35.6)

29(32.2)

14(15.6)

90(100.0)

Chi-Square = 123.772 Sig. = 0.000จากตารางท่ี 4.24 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนนักรอง

นักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอรในงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางค และสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 43.1) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 36.9)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอร มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยม ศึกษาตอนปลาย อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

144

ตารางท่ี 4.25 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

แนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูนอนิมเมชั่นแนวบูตอสูแอคชั่น, แนวโบราณและแนวสืบสวนสอบสวนไมสนใจชมภาพยนตร

2(2.9)

1(5.0)

-

5(7.1)

7(35.0)

-

24(34.3)

8(40.0)

-

26(37.1)

3(15.0)

-

13(18.6)

1(5.0)

-

70(100.0)

20(100.0)

-รวม 3

(3.3)12

(13.3)32

(35.6)29

(32.2)14

(15.6)90

(100.0)Chi-Square = 25.154 Sig. = 0.001

จากตารางท่ี 4.25 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 37.1) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 34.3)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

145

ตารางท่ี 4.26 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร วิวทิวทัศนสถานท่ีถายทํา และกระบวนการผลิตนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกายไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

2(6.7)

1(1.7)

-

6(20.0)

6(10.0)

-

11(36.7)

21(35.0)

-

9(30.0)

20(33.0)

-

2(6.7)

12(20.0)

-

30(100.0)

60(100.0)

-รวม 3

(3.3)12

(13.3)32

(35.6)29

(32.2)14

(15.6)90

(100.0)Chi-Square = 5.370 Sig. = 0.251

จากตารางท่ี 4.26 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลีดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 36.7) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 30.0)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญในเร่ืองตางๆของภาพยนตรเกาหลี ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

146

ตารางท่ี 4.27 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศน

เกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

แนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่นแนวบูตอสูแอคชั่น โบราณและสืบสวนสอบสวนไมสนใจชมภาพยนตร

3(3.9)

-

-

8(10.5)

4(28.6)

-

23(30.3)

9(64.3)

-

29(38.2)

-

-

13(17.1)

1(7.1)

-

76(100.0)

14(100.0)

-รวม 3

(3.3)12

(13.3)32

(35.6)29

(32.2)14

(15.6)90

(100.0)Chi-Square = 13.385 Sig. = 0.010

จากตารางท่ี 4.27 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีแนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 38.2) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมากท่ีสุด (รอยละ 30.3)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลี มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยม ศึกษาตอนปลาย อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

147

ตารางท่ี 4.28 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญกับละครโทรทัศน

เกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร การใหเสียงพากย กระบวน การผลิต วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํานักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกายไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

2(5.1)

1(2.0)

-

3(7.7)

9(17.6)

-

15(38.5)

17(33.3)

-

18(46.2)

11(21.6)

-

1(2.6)

13(25.5)

-

39(100.0)

51(100.0)

-รวม 3

(3.3)12

(13.3)32

(35.6)29

(32.2)14

(15.6)90

(100.0)Chi-Square = 14.084 Sig. = 0.007

จากตารางท่ี 4.28 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ี เปนการใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองของนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 33.3) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมากท่ีสุด (รอยละ 25.5)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลี ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

148

ตารางท่ี 4.29 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี

ทางรายการโทรทัศน

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

รายการละครทางโทรทัศนภาพยนตรและรายการเพลงมิวสิควิดีโอรายการวาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชวเกมโชวและรายการดานเทคโนโลยีไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

1(1.4)

2(10.0)

-

11(15.7)

1(5.0)

-

21(30.0)

11(55.0)

-

25(35.7)

4(20.0)

-

12(17.1)

2(10.0)

-

70(100.0)

20(100.0)

-

รวม 3(3.3)

12(13.3)

32(35.6)

29(32.2)

14(15.6)

90(100.0)

Chi-Square = 9.205 Sig. = 0.056จากตารางท่ี 4.29 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความ

สนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศน ดานรายการละครทางโทรทัศนภาพยนตรและรายการเพลงมิวสิควิดีโอ มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 35.7) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 30.0)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางทางรายการโทรทัศน ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

149

ตารางท่ี 4.30 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี

ทางรายการวิทยุ

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

รายการเพลง และละครทางวิทยุ

รายการกีฬา วารไรต้ีบันเทิง และดานเทคโนโลยีไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

2(3.0)

-

1(20.0)

6(9.1)

3(15.8)

3(60.0)

21(31.8)

11(57.9)

-

25(37.9)

3(15.8)

1(20.0)

12(18.2)

2(10.5)

-

66(100.0)

19(100.0)

5(100.0)

รวม 3(3.3)

12(13.3)

32(35.6)

29(32.2)

14(15.6)

90(100.0)

Chi-Square = 22.524 Sig. = 0.004จากตารางท่ี 4.30 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความ

สนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ ดานรายการเพลง และละครทางวิทยุ มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 37.9) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 31.8)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

150

ตารางท่ี 4.31 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภท

สิ่งพิมพ

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

หนังสือพิมพและนิตยสาร

หนังสือพอคเก็ตบุค

ไมไดใหความสนใจจากสื่อสิ่งพิมพใดๆ

2(2.6)

-

1(33.3)

10(13.2)

1(9.1)

1(33.3)

21(27.6)

10(90.9)

1(33.3)

29(38.2)

-

-

14(18.4)

-

-

76(100.0)

11(100.0)

3(100.0)

รวม 3(3.3)

12(13.3)

32(35.6)

29(32.2)

14(15.6)

90(100.0)

Chi-Square = 28.376 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.31 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทหนังสือพิมพและนิตยสาร มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 38.2) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับปานกลาง (รอยละ 27.6)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศนเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

151

ตารางท่ี 4.32 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อ

ประเภทสิ่งพิมพ

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

หนังสือพิมพและนิตยสาร

หนังสือพอคเก็ตบุค

ไมไดใหความสนใจจากสื่อสิ่งพิมพใดๆ

1(1.5)

1(5.6)

1(25.0)

9(13.2)

2(11.1)

1(25.0)

21(30.9)

10(55.6)

1(25.0)

26(38.2)

2(11.1)

1(25.0)

11(16.2)

3(16.7)

-

68(100.0)

18(100.0)

4(100.0)

รวม 3(3.3)

12(13.3)

32(35.6)

29(32.2)

14(15.6)

90(100.0)

Chi-Square = 13.622 Sig. = 0.092

จากตารางท่ี 4.32 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทหนังสือพิมพและนิตยสารมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 38.2) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับปานกลาง (รอยละ 30.9)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

152

ตารางท่ี 4.33 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ต กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อ

ทางอินเทอรเน็ต

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

ภาพยนตร ละครทางโทรทัศนและการตูนอนิเมชั่นเพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิงแฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยีไมไดใหความสนใจโหลดขอมูลใดๆ

1(11.1)

1(1.3)

1(33.0)

4(44.4)

8(10.3)

-

1(11.1)

29(37.2)

2(67.0)

3(33.3)

26(33.3)

-

-

14(17.9)

-

9(100.0)

78(100.0)

3(100.0)

รวม 3(3.3)

12(13.3)

32(35.6)

29(32.2)

14(15.6)

90(100.0)

Chi-Square = 23.746 Sig. = 0.003

จากตารางท่ี 4.33 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภท เพลงมิวสิค วิดีโอ วาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยี มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ37.2) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 33.3)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ต มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

153

ตารางท่ี 4.34 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี

จากการเขาชมเว็บไซต

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เว็บไซตประเทศไทย ไดแกwww.popcomfor2.comwww.jkdramas.comwww.sanook.comwww.ded-d.comwww.pingbook.comwww.pantip.com

เว็บไซตตางประเทศwww.d-addicts.com

ไมไดใหความสนใจเขาชมเว็บไซตใดๆ

3(3.6)

-

-

10(11.9)

2(33.3)

-

31(36.9)

1(16.7)

-

27(32.1)

2(33.3)

-

13(15.5)

1(16.7)

-

84(100.0)

6(100.0)

-

รวม 3(3.3)

12(13.3)

32(35.6)

29(32.2)

14(15.6)

90(100.0)

Chi-Square = 2.796 Sig. = 0.593

จากตารางท่ี 4.34 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตประเทศไทย มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับปานกลาง (รอยละ 36.9) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 32.1)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

154

ตารางท่ี 4.35 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกม กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลี

ประเภทเกม

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เกมออนไลน

เกมจาก CD, DVD

ไมไดใหความสนใจจากสื่อ

2(3.3)

-

1(9.1)

1(1.6)10

(55.6)1

(9.1)

24(39.3)

3(16.7)

5(45.5)

23(37.7)

4(22.2)

2(18.2)

11(18.0)

1(5.6)

2(18.2)

61(100.0)

18(100.0)

11(100.0)

รวม 3(3.3)

12(13.3)

32(35.6)

29(32.2)

14(15.6)

90(100.0)

Chi-Square = 37.769 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.35 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกมออนไลน มีความนิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ39.3) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 37.7)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกม มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลายอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

155

ตารางท่ี 4.36 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในงานเทศกาล กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็น

เตอร

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เทศกาลเปดตัวแนะนําอาหารเกาหลีและแสดง ศิลปวัฒนธรรมของเกาหลีเทศกาลเปดตัวแนะนําภาพยนตรละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลีไมไดติดตามและไมเคยพบเห็น

-

20(12.6)

23(47.9)

2(15.4)

42(26.4)

12(25.0)

5(38.5)

46(28.9)

9(18.8)

6(46.2)

42(26.4)

3(6.3)

-

9(5.7)

1(2.1)

13(100.0)

159(100.0)

48(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 40.150 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.36 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในเทศกาลแนะนําภาพยนตร ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรต มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 28.9) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับมากและนอย (รอยละ 26.4)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีปรากฏตัวในงานเทศกาล มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

156

ตารางท่ี 4.37 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอรในงานจัดแสดงสินคา กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็น

เตอร

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางคและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชวงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองตกแตงบานและสินคาเก่ียวกับอุปกรณเคร่ืองใชไฟฟาไมไดติดตามสนใจ

10(7.6)

2(6.7)

31(53.4)

32(24.2)

10(33.3)

14(24.1)

43(32.6)

7(23.3)

10(17.2)

38(28.8)

11(36.7)

2(3.4)

9(6.8)

-

1(1.7)

132(100.0)

30(100.0)

58(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 68.614 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.37 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอรในงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางค และสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 32.6) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 28.8)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงปรากฏตัวเปนพรีเซ็นเตอร มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดม ศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

157

ตารางท่ี 4.38 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

แนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูนอนิมเมชั่นแนวบูตอสูแอคชั่น, แนวโบราณและแนวสืบสวนสอบสวนไมสนใจชมภาพยนตร

23(15.3)

4(5.0)16

(53.3)

30(20.0)

18(45.0)

8(26.7)

45(30.0)

11(27.5)

4(13.3)

42(28.0)

7(17.5)

2(6.7)

10(6.7)

-

-

150(100.0)

40(100.0)

30(100)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 41.325 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.38 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลีแนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูนอนิเมชั่น มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 30.0) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 28.0)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลี มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

158

ตารางท่ี 4.39 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร วิวทิวทัศนสถานท่ีถายทํา และกระบวนการผลิตนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกายไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

17(18.7)

12(11.9)

14(50.0)

25(27.5)

22(21.8)

9(32.1)

18(19.8)

39(38.6)

3(10.7)

28(30.8)

21(20.8)

2(7.1)

3(3.3)

7(6.9)

-

91(100.0)

101(100.0)

28(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 35.446 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.39 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลีดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 38.6) รองลงมา ไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 21.8)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญในเร่ืองตางๆของภาพยนตรเกาหลี มีความสัมพันธกับความนิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

159

ตารางท่ี 4.40 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศน

เกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

แนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่นแนวบูตอสูแอคชั่น โบราณและสืบสวนสอบสวนไมสนใจชมภาพยนตร

26(17.8)

2(4.7)15

(48.4)

30(20.5)

18(41.9)

8(25.8)

43(29.5)

12(27.9)

5(16.1)

38(26.0)

10(23.3)

3(9.7)

9(6.2)

1(2.3)

-

146(100.0)

43(100.0)

31(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 31.566 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.40 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีแนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 29.5) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 26.0)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลี มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดม ศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

160

ตารางท่ี 4.41 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญกับละครโทรทัศน

เกาหลี

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร การใหเสียงพากย กระบวน การผลิต วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํานักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกายไมไดใหความสําคัญกับเร่ืองใดๆ

17(18.3)

10(10.8)

16(47.1)

26(28.0)

19(20.4)

11(32.4)

25(26.9)

32(34.4)

3(8.8)

23(24.7)

24(25.8)

4(11.8)

2(2.2)

8(8.6)

-

93(100.0)

93(100.0)

34(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 33.065 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.41 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ี เปนการใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองของเน้ือเ ร่ือง บทภาพยนตร การใหเสียงพากยกระบวนการผลิต วิวทิวทัศน และสถานท่ีถายทํา มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ28.0) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 26.9) ขณะท่ีมีการใหความสําคัญกับนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับปานกลาง (รอยละ 34.4) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 25.8)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสําคัญเก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลี มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

161

ตารางท่ี 4.42 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี

ทางรายการโทรทัศน

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

รายการละครทางโทรทัศนภาพยนตรและรายการเพลงมิวสิควิดีโอรายการวาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชวเกมโชวและรายการดานเทคโนโลยีไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

19(14.2)

8(13.8)

16(57.1)

42(31.3)

7(12.1)

7(25.0)

35(26.1)

21(36.2)

4(14.3)

30(22.4)

20(34.5)

1(3.6)

8(6.0)

2(3.4)

-

134(100.0)

58(100.0)

28(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 42.513 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.42 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศน ดานรายการละครทางโทรทัศนภาพยนตรและรายการเพลงมิวสิควิดีโอ มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 31.3) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 26.1)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางทางรายการโทรทัศน มีความสัมพันธ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

162

ตารางท่ี 4.43 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี

ทางรายการวิทยุ

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

รายการเพลง และละครทางวิทยุ

รายการกีฬา วารไรต้ีบันเทิง และดานเทคโนโลยีไมไดใหความสนใจตอรายการใดๆ

11(9.2)

8(14.0)

24(55.8)

38(31.7)

7(12.3)

11(25.6)

34(28.3)

20(35.1)

6(14.0)

28(23.3)

22(38.6)

1(2.3)

9(18.2)

-

1(2.3)

120(100.0)

57(100.0)

43(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 65.540 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.43 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ ดานรายการเพลง และละครทางวิทยุ มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 31.7) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 28.3)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษาอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

163

ตารางท่ี 4.44 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภท

สิ่งพิมพ

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

หนังสือพิมพและนิตยสาร

หนังสือพอคเก็ตบุค

ไมไดใหความสนใจจากสื่อสิ่งพิมพใดๆ

7(4.9)

2(14.3)

34(53.1)

41(28.9)

2(14.3)

13(20.3)

47(33.1)

3(21.4)

10(15.6)

37(26.1)

7(50.0)

7(11.0)

10(7.0)

-

-

142(100.0)

14(100.0)

64(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 74.251 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.44 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทหนังสือพิมพและนิตยสาร มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 33.1) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 28.9)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

164

ตารางท่ี 4.45 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อ

ประเภทสิ่งพิมพ

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

หนังสือพิมพและนิตยสาร

หนังสือพอคเก็ตบุค

ไมไดใหความสนใจจากสื่อสิ่งพิมพใดๆ

5(4.9)

7(14.6)

31(44.3)

32(31.4)

4(8.3)20

(28.6)

29(28.4)

18(37.5)

13(18.6)

29(28.4)

17(35.4)

5(7.1)

7(6.9)

2(4.2)

1(1.4)

102(100.0)

48(100.0)

70(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 59.545 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.45 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทหนังสือพิมพและนิตยสารมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 31.4) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับปานกลางและมาก (รอยละ 28.4)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

165

ตารางท่ี 4.46 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ต กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อ

ทางอินเทอรเน็ต

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

ภาพยนตร ละครทางโทรทัศนและการตูนอนิเมชั่นเพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิงแฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยีไมไดใหความสนใจโหลดขอมูลใดๆ

14(26.9)

8(6.3)21

(52.5)

8(15.4)

37(28.9)

11(27.5)

19(36.5)

37(28.9)

4(10.0)

9(17.3)

39(30.5)

3(7.5)

2(3.9)

7(5.4)

1(2.5)

52(100.0)

128(100.0)

40(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 52.737 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.46 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภท เพลงมิวสิค วิดีโอวาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยี มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ30.5) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอยและปานกลาง (รอยละ 28.9)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทการโหลดขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ต มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

166

ตารางท่ี 4.47 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลี

จากการเขาชมเว็บไซต

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เว็บไซตประเทศไทย ไดแกwww.popcomfor2.comwww.jkdramas.comwww.sanook.comwww.ded-d.comwww.pingbook.comwww.pantip.com

เว็บไซตตางประเทศwww.d-addicts.com

ไมไดใหความสนใจเขาชมเว็บไซตใดๆ

43(20.1)

-

-

53(24.8)

3(50.0)

-

58(27.1)

2(33.3)

-

51(23.8)

-

-

9(4.2)

1(16.7)

-

214(100.0)

6(100.0)

-

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 6.172 Sig. = 0.187

จากตารางท่ี 4.47 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตประเทศไทย มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีระดับปานกลาง (รอยละ 27.1) รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับนอย (รอยละ 24.8)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซต ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

167

ตารางท่ี 4.48 แสดงความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี ท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกม กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลี

ประเภทเกม

ระดับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา

รวมนอยสุด

นอย ปานกลาง

มาก มากท่ีสุด

เกมออนไลน

เกมจาก CD, DVD

ไมไดใหความสนใจจากสื่อ

10(10.2)

5(10.6)

28(37.3)

16(16.3)

21(44.7)

19(25.3)

29(29.6)

11(23.4)

20(26.8)

34(34.7)

10(21.3)

7(9.3)

9(9.2)

-

1(1.3)

98(100.0)

47(100.0)

75(100.0)

รวม 43(19.5)

56(25.5)

60(27.3)

51(23.2)

10(4.5)

220(100.0)

Chi-Square = 49.277 Sig. = 0.000

จากตารางท่ี 4.48 พบวา วัยรุนไทยสวนใหญใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกมออนไลน มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับมาก (รอยละ 34.7)รองลงมาไดแก มีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ระดับปานกลาง (รอยละ 29.6)

เมื่อวิเคราะหความสัมพันธ พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีประเภทเกม มีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับ อุดมศึกษา อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05

168

บทท่ี 5

สรุปผลการวิจัย อภิปรายผล และขอเสนอแนะ

5.1 สรุปผลการศึกษาวิจัยการวิจัยเร่ือง สื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย มี

วัตถุประสงคของการวิจัย 1) เพื่อศึกษาคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยท่ีมีตอสื่อบันเทิงเกาหลี 2) เพื่อศึกษาความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลี กับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย การวิจัยคร้ังน้ีเปนการวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) เคร่ืองมือในการวิจัยใชแบบสอบถาม (Questionnaire) กับกลุมตัวอยางจํานวน 400 คน

ผลการศึกษาขอมูลสวนบุคคล ของวัยรุน พบวา วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตนผูตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญิง (รอยละ 68.9) มีอายุตํ่ากวา 16 ป (รอยละ 100.0)มีคาใชจายตอเดือนตํ่ากวา 10,000 บาท (รอยละ 100.0) และมีบานพักอาศัยอยูกับบิดามารดา (รอยละ 66.7) สวนวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายผูตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศชาย(รอยละ 54.4) มีอายุ 16 – 18 ป (รอยละ 100.0) มีคาใชจายตอเดือน10,000 – 20,000 บาท (รอยละ71.1) และมีบานพักอาศัยอยูกับบิดามารดา (รอยละ 74.4) และวัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษาผูตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญิง (รอยละ 51.8) มีอายุ 19 - 22 ป (รอยละ 84.1) มีคาใชจายตอเดือน10,000 – 20,000 บาท (รอยละ 52.2) และมีบานพักอาศัยอยูกับบิดามารดา (รอยละ 38.6)

จากผลการวิเคราะหขอมูลเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีในความสนใจของวัยรุนไทยพบวาวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตนผูตอบแบบสอบถาม สวนใหญมีการติดตามหรือพบเห็นนักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลแนะนําภาพยนตร , ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี (รอยละ 83.3) มีการติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอรจากงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว(รอยละ 70.0) มีการสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลีประเภทแนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใสรักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น (รอยละ 81.1) มีการใหความสําคัญในเร่ืองตางๆ ของภาพยนตรเกาหลีดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ72.2) มีการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีเก่ียวกับแนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น (รอยละ81.1) มีการใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองตางๆ เก่ียวกับนักแสดง การแตงหนา

169

เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 65.6) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนเก่ียวกับรายการละครทางโทรทัศนภาพยนตร และรายการเพลงมิวสิควิดีโอ (รอยละ 77.8) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุเก่ียวกับรายการเพลง และละครทางวิทยุ (รอยละ66.7) มีการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 90.0) มีการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 66.7) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีดวยการโหลด ขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภทเพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว เกมโชวและเทคโนโลยี (รอยละ 64.4) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตของประเทศไทย (รอยละ 94.4)และมีการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภท เกมออนไลน(รอยละ 64.4)

สวนวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ผูตอบแบบสอบถามสวนใหญมีการติดตามหรือพบเห็นนักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลแนะนําภาพยนตร, ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี (รอยละ 92.2) มีการติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอรจากงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว(รอยละ 72.2) มีการสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลีประเภทแนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น (รอยละ 77.8) มีการใหความสําคัญในเร่ืองตางๆ ของภาพยนตรเกาหลีดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 66.7) มีการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีเก่ียวกับแนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น (รอยละ 84.4) มีการใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองตางๆ เก่ียวกับนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 56.7) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนเก่ียวกับรายการละครทางโทรทัศนภาพยนตร และรายการเพลงมิวสิควิดีโอ (รอยละ 77.8) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ เก่ียวกับรายการเพลง และละครทางวิทยุ (รอยละ 73.3) มีการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 84.4) มีการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 75.6) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีดวยการโหลด ขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภทเพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิงแฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยี (รอยละ 86.7) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตของประเทศไทย (รอยละ 93.3)และมีการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภทเกมออนไลน (รอยละ 67.8)

170

และ วัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษาผูตอบแบบสอบถาม สวนใหญมีการติดตามหรือพบเห็นนักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลแนะนําภาพยนตร, ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี (รอยละ 72.3) มีการติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีนักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอรจากงานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว (รอยละ 60.0) มีการสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลีประเภทแนวชีวิตรันทด, วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิเมชั่น (รอยละ 68.2) มีการใหความสําคัญในเร่ืองตางๆ ของภาพยนตรเกาหลีดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 45.9) มีการติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีเก่ียวกับแนวชีวิตรันทด วัยรุนสดใส รักโรแมนติกและการตูน อนิมเมชั่น (รอยละ 66.4) มีการใหความสําคัญกับละครโทรทัศนเกาหลีในเร่ืองตางๆ เก่ียวกับ เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร การใหเสียงพากย กระบวนการผลิต วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํา และทางดานนักแสดง การแตงหนา เสื้อผาและการแตงกาย (รอยละ 42.3) เทากัน มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนเก่ียวกับรายการละครทางโทรทัศนภาพยนตร และรายการเพลงมิวสิควิดีโอ (รอยละ60.9) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการวิทยุ เก่ียวกับรายการเพลง และละครทางวิทยุ (รอยละ 54.5) มีการใหความสนใจกับนวนิยายหรือละครโทรทัศน เกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทหนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 64.5) มีการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภท หนังสือพิมพและนิตยสาร (รอยละ 46.4) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีดวยการโหลด ขอมูลจากสื่อทางอินเทอรเน็ตประเภทเพลงมิวสิควิดีโอ วาไรต้ีบันเทิงแฟชั่นโชว เกมโชว และเทคโนโลยี (รอยละ 58.2) มีการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตของประเทศไทย (รอยละ 97.3)และมีการใหความสนใจสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภทเกมออนไลน (รอยละ 44.5)

จากผลการวิเคราะหขอมูลเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ผลการศึกษา พบวา วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนตนผูตอบแบบสอบถามมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ภาพรวมอยูในระดับปานกลาง (คาเฉลี่ย = 2.96) เมื่อจําแนกเปนรายขอแลวพบวา คานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน ระดับมาก ไดแก การแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน (คาเฉลี่ย = 3.76) รองลงมาไดแก การตกแตงรางกายดวยเคร่ืองประดับสไตลเกาหลี มีความมั่นใจในการไปไหนมาไหนในท่ีสาธารณะ (คาเฉลี่ย = 3.67) สวนคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน ระดับปานกลาง ไดแก มีการแตงกายดวยเคร่ืองประดับตกแตงสไตลเกาหลีใหสอดคลองกับกลุมเพื่อนท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน(คาเฉลี่ย = 3.31) รองลงมาไดแก การไปเดินหางกับเพื่อนๆ ท่ีรวมกันแตงกายในสไตลเกาหลีดวยความ

171

มั่นใจและอ่ิมเอิบใจท่ีมีผูอ่ืนมองดวยความชื่นชม (คาเฉลี่ย = 3.26) และคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตน ระดับนอย ไดแก ไดรับการยอมรับจากสังคมสวนใหญและชมเชยวา มีความเหมือนกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี (คาเฉลี่ย = 2.54) รองลงมาไดแก การรับประทานอาหารนอกบาน รานอาหารสไตลเกาหลีเปนสถานท่ี ท่ีโปรดปราน (คาเฉลี่ย = 2.43)

สวนวัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายผูตอบแบบสอบถามมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลี ภาพรวมอยูในระดับมาก (คาเฉลี่ย = 3.43) เมื่อจําแนกเปนรายขอแลวพบวาคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ระดับมาก ไดแก ความเปนไปในสไตลเกาหลีท่ีชื่นชอบและยอมรับ ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม(คาเฉลี่ย = 3.79) รองลงมาไดแก การแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน (คาเฉลี่ย = 3.78) สวนคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ระดับปานกลาง ไดแก การไดศึกษาตอท่ีประเทศเกาหลีเปนสิ่งท่ีใฝฝน ตองการไปอยูและศึกษาเรียนรูวัฒนธรรมประเพณี กับ มีการจัดต้ังใหมีชมรมหรือมุมหองในสไตลเกาหลี เพื่อเปนท่ีพบปะ พูดคุยแลกเปลี่ยนกับเพื่อนเก่ียวกับเร่ืองเกาหลี ท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน (คาเฉลี่ย = 3.34) เทากัน รองลงมาไดแก การแตงหนาแบบสไตลเกาหลีดูแลวมีความสอดคลอง กลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงเกาหลี (คาเฉลี่ย = 3.31) และคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ระดับนอย ไดแก ระดับการเรียนรูภาษาเกาหลี ทําใหอานและพูดคุยไดบาง(คาเฉลี่ย = 2.58)

และวัยรุนไทยในระดับอุดมศึกษาผูตอบแบบสอบถามมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีภาพรวมอยูในระดับปานกลาง (คาเฉลี่ย = 2.67) เมื่อจําแนกเปนรายขอแลวพบวา คานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา ระดับปานกลาง ไดแก การแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน (คาเฉลี่ย = 3.12) รองลงมาไดแก ความเปนไปในสไตลเกาหลีท่ีชื่นชอบและยอมรับ ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม (คาเฉลี่ย = 3.07) และคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับอุดมศึกษา ระดับนอย ไดแก การรับประทานอาหารนอกบาน รานอาหารสไตลเกาหลีเปนสถานท่ีท่ีโปรดปราน (คาเฉลี่ย = 2.59) รองลงมาไดแก การตกแตงบานเชนหองนอนหองน่ังเลน และหองอาหาร ไดรับการเห็นชอบและสนับสนุนจากคนในครอบครัว กับ มีการจัดต้ังใหมีชมรมหรือมุมหองในสไตลเกาหลี เพื่อเปนท่ีพบปะ พูดคุยแลกเปลี่ยนกับเพื่อนเก่ียวกับเร่ืองเกาหลี ท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน (คาเฉลี่ย = 2.57) เทากัน

172

จากผลการทดสอบสมมติฐานเพื่อหาความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ในระดับมัธยมศึกษาตอนตน ผลการศึกษา พบวา

1. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อบุคคลมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

2. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อภาพยนตรมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัย รุนไทย

3. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อวิทยุโทรทัศนมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ยกเวนหัวขอ การติดตามชมประเภทของละครโทรทัศนเกาหลีไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

4. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อวิทยุกระจายเสียงมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

5. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อสิ่งพิมพมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

6. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่ออินเทอรเน็ตมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ยกเวนหัวขอการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

7. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อเกมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

สวนการทดสอบสมมติฐานเพื่อหาความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ผลการศึกษาพบวา

1. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อบุคคลมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

2. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อภาพยนตรมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ยกเวนหัวขอการใหความสําคัญตอภาพยนตรเกาหลีไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

3. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อวิทยุโทรทัศนไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ยกเวนหัวขอการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีทางรายการโทรทัศนมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

173

4. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อวิทยุกระจายเสียงมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

5. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อสิ่งพิมพมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ยกเวนหัวขอการใหความสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อประเภทสิ่งพิมพ ไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

6. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่ออินเทอรเน็ตมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ยกเวนหัวขอการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

7. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อเกมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

และการทดสอบสมมติฐานเพื่อหาความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ในระดับอุดมศึกษา ผลการศึกษา พบวา

1. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อบุคคลมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

2. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อภาพยนตรมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัย รุนไทย

3. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อวิทยุโทรทัศนมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

4. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อวิทยุกระจายเสียงมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

5. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อสิ่งพิมพมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

6. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่ออินเทอรเน็ตมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย ยกเวนหัวขอการใหความสนใจตอสื่อบันเทิงเกาหลีจากการเขาชมเว็บไซตไมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

7. สื่อบันเทิงเกาหลีดานสื่อเกมมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

174

5.2 อภิปรายผลการวิจัย

ผลการวิเคราะหขอมูลเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนและระดับอุดมศึกษา พบวาผูตอบแบบสอบถามมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยภาพรวมอยูในระดับปานกลาง (คาเฉลี่ย = 2.96 และ 2.67) เมื่อจําแนกเปนรายขอพบวาคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมาก ไดแก การแตงกายดวยเสื้อผาสไตลวัยรุนเกาหลีท่ีกําลังอยูในความนิยม (คาเฉลี่ย = 3.76 และ 3.12) ท้ังน้ีเปนเพราะวัยรุนไทยมีความสัมพันธกับตนแบบคือมีการติดตามการเคลื่อนไหวของดาราวัยรุนเกาหลีและมีความสนใจตอพฤติกรรมตางๆ ของดาราวัยรุนเกาหลี ซึ่งสอดคลองกับ แนวคิดของ แบนดูรา (อางในกุมารี ไชยกุล, 2552) ซึ่งไดอธิบายเก่ียวกับการเลียนแบบของบุคคลไววา การเรียนรูของมนุษยสวนมากเปนการเรียนรูโดยการสังเกต (ObservationalLearning) หรือการเลียนแบบจากตัวแบบ (Modeling) สําหรับตัวแบบไมจําเปนตองเปนตัวแบบท่ีมีชีวิตเทาน้ัน แตอาจจะ เปนตัวแบบสัญลักษณ เชน ตัวแบบท่ีเห็นในโทรทัศน ภาพยนตร เกมคอมพิวเตอร หรืออาจจะเปนรูปภาพ การตูน หนังสือ นอกจากน้ี คําบอกเลาดวยคําพูดหรือขอมูลท่ีเขียนเปนลายลักษณ-อักษรก็เปนตัวแบบได การเรียนรูโดยการสังเกต หรือการเลียนแบบประกอบไปดวย 4 กระบวนการ คือ กระบวนการใสใจ กระบวนการเก็บจํา กระบวนการกระทําและกระบวนการจูงใจ ซึ่งเปนเปนกระบวนการท่ีมนุษยใสใจและสนใจรับรูพฤติกรรมของตัวแบบ การเรียนรูโดยการสังเกต จะเกิดข้ึนไดมากก็ตอเมื่อบุคคลใสใจตอพฤติกรรมของตัวแบบ แตการจะใสใจไดมากนอยเพียงไรข้ึนอยูกับปจจัยหลัก 2 ปจจัยคือ ปจจัยเก่ียวกับตัวแบบ และปจจัยเก่ียวกับผูสังเกต ขณะท่ีวัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย พบวาผูตอบแบบสอบถามมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยภาพรวมอยูในระดับมาก (คาเฉลี่ย = 3.43) เมื่อจําแนกเปนรายขอพบวาคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยระดับมาก ไดแก ความเปนไปในสไตลเกาหลีท่ีวัยรุนชื่นชอบและยอมรับ ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม (คาเฉลี่ย = 3.79) ท้ังน้ีเปนเพราะ วัยรุนไทยในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ไดมีการสังเกตและเลียนแบบ รวมท้ังยอมรับในคานิยมวัฒนธรรมของเกาหลีแตยังมีการดูแลตนเอง ใหอยูในกรอบของสังคม วาใหการยอมรับไดจึงไดแสดงออกอยางมั่นใจ ซึ่งสอดคลองกับแนวคิดทฤษฎีการเรียนรูทางสังคมของอัลเบิรต แบนดูรา (อางในกุมารี ไชยกุล, 2552)ซึ่งไดเสนอแนวคิดพื้นฐานเก่ียวกับพฤติกรรมของมนุษยวา มนุษยมีปฏิสัมพันธกับปจจัยหลัก 2ประการคือ ปจจัยสวนบุคคล (Personal Factors) ไดแกความคิด ความเชื่อ ทัศนคติ กับปจจัยสภาพแวดลอม (Environmental Factors) ซึ่งตัวแปรท้ัง 2 ตัวน้ีจะมีอิทธิพลเชิงเหตุ-ผลตอกัน อิทธิพลจากสภาพแวดลอมและปจจัยสวนบุคคลจะกอใหเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมดวยกระบวนการทางปญญา (Cognitive Learning Process) อันประกอบไปดวย การเรียนรูจากการสังเกต

175

(Observational Learning) ในกระบวนการแบนดูรา เชื่อวา การเรียนรูของคนสวนใหญมักเกิดจากการสังเกตและเลียนแบบจากตัวแบบ (Model) เหตุการณ บุคคลและสถานการณ ท่ีผูเรียนรูมีความสนใจและการกํากับตนเอง (Self-Regulatory) หมายถึง กระบวนการท่ีบุคคลควบคุมการแสดงพฤติกรรมของตนเอง หลังผานกระบวนการสังเกต บุคคลตองประเมินวาตนจะแสดงทาทีตอพฤติกรรมน้ันหรือไมและหากแสดงจะแสดงอยางไร ซึ่งการประเมินข้ึนอยูกับปจจัยหลัก 4 ประการ ไดแกบรรทัดฐานสวนบุคคล คุณคาของพฤติกรรม แรงจูงใจในการกระทํา และการกระทําเชิงอางอิง อันไดจากการเปรียบเทียบกับกลุมอางอิงตางๆ (Reference Group) ในสังคมท่ีบุคคลอาศัยอยู

ผลการวิเคราะหความสัมพันธระหวางสื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย พบวา สื่อบันเทิงเกาหลีท่ีเปนประเภทภาพยนตรเกาหลีมีความสัมพันธกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทยท้ังระดับมัธยมศึกษาตอนตน มัธยมศึกษาตอนปลาย และระดับอุดมศึกษา ท้ังน้ีเปนเพราะวัยรุนไทยท้ัง 3 ระดับการศึกษา มีพฤติกรรมในการเปดรับสื่อท่ีเปนสื่อภาพยนตร โดยมีจุดมุงหมายเพื่อการติดตามกระแสสมัยนิยม โดยเฉพาะแนวโนมของศิลปนเกาหลี วาเปนไปในทิศทางใด เปนการเก็บขอมูลเบ้ืองตนเพื่อนํามาพูดคุยแลกเปลี่ยน ซึ่งเปนกระแสความนิยมในวัฒนธรรมเกาหลีท่ีกําลังเปนท่ีสนใจ และไดปฏิบัติตามโดยการแตงกายเลียนแบบบาง ซึ่งสอดคลองกับทฤษฎีการเปดรับสื่อและการเลือกรับสารของ แม็คไควร (Mcquail, 2000 : 55) ท่ีวา การเปดรับ(Exposure) หมายถึง การท่ีประสาทสัมผัสของผูบริโภคถูกกระตุนโดยสิ่งเราซึ่งผูบริโภคจะเปนผูเลือกเองวาสิ่งเราใดตรงกับความตองการของตน โดยจะหลีกเลี่ยงการเปดรับสิ่งเราท่ีตนเองไมตองการ ไมสนใจ และเห็นวาไมสําคัญ การเปดรับขอมูล (Information Receptivity) คือ การท่ีบุคคลเปดรับขาวสารเพื่อตองการทราบขอมูลท่ีตนเองสนใจและอยากรู เชน การรับฟงรายการวิทยุท่ีตนเองชื่นชอบและการเปดรับประสบการณ (Experience Receptivity) เปนการท่ีบุคคลเปดรับขาวสารเพื่อตอบสนองความตองการกระทําหรือความตองการเรียนรูอยางใดอยางหน่ึงหรือเพื่อผอนคลายอารมณและยังสอดคลองกับงานวิจัยของ กานตพิชชา วงษขาว (2550) ไดศึกษาเร่ือง สื่อละครโทรทัศนเกาหลีกับการเผยแพรวัฒนธรรมในสังคมไทย พบวา ตัวแปรความคิดเห็นตอละครโทรทัศนเกาหลีและตัวแปรพฤติกรรมการชมละครโทรทัศนเกาหลีมีความสัมพันธกับการเลียนแบบทางวัฒนธรรมจากสื่อ 5 ดานในทิศทางเดียวกัน ซึ่งหมายถึง หากกลุมตัวอยางมีความคิดเห็นในเชิงบวกและมีพฤติกรรมการชมละครโทรทัศนเกาหลีในปริมาณมากข้ึนก็จะมีพฤติกรรมการเลียนแบบจากสื่อละครเกาหลีในดาน การรับประทางอาหาร การทองเท่ียว การฟงเพลงและนิยมนักรองเกาหลี การแสดงความรักโรแมนติคมากข้ึนดวย

176

5.3 ขอเสนอแนะในการนําผลการศึกษาไปใช

1. วัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนตนมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีทางดานการแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีท่ีกําลังอยูในความนิยม ระดับมาก (คาเฉลี่ย 3.76) ดังน้ันสื่อบันเทิงเกาหลีท้ังท่ีเปนศิลปนนักรองนักแสดง สื่อละครโทรทัศน ภาพยนตร เพลงมิวสิควิดีโอ ท่ีเก่ียวกับการแตงกาย แตงรูปรางหนาตา จึงควรอยูในการควบคุมดูแลของหนวยงานท่ีเก่ียวของ ท่ีไมนํารูปแบบท่ีผิดวัฒนธรรมประเพณี และภูมิอากาศของประเทศไทยจนเกินไป จนเกิดเปนอันตรายตอการแตงกายสวมใสเสื้อผาของวัยรุนไทย

2. วัยรุนไทยท้ังระดับมัธยมศึกษาตอนตน มัธยมศึกษาตอนปลาย และระดับอุดมศึกษามีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีทางดานการเรียนรูภาษาเกาหลีท่ีทําใหวัยรุนไทยอานและพูดคุยได ระดับนอย (คาเฉลี่ย 1.92, 2.58 และ 2.11 ตามลําดับ) ดังน้ัน องคกรหนวยงานท่ีเก่ียวของ ควรสงเสริมหรือสนับสนุนใหมีการเรียนภาษาเกาหลีเพิ่มข้ึน เพื่อเปนการรูเขารูเราและสามารถนํามาพัฒนาทางดานการคา การศึกษา และการทองเท่ียวในยุคโลกาภิวัตนได

3. วัยรุนไทยระดับมัธยมศึกษาตอนปลายมีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีทางดานความเปนไปในสไตลเกาหลีท่ีวัยรุนชื่นชอบและยอมรับ ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม ระดับมาก (คาเฉลี่ย3.79) ดังน้ันสื่อมวลชนจึงควรนําเสนอสื่อบันเทิงเกาหลีในรูปแบบสรางสรรค เพื่อใหวัยรุนไทยไดนําตัวอยางท่ีดีไปใชปฏิบัติ

4. วัยรุนไทยระดับอุดมศึกษามีคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีทางดานการแตงกายดวยเสื้อผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีท่ีกําลังอยูในความนิยม ระดับมาก (คาเฉลี่ย 3.12) ดังน้ันสื่อบันเทิงเกาหลีท้ังท่ีเปนศิลปนนักรองนักแสดง สื่อละครโทรทัศน ภาพยนตร เพลงมิวสิควิดีโอ ท่ีเก่ียวกับการแตงกาย แตงรูปรางหนาตา จึงควรอยูในการควบคุมดูแลของหนวยงานท่ีเก่ียวของ ท่ีไมนํารูปแบบท่ีผิดวัฒนธรรมประเพณี และภูมิอากาศของประเทศไทยจนเกินไป จนเกิดเปนอันตรายตอการแตงกายสวมใสเสื้อผาของวัยรุน

177

5.4 ขอเสนอแนะในการวิจัยคร้ังตอไป1. ควรศึกษาวิจัยเร่ือง สื่อเกมโชวของเกาหลีท่ีมีอิทธิพลตอทัศนคติของวัยรุนไทย2. ควรศึกษาเร่ือง การเปดรับขอมูลขาวสารสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีผลตอทัศนคติของวัยรุนไทย3. ควรศึกษาเร่ือง การบริโภคขาวสารจากสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีผลตอทัศนคติของคนไทยวัย

ทํางาน4. ควรศึกษาเร่ือง กลยุทธการสื่อสารเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีท่ีมีผลตอผูบริโภคกลุมเปา

หมายท่ีเปนวัยรุนไทย

178

บรรณานุกรม

หนังสือกอ สวัสด์ิพาณิชย. วัยรุนและการปรับปรุงบุคลิกภาพ. กรุงเทพมหานคร : ไทยวัฒนาพานิช, 2519.

_______________. วัยรุนกับคานิยมและระบบศีลธรรม. ในเร่ืองนารูเก่ียวกับการศึกษา.กรุงเทพมหานคร : กรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ, 2518.

กานตพิชชา วงษขาว. การส่ือสารระหวางวัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร : คณะวารสารศาสตรและสื่อสารมวลชนมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร, 2550.

กาญจนา แกวเทพ. การเปล่ียนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร : คณะรัฐศาสตรจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2544.

_______________. ส่ือสารมวลชน : ทฤษฎีและแนวทางการศึกษา. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพศาลาแดง, 2545.

_____________. การส่ือสารและการครอบงําทางวัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร : จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2549.

_______________. การวิเคราะหส่ือ : แนวคิดและเทคนิค. กรุงเทพมหานคร : คณะนิเทศศาสตรจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2552.

ฉลองศรี พิมลสมพงศ. การวางแผนและพัฒนาตลาดการทองเท่ียว. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร, 2543.

ปรมะ สตะเวทิน. การส่ือสารมวลชนกระบวนการ และทฤษฎี. กรุงเทพมหานคร : ภาพพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2539.

ประทีป จินงี่. การวิเคราะหพฤติกรรมและการปรับพฤติกรรม. กรุงเทพมหานคร : สถาบันวิจัยพฤติกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 2540.

179

ประเสริฐ แยมกลิ่นฟุง. พฤติกรรมรวม. กรุงเทพมหานคร : สภาวิจัยแหงชาติ, 2509.

พนัส หันนาคินทร. การสอนคานิยมและจริยธรรม. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพพิฆเนศ, 2529.

พรทิพย วรกิจโภคาทร. การเลือกส่ือเพ่ือการประชาสัมพันธ. กรุงเทพมหานคร : โครงการวิจัย,2530.

พีระ จิระโสภณ. การจัดการสงเสริมการตลาด. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2542.

พัชรา ลาภลือชัย. การวางแผนการตลาด. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพวิสิทธิ์พัฒนา, 2546.

วิมลสิทธิ หรยางกูล. พฤติกรรมมนุษยส่ิงแวดลอม. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2526.

สุภางค จันทวานิช. ทฤษฎีสังคมวิทยา. กรุงเทพมหาคร : สํานักพิมพทอป, 2551.

สุรชัย หวันแกว. เผชิญหนาโลกาภิวัตนทางวัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพเดือนตุลา,2547.

สุรพงษ โสธนะเสถียร. การส่ือสารกับสังคม. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพจุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย,2533.

สมควร กวียะ. ทฤษฎีการส่ือสารประยุกต. กรุงเทพมหานคร : อักษราพิพัฒน , 2546.

วิภาวรรณ พัฒพงษ. การสงเสริมการตลาด. กรุงเทพมหานคร : โอเดียนสโตร, 2547.

หลุย จําปาเทศ. จิตวิทยาการจูงใจ. กรุงเทพมหานคร : บริษัทสามัคคีสาสน จํากัด, 2533.

อดุลย จาตุรงคกุล. พฤติกรรมผูบริโภค. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพไทยวัฒนาพานิช, 2539.

180

อภิญญา เฟองฟูสกุล. อัตลักษณ (Identity) การทบทวนทฤษฎีและกรอบแนวคิด.กรุงเทพมหานคร: สํานักงานคณะกรรมการวิจัยแหงชาติ, 2546.

อมรา พงศาพิชญ. วัฒนธรรม ศาสนา และชาติพันธุ : วิเคราะหสังคมไทยแนวมานุษยวิทยา.กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2537.

อัมภิณี เกตุซื่อสัตย. การส่ือสารกับการพัฒนา. กรุงเทพมหานคร : ซีเอ็ดยูเคชั่น, 2545.

เอกสารอื่นๆ

ดุษฎี พิทักษชัชวาล. “ปจจัยท่ีมีผลตอพฤติกรรมการชมละครโทรทัศนเกาหลีของผูชมในเขตกรุงเทพมหานคร.” สารนิพนธหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 2540.

นิษฐา หรุนเกษม. “กระบวนการผลิตซํ้าและสรางใหมของอัตลักษณทางวัฒนธรรม ของชุมชนบานหนองบัวขาว อําเภอทามวง จังหวัดกาญจนบุรี.” บทความงานวิจัย มหาวิทยาลัยเท่ียงคืน, 2547.

ธิดารัตน รักประยูร. “การเผยแพรวัฒนธรรมวัยรุนญ่ีปุนผานส่ือในประเทศไทย.” วิทยานิพนธนิเทศศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2545.

พิณ คงพูล. “ความพึงพอใจท่ีมีตอบทบาทหนาท่ีความรับผิดชอบของคณะกรรมการการประถมศึกษาจังหวัด ใน 14 จังหวัดภาคใต.” ปริญญานิพนธ กศ.ม. (ประถมวัย)บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 2529.

พัลลภา วิชิตะกุล. “ผลกระทบทางวัฒนธรรมของละครไตหวันทางโทรทัศนเร่ือง รักใสใสหัวใจ4 ดวง.” วิทยานิพนธนิเทศศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย , 2546 .

181

มณีวรรณ ต้ันไทย. “พฤติกรรมการใหบริการของเจาหนาท่ีกองควบคุมยา สํานักงานคณะกรรมการอาหารและยาตอประชาชนผูมาติดตอ .” วิทยานิพนธปริญญาโทหลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต (บริหารรัฐกิจ) บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร,2533.

วิภารัตน พันธฤทธิ์ดํา. “อิทธิพลของวัฒนธรรมตางประเทศท่ีมีตออัตลักษณของวัยรุนไทย:ศึกษา เฉพาะกรณีดนตรีญ่ีปุน”. ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย,2544.

สุธิดา ชิโนดม. “การศึกษาโครงการรณรงคใหความรูความเขาใจแกเด็กและเยาวชนเกี่ยวกับยาเสพติด : ศึกษาเฉพาะสถานพินิจและคุมครองเด็กและเยาวชนกลาง.” วิทยานิพนธวารสารศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร, 2545.

นันทขวาง สิรสุนทร. “การเร่ิมตนของคานิยมวัฒนธรรมเกาหลี”. บทความในหนังสือพิมพกรุงเทพ,16 พฤศจิกายน 2548.

Books

Allport, Gordon W. Attitude Theory and Measurement. New York: John Wiley & SonInc.,1967.

Gerbner, G., Gross, L., Morgan, M., & Signorielli, N. Growing up with television: Thecultivation perspective. In J. Bryant & D. Zillmann (Eds.), Media Effects: advances intheory and research (pp. 17-41). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum, 1994.

Klapper, J. T. The Effects of Mass Communication. Glencoe: The Free Press, 1960.

Kluckhohn, C. The American style. New York: Elting E. Morison, 1958.

182

McLeod, J.M. & Garrett, K.J. The Socialization Perspective and Communication Behavior.In Current Perspectives in Mass Communications Research. London: Sage Sub.,1972.

Mc Cormick, J. Ernest, Llgen, R. Daniel. Industrial Psychology. Englewood Cliffs, N.J. :Prentice-Hall, 1980.

Mc quail, D. Mass Communication Theory. London: Thousands Oaks, 2000.

Rokeach, M. Belief, attitudes and values: A theory of organization and change. New York:Jossey-Bass, 1968.

Smelser, N. J. Collective behavior. New York: Free Press, 1968.

Schramm, Wilbur. Channels and Audience in Hand Book of communication. Chicago : NellyCollege, 1973.

Vroom, W.H. Working and Motivation. New York : John Wiley and sons, Inc., 1964.White David Manning. The Gate Keeper : A Case Study in the Selection of news.

Journalism Quarterly 27, 1950.

Wolman, Benjamin. B. Dictionary of Behavioral Science. New York : Van Nostrand :Reinhold Company, 1973.

บทความในเว็บไซต

กุมารี ไชยกุล. “หลักการและทฤษฎีเก่ียวกับการเรียนรูของแบนดูรา”(http://www.suphet.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=110814&Ntype=2,20 ตุลาคม 2552.

183

จินน่ี สาระโกเศศ. “คันริว=เกาหลีนิยม กับความย่ิงใหญในญี่ปุนและเมืองไทย”http://www.ladinaclub.com/en/news/detail.php?pgshow=promotion...159,19 ตุลาคม 2552.

ผูจัดการรายสัปดาห. “ระวัง!...กิมจิสึนามิพลังดารากระแทกตลาดรอบใหม”http://www.gotomanager.com/news/details.aspx?id=50747, 7 สิงหาคม 2552.

ผูจัดการ 360 องศา รายสัปดาห. “K-pop ผงาด เกาหลีพันธุแรงแซง J-pop”http://www.artgazine.com/shoutouts/viewtopic.php?t=8928,18 มิ.ย. 2552.

วัชรีวรรณะ ธารีรัชต. “ศิลปนตางชาติ(เอเชีย)ดึงดูดกวาของไทยเพราะอะไร? ความสามารถหรือภาพพจน” http://www.nitadebangkok.com/index.php?act=News&group=15...77,15 ต.ค. 2552.

ศศกร วัฒนาสุทธิวงศ. “Love Series ปรากฏการณนิยายรักวัยรุนเกาหลี”http://www.hunsa.com/2005/view.php?cid=3940&catid=87, 16 ต.ค. 2552.

สุภวรรณ พันธุจันทร. “คานิยม” บทความทางดานสังคมศาสตรhttp://socialscience.igetweb.com/index.php?mo=3&art=70226, 16 ต.ค. 2552.

สรกล อดุลยานนท. “แดจังกึม สินคาวัฒนธรรมเกาหลี (K-มารเก็ตต้ิง)”http://www.jabchai.com/main/main/view_joke.php?id=1514, 16 ตุลาคม 2552.

อุบลรัตน ศิริยุวศักด์ิ. กระบวนการเอเชียภิวัฒนของวัฒนธรรมปอปเกาหลี (เคปอป) : การผลิต การบริโภคและการสรางอัตลักษณของวัยรุนไทยhttp://108how2.blogspot.com/2007/12/kpop.html, 16 ตุลาคม 2552.

Rabbit. “เกม คุณประโยชนท่ีจะเห็นผลเมื่อกําหนดดวยวินัย”http://bbs.asiasoft.co.th/archive/index.php/t-122582.html, 20 ตุลาคม 2552.

184

บิสิเนสไทย [4-9-2007]. บทความ “KPOP ผงาดยึดตลาดเอเชีย.”http://www.businessthai.co.th/content.php?data=411995_World%20Class,20 ตุลาคม 2552.

มาลิน ธราวิจิตรกุล. “กระแสด K-POP เกาหลีฟเวอรในงานภาพยนตร 1 (บทนําเก่ียวกับภาพยนตร)http://www.midnightuniv.org/midnight254/0009999867.html, 22 ตุลาคม 2552.

อุบลรัตน ศิริยุวศักด์ิ. กระแสนิยม "เคปอป" กระทบวัยรุนไทยhttp://www.tttonline.net/education/viewDetails.php?type_id=388, 22 ตุลาคม 2552.

Positioning Magazine. “คลิ๊ก คน คุย กับเว็บบันเทิงเกาหลี”http://www.positioningmanager.com/news/details.aspx?id=45461, 15 ต.ค. 2552.

http://midnightuniv.org/midnight2545/document983.html 26 ตุลาคม 2552.

http://www.sociology.org.uk/p2d5.htm 26 ตุลาคม 2552.

http://www.sociology.org.uk/psd5.htm 26 ตุลาคม 2552.

http://en.wikipedia.org/wiki/Youth_subculture 27 ตุลาคม 2552.

http://www.synovate.com/knowledge/infact/issues/200508

http://www.adslthailand.com/forum/viewtopic.php?t=21747

http://research.bu.ac.th/oldpoll210/poll48.htrml

185

ภาคผนวก

186

ตัวอยางแบบสอบถามงานวิจัยเร่ือง

“ส่ือบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย”

แบบสอบถามน้ีเปนสวนหน่ึงของเคร่ืองมือการวิจัยเก่ียวกับ สื่อบันเทิงเกาหลีกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย โดยศึกษาในเขตกรุงเทพมหานคร เพื่อใหทราบถึงสื่อบันเทิงเกาหลีในหลายรูปแบบ กับคานิยมของวัยรุนไทยตอวัฒนธรรมเกาหลี ขอมูลท่ีไดจะนําไปวิเคราะหและประมวลผล ในภาพรวม ดังน้ันขอมูลท่ีทานไดกรุณาตอบตามความเปนจริงลวนเปนสวนสําคัญท่ีจะชวยใหกอเกิดความสําเร็จในการศึกษาวิจัยคร้ังน้ี สําหรับแบบสอบถามประกอบไปดวยคําถาม 3 ตอนดวยกัน มีคําถามรวมท้ัง 36 ขอ ประกอบดวย

ตอนท่ี 1 ขอมูลท่ัวไปสวนบุคคล เปนคําถามเก่ียวกับลักษณะทางประชากรของผูตอบแบบสอบถาม

ตอนที 2 เปนคําถามเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ ท่ีปรากฏผานสื่อในเมืองไทย

ตอนท่ี 3 เปนคําถามเก่ียวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

ตอนท่ี 1 ขอมูลท่ัวไปสวนบุคคล

คําชี้แจง โปรดกาเคร่ืองหมาย ลงใน ( ) ท่ีถูกตองเพียงขอเดียว

1. เพศ ( ) 1. ชาย ( ) 2. หญิง

2. อายุ ( ) 1. ตํ่ากวา 16 ป ( ) 2. 16-18 ป( ) 3. 19-22 ป ( ) 4. 23 ปข้ึนไป

187

3. ระดับการศึกษา( ) 1. มัธยมศึกษาตอนตน ( ) 2. มัธยมศึกษาตอนปลาย

( ) 3. อุดมศึกษา

4. คาใชจายตอเดือน( ) 1. ตํ่ากวา 5,000 บาท ( ) 2. 5,000 – 10,000 บาท

( ) 3. 10,001 – 15,000 บาท ( ) 4. มากกวา 15,000 บาท

5. บานพักอาศัยในปจจุบัน( ) 1. อยูกับบิดามารดา ( ) 2. อยูกับญาติ

( ) 3. อยูบานเชา คอนโดมิเนียม ( ) 4. หอพัก

ตอนท่ี 2 เปนคําถามเกี่ยวกับส่ือบันเทิงเกาหลีในรูปแบบตางๆ ท่ีปรากฏผานส่ือในประเทศไทย

คําชี้แจง โปรดกาเคร่ืองหมาย ลงใน ( ) ท่ีถูกตองเพียงขอเดียว

6. ทานติดตามหรือพบเห็นดารานักรองนักแสดงเกาหลีท่ีปรากฏตัวในเทศกาลตางๆ ท่ีประเทศไทยจากท่ีใดมากท่ีสุด

( ) 1. เทศกาลเปดตัวแนะนําอาหารเกาหลีและแสดงศิลปวัฒนธรรมเกาหลี

( ) 2. เทศกาลเปดตัวแนะนําภาพยนตร, ละครเวที และแสดงดนตรีคอนเสิรตของเกาหลี

( ) 3. ไมไดติดตามและไมเคยพบเห็น

188

7. ทานติดตามสนใจเขาชมงานจัดแสดงสินคาของเกาหลีท่ีมีดารานักรองนักแสดงเกาหลีมาเปนพรีเซ็นเตอรเก่ียวกับเร่ืองใดมากท่ีสุด

( ) 1. งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองสําอางและสินคาเก่ียวกับเสื้อผาและแฟชั่นโชว

( ) 2. งานแสดงสินคาเก่ียวกับเคร่ืองใชไฟฟาและสินคาเก่ียวกับเคร่ืองตกแตงบาน

( ) 3. ไมไดติดตามสนใจ

8. ทานสนใจติดตามชมภาพยนตรเกาหลีประเภทใดมากท่ีสุด

( ) 1. แนวชีวิตรันทด แนววัยรุนสดใสรักโรแมนติก และการตูนและอนิเมชั่น

( ) 2. แนวบูตอสูแอคชั่น แนวโบราณ และแนวสืบสวนสอบสวน

( ) 3. ไมสนใน

9. เก่ียวกับภาพยนตรเกาหลีสวนใหญแลวทานใหความสําคัญกับเร่ืองใดมากท่ีสุด

( ) 1. เน้ือเร่ือง บทภาพยนตร วิวทิวทัศน สถานท่ีถายทํา และกระบวนการผลิต

( ) 2. นักแสดงเสื้อผาการแตงกายและการแตงหนา

( ) 3. ไมไดใหความสําคัญ

10. ทานสนใจติดตามชมละครโทรทัศนเกาหลีประเภทใดมากท่ีสุด

( ) 1. แนวชีวิตรันทด แนววัยรุนสดใส รักโรแมนติก และการตูนและอนิเมชั่น

( ) 2. แนวบูตอสูแอคชั่น แนวโบราณ และแนวสืบสวนสอบสวน

( ) 3. ไมสนใจ

189

11. เก่ียวกับละครโทรทัศนเกาหลีสวนใหญแลวทานใหความสําคัญกับเร่ืองใดมากท่ีสุด

( ) 1. เน้ือเร่ือง บทละครโทรทัศน การใหเสียงพากย

( ) 2. กระบวนการผลิต วิวิทิวทัศน สถานท่ีถายทํา

( ) 3. นักแสดง การแตงหนาเสื้อผาและการแตงกาย

( ) 4. ไมใหความสําคัญขอใด

12. รายการทางโทรทัศนท่ีนําเสนอเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีทานใหความสนใจรายการใดมากท่ีสุด

( ) 1. รายการละครทางโทรทัศน ภาพยนตร และรายการเพลงมิวสิควีดีโอ

( ) 2. รายการวาไรต้ีบันเทิง รายการแฟชั่นโชว รายการเกมโชว และรายการดานเทคโนโลยี

( ) 3. ไมสนใจ

13. รายการทางวิทยุท่ีนําเสนอเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีทานใหความสนใจรายการใดมากท่ีสุด

( ) 1. รายการเพลง และรายการละครทางวิทยุ

( ) 2. รายการกีฬา รายการวาไรต้ีบันเทิง และรายการดานเทคโนโลยี

( ) 3. ไมสนใจ

14. ทานสนใจติดตามนวนิยายหรือละครโทรทัศนเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทใดมากท่ีสุด

( ) 1. หนังสือพิมพ นิตยสาร หนังสือพอคเก็ตบุค

( ) 2. ไมสนใจ

190

15. ทานสนใจสะสมหรือซื้อหาภาพเก่ียวกับศิลปนบันเทิงเกาหลีจากสื่อสิ่งพิมพประเภทใดมากท่ีสุด

( ) 1. หนังสือพิมพ นิตยสาร หนังสือพอคเก็ตบุค

( ) 2. ปก CD DVD โปสเตอร

( ) 3. ไมสนใจ

16. ทานสนใจเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อทางอินเตอรเน็ตดวยการโหลดขอมูลประเภทใดมากท่ีสุด

( ) 1. ภาพยนตร ละครทางโทรทัศน และการตูนอนิเมชั่น

( ) 2. เพลงมิวสิควีดีโอ วาไรต้ีบันเทิง แฟชั่นโชว และดานเทคโนโลยี

( ) 3. ไมสนใจ

17. ทานสนใจเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากสื่อทางอินเตอรเน็ตดวยการเขาดูเว็บไซตใดมากท่ีสุด

( ) 1. เว็บไซตในประเทศไทยไดแก

www.popcomfor2.com

www.jkdramas.com

www.sanook.com

www.dek-d.com

www.pingbook.com

www.pantip.com

( ) 2. เว็บไซตตางประเทศ ไดแก www.d-addicts.com

( ) 3. ไมสนใจ

191

18. ทานสนใจเก่ียวกับสื่อบันเทิงเกาหลีจากเกมประเภทใดมากท่ีสุด

( ) 1. เกมออนไลน

( ) 2. เกมจาก CD, DVD

( ) 3. ไมสนใจ

192

ตอนท่ี 3 คําถามเกี่ยวกับคานิยมในวัฒนธรรมเกาหลีของวัยรุนไทย

คําชี้แจง โปรดกาเคร่ืองหมาย ลงในชองท่ีตรงกับระดับคานิยมของทานเพียงขอเดียว

หมายเหตุ 5 = มากท่ีสุด 4 = มาก 3 = ปานกลาง 2 = นอย 1 = นอยท่ีสุด

ประเด็นท่ีพิจารณาระดับคานิยม

5 4 3 2 1

19. ทานชอบท่ีจะแตงกายดวยเส้ือผาท่ีเปนสไตลวัยรุนเกาหลีในปจจุบัน

20. ทานชอบท่ีจะตกแตงรางกายดวยเคร่ืองประดับสไตลเกาหลี ท่ีทําใหมีความมั่นใจในการไปไหนมาไหนในท่ีสาธารณะ

21. ทานมักจะรับประทานอาหารนอกบาน ท่ีรานอาหารสไตลเกาหลีเปนสถานท่ี ท่ีโปรดปราน

22. เมนูอาหารเกาหลีสวนใหญทานรูสึกคุนเคยและชอบส่ังมารับประทาน

23. ทานรูสึกชอบการแตงทรงผมในแบบสไตลเกาหลี ดูแลวมีความสอดคลองกลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี

24. ทานสนใจและแตงหนาแบบสไตลเกาหลีท่ีดูแลวมีความสอดคลอง กลมกลืนกับศิลปนนักรองนักแสดงเกาหลี

25. ทานรูสึกวาการแสดงออกทาทางและกิริยามารยาท มักสอดคลองกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี ไปโดยอัตโนมัติ

26. ทานมีความเชื่อวาการทําศัลยกรรมใบหนาของหมอเกาหลีมีฝมือท่ีนาเชื่อถือและสามารถชวยบันดาลใหใบหนาธรรมดาดูสวยงามข้ึนมาได

27. ทานเร่ิมสนใจและเรียนรูภาษาเกาหลี ทําใหทานอานและพูดคุยไดบาง

28. ถาเปนไปไดทานเลือกท่ีจะศึกษาตอท่ีประเทศเกาหลีเปนส่ิงท่ีใฝฝน ตองการไปอยูและศึกษาเรียนรูวัฒนธรรมประเพณี

29. ทานชอบท่ีจะใสเส้ือผาสไตลเกาหลีเชนเดียวกับเพ่ือนๆ ท่ีมีความนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

30. ทานชอบท่ีจะการแตงกายดวยเคร่ืองประดับตกแตงสไตลเกาหลีใหสอดคลองกับกลุมเพ่ือนของทานท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

193

ประเด็นท่ีพิจารณาระดับคานิยม

5 4 3 2 1

31. ทานไดตกแตงบาน เชน หองนอน หองน่ังเลน และหองอาหาร โดยไดรับการเห็นชอบและสนับสนุนจากคนในครอบครัว

32. ทานไดรวมหรือเปนสมาชิกจัดตั้งชมรมหรือมุมหองในสไตลเกาหลี เพ่ือเปนท่ีพบปะ พูดคุยแลกเปล่ียนกับเพ่ือนเกี่ยวกับเร่ืองราวประเทศเกาหลี ท่ีนิยมชมชอบเหมือนๆ กัน

33. ทานมักจะชักชวนเพ่ือนๆ ไปชมภาพยนตร DVD ละครซีร่ีสเกาหลีดวยกันท่ีบานหรือไปดูท่ีบานเพ่ือนกันหลายๆ คน

34. ทานไดรับการยอมรับจากสังคมสวนใหญและชมเชยวาทานและกลุมเพ่ือน มีความเหมือนหรือใกลเคียงกับศิลปนนักรองนักแสดงของเกาหลี

35. ทานไดไปเดินเท่ียวหางสรรพสินคากับเพ่ือนๆ ท่ีรวมกันแตงกายในสไตลเกาหลีดวยความมั่นใจและอ่ิมเอิบใจท่ีมีคนมองดวยความชื่นชม

36. ความเปนไปในสไตลเกาหลีของทานทําใหรูสึกชื่นชอบและยอมรับวา ไมมีการตอตานหรือโจมตีจากสังคม

ขอขอบคุณทุกทานท่ีใหความรวมมือในการตอบแบบสอบถาม

194

ประวัติคณะผูวิจัย(1) ผูวิจัยคนท่ี 1ชื่อ นามสกุล (ภาษาไทย) ผูชวยศาสตราจารยปรีชา พันธุแนน

(ภาษาอังกฤษ) Assistant Professors Preecha Phannanคุณวุฒิ (1) ครุศาสตรบัณฑิต (เทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการสื่อสาร)

จากวิทยาลัยครูจันทรเกษม, พ.ศ. 2534(2) ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (นโยบายและการวางแผนสังคม)

จากสถาบันเทคโนโลยี (เกริก), พ.ศ. 2538(3) บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต (การบริหารงานอุตสาหกรรม)

จากมหาวิทยาลัยศรีปทุม, พ.ศ. 2540ตําแหนง อาจารยประจํา และหัวหนาสาขา การสื่อสารมวลชน

คณะนิเทศศาสตร มหาวิทยาลัยเกริกประสบการณในการวิจัย -ประวัติการไดรับทุน ทุนวิจัยเร่ือง “ปจจัยท่ีมีความสัมพันธตอพฤติกรรมการทองเท่ียวของ

นักทองเท่ียวชาวไทย: ศึกษากรณีอุทยานแหงชาติ ดอยอินทนนทจังหวัดเชียงใหม” มหาวิทยาลัยเกริก

ผลงานท่ีพิมพเผยแพร บทความ “กอนจะเปนเถาแก” วารสารรมพฤกษ มหาวิทยาลัยเกริกฉบับป พ.ศ. 2546

195

(2) ผูวิจัยคนท่ี 2ชื่อ นามสกุล (ภาษาไทย) อาจารยมุทิตา อายระเศรษฐากร

(ภาษาอังกฤษ) Lecturer Muthita Arayasetthakornคุณวุฒิ (1) วิทยาศาสตรบัณฑิต (การสื่อสารสงเสริมการเกษตร)

จากวิทยาลัยครูจันทรเกษม, พ.ศ. 2530(1) นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาการโฆษณาและการประชาสัมพันธ)

(โลเรียนดี) จากมหาวิทยาลัยศรีปทุม, พ.ศ. 2540ตําแหนง อาจารยประจํา และหัวหนาสาขา วิชาการโฆษณาและ

การประชาสัมพันธ คณะนิเทศศาสตร มหาวิทยาลัยเกริกประสบการณในการวิจัย -ประวัติการไดรับทุน ทุนแตงตําราวาทะวิทยา มหาวิทยาลัยเกริกผลงานท่ีพิมพเผยแพร บทความ “เมื่อตองออกมาพูด ทําอยางไรดี”

ตีพิมพในวารสารรมพฤกษ ปท่ี 23 ฉบับท่ี 21 เดือน ตุลาคม - ธันวาคมป พ.ศ.2547

196

(3) ผูวิจัยคนท่ี 3ชื่อ นามสกุล (ภาษาไทย) อาจารยสูดิน ชาวหินฟา

(ภาษาอังกฤษ) Lecturer Sudin Chaohinfaคุณวุฒิ (1) การศึกษาบัณฑิต (ประวัติศาสตร – เทคโนโลยีทางการศึกษา)

จากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พิษณุโลก (มหาวิทยาลัยนเรศวร), พ.ศ. 2524

(2) นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการบริหารการสื่อสาร)(โลเรียนดี) จากมหาวิทยาลัยเกริก, พ.ศ. 2549

ตําแหนง อาจารยประจํา สาขาวิชาการสื่อสารมวลชน คณะนิเทศศาสตรมหาวิทยาลัยเกริก

ประสบการณในการวิจัย วิจัยเพื่อสําเร็จการศึกษา นศ.ม. (บริหารการสื่อสาร) เร่ือง“การสื่อสารเพื่อการพัฒนาสุขภาวะภายใตระบบบุญนิยม” ป 2549

ประวัติการไดรับทุน -ผลงานท่ีพิมพเผยแพร บทความ “การสื่อสารองคกรเชิงบูรณาการในองคกรบุญนิยม”

ตีพิมพในวารสารรมพฤกษ ปท่ี 23 ฉบับท่ี 21 เดือน ตุลาคม - ธันวาคมป พ.ศ.2547

197

(4) ผูวิจัยคนท่ี 4ชื่อ นามสกุล (ภาษาไทย) อาจารยวทัญู มุงหมาย

(ภาษาอังกฤษ) Lecturer Watanyoo Mungmaiคุณวุฒิ (1) ศิลปศาสตรบัณฑิต (รัฐศาสตร)

จากมหาวิทยาลัยรามคําแหง, พ.ศ. 2546(2) รัฐศาสตรมหาบัณฑิต (การเมืองการปกครองสําหรับนักบริหาร)

จากมหาวิทยาลัยรามคําแหง, พ.ศ. 2548(3) นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสื่อสารการทองเท่ียว

และบันเทิง) จากมหาวิทยาลัยเกริก, พ.ศ. 2549ตําแหนง อาจารยประจํา และหัวหนาสาขาวิชาการสื่อสารการเมืองบูรณาการ

คณะนิเทศศาสตร มหาวิทยาลัยเกริกประสบการณในการวิจัย วิจัยเร่ือง “กลยุทธการรณรงคทางการเมืองท่ีมีประสิทธิภาพของ

บุคคลในวงการบันเทิง : ศึกษากรณีดารา นักรอง พิธีกรท่ีเปนนักการเมือง” พ.ศ.2549วิจัยเร่ือง “รีแบรนดิงด กรณีศึกษา โรงแรมเซนทราโฮเทลแอนดรีสอรท” พ.ศ.2550

ประวัติการไดรับทุน -ผลงานท่ีพิมพเผยแพร หนังสือพ็อกเก็ตบุค “สวัสดีไฮโซ” 2548

198

(5) ผูวิจัยคนท่ี 5ชื่อ นามสกุล (ภาษาไทย) อาจารยจิรายุ อัครวิบูลยกิจ

(ภาษาอังกฤษ) Lecturer Jirayu Akkarawiboonkijคุณวุฒิ (1) นิเทศศาสตรบัณฑิต (สาขาการโฆษณาและประชาสัมพันธ)

จากมหาวิทยาลัยเกริก, พ.ศ. 2546(2) นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการบริหารการสื่อสาร)

(โลเรียนดี) จากมหาวิทยาลัยเกริก, พ.ศ. 2548(3) หลักสูตรการบริหารการสื่อสาร (Doctor of Management in

Communication) ท่ีมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต (กําลังศึกษา)ตําแหนง อาจารยประจํา และหัวหนาสาขาวิชาการสื่อสารการทองเท่ียวและ

บันเทิง คณะนิเทศศาสตร มหาวิทยาลัยเกริกประสบการณในการวิจัย วิจัยเร่ือง “การประเมินความพึงพอใจในการใหบริการ

ของการทางพิเศษแหงประเทศไทย” พ.ศ.2550ประวัติการไดรับทุน -ผลงานท่ีพิมพเผยแพร -

199

(6) ผูวิจัยคนท่ี 6ชื่อ นามสกุล (ภาษาไทย) อาจารยบดินทร ดุก

(ภาษาอังกฤษ) Lecturer Bordin Dukeคุณวุฒิ (1) นิเทศศาสตรบัณฑิต (การโฆษณา และการประชาสัมพันธ)

จากมหาวิทยาลัยเกริก, พ.ศ. 2546(2) นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการบริหารการสื่อสาร)

ท่ีมหาวิทยาลัยเกริก(3) นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสื่อสารการทองเท่ียว

และบันเทิง) ท่ีมหาวิทยาลัยเกริก (กําลังศึกษา)ตําแหนง อาจารยประจํา สาขาวิชาการโฆษณาและประชาสัมพันธ คณะนิเทศศาสตร

มหาวิทยาลัยเกริกประสบการณในการวิจัย -ประวัติการไดรับทุน -ผลงานท่ีพิมพเผยแพร -

(7) ผูชวยคณะผูวิจัยชื่อ นามสกุล นางสาวณัฐญภรณ สุทธิพรรณพงศคุณวุฒิ บัญชีบัณฑิต (สาขาการบัญชี)ตําแหนง เจาหนาท่ีฝายการบัญชี และการเงิน