ก๊าซธรรมชาติ (ต่อ)
DESCRIPTION
ก๊าซธรรมชาติ (ต่อ). 1. การกำหนดราคาก๊าซธรรมชาติของไทย ไม่มีราคาโลก เพราะค่าขนส่งสูงมาก ผู้เล่นในตลาดไทย ผู้สำรวจ / ผลิต หรือ ผู้ขายก๊าซ (exploration and production หรือ EP) ปตท. คนกลางรับซื้อ ส่งตามท่อมาขายต่อ ผู้ใช้ก๊าซ ต้องซื้อจาก ปตท. เท่านั้น. 2. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
1
ก๊�าซธรรมชาติ(ติ�อ)
1
2
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ไม�ม�ราคาโลก๊ เพราะค�าขนส่�งส่�งมาก๊ ผู้�!เล�นในติลาดไทย ผู้�!ส่�ารวจ/ผู้ลติ หร%อ ผู้�!ขายก๊�าซ (exploration and production หร%อ EP)
ปติท . คนก๊ลางร'บซ%)อ ส่�งติามท�อมาขายติ�อ ผู้�!ใช!ก๊�าซ ติ!องซ%)อจาก๊ ปติท . เท�าน')น
2
3
Unocal(60%)
Exploration &Production
PTT (100%)Pipelines &Supply /Trading
PTT (100%)GasSeparation
PTT (100%) PTTNGDDistribution
EGATLPG +
PetrochemicalFeedstock(15%)
IndustrialCustomers(5%)
IPPs/SPPs
PTTEP(25%)
Total(17%)
Mitsui(7%)
BG(3%)
Others(15%)
(50%) (30%)
4
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ผู้�!ส่�ารวจ/ผู้ลติ หร%อ ผู้�!ขายก๊�าซ (exploration and production หร%อ EP)ส่�วนใหญ่�เป+นติ�างชาติบรษั'ทไทยค%อ ปติท . ส่ผู้.รายใหญ่�ส่-ดค%อ Unocal (ถู�ก๊ Chevron ซ%)อเม%/อ 2548)
4
5
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ปติท . คนก๊ลางผู้�ก๊ขาด ซ%)อผู้�ก๊ขาดจาก๊ EP (monopsony)
ผู้�ก๊ขาดท�อส่�ง ผู้�ก๊ขาดโรงแยก๊ก๊�าซ ผู้�ก๊ขาดขายให!ผู้�!ใช!ก๊�าซ (monopoly)
5
6
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ผู้�!ใช!ก๊�าซ ล�ก๊ค!ารายใหญ่�ส่-ดค%อ ก๊ฟผู้ . ซ%)อ C1 ไปผู้ลติไฟฟ2า
โรงไฟฟ2าเอก๊ชน (independent power producer หร%อ IPP) และ SPP[ IPP: > 100 MW, SPP: 10 – 100 MW, VSPP: < 10 MW]
6
7
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ผู้�!ใช!ก๊�าซ โรงแยก๊ก๊�าซ แยก๊เอา C2 – C5 ไปผู้ลติ LPG และว'ติถู-ดบป3โติรเคม�
อ-ติส่าหก๊รรมบางแห�ง ใช! C1 เป+นเช%)อเพลง
7
8
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ส่'ญ่ญ่าซ%)อขาย NG ท�/ปาก๊หล-ม (wellhead) EP ติ!องลงท-นส่�งเพ%/อส่�ารวจและผู้ลติ NG จ4งติ!องก๊ารอ-ปส่งค5ท�/แน�นอนในระยะยาว
ผู้�!ใช! NG (โรงไฟฟ2า ) ติ!องก๊ารอ-ปทานท�/แน�นอน เพ%/อให!ม�ใช!ได!ติลอดอาย-โรงงาน
จ4งน�าไปส่��ส่'ญ่ญ่าระยะยาวเร�ยก๊ว�า take or pay
8
9
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ส่'ญ่ญ่า take or pay (ติ!องร'บซ%)อ ถู!าไม�ใช!ก๊6ติ!องจ�าย) ผู้�!ซ%)อผู้�ก๊พ'นจะซ%)อ NG จ�านวนมาก๊ เป+นเวลายาว โดยก๊�าหนดปรมาณข')นติ�/าท�/จะร'บซ%)อ
ถู!าร'บส่นค!าติ�/าก๊ว�าข')นติ�/า ก๊6ติ!องจ�ายส่�าหร'บส่�วนติ�าง
เป+นก๊ารลดความเส่�/ยงให!ผู้�!ผู้ลติ (และผู้�!ใช!ด!วย)
9
10
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ส่'ญ่ญ่า take or pay (ติ!องร'บซ%)อ ถู!าไม�ใช!ก๊6ติ!องจ�าย) ผู้�!ผู้ลติถู�ก๊ปร'บ ถู!าส่�งไม�ครบข')นติ�/า ราคาปาก๊หล-มเป+นไปติามอ�านาจติ�อรอง และปร'บติามราคาน�)าม'นเติา +อ'ติราแลก๊เปล�/ยน (฿/USD)
10
11
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ติ'วอย�างส่'ญ่ญ่า take or pay ปติท . ติก๊ลงก๊'บ Qatargas เพ%/อซ%)อ LNG จาก๊ก๊าติาร5
ปรมาณข')นติ�/า 1 ล!านติ'นติ�อป8 (ประมาณ 140 ล!าน ลบ . ฟ-ติ ติ�อว'น)
เร/มส่�ง ก๊.ค . 2554 Qatargas ร'บผู้ดชอบก๊ารขนส่�ง
11
12
ก๊ารก๊�าหนดราคาก๊�าซธรรมชาติของไทย ติ'วอย�างส่'ญ่ญ่า take or pay
Take or pay 100% ของปรมาณข')นติ�/า
ราคา = x% ของราคาน�)าม'นดบ + ค�าขนส่�ง
ก๊�าหนดค-ณภาพ ค-ณส่มบ'ติติ�างๆ ของ LNG
บทปร'บติ�างๆ12
13
ก๊ารวเคราะห5ติลาด NG ท�/ปาก๊หล-ม ด!วยเคร%/องม%อเศรษัฐศาส่ติร5 ส่มม-ติ ม�ผู้�!ซ%)อรายเด�ยว (ปติท ) และผู้�!ขายรายเด�ยว (Chevron หร%อ EP)
bilateral monopoly ในติลาดป=จจ'ยก๊ารผู้ลติ (factor market)
ก๊�าซธรรมชาติ (N) ค%อป=จจ'ยก๊ารผู้ลติ และ เช%)อเพลง (C1) ค%อส่นค!า
13
เอก๊ส่ารอ�านประก๊อบก๊ารบรรยายเร%/อง bilateral monopoly
Pindyck & Rubenfeld, บทท�/ 14
Perloff, บทท�/ 15 “ติลาดป=จจ'ย เข�ยนโดย ”
ผู้ศ . ดร . ชย'นติ5 ติ'นติว'ส่ดาก๊าร
14
อ-ปส่งค5ติ�อป=จจ'ยก๊ารผู้ลติเป+น อ-ปส่งค5ส่%บเน%/อง “ ”
(derived demand) ติ!องก๊ารซ%)อ NG เพราะม�
อ-ปส่งค5ติ�อม�เทน C1 (ซ4/งใช! NG ในก๊ารผู้ลติ)
15
ผู้�!ซ%)อ (ปติท .) ติ'ดส่นใจอย�างไรว�า ค-!มค�า ท�/จะซ%)อ “ ” NG เพ/มอ�ก๊
1 หน�วย? “ค-!มค�า ถู!าก๊ารซ%)อ ” NG เพ/ม
ข4)นท�าให! รายร'บส่�วนเพ/ม มาก๊ก๊ว�า รายจ�ายส่�วนเพ/ม
อ-ปส่งค5ติ�อป=จจ'ยก๊ารผู้ลติ
16
รายร'บส่�วนเพ/ม: รายร'บจาก๊ก๊ารขาย C1 ท�/เพ/มข4)นC1 ท�/เพ/ม ผู้ลผู้ลติส่�วนเพ/ม (MPN)
คดเป+นรายร'บ = MPN x P
(P ค%อราคาของ C1)
อ-ปส่งค5ติ�อป=จจ'ยก๊ารผู้ลติ
17
รายร'บส่�วนเพ/ม = MPN x P
หร%อม�ลค�าของผู้ลผู้ลติส่�วนเพ/ม (value of marginal product หร%อ VMPN)
อ-ปส่งค5ติ�อป=จจ'ยก๊ารผู้ลติ
18
VMPN = MPN x P
ใช! P เป+นติ'วค�ณได! เพราะในติลาดส่นค!าแข�งข'น ส่�าหร'บหน�วยผู้ลติ (ปติท .) ราคา (P) ถู�ก๊ก๊�าหนดในติลาด (price taker)
อ-ปส่งค5ติ�อป=จจ'ยก๊ารผู้ลติ
19
ติ'นติ�อว'น
MPN
ปรมาณ C1
หน�วยผู้ลติ: ปติท.
20
ติ'นติ�อว'น
VMPN = MPN x P
ปรมาณ C1
หน�วยผู้ลติ: ปติท.
21
VMPN = MPN x P
P1SN
1
N1
P3
P2
SN 3
SN 2
N3N2
เส่!น VMPN ค%อ เส่!นอ-ปส่งค5ติ�อ C1 ของหน�วยผู้ลติ
ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'น
หน�วยผู้ลติ: ปติท.
22
ในก๊รณ�ติลาดส่นค!าแข�งข'น หน�วยผู้ลติเป+น price taker ราคาส่นค!าถู�ก๊ก๊�าหนดคงท�/ในติลาด รายร'บส่�วนเพ/ม = MPN x P (VMPN)
23
ในก๊รณ�ติลาดเช%)อเพลง (C1) ผู้�!ขายผู้�ก๊ขาด (monopoly) ปติท . เป+น price maker ราคาส่นค!าไม�คงท�/
ถู!าติ!องก๊ารขายเพ/ม ติ!องลดราคา เส่!นอ-ปส่งค5ส่นค!าจ4ง downward-sloping
24
dP
ปรมาณ C1
ราคา ปติท. ขายในติลาด C1แข�งข'น
D
ราคา
MR
ปติท. ขายในติลาด C1ผู้�ก๊ขาด
ปรมาณ C125
ในก๊รณ�ติลาดส่นค!า (C1) ผู้�!ขายผู้�ก๊ขาด รายร'บท�/ได!จาก๊ก๊ารซ%)อ NG เพ/มและขายC1 เพ/ม 1 หน�วย ค%อ marginal revenue ไม�ใช�ราคาส่นค!า (P)
26
ด'งน')น ในก๊รณ�ติลาดส่นค!า (C1) ผู้�!ขายผู้�ก๊ขาด
รายร'บส่�วนเพ/ม = MPN x MRหร%อ
รายร'บจาก๊ผู้ลผู้ลติส่�วนเพ/ม (marginal revenue product หร%อ MRPN)
27
VMPN = MPN x P
ปติท.
MRPN = MPN x MRปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'น
28
MRPN(DNM)
ปติท.
ติ'นติ�อว'น
ปรมาณ C129
SB = AFC
ผู้�!ซ%)อป=จจ'ยผู้�ก๊ขาด (monopsonist) เผู้ชญ่ก๊'บเส่!นอ-ปทานรวมในติลาดป=จจ'ย (SN) ซ4/งบ�งว�าติ!องจ�ายราคา (average factor cost หร%อ AFC) เท�าใดจ4งจะจ�งใจให!ม�ก๊ารเส่นอขาย
ปติท. ปรมาณ
C1
ติ'นติ�อว'น
30
SN = AFC
SN เป+นเส่!นทอดข4)น: ปติท . ติ!องจ�งใจให!ม�ก๊ารเส่นอขายเพ/ม
1 หน�วย โดยจ�ายราคา (AFC) เพ/มข4)นให!แก๊�ท-ก๊หน�วยท�/เส่นอขายแส่ดงว�าก๊ารซ%)อมาก๊ข4)น ท�าให!ติ!นท-นป=จจ'ยส่�วนเพ/ม (marginal factor cost หร%อ MFC) เพ/มข4)นด!วย และ MFC > AFC เส่มอ
MFC
ปติท.
ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'น
31
SB = AFC
ปติท.ผู้�ก๊ขาดซ%)อป=จจ'ยและขายส่นค!า จะซ%)อป=จจ'ยจนท�าให!ม�ลค�าส่นค!าท�/ได!เพ/มข4)นจาก๊ป=จจ'ย (MRP) เท�าก๊'บติ!นท-นป=จจ'ยส่�วนเพ/ม (MFC)ค%อท�/จ-ด E โดยซ%)อ NG ท�/ LS จ�ายราคาท�/ WS
ปติท.
MFCV
S
L
S
W
S
E
FMRPN(DN
M)ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'น
32
ติลาด NG ท�/ม�Chevron ผู้�ก๊ขาดขายNG
W2
L1
W3
W1
L3L2
MRPN(DN
M)ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'นChevron
33
W2
L1
W3
W1
L3L2
MRPN(DN
M)ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'น
MRU
Chevron ผู้�ก๊ขาดขายNGMRU = รายร'บท�/ได!จาก๊ก๊ารขาย NG ส่�วนเพ/ม
Chevron
34
MRPN(DN
M)ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'น
MRU
SN
Chevron ผู้�ก๊ขาดขาย NGSN= ปรมาณ NG ท�/ Chevronยนด�ขาย ณ reservation price ระด'บติ�างๆหร%อ ค�าเส่�ยโอก๊าส่ส่�วนเพ/มของ NG (marginal costof NG)
Chevron
35
Chevron maximize profit โดยขาย NG ท�/MRU = SN (จ-ด E)ขายจ�านวน L1 ณ ราคา W1
E
L1
W1
MRU
SN
Maximum profitMRPN(DN
M)ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'นChevron
36
SN = AFC
MFC
ปติท.
ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'น
SN(AFC) และ MFCแส่ดงอ�านาจผู้�ก๊ขาดในก๊ารซ%)อป=จจ'ย
37
MRPN(DN
M)ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'น
MRU
DN และ MRU แส่ดงอ�านาจผู้�ก๊ขาดของ Chevron ในก๊ารขาย NG
Chevron
38
DN และ MRU
SN(AFC) และ MFCใส่�ในร�ปเด�ยวก๊'น
MRU
MFC
SN= AFC
DNM
ปรมาณ C1
ติ'นติ�อว'น
39
ผู้�!ซ%)อป=จจ'ยผู้�ก๊ขาดMax ก๊�าไร โดยซ%)อท�/MFC = MRPN (จ-ดES)ค%อซ%)อ LS และจ�ายราคา WS MR
U
MFC
SN = AFC
VS
W
S
ES
LS
ปติท . ผู้�!ซ%)อป=จจ'ยผู้�ก๊ขาดติ'นติ�อว'น
ปรมาณ C1
DNM
40
ผู้�!ขายป=จจ'ยผู้�ก๊ขาดMax ก๊�าไรโดยขาย NG ท�/ MRU = AFC (จ-ด EU)ค%อขายท�/ LU และคดราคาท�/ WU
MRU
MFC
SN= AFC
VS
W
S
ES
LS
EU
LU
W
U
Chevron ผู้�!ขายป=จจ'ยผู้�ก๊ขาด
ติ'นติ�อว'น
ปรมาณ C1
DNM
41
ผู้ลล'พธ5ส่-ดท!ายข4)นอย��ก๊'บผู้ลก๊ารติ�อรองระหว�างปติท . และ Chevron
ราคาจะอย��ระหว�าง WU และ WS
MRU
MFC
SN= AFC
VS
W
S
ES
LS
EU
LU
W
U
ติ'นติ�อว'น
ปรมาณ C1
DNM
42
ผู้ลล'พธ5ส่-ดท!ายข4)นอย��ก๊'บผู้ลก๊ารติ�อรองระหว�างปติท . และ Chevron
ปรมาณก๊ารซ%)อขายท�/ด-ลยภาพจะอย��ระหว�างLS และ LU
MRU
MFC
SN = AFC
VS
W
S
ES
LS
EU
LU
W
U
EC
W
C
LC
WC และ LC ค%อด-ลยภาพในติลาดแข�งข'น
ติ'นติ�อว'น
ปรมาณ C1
DNM
43
44
ก๊ารก๊�าหนดราคาขายปล�ก๊ก๊�าซธรรมชาติของไทย
ราคาขายปล�ก๊ = ราคาปาก๊หล-ม + ค�าผู้�านท�อ + ค�าจ'ดหาก๊�าซ
ค�าผู้�านท�อ อย��ภายใติ!ก๊ารก๊�าก๊'บ คดแบบ cost plus เช�น ติ!นท-นท�อ +ผู้ลติอบแทน 16%
44
45
Retail Price of Natural Gasas charged by PTT
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200Ja
nuar
y-97
Mar
ch-9
7
May
-97
July
-97
Sep
tem
ber-
97
Nov
embe
r-97
Janu
ary-
98
Mar
ch-9
8
May
-98
July
-98
Sep
tem
ber-
98
Nov
embe
r-98
Janu
ary-
99
Mar
ch-9
9
May
-99
July
-99
Sep
tem
ber-
99
Nov
embe
r-99
Month-Year
Bah
t/M
MB
TU
EGAT Industry BMTA SPP IPP GSP Pipeline Tariff Rates