Apuleiana.

I.

Dum in thesauri latini usum Apulei libros ad philosophiampertinentes examino, nonnul1a margini adscripsi, quorum pal'tempublicandam duxi. Omnium autem quos perlegi librorum nuBuspluribus scatebat mendis quam Aso1e p i u s dialogus Don ab ipsoApuleio de Graeco translatus. Ouius fortasse ne l'eoensio quidemabsoluta est; nam alterius familiae unum oodioem M adhibnitGoldbacher, extat vero in museo Britannico inter addendos codex11983 in fine mutiIus, saee. XL, si :lides catalogo, i. e. etiamlibro M vetustior. Sed uteunque ea res se habet, iam nonnullosdialogi locos oonsideremus.

Ipsum exordium oorruptum esse sensisse videntur veteres,obliti esse reoentes; nam quid sibi velint verba: Asclepius istepro sole mihi est deus nemö adhuo perspexit; idcirco crux eisadponatul'.

Ut in libro diu neglecto :lieri amat, multi loei solo inter­punctionis vitio laborant. Jd genus looi extant 30, 12 nbi eius­dem enuntiati sunt quorum idem gubernator deus omnium. 42, 19ubi post saeratum inoipit parenthesis, quae magis magisque oresoenstotam struoturam evertit. 52,20 ubi ipse coniungendum est oumsequentibus. 58, 1 caelttm . . . vel c7arescens vel sordescens inU1!a caeli specie: hae sunt quae saepe ltlternanfttr specics. Nonopus est multis exponere, colon ante, non post verba in unacaeli spccie poni debere. Atque etiam verba 31,22 sqq. quamvisdepravata meliol'e digna sunt distinctione. Of. 35, 28.

30, 15 naturam autem per speeies imaginans mundum perquattuor elementa ad caelum usque pet'ducit cUlleia dei visibusplacitura. Mentirer si haec omnia intellegere me dicerem; idvero scio pro uisibus reponendmn esse ilISsib!ts. Quae praece-

1)76 Kroll

dunt, fortasse sio refingenda sunt: naturan~ aufern lJerspiciesperduci.

30, 19 genera 1'I~l'Uln omnium suas specie.~ seq'uuntur, ~tt sitita soliditas (sie M, solidata oeteri) genus, specir,s generis pat·ti­eula. Genera speeiebus esse priora quivis seit et, si neseiat, ex11is ipsis verbis discere potest; ergo suae species verurn est.

31, 2 reliqllOrt~m genera, quorum aetcl'11itas est generis,quamvis per species ocdelat, nascendi fecunditate ser'Catur. NisianaeolutllOn inesse statua~, seribelJ(lul11 est sGt'vantur, idque' excodice a1iquo enotat Hildebrand, si notas eius arean!lS recte inter­pretor. Sie etiam multifm'mi imaginmn qualitate val'iata 29,29(edd. pro aequalitate) si minus reeipiendum, at eerte adfel'endumerat; sie 34, 12 ea quae ab 110minibus . . . (iunt, ut (edd. proauf.) ipsius terrae cultus sine dubio verum est 1.

31, 12 quicumque ergo daemonum a genel'e suo de[luentes(sio G, -ens oeteti) in speciem fm'tuito coniuncti sunt alicuiusspeciei, generis d·ivitti pr(jicimitafe et consortio diis sirniles habentttl'.quorum vero daemOl1um speeies sunt qualitate sui generis P!w­severant, ki . . . daemones nuncupantur. In his oomplura tur­bata sunt j quod ut intellegas, eommate quod est post specieideleto inteqJUnge post divini: statim intelleges alicui speciei re­quiri. Deinde sunt ferri non posse manifestum est, et nonnullidcleruntj sed editor reeentissimus medicinam invenil'e sibi visusest quae insereus post sunt, qua nihil profici non est quod di­eam. Immo sunt muta in in ct omnia optime se habebnnt.

Pergit ita: similis est et hominum aut eo amplior (so. spe­eies, nisi quid exeidit aut corruptum est). mttltiformis enimvariaquc generis humani species ct ipsa a praedictae desuper ve­niens .... Fuerunt qui eum oodiee L ederent a IJraedieto, Gold-

1 Nolo in ea digitum illtendel'e, quae Goldbaeheri editione emissaeorrexel'unt Rohde et Koziol (velut 7nttndi infcdm'is 36,-13); sed mentionedignum est librarios multa illvellisse aut vera aut veri similia. Velut Grecte seripsit se etiam seeundam (-dum ceteri) esse imaginem dei 35,25(frustra obloquitur Koziol Stil des Apuleius 338), 45, 3 sie conpo­situ11l est per voluntatem dei homÜlCIn constitutum esse: F recte delevitest, praeterea seribendum est constituit, ut esset. Cf. 54, 16. 17. 25.55, 2. 56, 12. Veram leetionem servavit M 41, 25. 49, 14, GPL 50,30 turbinibusque ael'is ignis (pro igni) ct aquae saepe disC01'dantibust~'(ldit quae respondent graeeis (apud Lydum de mens; 167, 17 Wuen80h):Kai lpEpOVTm KaTU TOO dEPOt; <1qJEvboV01J/JEvm Kul KaT« TUt; Trupwbw;Kai xa~u1:wbEl~ 1:wvat;.

Apuleiana, rm

bacher post praeilictae Iacunae signum pO!:JOit (quo remedio iustosaepius utitur)j mh'um est neminem incidisse in id, quod statimse ofFerf, praedicta, sc. specie daemonum.

33, 24 I{$!'go (deus) ut tantf~s et bonus esset voluit alium(sc. bominem), qui illum, quem ex se fecerat (sc. mund um), intueri11ot!lisset. Altum editorum soporem iude poterie aestimare, quodhaec intacta reIiquerlint ad unqm omnes. N eque enim ideo deushominem fadt, ut ipee bonus sit, sed quod bonus est et alterumquoque opera suo pulcberrimo gaudere vult. Qna ratione 1000

medendum sit, perspicies conshlerans verba voluit alium mancaesse: ergo ut tal1tus el bonus esse voluit a,Uum = iliC;; TOO"OUTOC;;

Kai &ra80c;; wv; quod participium omittitllf ut 36, 3. 43, 4ltic ergo solus t~t omnia = iliC;; rr<iVTC~ wv Apu!. DS 18, 23. 19,8(le PIat. 64, 9 taUs igitw' (~c ile taUbus Plltto 110n solum heroum1.1irtutibus pmestitit,

35, 16 effeetOf' mundi ileus et eOt'um qu(~e insunt omniumsimul cuncta gubernanilo cum kamine ipso, gubernalore compositi,quocl tot'um suscipiens ltom() id est _u curam pl'opriam diligentiaesuae ef/icit, ui sit et 'llmnclus uterque Ot'natnento sibi. Siellaee leguntur in editione novissima; at quid tandem susoipiathomo sie nOll dieitur. Commemorari igitur debet, quid denshomini lllunerie detulerit; quod ut restitllerem, primo cogitavi degubernator est compositi, postea in libris PL 1000 verbornm O!/mlwmine variam inrepsisse lectionem vidi gubernatorem composuit,quam veri simillimam existimo, dum soribas in homine i]Jsoguberrlatorem compo.'.Iu-it. Ubi in 'similiter adbibetur ae in illo:mulla in mancipiis, in pecore (Mueller ad Cio. IrI 1 p. 47, 19Halid Turs, HI 276, 44 Hartel patrist. Stud. n 54,1) ef. Minue.20, 5 dum clefunctos eos desidemnt in imaginibus viilere, dumgestÜmt eorum memorias in statuis deiinere. Apul. de PI. 66, 2,et de tv eodem modo adhibito Nnth de Marei diaeoni vita (diss.Bonnens. 1897) p. 52, Bed hoc mordious non teneo; verom insequentibus quod inest vitium tollendum esse arbitror non laounastatuta nihil enim desideramus -, Bed v. est expuncto: sie utpendet ab iil et omnia recte se babent.

36, 23 lmne ergo (sc. bominem) sie etfeetum conformatumqueci taU ministcrio obsequioque praepositum a sttmmo deo eumquecompeientel' muncle munanm scrvanclo, cleum pie cOletlilo, digne elcompetel1ter in flil'oque clei voluntafi parentem. Nemo in bishaesisse videtur, etsi verba eumque competenter vel ohiter legentem'Qffendul1t; quae ex eo quod sequitul' competetjter orta milli viden-

Rhein. Mu•. f. l'bllol. N. F. LUI. 38

kl' 011

tu!'. Confer quaeso simile vitium in FÜ'mioo nostro p. 249, 28a Buechelero sublatum, et in boc libro p. 43, 17.

36, 3 ~ ut emeritos afque exutos mzmdana custodia nexibustnorfalitafis absolutos naturae superiOl'is partis id est divinae pl/rossanctosqlle restituat. Inoptit Hildebranu nalurae inngens eumIJ!f,rOS; immo parti Beribendum est. Fuit fere El\; T~V Tne; KpEh­

TOVO<;; lpUO'EW<;; AflEw TOUTEO'Tl Tij\; 9ElW;; Ka9apou\; Kai öO'iou\;arroKa91l1TaVaI. Cf. Sohoell in ProcH indice s. u. AfjEI\;. de myst282, 4 IambI. in Nieom. 56, 7.

38, 2 ordo enim rerum singu1cI1'um in unum omnium at·ti·fici ratione contatus conceni'um qU61ldam . . . conficiet. Statimsentis claudicare v. omnium; et debet explanari, quomodo' ex re­rum ordine harmouia oriatur. Fortasse igitur sonum librariorumvitio in omnium depravatum est.

S9, 25 itaque ltaclellus a nobis intellegatur (sie GLb, 'uanturMFP, -gUur U" fortasse recte) mente so1,a intellegibilis, summusgui dicit'ur deus, reclor guhernatol'gue est slmsibilis dei. Oertedeest partieula. eonneetens 'inlellegatur et est j proinde ante reclorinsere qoo,l.

40, 19 Mercurius da (initiis omnium' dissereus interpellaturah Aselepio: omnia ergo ips(~, tf,t dic~'j, qU(UJ est, 0 Trisrnegiste?at raspondet: mundana. . . specierum omt~ium, quas insunt inwtinscuiusque, sieuU est, tota substantia. Quid tandem volueritGoldbacher forma et'go eonieiens pro omnia ergo neselo, eum~'apertum sit Asolepiulu soisoitari, quomodo v. omnia aecipiendumBitj ergo est IJotius mutandum in 8u,nt. Sed fOl'tasse ne sequontiaquidem integra Bunt, quoniam exeidit ablativus a praepositionei1~ pendens j nam tota stcbstantia nominativi potiua Bunt eoniunetieum m!mdana.

43, 8 uti sint omnia, sieuti szmt et fuerunt, et futuris omni­bus dehine naturam (iX se nascendi su!ficiat. Erravit editor primuseeterique eum aeouti na/um pro vero habentes j oontra naturamretinendum et suffieiant edendum est. Pergit sie: haae ergo 1"€~UO

. . • tibi sit t'eddita, qluwe ct quomodo fiant omnia utriusquesexus. Ergo deum dieis, 0 Tt'ismegiste? - Non deum solum,o .ß.selepi, sed omnia animalia ci inanimalia. Haee plane intole­]'abilia esse prima vides 0 btutu; nam postquam 0 m ni a UppEVO­

9~A€Cl. esse dixit Mel'curius, quaerere non potest Asclepius, nUIlldeum dioat. Paulo auto haee protulerat Merourius: hic ergo (deus)SOl1J.S ut omnia WC;; mxvTa WV of. supra de 33, 24) utraque

Aputelana. 519

sc,uus fecunditatc plenissimus, et ad haec referenda Äsclepii inter­rogatio: utf'if,sque se.'l:us ergo deum dicis?

43, 27 hoc !rgo olnlli vero verius manifestiusque mente pet·­cepto, quod ea: omni iUo totius naturae deo hoc sit cunctis . . . in­ventum tributumque mysterium. In his oum statim llonieoissempercipifo, in idem dnduill incidisse Hihlebrandillill cognovi; prae­terea quomodo omlli s diei possit deus,non intellegenIl domino proomni poni velim.

49, 21 hoc est autem deus (lle. bonus) eius imago mundushonf. - Bonus, 0 Trismegiste? - Bonus, 0 Asclepi. Quamquamnecessarium esse demoDstranl Don possum, tamen cum parono­masia addendum ccuseo mundus honi (hanfes).

52, 7 viventis etenim semper uniuscuiusque partis, qttae est,sieuti est, in ipsoque mundo sempet· uno eoque animali semperquevivente, in eo nuUus est mm'f,aUtatis locus. Bene fecit Hildebrand,quod oorruptelae signa adposuit, quae in editione llovissima in­iuria omislla sunt. Nec tamen desperata res ~st; nam oum per­spexeris vlventis ... lJartis genetivum absolutum esse ex: Graecotranslatum, ablativum igitur absolutum munda . .. t>ivente esseDon posse, unam relinqui videbis emendationis viam; in ipsa[que]munda; quae iungenda puto cum quae non cum viver/tis.Quoniam et mundi partes et ipse munduB semper vivunt, nihilin mundo, mortale est.

52, 16 semel autem dispensavit (deus) vitam vitaUbus cunctis,aetel'lla lege praestatu/' hoc more quo dicam, Asyndeton intole­rabile esse primus cemmit codicis F librarius, qui exaravitprestans; Goldbachel' in ipso initio supplevit si; ego utrnmqueimprobans ante aeterna addiderim quae.

53, 6 nihil stabile, niMl fixum, nihil inmobile nee nascentiumnee caelestium neo terreIlOrl~m; solus deus ct me/'ito solus. ....isque sua firma slabilitas est nee aliouius inpulsu nec loeo moveripolest. Vereor ne inridear, si idem vitinm bis inrepsisse, nec etpost inmohile et post inpulsu errore repetitum esse dicam; et dahoc quidam loeo nulla dubitatio, de illo autem reputes velim,deo opponi posse nasoentia eaquedividi in caelestia et terrena,non opponi posse nasoentia oaelestia ierrena.

55, 17 haee autem intentio pet'videndis tantis angfwtissimaest nobis, latissima vero, cwn viderit, felicitate conscientiae. .eleinani vero, quod eUam magnum videtur esse quam plurimis, siesentio. Haereo primum in pervidendis, praesertim cum p'n110

ante dictum sit hominern ' quasi per caliginem' videre caelestia j

forfasse prae videndis edendum est. Deinde pro feZicitate ponen­dum esse felicilas aut feUeitas est non est quod moneam; de cumviderit qui ambiget, relego ad Firmioum p. 40, 7 et exemplagraeca quae oongessi Berl. pbi1. Wocbenschr. 1898 co1. 148.Postremo magnz/rn diei posse TO KEV6v (de quo similis extat dis­11utalio in AO'f4J rrpo\; 'A<l'KAllmoV Ka80AlKttJ p. 25, 3 Parthey)non eredo vitioque haud 1'11,1'0 magnum corruptnm puto ex malignum.

57, 17 eum ilaq'ue haee duo, ex quibus constant forma ctcorpora, incorporalia sint, inpossibilc est fm'mam unamquamquealteri similUmam nasei. Singnlae formae, quamquam unam e8.n­demque referunt speciem divinam (tolctv), tarnen inter se dissi­mHes Bunt, quod non ex Bola COl1stant specie divina et inmutabili,Verum etiam ex corpore mundi legibus et astrorum cursibus sub­ieeto (cf. de oran. ehald. 48. Anz Urspr. d. Gnostieismus 31 etpassim). Haec sententia paulum obaourata. restituitur, si proconslant ex l!'PL reoipias eOl1stat et sie edas: constat formi', elcorpora (et) incorpol'alia •..

57, 22 species ergo permanet e.v se toliens pariens imaginestantas tamque diversas, quanta habet convel'sio munili momenta,gut mund'tts in cowversione tnutatul'; species '1'01'0 nec mutatttr ttecconve1'titur. In bis qui mutandnOl eBse in quia primo obtutu per­spieitur; de sententia conrer Porphyrii (Hsputationem apud Sto­baeuOl II 169 aqq. W. Proolllm in remp. p. 27 sqq. Schoell, etquae ex libro gnostioo, qui inscribitur PiaUs Sopbia, profertAnz 32: quinque planetarum dei animas quolibet temporis mo­mento in mundl1m intrantes bonas aut praVRs }·eddunt.

57, 30 ergo kOG vis dice1'c de caelo term cl elementis. nam­que aHa magis freqttenter mufanlur in speeres, caelum humescensvel areseens vel frigeseens ... Rio nihil immutandum, sed quaetraduntnr, aHter interpretanda Bunt: nam quae alia . . • speC"ies?

58, 7 in eadem de elementol'mn mutationibus disputatione:igltis facit conversiones plurimas afquc divinas. At variae ignisformae divinae non Bunt nee, si essent, id hoc loco commemorarideberet; diurnas vemm esse quivis intel1egit.

59, 2l herbae lapides aromata, quae aliquid divini habent,saerifieiis et cantibus coluntur, ut illud, quod eaeleste est, caelesti'ItsU et (caelestius et libri, eorr. ed. pr. - eatne dittograpbia?) f1'e­guenla(ione inlecfum in idola 110ssil laettlm ltumanitatis patienslonga durare per tempora. Qnirl laetum kUll'Ianitatis? Sacra ethymnos si quis Ha voeari eontenderet, eil. quarnvis laeta sint,

Apuleianll. 581

tamen lmmanitalis laetum dici non posse obicerem j €led si etiamboo ei concederem, patiendi vocabuhlm ab eil. re alieuum essedicerem: legum humanitatis patiens auctorem scripsisse ceusao,

60, 16 fatum et neotf1sitatem sequitur ordo: nihil cst cnimsine ordinis oompositione; in omnibus mundus isie perfcetus est;ipse enimm!mdus ordine gestatur vel fotus constat ea: orditle.Manifestum est mundi perfectionem hoo 1000 commemorari nonposse} nisi ut aliquid ex eil. comprobetur; id quod facillimeadipisoelllur, si anle in omnibus inseramns si.

Subiungo aliquot locos, quibus id quod inveni aut minusoertum mihi videtul' aut argumentatione non indiget. 29, 16 utceleriter de 'vem mfionis continentia decidisti! an verae? 33, 18eundem secundum (deum) sensibilem [ita] di.'lJerim 34,26 haneaUud anima!, non (eeit neo divinortt.m neo animalium nisi solushomo: immo mortaUum. 37, 30 musicen tiero nosse nihil aliudes se nisi . . • scit'e: infinitivus nullam habet excusationelll, pro­inde repoue indicl1tivnm. 40, 14 unde ct ideae dicunlur spe­eies, quod s'int visibilis formae: mIllim visibiles, 41, 29 postinfunditur sine dnbio lacuna hiat, fOl'tasse etil1m post principes1. 34 (adde v. c. qu.orum rt~rsus elft princeps)j 42, 4 secunduscorruptum ant aliquid turbatum 45, 1 ipsos ad inmorta­litaUs spem intentionemque protendens: propono protendentesaUTou~ 1TPO~ TijV Ti\~ &Elavacrfa.c;; O.1Tiba. 1TPOTe.{VOVT€<;;; si deusesset subieetulll, expeetares ipsi8 inm. spem • . • protendens. ­49, 12 1'estitUtio pemela (vel peraeio) tempori<J cursu ex lectioneoptimorum librorulll per ooacta efficiendum videtur} non adoptandadeterior lectio Robdio probata per coactum temporis curSUm.

31 verba. neo istud enim credo effioiunt parenthesin, postquam nonnulla exciderunt. - 56, 3 quae addo ante aut, 59, 13deleo ac, 61, 19 propono hoc enim saorilegii simile' est prosacrilegis.

Ir.

Liber dem und 0 ab ipso Allllieio ex exemplo graecotranslatus est. Qui qllalllquam alibi de voeabulis graecis ingenioseversis gloriatul', tamen faeere non potuit, quin multa non mutatareciperet; sed llt Iegentium commoditati cousllleret, latinis plerum­que Htteris usus est. Sequitur hoo ex libris manu soriptis j namverba. ab auotore graeois litteris ex.a.rata semper fere deformanturcertis quibllsdam oorrupteJis, quae si desuut, editor eisdem quibul!

582 Kroll

libri latinis litteris uti debet. Cadit hoc cum In omnes librosa Goldbachero editos· tum in hune.

108, 21 post eam (F, ea ceteri) vero 1JUt·tem, quae sanctiaetheris (inibus cocrcetur, cuius t mensa pensaque distinctum estel nafura inmutabilis regio et morfalis ac iam paene tm'rena.Statim vides ne inspecto quidem Ps. Aristotele scribendum esseinmutabilis, regio est et dudum vidit Robde; sed ne relativumquidem enuntiatum desperatum est, dum modo scribas distinetasunt, cf. Fronto de nep. am. 233 Naber: b01lOS vi1'os luctu adlici,malos re familiari inco7umi frui neque mensum neque pensumfatorum 7ani(icum duco.

109, 28 elementorum q~dnque eoniugcs eopulae Ms ordinatae'/)ieib~,s adtinentur, ut adhaereant et gravioribus leviom. NuUopacto defendi potest et ae sine dubio delendum est.

110, 25 his (maribus) iungitur Sieulum ef post Cl'etieUnl, eoindiscretis (inibus PamphyUum Assyt'ium Aegyptium. Ad eoquomodo suppleri possit latere - Rildebrandi hoc eommentum ­non video; immo scribendum est ei,

112, 10 exhalationes tenues et frequentes vÜeque visibiles adsupet'iora minari eie gremio felluris. Quid minenhu exhalationestenues, non intellego edendumque puto manare.

113, 12 eum a'1ua nubem, , , perrumpit ... et cedenteaeris molli t eure praecipitata indignatione vehementi humum verbe­rat. Goldbacher al,ra coniecit profectlls a codicis F coniecturaadmodum stulta oum; varia protulerunt editores priores: fortasseeute verum est.

118, 16 stativa lux est, quam sterigmon illi vooant, sine o·urSt'iugi, sed z;rolixa lu.'/] stellaeque {tuor ct 'ignÜus liquor. Lux sta­tiva non modo curSUlll habet iugem, sed omnino nullulll j ergofacillima mutatione scribendum iugis et prolixa lux. Quod nuneipsum Lipsium praeripuisse ex Hildebrandi adnotatione mirumquantum incommoda disco j et persaepe editori novissimo accidit,ut certissimas priorum emendationes sperneret, velut medianisea:ortibus Salmasii 114, 7 cum in veteribus editioniblls expunctum121, 8; eonfudit,omniparentis, imitafa 122, 6. 20. 27; quod agitarivolent Lipsii 126, 29; qualitatibus Vulcanii 127, 21; ad eonviviit'epotia ret} vespertinus comessator adventat Scaligeri 132, 25:quod adpositionis genus non illustro nisi uno exemplo ex initiometamorphoseon petito: si quid forensi8 sel'monis rudis locutoroffendero.

118, 18 sed plerumque luees istae repentino Ol'tae statim

Apuleiana. 583

occirlunf et item, ~~t se ostenderint, aliquantisper ma1zent .nihil horum ([uippe Ioci vel tempor'is i,t nascenao idem 1>ot1~it

obtingere. Extremis signa corl'Uptela.e adllcripsit Hildebrand,t,amquam integra exbibet Goldbaoher fortasse oommotus 11. Koziolio,qui quae pl'ofel't p. 341 indigna 8ullt quae repetas. Apud aueto­rem graecum baee extalJt~ rravT<X b~ &ß~ßUl<X' oöb~rroTE rap TlTOlhwv &EI. (? EI<;;?) <PUVEpOV l(fTOPllT<Xl KUTE(fTllPlr/ltVov. Quid·quid cenlles, cente aliquo modo dicendum est neque locum ne·que tempus ta]ium imaginum in caelo apparentium dil ig ent erabservatum essej p'ro ce1'to igitur babes pro idem Apuleium sorip'sisse {i(lem potuit obtinere.

121, 23 hoc He,'aeZitus sententiarum suart~m mobilis ad !tunemodum est (prosecutus) (aut quodcunque addere vis verbum).Haud pauca excogitarunt viri docti, quae partim nibili sunt,partim veri dissimilia: nubilis proposuit Floridus1 aerumnabilisRobde. Equidem nodulis verum puto; quo vGeahulo praeter ipaumApuleium met. UI 23 usus 6st Plinius maior. Plura adrerretalia quale Iuvenalis illud: gui iuris nodos et legum aenigmatasolvat (VIII 50) inutile duoo.

131, 6 neo (liversis et insperatis temporibus observantissimamlegern suorum aliquando itinerum mentiuntur (ast1'11. oaelestia).Legern mentiri etsi per S6 diei potest, tamen huio 1000 aptumminime videturj et si apparatum oonsu]ueris oognosoes ex solocodioe F interpolationibus scatente hoc reoeptum esse, PL praeberemetiunJu/' idque verum videri 1. Vulcanii observatis.9imam neprobes, admoneo de titulis sepu]oralibus {ilio amantissimo taHapersaepe exhibentibus: cf. Buecheler 3d Antb. 1045, 4, CIL VI1516. 8572 .({ilio desi(lerantissimo) VllI 2397 XI 1069, 7. 2330,8XII 787. 956 Lipsii indicem actorum apocryphorum, HarteliumArch. f. Lexik. III 13,

132, 14 deus inmobilis drc~tmfcrt ct regit cunctas natu"aeformas, quas diversis regionibus commovens ***, ut est letll . , ..Sio hune looumexhibet Goldbacher, ut ad laounas statuendaspronus est; equidem soribendum censeo cuncta, 'naturas fo/'masque

1 Sie 115, 13 densasque et humidas nubes presse VF rectiuBdant prae se; 116, 16 Galti circiutll appellant a tttrbine eius ct '1J ert i ceex Gellio, gnom compilavit Apuleius vel potius interpolator 'Oertiginedepromi poterat; 125, 6 taUs quippc humilitas deiecti ct minus sublimisofficio ne cum kontine quiifem convenit: hio officii edi deberet, etiamsinon in codice F extal'et; idew recte addit et 126, 5.

584 Kroll Apuleiana.

divel'sis, quae non proI'sus respondent, sed similia sunt graecis:navra KIV€l Kat mpla1€l önou ßOUAE:Tat Kat önw<;; EV hlmpopOI<;;ihEctI<;; T€ KaI CPUO"€OW.

Ut supra de nonnullis 100is paucis dissero. 106, 19 depra­vatum iudioo paucis, eum potius exspeetes parvis i 107, 28 labiturcum orbis inetTtllnli l·egione." fortasse inerrantis; 108, 25 an acl­Ungantur? 109, 7 turbine flatibus lyphonumque conflictu: nempeturbimtm; 109, 21 snppJendum dueo similes huie alias et alias(maiores et) minores eircumfm~dit Oceanus eum in Graecis sitTa<;; /lEV Il€lLOU<;; atJT~<;;, Ta<;; be EAaTTOU<;;; 111, 3 an sinum prosimul? 120,14 audiuntw' mugitus inferioribus gernitibus e,Tpl·cssis."praefel'1'em expressi; 133, 4 sicut mundi universitas regifur: for­tasse sie et; 133, 18 mulfifonnis " nobis idem est si minus verum,at certe priorum eounuentis veri similius mibi videtur.

Vratislaviae. W. Kroll.